15 stycznia 2014 PRAWO DO WIZERUNKU (zdjęcie/ portret)

Wizerunek – wytwór niematerialny, który za pomocą środków plastycznych przedstawia rozpoznawalną podobiznę danej osoby.

Przepis z art. 81 stał się podstawą do oceny – w jaki sposób można wykorzystywać zdjęcie portretowe. Wcześniej ten przepis regulował art. 14 PP ustęp 6.

1984 r. – Ustawa o Prawie Autorskim

Wykonywanie komuś zdjęcia to wchodzenie w prywatność drugiej osoby, w sferę jej dóbr osobistych. Jeśli osoba nie wyraża zgody, nie wolno nam kamerować, robić zdjęć. Można też dostać zakaz wykonywania komuś zdjęcia. Znany belgijski kompozytor tuż przed swoją śmiercią uzyskał zakaz wykonywania zdjęć. Wyrok został wysłany do wszystkich możliwych mediów.

Art. 81 mówi na temat rozpowszechniania wizerunku – wymaga ono zezwolenia osoby przedstawionej na fotografii. Zgoda musi być wyraźna. Osoba, która wykonała zdjęcie, musi udowodnić, że miała pisemną zgodę na rozpowszechnienie wizerunku. Jeśli chodzi o cele informacyjne, o bieżące wydarzenia – różnie z tą zgodą bywa (może być i powinna, ale świat się nie zawali, jak jej nie będzie, jeśli jest to osoba publiczna).

• Jeśli chodzi o działalność reklamową konieczna jest zgoda uzyskana na wykorzystanie wizerunku.

• Jeśli osoba zgodziła się na udzielenie swojego wizerunku np. Gazecie Wyborczej, inna gazeta nie może tego wykorzystać.

• Prawo do wizerunku przysługuje niezależnie od wieku. Nie wolno wykonywać zdjęcia dzieciom bez zgody opiekuna prawnego. Jeśli szkoła zrobi zdjęcie i umieści je na tablicy, nie trzeba mieć zgody, ale jeśli chce umieścić je w Internecie, to już inna sytuacja. Można publikować zdjęcia z uroczystości uczelnianych i szkolnych. Jeśli ktoś sobie życzy, fotograf zasłoni, rozmiarze jego twarz.

• Wyłączenia art. 81: w braku wyraźnego zastrzeżenia osoba otrzymując pieniądze za pozowanie, zgodziła się na to i tym samym dała zgodę na rozpowszechnienie wizerunku. Nie trzeba mieć pisemnej zgody. Zapłata = zgoda.

Ustęp 2: zezwolenia nie wymaga rozpowszechnienie wizerunku:

1) osoby powszechnie znanej, jeżeli wizerunek wykonano w związku z pełnieniem przez daną osobę funkcji publicznej (dyrektor szkoły, szpitala, proboszcz, burmistrz, sportowiec – osoba pełniąca funkcję, z której jest znana). Dotyczy to też informacji, np. prasowej. Zapis nie wyraża zgody na to, by wykorzystywać wizerunki do celów komercyjnych.

2) od osoby stanowiącej jedynie szczegół całości, takiej jaki zgromadzenie, krajobraz, impreza publiczna. (np. jeśli uczestniczymy w strajku i jesteśmy szczegółem większej całości – zgromadzenia osób, możemy pojawić się na zdjęciu – nie można nas jednak wykadrować) Nie można wykonać zdjęcia, jak ktoś przystępuje do Komunii św. Ale jeśli np. dzieje się to w przestrzeni publicznej (np. msza św. odprawiana przez papieża).

Kiedy osoba jest na stoisku jakiejś firmy i testuje, kosztuje produktów, można opublikować jej zdjęcie. (wszystko to dla celów informacyjnych)

• Nękanie (stalking) – art. 190 a

• Art. 191 a – rozpowszechnianie zdjęć osób w trakcie zbliżeń seksualnych (na wykonanie i rozpowszechnianie musi być wyrażona zgoda)

• Nie można publikować zdjęć uwłaczających, poniżających itp. można też mówić o znieważeniu zwłok. Grozi nam odpowiedzialność karna.

TAJEMNICA DZIENNIKARSKA:

Istotny element obowiązków dziennikarskich. Dziennikarze nie może być wszędzie, nie może wszystkiego wiedzieć. Musi mieć więc informatorów, a ci muszą być pewni, że nie powie się o nich w mediach.

• Na tajemnicę dziennikarską składa się wiele elementów. Dziennikarz jest także autorem (nie musi ujawniać od kogo zaczerpnął inspiracji).

• Czasami dziennikarz ma jakieś informacje, ale nie może ich przekazać

• Art. 15, 16 PP

• Art. 180 Kodeksu Postępowania Karnego – najprecyzyjniej mówi o tajemnicy dziennikarskiej. Jest ona jedną z najbardziej chronionych w państwie. W państwie są dwie tajemnice, o których nawet nie można zapytać świadka, np. w sądzie – nie można wezwać adwokata i kapłana i zapytać o okoliczności, których dowiedzieli się w trakcie obrony lub udzielania spowiedzi. Sąd nie może zwolnić dziennikarza z tajemnicy dziennikarskiej (ani policja, ani redaktor) Wyjątkiem jest: dobro wymiaru sprawiedliwości (dojście do prawdy obiektywnej). Musi chodzić o przestępstwo – zbrodnię. Są występki (od miesięcy do 8 lat) i zbrodnie (przestępstwa zagrożone od 3 lat pozbawienia wolności, 25 lat, dożywocie)

• Art. 180 Kodeksu Postępowania Karnego