LABORATORIUM ELEKTROTECHNIKI I ELEKTRONIKI |
Rok akad. 2013/2014 |
|
Rodzaj studiów: MT_SI |
||
Temat ćwiczenia: BADANIE ZJAWISK REZONANSOWYCH W OBWODACH ELEKTRYCZNYCH |
||
Skład sekcji:
|
Kierunek: IM Semestr: VI Grupa: 1 Sekcja: 3 |
|
Prowadzący: Dr inż. K. Sztymelski |
||
Data wykonania: 2014.02.25 |
Data oddania: 2014.03.04 |
Ocena: |
Wstęp teoretyczny
Pulsacja drgań swobodnych to pulsacje obwodu, dla których część urojona implementacji wejściowej Im{Zwe} lub część urojona admitancji wejściowej Im {Ywe} jest równa zeru.
Zjawisko występujące w układzie R,L,C gdy pulsacja zasilania jest równa pulsacji drgań swobodnych nosi nazwę rezonansu, a pulsacja- pulsacji rezonansowej.
Zjawiska rezonansu możemy wywołać poprzez zmianę częstotliwości zasilania lub przy stałej wartości zasilania poprzez zmianę wartości częstotliwości elementów R,L,C. Obwód elektryczny będący w stanie rezonansu nie pobiera ze źródła mocy biernej.
Nieliniowa zależność pomiędzy prądem i napięciem w elementach rezystancyjnych ma swoją przyczynę w oddziaływaniu przepływającego prądu lub pola elektrycznego przyłożonego napięcia na mechanizmy przewodzenia w materiale, z którego wykonany jest element.
Najważniejsze z tych oddziaływań to:
Zmiana rezystancji materiału pod wpływem zmian temperatury wywołanej przepływem prądu.
Emisja dodatkowych nośników ładunku elektrycznego pod wpływem przyłożonego napięcia.
Jonizacja ośrodka pod wpływem prądu.
Zjawisko energetyczne w złączach półprzewodników.
W zależności od sposobu połączenia elementów R,L,C, może w obwodzie wystąpić zjawisko rezonansu napięć (rezonans szeregowy) lub zjawisko rezonansu prądu-rezonans równoległy.
REZONANS NAPIĘĆ
W miarę jak pulsacja zbliża się do pulsacji rezonansowej moduł impedancji Z maleje i osiąga minimum dla ω= ω0, Zmin=R.
W stanie rezonansu przy wymuszeniu ze źrodła napięciowego U, prąd przyjmuje swoją wartość ekstremalną, jego wartość ograniczona jest tylko przez rezystancję R.
Pojęcie dobroci mówi nam ile razy wartość skuteczna napięcia na cewce bądź kondensatorze jest większa od wartości skutecznej napięcia z zasilania obwodu R,L,C. Im rezystancja jest mniejsza, tym większa jest dobroć Qsz.
Pasmem przepuszczania układu szeregowego nazywamy taki przedział pulsacji, w którym przy stałej wartości skutecznej napięcia moc czynna maleje do połowy mocy czynnej rezonansowej.
REZONANS PRĄDÓW
W stanie rezonansu przy wymuszeniu ze źródła prądowego I, napięcie przyjmuje wartość maksymalną, ograniczoną przez wartość konduktancji G=⅓.
Prądy płynące przez cewkę i kondensator mają wartości równe co do modułu, lecz są przesunięte względem siebie o 180o i nawzajem się znoszą.
Dobroć jest tym większa, im większa jest rezystancja.
