DZIAŁ PIĄTY

CZYNNOŚCI PROCESOWE

R1

POJĘCIE CZYNNOŚCI PROCESOWEJ

Proces karny jest zjawiskiem dynamicznym, składającym się z poszczególnych ogniw, czyli faktów procesowych. Przez fakt procesowy rozumie się jakiekolwiek względnie zwarte ogniwo w ruchu procesowym, z którym prawo łączy skutki procesowe.

Dwie grupy faktów procesowych:

1. Zdarzenia procesowe

2. Czynności procesowe

1. Są to te fakty procesowe, które nie polegają na zachowaniu się uczestników procesu. Są to zjawiska niezależne od uczestników procesu, tzn. uczestnicy nie mają na nie wpływu. Mogą nimi być tylko fakty, z którymi prawo procesowe łączy odpowiednie skutki procesowe. Np. śmierć oskarżonego, upływ czasu, zniszczenie, zaginięcie akt.

2. Czynność procesową powszechnie rozumie się jako jakiekolwiek zachowanie uczestnika procesu, mające na celu wywołanie odpowiednich skutków przewidzianych w prawie karnym procesowym. Szerokie uprawnienia do dokonania czynności procesowych mają organy procesowe oraz strony procesowe. W odniesieniu do pozostałych uczestników procesu karnego, zwłaszcza pokrzywdzonego w postępowaniu sądowym oraz osobowych źródeł dowodowych, jakimi są świadek i biegły, uprawnienia do dokonywania czynności procesowych są ograniczone.

Czynnością procesową jest zachowanie, co oznacza, że może ona wystąpić przede wszystkim w postaci pozytywnej (sensu stricte), ale także w postaci negatywnej (gdy zaniechanie wywoła skutek procesowy).

Czynność procesowa może być prosta, kiedy stanowi pojedyncze zachowanie określonego podmiotu. Może być złożona w tym sensie, że w gruncie rzeczy przejawiają się w niej indywidualne zachowania kilku podmiotów.

Możemy wyróżnić trzy grupy czynności procesowych:

1. Czynności faktyczne

2. Spostrzeżenia procesowe

3. Oświadczenia procesowe

1. Nazywane są również czynnościami rzeczowymi, można do nich zaliczyć, np. przeszukanie, zatrzymanie, sprowadzenie świadka, wykonanie zdjęć

2. Tzw. Czynności receptywne, polegają na przyjęciu do wiadomości informacji i żądań. Można do nich zaliczyć np. wysłuchanie przez sąd wywodów stron. Najczęściej towarzyszą one oświadczeniom wiedzy, stanowią jak gdyby ich drugą stronę.

Z czynnością procesową wiąże się zdolność do czynności procesowych oraz legitymacja do działań w procesie.

Zdolność procesowa – uprawnienie do osobistego podejmowania działań w procesie. Niekiedy zdolność ta jest wyłączona, np. z powodu małoletniości lub ubezwłasnowolnienia po stronie czynnej albo gdy dotyczy to osoby prawnej. W takich przypadka podmiot posiada zdolność procesową ale nie ma zdolności do podejmowania czynności procesowej.

Legitymacja do podejmowania czynności procesowych – uprawnienie do osobistego przedsiębrania czynności procesowych w ramach posiadanego upoważnienia, np. obrońca będzie mógł dokonywać czynności tylko na korzyść oskarżonego, a pełnomocnik w ramach udzielonego mu pełnomocnictwa.

Czynność procesowa może być wyraźna lub dorozumiana. Z reguły występują te wyraźne. Przykładem dorozumianej może być ingerencja prokuratora w ściganie przestępstw prywatnoskargowych. Dorozumiany przejaw woli można jednak przyjąć tylko wówczas, gdy nie ma żadnych wątpliwości co do tego, że zachowanie się uczestnika procesu uzewnętrznia określoną wolę. Dla ustalenia rzeczywistej woli na podstawie dorozumianego zachowania się uczestnika procesu ważne znaczenie ma motyw określonego zachowania.

R2

OŚWIADCZENIA W PROCESIE KARNYM

Są to przewidziane przez prawo uzewnętrznienia treści psychicznych uczestnika procesu w celu przekazania ich innym jego uczestnikom.

Oświadczenie takie przybiera postać:

1. Oświadczenia wiedzy

2. Oświadczenia woli

1. Stanowią uzewnętrznienie treści psychicznych uczestnika procesu, mające charakter wiedzy o faktach. Zaliczamy tu:

• Oświadczenia dowodowe

• Przytoczenia procesowe

• Sprawozdania procesowe

1. Przybierają postać:

• Oświadczenia postulującego - które przedstawia się w postaci wniosków stron, prośby o ułaskawienie, oraz żądań, kasacji lub zwrócenia się o dokonanie czynności w drodze pomocy sądowej. Również wystąpienie przez sąd odwoławczy do SN o wyjaśnienie zagadnienia prawnego wymagającego zasadniczej wykładni ustawy oraz wniosek skierowany przez sąd do sądu apelacyjnego o przedłużenie stosowania tymczasowego aresztowania.

• Oświadczenia imperatywnego - czyli władczego, stanowiącego kiedy chodzi o decyzje lub polecenia, będące przejawem woli organu kierującego procesem, które są wiążące dla uczestników procesu lub podległego organu.

O bycie oświadczenia woli decyduje istnienie woli w chwili powzięcia i jej wyrażenia. O jej prawidłowości decyduje także i to, aby wola nie była dotknięta wadą. Wola może być wyrażona wprost przez tego, kto ją powziął. Jest możliwe zarówno zastępstwo w oświadczeniu jak i w powzięciu woli. Zastępstwo w oświadczeniu woli zachodzi wtedy gdy oświadczający jest jedynie przekazicielem oświadczenia tej osoby, która wolę powzięła. Oświadczający wolę działa wówczas w zastępstwie tego, kto jest uprawniony do jej powzięcia, np. pełnomocnik.

Zastępstwo takie jest możliwe np.:

1. Dotyczą ustawowego przedstawiciela pokrzywdzonego

2. Organu działającego za pokrzywdzonego, nie będącego osobą fizyczną

3. Osoby działającej na korzyść oskarżonego, jeżeli jest on nieletni lub ubezwłasnowolniony

4. Pełnomocnik

Gdy chodzi o oświadczenia imperatywne organów procesowych, przybierające postać decyzji procesowych, to są to z reguły czynności nieodwołalne przez organ prowadzący proces, a więc organ ten nie może z własnej inicjatywy odwołać lub zmienić wydanego wyroku, jeżeli po jego wydaniu zostanie stwierdzone, że jest on błędny. Możliwa jest jednak korekta wyroku w ramach art. 420 KPK.

