1. TYTUŁ PRACY EGZAMINACYJNEJ:

Opis projektu realizacji prac, związanych z wykonaniem leku – oliwki salicylowej (Salicylolu)

na podstawie przepisu z receptariusza aptecznego.

1. ZAŁOŻENIA DO OPRACOWANIA PROJEKTU:

• Lek w postaci roztworu olejowego

• Lek w postaci płynnej

• Lek przeznaczony dla osoby dorosłej

• Lek do użytku zewnętrznego

• Lek w ilości 15,0

• Kwas salicylowy (Acidum salicylicum) należy do wykazu B

• Kwas salicylowy (Acidum salicylicum) ma ustalone dawki zwykle stosowane (jednorazowe i dobowe) oraz dawki maksymalne

• Skróty użyte w recepcie:

• Rp – recipe (weź)

• M.f.sol. – misce fiat solutio (zmieszaj niech powstanie roztwór)

• D.S. – da signa (oznacz)

1. OBLICZENIA DOTYCZĄCE WYKONANIA LEKU:

1. Oliwka salicylowa (Salicylol) jest to 5% roztwór kwasu salicylowego w oleju rycynowym.

2. Obliczam masę kwasu salicylowego potrzebną do wykonania leku:

$$cp = \frac{m_{s}*100\%}{m_{r}}\ \rightarrow m_{s} = \frac{cp*m_{r}}{100\%}$$

$$m_{s} = \frac{5\%*15g}{100\%} = \mathbf{0,75}\mathbf{g}$$

1. Obliczam masę oleju rycynowego potrzebną do wykonania leku:

m_oleju = 15g − 0, 75g = 14, 25g

1. OBLICZENIA DOTYCZĄCE SUBSTANCJI SILNIE DZIAŁAJĄCEJ (Z WYKAZU B):

Stężenie kwasu salicylowego w przygotowywanej oliwce salicylowej wynosi:

$cp = \frac{m_{s}}{m_{r}}*100\%$ ; $cp = \frac{0,75g}{15g}*100\% = \mathbf{5\%}$

Według Farmakopei Polskiej VI dawka maksymalna wynosi 10% .

Wynika z tego, że dawka kwasy salicylowego nie została przekroczona.

1. SUBSTANCJE LECZNICZE I POMOCNICZE UŻYTE DO WYKONANIA LEKU:

1. KWAS SALICYLOWY – ACIDUM SALICYLICUM

Syn.: Salicylic acid, salicylique acide, kwas 2 – hydroksybenzoesowy

Postać i właściwości:

Białe igły lub biały, krystaliczny proszek. Substancja ostrożnie ogrzewana sublimuje;

jest lotna z parą wodną.

Rozpuszczalność:

Substancja łatwo rozpuszcza się w etanolu 760 g/l i eterze etylowym, rozpuszcza się

we wrzącej wodzie, trudno rozpuszcza się w wodzie.

Przechowywanie:

W zamkniętych opakowaniach; chronić od światła.

Działanie i/lub zastosowanie:

Antyseptyczne, keratolityczne.

Wykaz:

Substancja należy do wykazu B.

Dawki:

Dawki zwykle stosowane Jednorazowa Dobowa

Zewnętrznie (maść) 1,0% - 3,0%

*10%

Dawki maksymalne

Zewnętrznie (maść) 10%

*20%

2. OLEJ RYCYNOWY – RICINI OLEUM

Syn.: Oleum Ricini, Oleum Palme Christi, Oleum Ricini Virginale, Oleum Chervae,

Oleum Castoreum, Oleum Palmae liquidum, olej rącznikowy, olej dłoni Chrystusowej,

olej rycynowy pierwszego tłoczenia

Postać i właściwości:

Bezbarwna lub słomkowożółta, przeźroczysta, bardzo gęsta i lepka ciecz o słabym, swoistym zapachu i łagodnym smaku. Gęstnieje na powietrzu; nie twardnieje.

Rozpuszczalność:

Substancja miesza się z alkoholem etylowym 760 g/l i stężonym kwasem octowym.

Nie miesza się z wodą.

Przechowywanie:

W szczelnie zamkniętych, możliwie całkowicie wypełnionych opakowaniach w temperaturze chłodnej. Chronić od światła.

Działanie i/lub zastosowanie:

Przeczyszczające (wewnętrznie), natłuszczające, ochronne;

do przygotowywania postaci leków.

Wykaz:

Substancja poza wykazowa

1. SPRZĘT POTRZEBNY DO WYKONANIA LEKU:

• Elektroniczna waga proszkowa

• Elektroniczna waga do płynów

• Palnik

• Trójnóg metalowy z siatką do ogrzewania

• Dokładnie wysuszona zlewka o pojemności 25 ml

• Bagietka szklana

• Łyżka porcelanowa do odważania substancji stałych

• Podkładka pergaminowa do odważania substancji stałych

• Dokładnie wysuszona butelka z ciemnego szkła o pojemności 20 ml z dopasowaną nakrętką

• Lejek szklany

• Gaza

• Pomarańczowa sygnaturka

• Gumka recepturowa

1. PRZYGOTOWANIE STANOWISKA PRACY:

Wagi przecieram etanolem w celu uzyskania odpowiedniej czystości mikrobiologicznej.