Część pomiarowa
f | I1 | UR1 | UL1 | UC1 |
---|---|---|---|---|
100 | 0,1 | 0 | 0 | 0,2 |
200 | 0,1 | 0 | 0 | 0,4 |
300 | 0,1 | 0 | 0 | 0,6 |
500 | 0,1 | 0 | 0 | 0,6 |
800 | 0,4 | 0 | 0 | 0,8 |
1000 | 0,6 | 0 | 0 | 0,8 |
1200 | 0,8 | 0 | 0 | 0,8 |
1800 | 1,8 | 0 | 0,4 | 1,4 |
2000 | 2,4 | 0 | 0,8 | 1,8 |
2200 | 3,4 | 0,2 | 1,6 | 2,2 |
2600 | 4,6 | 0,4 | 2,8 | 2,8 |
2800 | 4 | 0,3 | 2,6 | 2 |
3000 | 3,1 | 0,2 | 2,2 | 1,4 |
3500 | 2 | 0 | 1,6 | 0,2 |
4000 | 1,2 | 0 | 1,2 | 0,2 |
5000 | 0,6 | 0 | 1 | 0 |
8000 | 0,2 | 0 | 0,6 | 0 |
10000 | 0,2 | 0 | 0,6 | 0 |
12000 | 0,2 | 0 | 0,6 | 0 |
15000 | 0,2 | 0 | 0,6 | 0 |
f | I2 | Ur2 | Ul2 | Uc1 | ||
---|---|---|---|---|---|---|
100 | 0,2 | 0 | 0 | 0,6 | 8,6 | 6,081118 |
200 | 0,2 | 0 | 0 | 0,6 | 8,6 | 6,081118 |
300 | 0,2 | 0 | 0 | 0,6 | 8,6 | 6,081118 |
500 | 0,2 | 0 | 0 | 0,6 | 8,6 | 6,081118 |
800 | 0,4 | 0 | 0 | 0,6 | 8,6 | 6,081118 |
1000 | 0,6 | 0 | 0 | 0,8 | 8,6 | 6,081118 |
1200 | 0,8 | 0 | 0 | 1,6 | 8,6 | 6,081118 |
1800 | 2 | 0 | 0,4 | 2,2 | 8,6 | 6,081118 |
2000 | 2,8 | 0 | 1 | 3,2 | 8,6 | 6,081118 |
2200 | 4,2 | 0 | 2,2 | 4,6 | 8,6 | 6,081118 |
2600 | 8,6 | 0,4 | 4,6 | 3,2 | 8,6 | 6,081118 |
2800 | 6 | 0,2 | 3,9 | 2,2 | 8,6 | 6,081118 |
3000 | 4 | 0 | 3 | 0,6 | 8,6 | 6,081118 |
3500 | 2,2 | 0 | 1,8 | 0,2 | 8,6 | 6,081118 |
4000 | 1,4 | 0 | 1,4 | 0 | 8,6 | 6,081118 |
5000 | 0,6 | 0 | 1 | 0 | 8,6 | 6,081118 |
8000 | 0,2 | 0 | 0,6 | 0 | 8,6 | 6,081118 |
10000 | 0,2 | 0 | 0,6 | 0 | 8,6 | 6,081118 |
12000 | 0,2 | 0 | 0,6 | 0 | 8,6 | 6,081118 |
15000 | 0,2 | 0 | 0,6 | 0 | 8,6 | 6,081118 |
Wykresy
Pomiar pierwszy:
Pomiar drugi:
Część obliczeniowa
Pomiar I- obliczanie fd
ax + b = y
$$\left\{ \begin{matrix}
2,4 = a*200 + b \\
3,4 = a*2200 + b \\
\end{matrix} \right.\ $$
2,4-b=a*2000
A*2000=2,4=b
3,4=a*2200 + a*2000-2,4
3,4-4200a-2,4
5,8=4200a
a=0,001381
2,4=2,762+b
b=0,362
y=0,001381x+0,362
y=3,252691
x=2093,18682
Pomiar I- obliczanie fg
$$\left\{ \begin{matrix}
4 = 2800a + b \\
3,1 = 3000a + b \\
\end{matrix} \right.\ $$
4-b=2800a
B=-2800a+4
3,1=3000a + (-2800a+4)
3,1=200a+4
A=-0,0045
-0,0045*2800= -12,6
B=16,6
-0,0045x-16,6=y
X=2966,0687
Pomiar II- obliczanie fd
$$\left\{ \begin{matrix}
4,2 = 2200*a + b \\
8,6 = 2600a + b \\
\\
\end{matrix} \right.\ $$
4,2-b=2200a
B= -2200a +4,2
8,6=2600a-2200a+4,2
8,6=400a +4,2
4,4=400a
A=0,011
0,011*2200=24,2+b
B=4,2-24,2
B= -20
0,011x – 20=y
6,081118=0,011x-20
X=2371,0107
Pomiar II- obliczanie fg
$$\left\{ \begin{matrix}
6 = 2800a + b \\
8,6 = 2600a + b \\
\end{matrix} \right.\ $$
2600a-8,6=-b
B=-2600a + 8,6
6=2800a-2600a+8,6
6-2,6=200a
A=-0,013
-0,013*2800=-36,4
-36,4 +b=6
B=42,4
X=2793,76
Obliczanie dobroci
Fo=2600
$$Q1 = \frac{2600}{2966,0687 - 2093,18682} = 2,978639$$
$$Q2 = \frac{2600}{2793,76 - 2371,0107} = 6,150217$$
Wnioski
W przypadku rezonansu napięć im mniejsza rezystancja, tym większa jest dobroć.
W przypadku rezonansu prądów dobroć jest tym większa, im większa jest rezystancja.