Jeśli chodzi o postanowienia i zarządzenia, to mogą one być odwołane tylko wtedy, gdy organ prowadzący proces, który je wydał, może je uchylić, zmienić lub w to miejsce wydać decyzję innej treści. Np.:

• Postanowienie o oddaleniu wniosku dowodowego

• Postanowienie o stosowaniu środka zapobiegawczego, które należy uchylić lub zmienić z urzędu jeżeli powstaną przyczyny wydania takiej decyzji.

Gdy chodzi o cofnięcie oświadczenia woli przez pozostałych uczestników procesu, trzeba przyjąć możliwość cofnięcia złożonego oświadczenia woli. Strona może wycofać, np. złożony wniosek o przeprowadzenie dowodu, wniosek o ściganie czy też oświadczoną zgodę na pojednanie. Jest to jednak możliwe tylko do czasu powstania stanu nieodwracalnego, tj. do wydania decyzji w tej kwestii. Po tym czasie cofnięcie oświadczenia jest niemożliwe, chyba że się okaże, iż oświadczenie było wadliwe.

R3

DOPUSZCZALNOŚĆ I SKUTECZNOŚĆ CZYNNOŚCI PROCESOWYCH STRON

Czynność procesowa stron, aby mogła wywierać skutki procesowe, musi posiadać dwie następujące cechy, a mianowicie:

1. Dopuszczalność

2. Skuteczność

Dopuszczalność czynności wiąże się ściśle z uwarunkowaniem prawnej możliwości jej dokonania. Czynność procesowa jest dopuszczalna, jeżeli jest przewidziana w przepisach obowiązującego prawa procesowego i nie jest zakazana. Dopuszczalna jest czynność prawna która nie jest zabroniona przez prawo. W odniesieniu do ograniczeń praw obywatelskich, możliwe są czynności tylko w ramach upoważnienia ustawowego.

Kiedy czynność jest zabroniona? Gdy istnieje wyraźny zakaz w obowiązujących przepisach prawa karnego procesowego. Przyjmując tezę, że niedopuszczalna jest czynność procesowa, która jest zabroniona, trzeba jednocześnie podkreślić, iż zabronienie czynności może wynikać nie tylko z wyraźnego zakazu, ale także z braku uprawnienia, które a contrario wynika z zakresu przyznanego uprawnienia.

Niedopuszczalność czynności procesowych zachodzi więc, gdy:

1. Występuje wyraźny zakaz zamieszczony w ustawie

2. Czynności dokonano poza zakresem przyznanych z mocy ustawy uprawnień, no zażalenie na postanowienie które jest niezaskarżalne

3. Upływ terminy prekluzyjnego lub zawitego

4. Czynności dokonano przez osobę nieuprawnioną lub bez wymaganego upoważnienia

5. Brak prawnych warunków danej czynności decydujących o jej dopuszczalności.

Jeżeli czynności niedopuszczalnej dokonał organ procesowy, to jej następstwa mogą kształtować się rozmaicie:

1. Powstanie wady art. 439 KPK, wymagającej uchylenia orzeczenia albo w ramach wniesionego środka odwoławczego, albo z urzędu

2. Uchylenie orzeczenia w ramach środka odwoławczego z powodu określonych w art. 438 pkt. 2 KPK lub na podstawie przepisów szczególnych

3. W razie dokonania przez organ procesowy innej czynności, nie stanowiącej decyzji procesowej, skutków takich uchybień nie da się sklasyfikować jednolicie.

W razie dokonania czynności niedopuszczalnej przez stronę należałoby przyjąć, że taka czynność jest prawnie bezskuteczna w tym sensie, iż nie może wywrzeć skutków zamierzonych przez stronę, to znaczy, że np. środek odwoławczy nie spowoduje kontroli zaskarżonego orzeczenia, której domagał się skarżący.

Wadliwa czynność może być uzdrowiona w ramach konwalidacji. Następuje ona:

1. Z mocy prawa

2. Na skutek zaszłości od strony niezależnej

3. Na skutek zachowania strony procesowej lub innego uczestnika procesowego, który uzupełnił dotychczasowy brak z własnej inicjatywy czy też na skutek wezwania o uzupełnienie.

Na skutek konwalidacji, uzdrowienie wadliwości w podanych wyżej sytuacjach następuje od chwili dokonania czynności.

Konwersja – jeżeli za pomocą jednej czynności uzyskuje się skutki innej czynności, gdy jednocześnie ta pierwotna czynność nie traci swej tożsamości.

R4

FORMA CZYNNOŚCI PROCESOWYCH

Zgodnie z zasadą ustności czynności procesowe na rozprawie mają postać ustnej wypowiedzi. Forma pisemna jest wymagana wtedy, kiedy wynika to z wyraźnego unormowania. Niekiedy czynność procesowa wymaga zarówno zachowania formy pisemnej i ustnej.

Błędne oznaczenie czynności, a szczególnie środka zaskarżenia, nie pozbawia czynności znaczenia prawnego. Jeśli więc czynność zostanie nazwana zażaleniem, a jest wniesiona przeciwko wyrokowi, to należy ją traktować jak apelację.

Jeżeli czynność ma posiadać formę pisemną, to powinna zawierać następujące składniki:

1. Oznaczenie organu do którego jest skierowana, oraz sprawy której dotyczy

2. Oznaczenie wnoszącego pismo

3. Treść wniosku lub oświadczenia, z uzasadnieniem

4. Podpis składającego pismo

W razie braków formalnych pisma:

1. Jeżeli pismo nie odpowiada wymaganiom formalnym, a brak jest tego rodzaju, że nie może otrzymać biegu, albo nie dołączono do niego upoważnienia do podjęcia czynności, wzywa się osobę, do usunięci braku w terminie 7 dni.

2. Jeżeli brak zostanie usunięty, pismo wywołuje skutki od dnia jego wniesienia.

R4

TERMINY PROCESOWE

POJĘCIE I RODZAJE TERMINÓW

KPK nazwy tej używa w wielorakim znaczeniu:

1. Jako pewien czas na dokonanie oznaczonej czynności. Termin jest okresem przestrzeni czasowej, odznaczającej się początkiem i końcem. Jest to rozumowanie terminu procesowego właściwego.