Stół myję detergentem, wodą i przecieram spirytusem.

Zakładam czysty, biały fartuch, myję ręce detergentem przeznaczonym do tego celu i/lub zakładam jednorazowe rękawiczki winylowe.

1. PRZYGOTOWANIE UTENSYLIÓW:

Naczynia i opakowania szklane zanurzam na około 15 minut w 1% roztworze detergentu o temperaturze 40⁰ - 50⁰C. Następnie dokładnie myję wewnątrz i zewnątrz szczoteczką pod ciepła wodą stosując detergent.

Umyte naczynia i opakowania opłukuję bieżącą wodą do zaniku piany. Następnie płuczę je trzykrotnie wodą oczyszczoną i odwrócone do góry dnem pozostawiam do wyschnięcia.

1. OPIS WYKONANIA LEKU:

Sprawdzam dostępność wszystkich substancji potrzebnych do wykonania leku.

Do wykonania leku potrzebuję:

1. Kwas salicylowy 0,75

2. Olej rycynowy 14,25

Włączam, poziomuję i taruję elektroniczną wagę do płynów. Na wadze stawiam dokładnie wysuszoną zlewkę o pojemności 25 ml i ponownie taruję wagę. Odważam 14,25 oleju rycynowego, trzykrotnie kontrolując odważaną substancję: biorąc pojemnik z substancją z półki, odważając substancję oraz odstawiając substancję na półkę. Czynność ta dotyczy wszystkich odważanych substancji. Zlewkę z odważonym olejem rycynowym odstawiam na bok.

Włączam, poziomuję i taruję elektroniczną wagę do proszków. Na wadze kładę podkładkę pergaminową i ponownie taruję wagę. Odważam 0,75 kwasu salicylowego i całość przenoszę do zlewki z wcześniej odważonym olejem rycynowym. Całość mieszam bagietką i odstawiam zlewkę na bok.

Przygotowuję zestaw do ogrzania zlewki z mieszaniną oleju rycynowego i kwasu salicylowego. W tym celu ustawiam palnik gazowy pod odpowiednio dopasowanym trójnogiem metalowym, a na trójnóg kładę metalową siatkę do ogrzewania. Włączam palnik zachowując ostrożność. Po chwili stawiam na metalowej siatce zlewkę z olejem rycynowym i kwasem salicylowym cały czas mieszając zawartość. Czynność wykonuję bardzo ostrożnie, aby nie doprowadzić do przypalenia kwasu salicylowego. Po podgrzaniu mieszaniny zdejmuję zlewkę

z trójnogu i mieszam całość bagietką. Następnie ponownie ogrzewam zlewkę przez metalową siatkę. Czynność powtarzam do całkowitego rozpuszczenia kwasu salicylowego w oleju rycynowym.

Po rozpuszczeniu kwasu salicylowego zlewkę odstawiam na bok do wystygnięcia.

Na szklany lejek zakładam dopasowaną gazę i cedzę roztwór kwasu salicylowego zbierając otrzymaną oliwkę salicylową w dokładnie wysuszonej szklanej butelce z ciemnego szkła o pojemności 20 ml.

Zakręcam butelkę dopasowaną nakrętką i przyklejam numer kontrolny. Opisuję sygnaturkę koloru pomarańczowego i przyczepiam do butelki.

Odstawiam lek w wyznaczonym miejscu na recepturze, gdzie oczekuje na odbiór przez pacjenta.

Sprzątam stanowisko pracy i myję utensylia. Myję ręce detergentem.

1. OPIS LEKU GOTOWEGO PRZYGOTOWANEGO DO WYDANIA PACJENTOWI:

• Numer: 6678/2009

• Imię i nazwisko pacjenta: Marta Nowicka

• Wiek: 28

• Salicylol

• Masa leku: 15,0

• Dawkowanie: 2 razy dziennie do wcierań na chorobowo zmienioną skórę

• Nazwisko lekarza: Mariusz Wolaniecki

• Data wystawienia recepty: 30/10/2009

• Data wykonania leku: 31/10/2009

• Imię i nazwisko osoby, która wykonała lek:

1. DZIAŁANIE FARMAKOLOGICZNE GOTOWEGO LEKU:

Kwas salicylowy miejscowo w stężeniu 5% posiada właściwości keratolityczne, a także łagodnie odkażające, przeciwzapalne i przeciwgrzybiczne.

Lek stosowany zewnętrznie w:

• Łuszczycach owłosionej skóry głowy

• Złuszczaniu łuszczycowatym

• Łupieżu skóry głowy

• Łojotokowym zapaleniu owłosionej skóry głowy

• Łupieżu azbestowym

• Przypadku wystąpienia ciemieniuchy u dzieci

Nie stosować leku u kobiet w ciąży, u chorych na cukrzycę i u osób uczulonych na salicylany.

1. WSKAZANIA DLA PACJENTA:

Przechowywać w szczelnie zamkniętych pojemnikach w temperaturze chłodnej.

Chronić od światła.

Chronić przed dziećmi.