ETAPY BADAŃ STSTYSTYCZNYCH:

Badanie statystyczne to zespół czynności, których celem jest określenie zbiorowości statystycznej i prawidłowości dotyczących cech statystycznych.

ETAPY:

1. Przygotowanie badania,

2. Zebranie materiałów statystycznych,

3. Przygotowanie materiałów statystycznych do opracowania,

4. Opracowanie materiału statystycznego,

5. Prezentacja danych statystycznych,

6. Analiza statystyczna.

1) Przygotowanie badania.

• Cel badania

• Przedmiot badania w ujęciu rzeczowym, czasowym i terytorialnym

• Zakres badania- wybór cech charakterystycznych podlegających badaniom

• Metoda badania (pełne lub częściowe)

• Plan badań, czyli harmonogram, formularze, instrukcje statystyczne

Formularze statystyczne jest to zbiór spisanych pytań dotyczących badanych cech rozważanych zbiorowości statystycznych. Formularz statystyczny składa się z nagłówka (tytuł,nr, adres) z kwestionariusza właściwego, czyli zasadniczej części formularza, w którym zawarte są wszystkie pytania formularza statystycznego. Pytania mogą być w postaci tabelarycznej, tekstowej i mieszanej. Tabela składa się z boczku i części końcowej.

Każda pozycja formularza jest opisana w instrukcji statystycznej, która jest niezbędna, aby uniknąć błędnych interpretacji i uzyskać jednolitą odpowiedz, Powinna zawierać podstawę prawną, przedmiot badania, terminy, sprawozdania itp.

2)Materiał statystyczny jest to zbiór informacji o wartościach badanych cech w poszczególnych jednostkach statystycznych, który powstaje w wyniku prowadzonych obserwacji

Dzielimy go na

• Pierwotny materiał zebrany specjalnie dla naszych celów

• Wtórny obejmuje materiały już poprzednio zebrane przez inne jednostki i wykorzystane dla naszych celów, np. GUS

Kontrola materiału statystycznego

• Kontrola formalna, czyli kompletność zebranego materiału,

• Kontrola merytoryczna- obejmująca kontrole zgodności rachunkowej i logicznej poprawności zapisów

3) Przygotowanie materiału statystycznego do opracowania. Stosujemy dwa etapy opracowania materiału statystycznego:

1. Grupowanie - polega na podziale całej zbiorowości statystycznej na mniejsze części

• Grupy proste - jedna cecha statystyczna

• Grupy złożone - co najmniej dwie cechy statystyczne

Po podzieleniu zbiorowości na grupy według pewnej cechy ustalamy kolejność oraz nazwy tych grup otrzymujemy uporządkowane nazwy grup tworzące wykaz klasyfikacyjny.

Wykaz klasyfikacyjny musi być wyczerpujący logiczny i przejrzysty. W przypadku, gdy badana cecha mierzalna ma charakter ciągły, warianty cech przedstawiamy w postaci przedziałów liczbowych (przedziały klasowe).

W wykazanych klasyfikacjach z cechą ze zmiennością ciągłą ważne jest obliczanie środków poszczególnych przedziałów oznaczony poszczególnych przedziałów.

1

Xo =————— ( xio + xit)

2

i = 1, 2, 3, 4, n oznacza numer przydziału klasowego

xio - oznacza dolną granice przedziału klasowego

xit - oznacza główne granice przedziału klasowego

4) Opracowanie materiału statystycznego

Metody techniczno-organizacyjne opracowania materiału statystycznego. Po dokonaniu grupowania statystycznego następuje zliczenie materiału, czyli ustalenie liczebności poszczególnych grup. Rozróżniamy np. sposoby zliczenia materiałów:

• Bezpośrednie - ręczne

• Sposób kreskowy,

• Sposób kartkowy,

• Sposób maszynowy.

W metodzie maszynowego zliczania poszczególne informacje zawarte w formularzach statystycznych przenoszone SA za pomocą umownych znaków cyfrowych na karty maszynowe. Do tyczy to cech mierzalnych i niemierzalnych.

5) Prezentacja danych statystycznych.

Rozróżniamy trzy sposoby prezentacji:

• Metoda tabelaryczna,

• Metoda graficzna,

• Metoda opisowa.

2006-01-13

Wskaźniki natężenia obliczamy wtedy, gdy chcemy przedstawić badaną zbiorowość na tle innej zbiorowości logicznie związana z badaną.

N1

Wn = —————

N2

N1 - wielkość jednej zbiorowości

N2 - wielkość drugiej zbiorowość

Wn - współczynnik natężenia

 

Najczęściej spotykanym współczynnikiem natężenia są np. gęstość zaludnienia, liczba urodzeń małżeństw, rozwodów na 10 tys. mieszkańców, Produkcja energii elektrycznej w Kw. Na 1 mieszkańca.

6) Analiza struktury

Struktura zbiorowości określona jest przez podział badanej zbiorowości statystycznej na grupy jednostek różniących się od siebie wartościami poszczególnych cech. Liczbową formą opisu struktury są liczby względne powszechnie stosowane jako wskaźnik struktury. Wskaźnik struktury możemy obliczyć jako:

a)  Ułamkowe wskaźniki struktury

ni

Wsi = —————

N

 

Wsi - wskaźnik struktury

ni - liczebność poszczególnych części danej zbiorowości

N - liczebność całej zbiorowości statystycznej

b)  Wskaźnik procentowy

ni

Wsi = ————— * 100%

N

c) Wskaźnik struktury wyrażany Liczebność promilach

ni

Wsi = ————— * 1000 -

N

Wskaźnik porównywalności struktury - umożliwia porównanie budowy dwóch zbiorowości pod względem tej samej cechy statystycznej. Informacje o wartościach cech obu zbiorowości muszą być przedstawione w postaci szeregów rozdzielnych w takich samych parametrach.

Wp= min (Ws1i; Ws 2i)

Wp - wskaźnik porównywalności struktury

I - kolejny numer klasy przedziału klasowego z szeregu rozdzielnego

Wp - 100% struktury obu zbiorowości są identyczne

Wp - 0% miedzy strukturami nie ma podobieństw

Wp - <0% < 100% pozostałe przypadki