2. Do sytuacji kiedy przepis ustawy oznacza końcowy moment, w którym najpóźniej czynność może być dokonana.

3. Terminy dotyczące stosowania środków przymusu, określające rozpiętości czasowe dopuszczalności ich stosowania. Są to terminy w szerszym znaczeniu. Do niech nie mają zastosowania przepisy o obliczaniu terminów

4. W kontekście czasu rozpoczęcia, a niekiedy kontynuacji rozprawy.

Mają one na celu przyspieszenie biegu procesu.

Wśród terminów właściwych można wyróżnić terminy:

1. Ustawowe

2. Ustanawiane przez organ procesowy

Ustawowe można podzielić na:

a) Terminy stanowcze

• Zawite

• Prekluzyjne

• Pozostałe terminy stanowcze

b) Terminy niestanowcze (porządkowe

Terminy stanowcze – charakteryzują się tym że ich przekroczenie powoduje bezskuteczność czynności (zawite i prekluzyjne) albo inne skutki procesowe lub uchybienia mogące mieć wpływ na treść orzeczenia

Terminami zawitymi są – terminy do wnoszenia środków zaskarżenia, a inne o tyle o ile ustawa je za takie uznaje. Zawitość terminu przepisu ten wiąże z każdym środkiem zaskarżenia. W razie stwierdzenia że termin nie dotyczy wniesienia środka zaskarżenia, należy ustalić, czy ustawa termin ten uznaje za zawity. Jeżeli konkretny przepis stanowi że po upływie terminu czynność jest bezskuteczna, to termin taki należy uznać za zawity. Termin zawity może być przywrócony.

Terminy prekluzyjne – powodują skutek zawitości, tzn. że czynność dokonana po ich upływie jest bezskuteczna. Termin ten nie może być przywrócony. O jego charakterze decyduje kontekst uregulowania, a mianowicie to, czy jest to termin ostateczny.

Pozostałe terminy stanowcze – nie są one ani zawitymi ani prekluzyjnymi, ani też nie należą do terminów porządkowych. Czynność dokonana po upływie terminu należącego do tej grupy nie pociąga za sobą bezskuteczność czynności i tym różni się od terminów zawitych i prekluzyjnych. Dokonanie czynności po upływie takiego terminu wywołuje jednak skutek w sferze prawa procesowego.

Terminy porządkowe (instrukcyjne) – ich upływ nie pociąga za sobą skutków procesowych. Dokonanie czynności po upływie tego terminu nie powoduje jej bezskuteczności. Upływ tego terminu w ogóle nie wywołuje skutków procesowych. Są one z reguły adresowane do organów procesowych. Niezachowanie terminu wywołuje skutki poza procesowe, a mianowicie dyscyplinarne, i one stanowią gwarancję ich zachowania.

OBLICZANIE TERMINÓW

Do biegu terminu nie wlicza się dni, od którego należy liczyć dany termin. Jeżeli termin jest liczony od ogłoszenia lub doręczenia orzeczenia lub zarządzenia, to nie liczy się dnia, w którym to ogłoszenie lub doręczenie miało miejsce. Termin ten kończy się w ostatnim dniu jego biegu o godz. 24 00.

Termin wyrażony w tygodniach, miesiącach lub latach – koniec terminu przypada na ten dzień tygodnia lub miesiąca, który odpowiada początkowi terminu. Gdy w danym miesiącu nie ma takiego dnia, koniec terminu przypada na ostatni dzień tego miesiąca

Dzień wolny od pracy – czynność można wykonać następnego dnia

Termin jest zachowany jeżeli przed upływem określonego terminu pismo zostało:

1. Nadane w polskim urzędzie pocztowym

2. Nadane w polskim urzędzie konsularnym

3. Złożone przez żołnierza w dowództwie jednostki wojskowej

4. Złożone w administracji zakładu karnego

5. Złożone kapitanowi statku

Pismo wniesione przed upływem terminu omyłkowo do niewłaściwego sądu, prokuratora, organu Policji albo innego organu postępowania przygotowawczego uważa się za wniesione z zachowaniem terminu

Nazwanie czynności również nie ma znaczenia dla zachowania terminu, gdyż czynność ta musi być rozpoznana według jej właściwej istoty.

PRZYWRÓCENIE TERMINU ZAWITEGO

Instytucja przywrócenia terminu odnosi się wyłącznie do terminu zawitego.

Przesłankami przywrócenia terminu są art. 126 KPK:

1. Wystąpienie przeszkody powodującej niedotrzymanie terminu zawitego

2. Przeszkoda jest niezależna od strony

3. Złożenie w terminie 7 dni od daty ustania przeszkody wniosku o przywrócenie terminu

4. Dopełnienie czynności, której należało dokonać w terminie.

1. Może występować zarówno w zakresie powzięcia woli, jak i jej oświadczeni, a więc jej zakomunikowania organowi procesowemu. Można tu mówić o przeszkodach w powzięciu woli oraz w jej oświadczeniu.

• Pierwsza przeszkoda dotyczy samego powzięcia woli w zakresie czynności, która miała być spełniona w terminie.

• Druga obejmuje sytuacje w których powzięcie woli jest możliwe, lecz występuje przeszkoda w jej oświadczeniu organowi procesowemu w oznaczonym terminie. Wola nie może być oświadczona organowi procesowemu

1. Przeszkoda zależna od strony istnieje wówczas, gdy zdeterminowana jest działaniem lub brakiem działania tej strony. Przyczyną przywrócenia jest brak jakiejkolwiek formy winy osoby uprawnionej do dokonania czynności w oznaczonym terminie. Adwokat odpowiada za zaniedbania sekretarki i zespołu adwokackiego.

2. Ustanie przeszkody ma być rozumiane w znaczeniu subiektywnym, gdy ustanie przeszkody doszło do świadomości osoby uprawnionej

3. Wniosek o przywrócenie terminu składa się do organu, przed którym czynność miała być dokonana. W kwestii przywrócenia terminu orzeka postanowieniem sąd lub prokurator, przed którym należało czynność dokonać. Przywrócenie terminu ma skutek restytucyjny, powodujący, że uznaje się, iż czynność dokonana została w terminie. Przywrócenie ma w zasadzie charakter trwały. Jedynie przywrócenie terminu do wniesienia środka odwoławczego nie ma charakteru trwałego, gdyż sąd odwoławczy jest uprawniony do badania zasadności przywrócenia terminu. Jeżeli wydano postanowienie odmawiające przywrócenia terminu, na postanowienie to przysługuje zażalenie.

