Stany spastyczne oskrzeli
Przyczyny duszności;
1)Dychawica oskrzelowa(astma).
2)Reakcje alergiczne w obrębie układu oddechowego.
3)Zaburzenia ze strony układu krążenia(dławica piersiowa ,obrzęk płuc)-odmienne postępowanie terapeutyczne.
Oskrzela stanowią dwukierunkową drogę przemieszczania się gazów oddechowych między środowiskiem zew. a płucami. Od drożności oskrzeli zależy ilość i jakość powietrza dostarczanego do płuc. Powietrze które dociera do płuc musi być ogrzane, nawilżone i oczyszczone. Średnica (światło) reguluje przebieg opisanych procesów w skrzelach. Stanowią one system rozgałęzionych rurek o zmiennej średnicy, tym szerszej w danym momencie, im bardziej rozkurczone są mięśnie gładkie budujące ich ściany. Skurcz mięśniówki oskrzeli doprowadzi do zmniejszenia średnicy tych przewodów, co może doprowadzić do duszności. Stany spastyczne pojawiające się w astmie są rezultatem wypaczonej, na skutek wielu przyczyn, kurczliwości oskrzeli, zwłaszcza ograniczenia możliwości ich rozkurczu. Pacjent z napadem astmy czuje duszność i ma problem z usunięciem zaległego powietrza. Podłożem astmy jest proces zapalny.
Przyczyny astmy;
Nieleczone lub nieskutecznie leczone reakcje alergiczne
Przewlekłe stany zapalne oskrzeli w przebiegu infekcji
Drażniący wpływ innych czynników na oskrzela m.in. dym papierosowy, spaliny, pył z kominów fabrycznych i pieców domowych, czynniki narażenia w miejscu pracy
Leczenie astmy sprowadza się do zachowania możliwie długo wydolności oddechowej pozwalającej na samodzielne funkcjonowanie pacjenta, przede wszystkim zniesienie duszności.
Leki stosowane w stanach spazmatycznych oskrzeli:
Leki rozszerzające oskrzela
Beta-2 adrenomimetyczne
Mechanizm działania związany jest z oddziaływaniem agonistycznym wobec receptorów adrenergicznych zlokalizowanych w mięśniach gładkich oskrzeli. Działanie takie wykazują także nieselektywne działające adrenomimetyki. Leki nieselektywne posiadają działania niepożądane ze strony ukł. krążenia dlatego dąży się do wprowadzenia leków selektywnych lub prawie selektywnych. Podział w obrębie tej gr. Leków przebiega według 3 kryteriów; selektywności, czasu jaki upływa od momentu podania leku do rozpoczęcia jego działania, a także czasu trwania rozkurczu oskrzeli. Leki są podawane w formie aerozolu lub pozajelitowo.
Fenoterol- działa pobudzająco nana receptory beta-2 i beta-1, wchodzi w skład preparatu złożonego, wraz z bromkiem ipratropium, co pozwala na uzyskanie efektu synergistycznego.
Salbutamol- lek działający głównie na receptory beta-2
Salmeterol- lek oddziałujący na receptory beta-2, charakteryzuje się długim czasem działania
*Leki chonolityczne; Mechanizmem działania tej grupy jest antagonizm wobec receptorów muskarynowych. Cholinolityk stosowany w stanach spastycznych oskrzeli to bromek ipratropium, który jest niemal selektywnym antagonistą receptorów M3. Występuje on samodzielnie lub w leku złożonym wraz z fenoterolem Objawy niepożądane; suchość w jamie ustnej, skurcz oskrzeli.
Pochodne metyloksantyn
Mechanizm działania związany jest z hamowaniem fosfodiesterazy i jest ściśle związany z mechanizmem skurczu mięśnia na poziomie komórkowym. Działanie takie wykazują alkaloidy purynowe, największe działanie ma teofilina. Teofilina w preparatach recepturowych ma postać lepiej rozpuszczalnej w wodzie aminofiliny. W zależności od stężenia teofiliny powoduje ona działania niepożądane w trzech strefach funkcjonowania organizmu; Układ krążenia(przyśpieszenie akcji serca), Układ nerwowy(bóle i zawroty głowy, drgawki), Układ pokarmowy(obniżenie pH soku żołądkowego- wzrost kwasowości).
Leki przeciwleukotrienowe
Pod wpływem cyklooksygenzy powstają prostaglandyny i tromboksany, drugi enzym-lipooksygenaza- jest odpowiedzialny za syntezę leukotrientów. Substancje te kurczą oskrzela. Nagromadzenie leukotrientów w wyniku zablokowania alternatywnego szlaku przemian jest jedną z konsekwencji stosowania NLPZ. Zablokowanie lipooksygenaza znajduje zastosowanie w leczeniu astmy, inhibitorem 5-lipooksygeazy jest zileuton. Innym sposobem zmniejszenia aktywności krążących we krwi leukorienów jest zablokowanie receptorów, dla których te subst. są antagonistami- zafirlukast i montelukast.
Leki przeciwzapalne należące do sterydów
Stany spastyczne oskrzeli, szczególnie w przebiegu dychawicy oskrzelowej, są ściśle związane z mechanizmem procesu zapalnego, dlatego uzasadnione jest stosowanie tych leków. Są nimi hormony steroidowe z grupy glikortykosteroidów i ich syntetyczne pochodne. Hamują one proces zapalny. Stosuje się dwa leki; budesonid i beklometazon(stosowane są wziewnie).