Kondensacja- przejście ze stanu gazowego w ciecz. Warunki rozpoczęcia procesu kondensacjo to : osiągnięcie punktu rosy i i obecność jąder kondensacji. Osady: Rosa- osad w postaci kropelek, powstający w wyniku zetknięcia się powietrza z wychłodzonymi powierzchniami przedmiotów. W okolicy tych powierzchni dochodzi do obniżenia się temperatury powietrza i kondensacji pary. Szron- powstaje podobnie jak rosa, ale w temperaturze poniżej 0°. Sadź- zamarznięte kropelki mgły osadzające się na powierzchniach pionowych (często od strony nawietrznej). Gołoledź- osad w postaci gładkiej, równej, przezroczystej warstwy lodu, pokrywającej podłoże. Powstaje wtedy, gdy deszcz (lub mgła) opada na podłoże o temperaturze niższej od zera. Spadające kropelki rozpływają się i zamarzają. Mgła- stanowi zawiesinę bardzo małych kropel w powietrzu. Mgła radiacyjna- przy bezchmurnej pogodzie w wyniku silnego wypromieniowania ciepła z podłoża, ma zasięg lokalny. Mgła adwekcyjana- Mgła adwekcyjna to mgła powstająca przy napływie wilgotnej i stosunkowo ciepłej masy powietrza nad chłodniejsze podłoże. Powietrze poprzez kontakt z podłożem stopniowo oziębia się, osiągając temperaturę punktu rosy, co rozpoczyna tworzenie się mgły. Chmura- zbiór kropel i kryształków lodu lub ich mieszaniny, występuje w obszarze atmosfery, w którym proces kondensacji przeważa nad parowaniem. 1mm=1l/m² ; 1ar=100m² ; 1ha=10000m². Natężenie opadu-wysokość opadu spadłego w jednostce czasu (mm/min, mm/h). Wysokość opadu atmosferycznego(mm)- grubość warstwy wody powstałej ze spadłego deszczu, stopionego śniegu, itp. Intercepcja - ilość opadu zatrzymanego przez korony drzew. Powietrze atmosferyczne- niska wartość przewodnictwa cieplnego, mieszanina gazów i aerozoli składająca się na atmosferę ziemską, Zawartość pary wodnej w powietrzu jest zależna od wielu czynników i zmienia się w zakresie 0–4%. Gęstość powietrza- masą powietrza na jednostkę objętości maleje wraz ze wzrostem wysokości i odpowiednio spadkiem ciśnienia, mierzona w jednostkach (kg/m3). Ciśnienie atmosferyczne- miara stanu powłoki gazowej ziemi, którego skutki bezpośrednie są niepomiernie mniejsze niż wpływ na kształtowanie warunków pogodowych. Ciśnienie na ziemi waha się od 960 do 1050hPa. Hektopaskal (hPa) – ciśnienie o wartości 1hPa to siła 100 N działająca na powierzchnię 1m². 1hPa=1mmHg*1.33 1mmHg=3/4hPa. Wartość ciśnienia zależy od- gęstości atmosfery- określają ją temperatura (zmieniająca się w dużym zakresie), i skład chemiczny (parametr zmienny w mniejszym stopniu), odległość punktu pomiaru od środka kuli ziemskiej oraz wysokość słupa powietrza związanego z miąższością atmosfery w danym punkcie. Poprawki do uzyskania porównywalnych wyników pomiarów ciśnienia- instrumentalna- korygujemy o wartość indywidualnej niedokładności wskazań instrumentu, poprawka na temperaturę w czasie obserwacji- sprowadzamy do wartości 0°C, poprawka na wartości j=45°, poprawka na wysokość- sprowadzamy do wartości równej poziomowi morza. wszystkie oprócz poprawki na temp. są stałe. Układ ciśnienia- wymusza przemieszczanie się cząsteczek powietrza w kierunku poziomym. Układy główne- niż i wyż baryczny, układy drugorzędne- siodło, bruzda niskiego ciśnienia, zatoka niskiego ciśnienia, wał wysokiego ciśnienia i klin wysokiego ciśnienia. Niż- układ zamkniętych izobar, w którym w którym ciśnienie maleje do środka układu. Powietrze w niżu zmierza od peryferii do centrum układu niżowego. Następuje zbieżność prądów linii powietrza. Wyż- układ zamkniętych izobar których ciśnienie wzrasta do środka. Powietrze przemieszcza się od centrum układu ku peryferiom. Powoduje to rozbieżność