R6

MIEJSCE CZYNNOŚCI PROCESOWYCH

W postępowaniu przygotowawczym – czynności sąd dokonywane z reguły w pomieszczeniach organu ścigania, ale mogą się odbyć także poza jego siedzibą. Co czynności tych nie mają dostępu inne osoby.

W postępowaniu sądowym – zarówno posiedzenia, jak i rozprawy odbywają się w gmachu sądowym. Sąd może pełnić czynności poza swoją siedzibą, a w razie konieczności także poza obszarem swojej właściwości, jeżeli wymaga tego dobro wymiaru sprawiedliwości lub jeżeli przez to nastąpi znaczne zmniejszenie kosztów. Sąd może także poszczególnych czynności w ramach rozprawy prowadzonej w gmachu sądu dokonywać poza salą rozpraw przez cały skład sądzący lub przez sędziego delegowanego, jeżeli to jest konieczne ze względu na trudności albo gdy strony wyrażą zgodę.

Językiem czynności jest język polski.

R7

ORZECZENIA

PODZIAŁY ORZECZEŃ

Decyzje procesowe jako oświadczenia woli organu prowadzącego proces przybierają postać orzeczeń lub zarządzeń. Orzeczenia stanowią najważniejsze oświadczenia organów procesowych. Dzieli się je na wyroki i postanowienia. Należy do nich zaliczyć uchwały wydawane przez SN na podstawie art. 441 par 3 KPK. Orzeczenie wydaje się w formie postanowienia, jeżeli ustawa nie wymaga wydania wyroku.

W postępowaniu przygotowawczym orzeczenie może przybrać jedynie postać postanowienia, gdyż w tym stadium wyroków się nie wydaje

Orzeczenia można dzielić na odwoławcze i nie odwoławcze - w zależności od tego, czy ten sam organ, który kieruje procesem, może je uchylić lub zmienić z własnej inicjatywy.

• Wyroki są nieodwołalne, gdyż nie mogą być ani uchylone, ani zmienione przez sąd który je wydał.

• Postanowienia są to orzeczenia nieodwołalne z własnej inicjatywy przez organ, który je wydał. Ale obok nich można znaleźć postanowienia, które są odwołalne. Dotyczy to postanowień w przedmiocie środków zapobiegawczych czy postanowienie o odmowie dopuszczenia dowodu

Orzeczenia można dzielić na zaskarżalne i niezaskarżalne - ze względu na to czy mogą być one zaskarżone środkiem zaskarżenia czy nie.

• Wyroki wydane w pierwszej instancji są zaskarżalne apelacją, poza wyrokiem nakazowym, który można zaskarżyć jedynie sprzeciwem oraz wyrokiem zaocznym, który może być zaskarżony apelacją oraz przez oskarżonego sprzeciwem, z którym może także połączyć wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku na wypadek nieprzyjęcia lub nieuwzględnienia sprzeciwu.

• Postanowienia są zaskarżane w ramach art. 459 KPK zażaleniem oraz innymi środkami zaskarżenia.

• Pozostałe postanowienia są niezaskarżalne.

Orzeczenia mogą być kończące postępowanie i nie kończące postępowania

• KPK w odniesieniu do zaskarżenia postępowań zażaleniem posługuje się wyrażeniem „postanowienie zamykające drogę do wydania wyroku”

Orzeczenia mogą być merytoryczne i formalne.

• Do formalnych zalicza się orzeczenia umarzające proces karny.

WYROKI

Są orzeczeniami wydanymi wyłącznie przez sądy i trybunały. Orzeczeni przybiera postać wyroku wtedy, kiedy ustawa wymaga wydania tej postaci rozstrzygnięcia.

Postać wyroku powinno mieć orzeczenie rozstrzygające w zakresie przedmiotu procesu, ustalając winę lub niewinność oskarżonego.

W sądzie pierwszej instancji wydaje się wyroki:

1. Uniewinniający

2. Skazujący

3. Warunkowo umarzające postępowanie karne

4. Zaoczne

5. Nakazowe

6. Łączny

Bezwarunkowe umorzenie postępowania karnego – w razie pojawienia się przeszkody procesowej, a więc okoliczności wyłączającej ściganie, postępowanie ulega umorzeniu bezwarunkowemu. W postępowaniu sądowym następuje ono w postaci postanowienia. Gdy okoliczność wyłączająca ściganie ujawni się po rozpoczęciu przewodu sądowego konieczne jest wydanie wyroku. Zatem o bezwarunkowym umorzeniu postępowania sądowego orzeka się postanowieniem a niekiedy wyrokiem. Rozróżnienie to zależy od tego:

1. Czy przyczyną bezwarunkowego umorzenia są okoliczności wyłączające ściganie

• Forma postanowienia – przed rozpoczęciem przewodu sądowego

• Forma wyroku – kiedy okoliczność ta ujawnia się po rozpoczęciu przewodu sądowego.

1. Inne przyczyny – orzekanie następuje postanowieniem

Wyrok wydany w postępowaniu pierwszo instancyjnym jest orzeczeniem kończącym postępowanie.

UCHWAŁY SN

Decyzje sądu mogą przybierać także postać uchwały. Ta forma decyzji odnosi się do SN.

POSTANOWIENIA

Są formą orzeczenia. Wydaje się je jeśli ustawa nie wymaga wydania wyroku. Mogą być orzeczeniami kończącymi postępowanie. Mogą też rozstrzygać kwestie incydentalne nasuwające się w toku postępowania. Mają charakter imperatywny, rozstrzygający. Czasami postanowienia sądu mają charakter postulatywny. Postanowienie może być wydane na rozprawie lub na posiedzeniu.

Jest zaskarżalne zażaleniem, jeżeli zamyka drogę do wydania wyroku, chyba że ustawa stanowi inaczej. Przysługuje ono także na postanowienia co do środka zapobiegawczego oraz na inne postanowienia przewidziane w ustawach. Przysługuje ono stronom oraz osobie której bezpośrednio dotyczy.

