38. Omów wpływ zimnowojennego podziału świata na współprace między państwami na forum ONZ
W niedługim czasie po utworzeniu ONZ świat przekonał się, że współpraca między państwami byłej koalicji antynazistowskiej nie będzie się układać pomyślnie. W wyniku podziału świata na dwa bloki i zapoczątkowaniu zimnej wojny interesy największych mocarstw będących członkami ONZ zaczęły się znacznie od siebie różnić. W czasie zimnowojennego konfliktu to właśnie Organizacja Narodów Zjednoczonych stała się jedną z aren na której rozgrywał się konflikt. Lecz nawet w okresie największego zaostrzenia sporu nie miało miejsca zerwanie stosunków i współpracy w ramach organizacji.
W okresie zimnej wojny ONZ skupiał się głównie na kwestiach, które nie były sporne dla państw obu bloków. Z tego też powodu możemy zauważyć głównie aktywność ONZ w kwestiach kształtowania prawa międzynarodowego, zagadnień ekonomiczno-społecznych( Powstanie ECOSOC ), a także nastawieniu na rozwój szczególnie po przystąpienie do ONZ tzw. Państw trzeciego świata. Współpraca była szczególnie trudna w pierwszym okresie po II wojnie światowej, kiedy liczne antagonizmy między blokami nie pozwalały na skuteczna współprace i podejmowanie decyzji szczególnie w Radzie Bezpieczeństwa, gdzie rywalizacja Wschód-Zachód zdominowana przez USA i ZSRR a także antagonizmy między Chinami a Związkiem Radzieckim uniemożliwiały jednomyślność. Powodowało to niejednokrotnie swoisty paraliż tego najważniejszego organu NZ, który miał otrzymywać pokój na świecie. Jednak o ile w okresie 1948-1978 powołano 13 misji peacekeaping o tyle w okresie 1978-1988 nie powołano ani jednej. Świadczy to o paraliżu i bezradności tego organu w sytuacji rywalizacji między interesami bloków. Wart zauważyć, że do roku 1955 ZSRR użyło prawo veta aż 101 razy
Inna negatywna reakcja dla inicjatyw zachodu była reakcja na uchwalona w 1948 roku Deklarację Praw Człowieka. Od głosu wstrzymały się wtedy kraje bloku radzieckiego i Arabia Saudyjska. ZSRR uznało, że prawa człowieka nie mają nic wspólnego z zasadami ustrojowymi. Jest więc rzeczą zrozumiałą, że ONZ nie rości sobie prawa do odgrywania roli „światowego policjanta” stając się jedynie obserwatorem wykroczeń przeciwko prawom człowieka.
ZSRR do rozgrywania swoich interesów używało również państw trzeciego świata, które po uzyskiwaniu niepodległości zaczęły się od 1955 do 1962 roku masowo przyłączać do NZ. Ponieważ nowych państw członkowskich było tak dużo w szybkim czasie zyskały one większość w Zgromadzeniu Ogólnym co pozwalało im mieć wpływ na funkcjonowanie organizacji. ZSRR widział w tym znakomita okazję do znalezienia nowych sojuszników, którzy dzięki sile swojej liczebności mieli wpływ na podejmowane decyzje. Sowieci rozszerzyli swoje wpływy na wiele państw trzeciego świata w szczególności w Afryce północnej, gdzie socjalizm stał się w tym okresie popularny, szerzyły również silna propagandę antyamerykańską i antykolonialną, co podobało się świeżo wyzwolonym państwa. Blok zachodni stał się w sposób naturalny przeciwnikiem. Dzięki tego typu działaniach powstał mechanizm tzw. Maszynki do głosowania, gdzie państwa trzeciego świata głosowały pod dyktando ZSRR .
ONZ odegrało znacząca role podczas kryzysu kubańskiego w 1962 kiedy to Sekretarz Generalny U Thant wystosował list do prezydenta Kennediego i do Chruszczowa nawołujący do zachowania spokoju i spotkania na którym można by odnaleźć pokojowe rozwiązanie sporu. List został wystosowany w ostatnim momencie, kiedy statki sowieckie już płynęły w kierunku Kuby. Jest to jedno z najbardziej doniosłych osiągnięć ONZ w tym czasie, które być może uratowało świat od groźby wojny atomowej.
Nie można zapominać jeszcze o roli państw-satelitów, w grupie których w tym czasie znajdowała się i Polska. Były one oczywiście członkami ONZ jednak ich aktywność w tej organizacji również była podporządkowana woli Związku. Aktywność tych państw była niewielka i odnosiła się wyłącznie do kwestii aprobowanych przez państwo dominujące w systemie.