Orientacja pozioma (sytuacyjna) wyrobisk górniczych.

Mapy górnicze powierzchni, wyrobisk górniczych i geologiczne prowadzone są w tym samym kroju sekcyjnym.

Aby to było możliwe muszą być prowadzone w tym samym układzie współrzędnych prostokątnych, czyli osnowa pomiarowa dołowa musi mieć współrzędne prostokątne określone w układzie obowiązującym na powierzchni.

Aby to uzyskać przeprowadza się pomiar orientacji sytuacyjnej mający na celu nawiązanie osnowy dołowej do osnowy powierzchniowej. Pomiar ten jest zróżnicowany w zależności od sposobu połączenia dołu kopalni z powierzchnią.

Sekcja (arkusz) jest to siatka kwadratów przedstawiająca układ linii równoległych do osi x i y.

ORIENTACJA POZIOMA WYROBISK GÓRNICZYCH

Pomiary orientacyjne mają na celu nawiązanie pomiarów dołowych do przyjętego na powierzchni układu współrzędnych. Zadaniem ich jest określenie azymutu pierwszego boku poligonu w kopalni oraz współrzędnych początkowego punktu tego poligonu.

Nawiązanie przez jeden szyb pionowy.

Aby przenieść punkt (współrzędne) i kierunek przez szyb pionowy do kopalni stosuje się metodę centryczną. Polega ona na tym, że mając na powierzchni dwa punkty o znanych współrzędnych mierzy się kąty oraz długości w wyniku czego można określić współrzędne pionów. Mierząc z kolei w kopalni kąty oraz długości można obliczyć współrzędne punktów oraz azymut pierwszego boku w kopalni.

W celu zagęszczenia sieci punktów pomiarowych zakładamy między punktami triangulacyjnymi wieloboki, czyli tzw. ciągi poligonowe. Jeżeli na terenie zdjęcia nie ma sieci triangulacyjnej, to sieć poligonowa może tworzyć samoistną podstawę do wykonania zdjęcia. Wyróżnia się ciągi poligonowe zamknięte, tj. takie, w których boki wieloboku tworzą nie zamkniętą linię łamaną.

Jeżeli poligon nawiązany jest do dwóch punktów o znanych współrzędnych A i B oraz na obu tych punktach pomierzone zostały kąty φ i ψ, zawarte między bokiem poligonu a kierunkiem do innego znanego punktu C i D, to taki ciąg poligonowy nazywa się dwustronnie nawiązanym. W poligonie takim oprócz kątów nawiązania φ i ψ mierzy się wszystkie kąty wierzchołkowe α... oraz długości L1....

Jeżeli poligon nawiązany jest tylko do jednego punktu A o znanych współrzędnych, to taki ciąg poligonowy nazywa się jednostronnie nawiązanym.

Poligony nie nawiązane do żadnych punktów nazywają się swobodnymi. Przez połączenie ze sobą kilku ciągów poligonowych powstaje sieć poligonowa. Punkt, w którym schodzi się kilka poligonów nazywa się punktem węzłowym.

Źródła błędów (przypadkowych):

• błędy osobowe (niedoskonałość zmysłów),

• błędy instrumentalne,

• błędy środowiskowe,

Refrakcja atmosferyczna - wpływ temperatury, ciśnienia, wilgotności

Błąd średni (m.) Lm_L

Błędy grube – błędy duże, które można łatwo wyeliminować.

Błąd systematyczny – jest to błąd powstający przy kilkakrotnym mierzeniu odcinka taśmą o niepełnym wymiarze. Błąd ten można wyeliminować przez wprowadzenie poprawek.

Komparacja – porównanie urządzenia mierniczego w warunkach laboratoryjnych.

Prawo błędów Gaussa – zależność wielkości błędu od prawdopodobieństwa jego występowania.

Najwięcej błędów jest bliskich zero. Błędy zarówno + jak i – są równoliczne,

Ze wzrostem wartości bezwzględnej błędu jego częstość występowania maleje, tzn. , że wraz z oddalaniem się od wartości zero stają się szybciej mniej liczne (a nawet puste).

gdzie:

m. – błąd średni

P (x - t_∆x < x < x + t_{∆x ) =} 1 – α

m = t 1 P. = 67%

2m. = t 2 P. = 95%

3m. = t 3 P. = 99%

gdzie:

P. – prawdopodobieństwo

1 – α – poziom lub współczynnik ufności

t – parametr dla danego poziomu ufności

α – współczynnik istotności

f (x) → max x = 0 [ f (x) / f (-x) ]

[ +∞ / - ∞ ] są symetryczne

Spostrzeżenia jednakowo dokładne

X – wartość teoretyczna

Xi – wartość mierzona

Ε – prawdziwa wartość błędu

Błąd prawdziwy:

X = xi + E

E₁ = x – x₁

E₂ = x – x₂

E_n = x - x_n

Σ E = n x – [xi]

Vi = x_śr – xi - błąd pozorny