W postępowaniu przygotowawczym postanowienia wydaje prokurator oraz inny uprawniony organ, a sąd w wypadkach przewidzianych w ustawie. Niektóre postanowienia może wydać prokurator, a także może uchylić lub zmienić na łagodniejszy środek zapobiegawczy zastosowany przez sąd

Postanowienia niepełne - które do pełnej skuteczności wymagają zatwierdzenia przez prokuratora.

UZASADNIENIE ORZECZEŃ

Spełnia ono ważną rolę w procesie. Ma przekonywać o trafności rozstrzygnięć zawartych w orzeczeniu i w ten sposób spełniać zadania wychowawcze.

Uzasadnienie pozwala stronom na zorientowanie się w powodach, jakimi kierował się organ wydający orzeczenie określonej treści. Przekonywające uzasadnienie może wpływać na to że strony zrezygnują z wniesienia środka odwoławczego. Ma ono również znaczenie w postępowaniu odwoławczym. Jest dokumentem pozwalającym na pełniejsze zrozumienie zapadłych rozstrzygnięć i ich kontrolę w instancji odwoławczej.

Wyroki wydane w pierwszej instancji – podlegają uzasadnieniu tylko na wniosek strony. Wyjątki:

• W I instancji w sprawach podlegających orzecznictwu sądów wojskowych

• Zgłoszenie zdania odrębnego

W razie złożenia wniosku o uzasadnienie wyroku w części odnoszącej się do niektórych oskarżonych sąd może odpowiednio ograniczyć zakres uzasadnienia.

Wyroki sądu apelacyjnego – uzasadniane z urzędu. Sporządza się je w terminie 14 dni od jego ogłoszenia. Tylko gdy sąd utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok, uznając apelacje za oczywiście bezzasadną uzasadnienie sporządza się na wniosek strony.

Uzasadnienie postanowienia powinno być wraz z samym postanowieniem sporządzone na piśmie. W sprawie zawiłej lub z innych ważnych przyczyn sporządzenie takiego uzasadnienia może być odroczone na czas 7 dni.

Nie sporządza się uzasadnienia, jeżeli:

1. Orzeka się o dopuszczeniu dowodu

2. Uwzględnia się wniosek strony

UZEWNĘTRZNIANIE I OZNAJMOWANIE ORZECZEŃ

Z chwilą uzewnętrznienia jest ono wiążące dla organu, który je wydał. Od tego czasu staje się dokumentem urzędowym, który ani nie może być uznany za nieistniejący ani nie mogą być w nim dokonywane żadne merytoryczne poprawki.

Uzewnętrznienie postanowień wydanych na posiedzeniu odbywa się przez przekazanie orzeczenia do wykonania do sekretariatu.

Orzeczenia ogłaszane na rozprawie lub posiedzeniu są jednocześnie uzewnętrzniane i oznajmiane. Oznajmienie jest czynnością powiadamiającą o wydanym orzeczeniu. Ten moment ma istotne znaczenie praktyczne, gdyż od tego czasu liczy się termin do zaskarżenia orzeczenia.

Postanowienie wydane poza rozprawą, oznajmia się przez doręczenie jego odpisu prokuratorowi oraz stronie i osobie nie będącej stroną, którym przysługuje środek zaskarżenia, jeżeli nie brali oni udziału w posiedzeniu lub nie byli obecni przy ogłoszeniu.

Orzeczenie wydane na rozprawie podlega równocześnie uzewnętrznieniu oraz oznajmieniu przez ogłoszenie na rozprawie głównej.

SPROSTOWANIE OCZYWISTEJ OMYŁKI PISARSKIEJ W ORZECZENIU

W każdym czasie można sprostować oczywiste omyłki pisarskie i rachunkowe oraz w obliczaniu terminów w orzeczeniu lub zarządzeniu albo w ich uzasadnieniu. Sprostowanie nie oznacza jednak wprowadzenia do orzeczenia składników pominiętych w nim lub powodujących zmianę w treści rozstrzygnięcia. Sprostowania dokonuje organ który je popełnił. Wyjątkowo sąd odwoławczy może sprostować omyłkę popełnioną przez sąd pierwszej instancji. Na wydanie w pierwszej instancji postanowienia co do sprostowania omyłki w orzeczeniu przysługuje zażalenie.

UZUPEŁNIENIE ORZECZEŃ

Jest podyktowane względami opartymi na ekonomice procesowej. Instytucję tę wprowadzono w celu uniknięcia konieczności uruchamiania postępowania odwoławczego.

Uzupełnienie jest możliwe gdy nie zamieszczono w nim rozstrzygnięcia co do:

1. Przepadku

2. Zaliczenia:

• Tymczasowego aresztowania

• Zatrzymania

• Środków zapobiegawczych wymienionych w art. 276 KPK

1. Dowodów rzeczowych

Uzupełnienie orzeczenia przybiera postać postanowienia. Wydaje się je na posiedzeniu, na którym mogą być obecne strony. Powinny być one powiadomione o posiedzeniu. Na postanowienie przysługuje zażalenie.

O uzupełnieniu wyroku orzeka organ, którego orzeczenie ma być uzupełnione. Uzupełnienie orzeczenia może nastąpić zarówno przed uprawomocnieniem, jak i po uprawomocnieniu się orzeczenia.

R8

ZARZĄDZENIA

Wydaje się je w kwestiach nie wymagających postanowienia. W toku procesu sądowego wydaje je prezes sądu, przewodniczący wydziału, przewodniczący składu sądzącego lub upoważniony sędzia.

O formie decyzji, czy to ma być orzeczenie czy zarządzenie, przesądza podmiot, który ma ją wydać. W czasie rozprawy zarządzenie wydaje przewodniczący składu sądzącego.

Zarządzenia przewodniczącego składu mogą być zaskarżone odwołaniem do całego składu sądzącego. Wówczas konieczne jest wydanie postanowienia. Do wydania zarządzenia poza rozprawą nie jest wymagane posiedzenie, gdyż są to decyzje jednoosobowe.

Zarządzenie jest zaskarżalne zażaleniem w zasadzie tylko wtedy gdy zamyka drogę do wydania wyroku lub kiedy jest to wyraźnie przewidziane w ustawie.

R9

POLECENIA

Jest to nowa forma oświadczenia imperatywnego sądu lub prokuratora.

W wypadkach określonych w ustawie sąd lub prokurator wydaje polecenia Policji lub innym organom. Adresatem polecenia mogą być zarówno Policja, jak i inne organy w ramach prowadzonego przez nie postępowania w zakresie procesu karnego.