linii prądów powietrza, dzięki czemu wyżom towarzyszy ładna pogoda. Niwelacja barometryczna- pionowa odległość między dwoma punktami w terenie. Wzór Babineta- obliczania niwelacji barometrycznej. Stopień barometryczny- wysokość na jaką trzeba się wznieść lub opuścić by ciśnienie zmieniło się o 1hPa. Pionowy gradient barometryczny- różnica ciśnienia na jednostkę wysokości (100m). Poziomy gradient barometryczny- pozioma zmiana ciśnienia. Tendencja baryczna- zmiana ciśnienia atmosferycznego w czasie. Wiatr- poziomy ruch powietrza wywołany różnica ciśnienia atmosferycznego. kierunek wiatru- określa się na podstawie strony świata z której wiatr wieje. Siła wiatru – parcie przemieszczających się cząsteczek powietrza na napotkane przeszkody (kg/m²), zależy od prędkości i gęstości poruszającego się powietrza. Porywistość- nieregularne, na przemian słabsze i silniejsze podmuchy. Wzrost wysokości to mniejsza porywistość. Rodzaje wiatru- cyrkulacja globalna- pasaty, monsuny; cyrkulacja lokalna- bryza, wiatry górskie i dolinne, feny, wiatry bora. Pasaty- stałe wiatry wiejące w strefie międzyzwrotnikowej przez cały rok, najwyraźniej zaznaczają się nad oceanami. Monsuny- wiatry charakteryzujące się tym, że zmieniają kierunek na przełomie lata i zimy oraz zimy i lata. W lato wieją z morza na ląd, w zimę z lądu na morze. Powstają w wyniku dużych różnic temperatur, a w związku z tym ciśnienia między morzem a lądem. Bryza dzienna (morska)- w dzień ląd nagrzewa się szybciej niż woda, dlatego cieplejsze powietrze nad lądem unosi się (powodując spadek ciśnienia na powierzchni lądu), a na jego miejsce pojawia się chłodniejsze i wilgotniejsze powietrze znad morza. Bryza nocna (lądowa)- w nocy woda oddaje ciepło wolniej niż ląd, dlatego ciśnienie nad wodą jest niższe niż na powierzchni lądu, co powoduje zmianę kierunku wiatru. Fen- wiatr ciepły, porywisty, wiejący z gór. Występuje najczęściej w październiku i listopadzie. Wiatr bora- wieje nad Adriatykiem, zimny silny porywisty, z gór w stronę cieplejszego morza. Wiatromierz Wilda- jeden z najprostszych przyrządów do pomiaru prędkości i kierunku wiatru. Stosuje się go do pomiaru prędkości wiatru od około 1m/s do 20m/s. składa się z żelaznego sworzenia z ośmioma prętami kierunkowymi, klina kierunkowego złożonego z dwóch łopatek i przeciw wagi oraz wskaźnika prędkości wiatru, zbudowanego z płytki i ośmiowskaźnikowej skali prędkości. Pluwiograf - urządzenie do automatycznego pomiaru ciągłych opadów, rejestrujące ich ilość, czas trwania i natężenie. Woda gromadzi się w zbiorniczku z pływakiem, którego ruch przenosi się na dźwignię pisaka, zostawiającego ślad na pasku papieru rozwiniętym na obracającym się bębnie. Deszczomierz Hellmana- naczynie o ostrych krawędziach i znanej powierzchni górnego otworu (przeważnie 200cm²). Objętość zgromadzonej wody mierzy się w specjalnie wyskalowanych menzurkach. Barometr- składa się z otwartego zbiornika z rtęcią i wstawionej doń pionowo, zaślepionej w górnym końcu i pozbawionej powietrza rurki szklanej długości 80-90 cm. Rtęć wypełnia rurkę do wysokości, przy której ciężar jej słupka zrównoważy ciśnienie atmosferyczne. Anemograf - jest to przyrząd służący do pomiaru prędkości wiatru, który w sposób ciągły, za pomocą samopisu zapisuje prędkość wiatru. Anemometr czasowy- na pionowej osi obrotu umieszczony jest krzyżak na ramionach którego umieszczone są półkuliste czasze. Szybkość obrotu układu jest proporcjonalna do prędkości wiatru. Anemorumbograf- Przyrząd używany dawniej do rejestracji prędkości wiatru, gdzie zamiast rejestracji prędkości obrotowej rejestruje się naprężenia nieruchomego układu czasz.