Polecenie powinno przybrać formę pisemną, telefaksu, faksu itp. Gdyż między nadawcą polecenia a jego adresatem mogą zachodzić różnice zdań co do treści polecenia ustnego.

Wydanie polecenia oznacza nałożenie na adresata obowiązku stosownego zachowania.

R10

TRYB WYDANIA ORZECZEŃ

Wydanie orzeczenia przez sąd wymaga rozprawy lub posiedzenia.

1. W rozprawie – znajdują pełne zastosowanie zasady procesu karnego. Jest to etap procesowy, który ma na celu rozstrzygnięcie o przedmiocie procesu na podstawie przeprowadzonych na rozprawie dowodów. Do rozprawy mają dostęp strony oraz ich przedstawiciele. Ponadto jawność rozprawy powoduje, że odbywa się ona pod kontrolą społeczną. Na rozprawie mogą zapadać zarówno wyroki jak i postanowienia. Jeżeli nie ma rozprawy, to do wydania orzeczenia w postępowaniu sądowym konieczne jest wyznaczenie posiedzenia.

2. W posiedzeniu – bierze udział skład sądzący, strony oraz osoby nie będące stronami, jeżeli ma to znaczenie dla ochrony ich praw lub interesów, mają prawo wziąć udział w posiedzeniu wówczas, gdy ustawa tak stanowi, chyba że ich udział jest obowiązkowy. W pozostałych wypadkach strony i wskazane osoby mają prawo wziąć udział w posiedzeniu. Wydaje się orzeczenia z reguły oparte na materiale dowodowym zebranym w sprawie i odpowiednio udokumentowane w aktach sprawy. Na posiedzeniu sąd wydaje orzeczenie po wysłuchaniu obecnych osób.

Poszerzono możliwości merytorycznego orzekania wyrokiem na posiedzeniu. Sytuacje te dotyczą:

1. Skazania oskarżonego na posiedzeniu, na skutek umieszczenia przez prokuratora w akcie oskarżenia wniosku o wydanie wyroku skazującego i orzeczenie uzgodnionych z oskarżonym kary lub środków karnych za występek zagrożony karą nieprzekraczającą 10 lat pozbawienia wolności bez przeprowadzenia rozprawy, jeżeli okoliczności popełnienia przestępstwa nie budzą wątpliwości.

2. Warunkowego umorzenia postępowania przed rozprawą na wniosek prokuratora

3. Wydania wyroku nakazowego.

W razie wyrokowania poza rozprawą, treść wyroku udostępnia się publicznie przez złożenie jego odpisu na okres 7 dni w sekretariacie sądu, o czym należy uczynić wzmiankę w protokole posiedzenia.

W postępowaniu przygotowawczym do wydania postanowienia nie jest potrzebne posiedzenie, ponieważ w tym stadium procesowym wydaje się decyzje jednoosobowo.

NARADA I GŁOSOWANIE NAD ORZECZENIEM

Są tajnymi etapami procesu karnego.

Podczas narady i głosowania może być obecny oprócz składu sądzącego tylko protokolant. Jednakże przewodniczący składu może uznać jego obecność za zbędną. Osoby obecne w czasie narady mają obowiązek zachowania tajemnicy przebiegu narady i głosowania. Naradą i głosowaniem kieruje przewodniczący składu.

Jeżeli podniesione zostaną wątpliwości dotyczące:

1. Porządku

2. Sposoby narady

3. Głosowania, rozstrzyga je cały skład sądzący.

Głosowanie musi być poprzedzone naradą – ma ona na celu wzajemną wymianę zdań przez skład na temat oceny poszczególnych środków dowodowych, wykładni wchodzących w grę przepisów oraz wzajemne wyjaśnienie wszelkich wątpliwości co do faktów i co do prawa. Narada powinna objąć całokształt okoliczności, jakie były ujawnione w toku rozprawy głównej lub jakie są dostępne w aktach sprawy. Narada tak jak i wydane w jej wyniku orzeczenie nie może pomijać niektórych ujawnionych dowodów, chyba że są nielegalne.

Narada i głosowanie powinny objąć wszystkie kwestie związane z ustaleniem popełnienia lub niepopełnienia przez oskarżonego przestępstwa, kwestie dotyczące wymiaru kary i stosowania innych środków oraz inne kwestie, które powinny być rozstrzygnięte w orzeczeniu.

Głosowanie – ma charakter totalny tzn. odbywa się całościowo nad poszczególnymi rozstrzygnięciami zwartymi w orzeczeniu. Narada i głosowanie nad wyrokiem odbywają się osobno co do winy i kwalifikacji prawnej czynu, co do kary, co do środków karnych oraz co do pozostałych kwestii.

Przebieg głosowania – w pierwszej kolejności głosują członkowie składu sądzącego mający mniejsze doświadczenie życiowe lub zawodowe, aby nie byli sugerowani zdaniem sędziów bardziej doświadczonych. Jeżeli skład sądu jest ławniczy, głosują najpierw ławnicy, przy czym pierwszy głosuje najmłodszy wiekiem, a następnie sędzia zawodowy. Gdy sędziów zawodowych jest więcej, głosują według starszeństwa służbowego, a przewodniczący głosuje ostatni. Sędzia sprawozdawca, jeżeli nie jest przewodniczącym, głosuje pierwszy.

Rozstrzygnięcia zapadają większością głosów – dlatego składy zawsze są nieparzyste. Może się zdarzyć że żadne rozstrzygnięcie w wyniku głosowania nie uzyska większości. Wówczas w grę wchodzi tzw. Sztuczna większość.

Mamy dwa wypadki „sztucznej większości”:

1. Jeżeli zdania tak się podzielą, że żadne z nich nie uzyska większości, zdanie najmniej korzystne dla oskarżonego przyłącza się do zdania najbardziej doń zbliżonego, aż do uzyskania większości.

2. Sędzia który głosował przeciwko uznaniu oskarżonego za winnego, może wstrzymać się od głosowania nad dalszymi kwestiami wówczas jego głos przyłącza się do zdania najprzychylniejszego dla oskarżonego.

Orzeczenie podpisują wszyscy członkowie składu sądzącego, nie wyłączając przegłosowanego.

ZDANIE ODRĘBNE

Instytucja ta zapewnia sędziemu przegłosowanemu wyrażenie swego indywidualnego stanowiska. Sędzia przegłosowany może zgłosić zdanie odrębne, ale nie jest do tego zobowiązany.

Zdanie odrębne – powstaje w chwili podpisywania orzeczenia, kiedy sędzia przegłosowany zaznaczy na orzeczeniu swoje zdanie odrębne, zamieszczając przy swoim podpisie słowa: zdanie odrębne, zd. odr. lub votum separatum albo skrót c.v.s. (cum voto separato), podając w jakiej części i w jakim kierunku kwestionuje orzeczenie. Zdanie to może dotyczyć uzasadnienia orzeczenia. Wówczas zdanie to zaznacza się przy podpisaniu uzasadnienia.

Skutki procesowe złożenia zdania odrębnego:

1. Należy z urzędu sporządzić uzasadnienie wyroku

2. Uzasadnienie podpisuje cały skład sądzący

3. Składający zdanie odrębne dołącza w ciągu 7 dni jego uzasadnienie, nie dotyczy to ławników.

Zgłoszenie zdania odrębnego podaje się do wiadomości, także nazwisko członka składu sądzącego, który zgłosił zdanie odrębne, jeżeli wyraził na to zgodę.

R11

PRAWOMOCNOŚĆ ORZECZEŃ

Przez prawomocność rozumie się stan w którym orzeczenie jest ostateczne tzn. kiedy stanowi ono ostatnie słowo w procesie karnym, kiedy jest niepodważalne.

Powstaje ona gdy orzeczenie jest już nieodwołalne w trybie zwyczajnych środków odwoławczych. Niezaskarżalność orzeczenia za pomocą zwyczajnych środków odwoławczych.

W wypadku zaskarżenia orzeczenia co do jednego współoskarżonego, nie uprawomocnia się ono także w stosunku do drugiego współoskarżonego, co do którego środka odwoławczego nie wniesiono.

W razie zaskarżenia wyroku tylko w stosunku do jednego oskarżonego lub w zakresie jednego czynu oskarżonego, w pozostałej części wyrok jest prawomocny. Można wówczas mówić o częściowej prawomocności wyroku, a ściślej o prawomocności części wyroku.

Wyróżniamy prawomocność formalną i materialną:

1. Prawomocność formalna – oznacza stan niepodważalności orzeczenia za pomocą zwyczajnego środka odwoławczego, wykluczający kontynuację danego procesu karnego. Inaczej mówiąc prawomocność orzeczenia powstaje wówczas, gdy nie można go zaskarżyć zwyczajnym środkiem odwoławczym, kiedy wykluczona zostaje kontynuacja tego procesu, w którym orzeczenie wydano.

Orzeczenie uzyskuje tą prawomocność gdy:

• Upłynie termin do wniesienia zwyczajnego środka odwoławczego

• Prezes sądu pierwszej instancji odmówi przyjęcia wniesionego środka odwoławczego

• Sąd odwoławczy pozostawi wniesiony środek odwoławczy bez rozpoznania

• Sąd pozostawi bez rozpoznania cofnięty środek odwoławczy

• Nie wniesiono wniosku o sporządzenie uzasadnienie wyroku

• Wyczerpany zostanie tok instancji, wydanie przez sąd II instancji orzeczenia kończącego postępowanie

W postępowaniu przygotowawczym – wzruszenie orzeczenia wykluczającego kontynuowanie procesu może nastąpić za pomocą wznowienia lub nadzwyczajnego wznowienia umorzonego postępowania przygotowawczego.

1. Prawomocność materialna – powstaje jednocześnie z prawomocnością formalną. Jest jak gdyby skutkiem prawomocności formalnej. Można ją wyrazić w postaci zakazu podwójnego sądzenia tej samej osoby o ten sam czyn. Art. 17 pkt. 7 KPK stanowi że postępowania nie wszczyna się, a wszczęte podlega umorzeniu, jeżeli postępowanie karne co do tego samego czynu tej samej osoby zostało prawomocnie zakończone. Oznacza ona zakaz, wynikający z wydanego orzeczenia, podważania tego orzeczenia w tym samym lub w innym procesie karnym. Możliwe jest jednak toczenie procesu przeciwko innej osobie o ten sam czyn, jak również prowadzenie drugiego procesu przeciwko tej samej osobie, lecz o inny czyn.

R 12

NIEWAŻNOŚĆ ORZECZEŃ

Każde orzeczenie od chwili jego wydania jest ważne bez względu na to, jakimi wadami jest ono obciążone.

Istota nieważności orzeczeń sprowadza się do założenia, że przy najpoważniejszych uchybieniach prawa, których nie da się pogodzić z państwem prawa, wydane orzeczenie jest nieważne. W takich wypadkach orzeczenie od chwili jego wydania ex tunc jest nieważne i podlega stwierdzeniu nieważności przez sąd wyższego rzędu.

Nieważność orzeczeń znajdujemy poza KPK:

1. Ustawa z dnia 23 lutego 1991 o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego

2. U. SN – upoważnienie SN do unieważnienia prawomocnego orzeczenia na wniosek PG wydanego w sprawie, która ze względu na osobę lub przedmiot nie podlegała orzecznictwu sądów w chwili orzekania.

R 13

POZOSTAŁE GRUPY CZYNNOŚCI PROCESOWYCH

PROTOKOŁY

Stanowią podstawową formę dokumentowania czynności procesowych. Ustawa określa z jakich czynności procesowych sporządza się protokół art. 143 KPK. Z pozostałych czynności spisuje się protokół jeżeli tego wymaga szczególny przepis albo przeprowadzający czynność uznaje to za potrzebne.

W pozostałym zakresie formą dokumentowania czynności procesowych jest sporządzenie notatki służbowej.

Zawartość protokołu, art. 148 KPK:

1. Wyjaśnienia

2. Zeznania

3. Oświadczenia

4. Wnioski

5. Stwierdzenia określonych czynności

6. Osoby biorące udział w czynnościach mają prawo żądać zamieszczenia w protokole wszystkiego, co dotyczy ich praw i interesów.

Osoby biorące udział mają prawo żądać odczytania fragmentów ich wypowiedzi wciągniętych do protokołu.

Należy wyróżnić protokół:

1. Z rozprawy

2. Z posiedzenia

3. Z pozostałych czynności procesowych

Z rozprawy spisuje aplikant lub pracownik sekretariatu lub asesor sądowy jeśli nie należy do składu sądzącego. Pozostałe protokoły może spisać ponadto osoba przybrana w charakterze protokolanta przez prowadzącego czynność lub sam przeprowadzający czynność.

Protokół z rozprawy lub posiedzenia podpisują przewodniczący i protokolant. Jeżeli przewodniczący nie może podpisać protokołu, czyni to za niego jeden z członków składu sądzącego, wskazując przyczynę braku podpisu przewodniczącego. Protokoły z pozostałych czynności podpisują wszystkie osoby biorące udział w danej czynności. Protokół taki przed podpisaniem należy odczytać, o czym należy w nim uczynić wzmiankę.

Skreślenia, poprawki lub uzupełnienia wymagają omówienia przez osobę sporządzającą protokół. Jeżeli nie został on należycie podpisany po zakończeniu czynności, brakujące podpisy mogą być złożone później.

Możliwe jest sprostowanie oczywistych omyłek pisarskich lub rachunkowych w protokole z rozprawy lub posiedzenia. Strony oraz osoby mające w tym interes prawny mogą złożyć wniosek o sprostowanie protokołu z rozprawy i posiedzenia, wskazując nieścisłości lub opuszczenia. Wiosek taki może załatwić pozytywnie przewodniczący składu po wysłuchaniu protokolanta, wydając zarządzenie o sprostowaniu. O treści sprostowania zawiadamia się strony, a o odmowie sprostowania osobę, która zgłosiła wniosek. Wniosek taki dołącza się do protokołu. W razie uwzględnienia wniosku o sprostowanie w protokole należy umieścić odpowiednią wzmiankę, którą podpisuje przewodniczący i protokolant. Pozostawia się go bez rozpoznania jeżeli został zgłoszony po wysłaniu akt sprawy do wyższej instancji

Obok tradycyjnych protokołów mogą być zastosowane bardziej nowoczesne formy dokumentowania czynności. Np. stenogram, utrwalanie dźwięku, obrazu.

1. Przesłuchanie świadka lub biegłego można utrwalić (dźwięk) gdy:

• Zachodzi niebezpieczeństwo że przesłuchanie tej osoby nie będzie możliwe w dalszym postępowaniu

• Przesłuchanie następuje przed sędzią delegowanym lub sąd wezwany

1. Przesłuchanie pokrzywdzonego art. 185a oraz świadka art. 185b

Zapis dźwiękowy podlega przekładowi. Zapis i przekład oraz zapis obrazu stają się załącznikami do protokołu. Strona ma prawo otrzymać na swój koszt jedną kopię zapisu dźwięku lub obrazu.

DORĘCZANIE PISM

Kiedy stawiennictwo jest obowiązkowe wysyła się wezwania. W przeciwnym razie wysyła się zawiadomienie.

Wezwania, zawiadomienia oraz inne pisma od doręczenia których biegną terminy, doręcza się przez pocztę lub inny uprawniony podmiot zajmujący się doręczaniem korespondencji albo pracownika organu wysyłającego, a w razie niezbędnej konieczności – policja.

Pismo doręcza się adresatowi osobiście. W razie nieobecności doręcza się dorosłemu domownikowi, administracji domu, dozorcy domu, sołtysowi jeżeli podejmą się oddać pismo adresatowi.

Za pomocą telefaksu lub poczty elektronicznej. Dowodem doręczenia jest potwierdzenie transmisji danych.

Jeżeli pisma nie można doręczyć w wyżej wskazany sposób, pismo przesłane pocztą pozostawia się w najbliższym urzędzie pocztowym, a przesłane w inny sposób w najbliższej jednostce Policji, albo we właściwym urzędzie administracji samorządowej szczebla podstawowego. Doręczający umieszcza zawiadomienie w skrzynce do doręczeń korespondencji bądź na drzwiach mieszkania adresata lub innym widocznym miejscu ze wskazaniem gdzie i kiedy pismo pozostawiono oraz że należy je odebrać w ciągu 7 dni. W razie bezskutecznego upływu tego terminu należy czynność zawiadomienia powtórzyć jeden raz.

Strony lub podmiotu przebywające za granicą, są zobowiązane wskazać adres do doręczeń w kraju. Jeżeli strona nie podając nowego adresu, zmienia miejsce zamieszkania lub nie przebywa pod wskazanym przez siebie adresem, pismo wysłane pod ten adres uważa się za doręczone.

ODTWORZENIE ZAGINIONYCH LUB ZNISZCZONYCH AKT SPRAWY

Ponownemu dokonaniu czynności nie stoi na przeszkodzie zawisłość sprawy, gdyż odtworzenie akt lub powtórzenie czynności następuje w tej samej, a nie innej sprawie.

Postępowanie to ma charakter sprawozdawczy i nie upoważnia do jakiegokolwiek ingerowania w meritum sprawy. Uregulowane w art. 160 i nast. KPK

DOSTĘPO DO AKT SPRAWY

W czasie postępowania sądowego stronom, podmiotowi określonemu w art. 416 KPK, obrońcom, pełnomocnikom oraz ustawowym przedstawicielom udostępnia się akta sprawy sądowej, dając im możliwość sporządzenia z nich odpisów

Prezes sądu może także w razie uzasadnionej potrzeby zarządzić wydanie uwierzytelnionych odpisów z akt sprawy. Na wniosek oskarżonego lub jego obrońcy wydaje się odpłatne kserokopie dokumentów z akt sprawy. Kserokopie takie można wydać odpłatnie, na wniosek, również innym stronom, podmiotowi określonemu w art. 416 KPK pełnomocnikowi i przedstawicielom ustawowym. Jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo ujawnienia tajemnicy państwowej, przeglądanie akt, sporządzanie odpisów i kserokopii odbywa się z zachowaniem rygorów określonych przez prezesa sądu lub sąd.

W postępowaniu przygotowawczym, ze względu na wyłączenie jawności, przeglądanie akt oraz sporządzanie i otrzymywanie z nich uwierzytelnionych odpisów jest ograniczone. Wymaga ono zgody prowadzącego postępowanie przygotowawcze, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Pokrzywdzonemu przysługuje prawo przejrzenia akt, jeżeli wydano postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania przygotowawczego.

Podejrzany i jego obrońca na ich wniosek mają prawo przeglądania akt sprawy przed datą końcowego zaznajomienia podejrzanego z materiałami postępowania.