b-dźwięczne,zwarto-wybuchowe, dwuwargowe
p-bezdzw., zwarto-wybuchowe,dwuwargowe
d-dzw.,zwarto-wybuch,przedniojezykowo zeb
t-bezdz,zwarto-wybuch,przedniojezyk zeb
b'- dzwiecz,zwarto-wybuch, dwuwarg
p'-bezdz,zwarto-wybuch,dwuwarg
d'-dzwiecz,przedniojezyk zebowe, zwarte,zmiekczone
t'-bezdzw,przedniojezyk zebowe, zmiekczone
g- dzwiecz, tylnojezykowe,zwarto-wybuch
g'- dzwiecz, srodkwo jezykowe,zwarto-wybuch,postpalatalne
k- bezdz, zwarto-wybuch,tylnojezykowe
k'- bezdz, zwarto-wybuch,srodkowo jezykowe, postpalatalne
dz- dzw, zwarto szczelinowe, przedniojezykowo zebowe
dz'- dzw, zwarto szczelinowe przedniojezykowo zebowe, zmiekczone
c- bezdz, przedniojezyk zebowe, zwarto-szczelinowe
cz- bezdz, zwarto-szczelinowe,przedniojezyk-dziasłowe
c'- bedz, zwarto-szczelinowe, środkowojezykowe, prepalatalne
v-dzwie,szczelinowe,wargowo-zebowe
v'-dzwie,szczelinowe,wargowo-zebowe, zmiekcz
f-bezdz,szczelinowe,wargowo-zeb
f'--bezdz,szczelinowe,wargowo-zeb,zmiekczone
z-dzw,szczelinowe,przedniojezyk-zebowe
s-bezdz, szczelinowe,przedniojezyk-zebowe
s'- bezdz, szczelinowe,przedniojezyk-zebowe,zmiekcz
z'- dzw,szczelinowe,przedniojezyk-zebowe,zmiekcz
ż-dźw,szczelinowe,przedniojezyk-dziaslowe
sz-bezdz, szczelinowe,przedniojezyk-dziaslowe
ź-dzw,szczel,srodkowo jezyk,prepalatalne

ś-bezdz, ,szczel,srodkowo jezyk,prepalatalne
h(x)-bezdz,szczel,tylnojezyk
m-dzwie,nosowe,dwuwargowe
m'- dzwie,nosowe,dwuwargowe,zmiekcz
n-przedniojezowo- zeb, dzwiecz, nosowe
n'- przedniojezowo- zeb, dzwiecz, nosowe,zmiekczone
r-drzace,dzwiecz,przedniojezykowo-dziasł
r'- drzace,dzwiecz,przedniojezykowo-dziasł,zmiekcz
l-boczne,dzwiecz,przedniojezyk-dziasł
l'- boczne,dzwiecz,przedniojezyk-dziasł,zmiekcz
j-dzwiecz,półsamogł,srodkowojezyk,prepalatalne
ł(u)-dzwi,półsamogł,tylkojezykowe
a-srodkowe, neutralne,niskie
y/i-wysoka,przednia,spłaszczona
e-srednia,przednia,spłaszczona
u-tylna,zaokra,wysoka
o-srednia,tylna,Zarko

FORMANTY TWORZĄCE KATEGORIĘ:

nazw miejsc: czyt-elnia, kaw-iarnia, wykonawców czynnośći: lek-arz, naucz-yciel, spaw-acz, nazw zdrobniałych: kwiat-uszek, dom-ek, kobiet-ka.

złożenia: długopis, zrosty w związku zgody: Białystok, zrosty w związku rządu: Wielkanoc, zestawienia: zielona ściana, białe okna, skrótowce głoskowe: takie które składaja się z pierwszych liter, derywaty modyfikacyjne: domek-dom, kotek-kot, psisko-pies, derywaty transpozycyjne: zło-zły, derywaty mutacyjne: rybak-ryba, mędrzec-mądry.

SUPLETYWIZM-zjawisko tworzenia form fleksyjnych wyrazu w oparciu o różne tematy fleksyjne, które zwane są tematami supletywnymi. Supletywizm może być zupełny, wówczas tematy fleksyjne jednego wyrazu są całkowicie różne, np. człowiek - ludzie, rok - lata, być -jest, iść - szedł, dobry - lepszy lub niezupełny: tydzień - tygodnia, bać się - boję się.

SYNKRETYZM-występowanie w różnych przypadkach identycznych końcówek. I tak np. rzeczowniki męskie żywotne mają takie same końcówki w dopełniaczu i bierniku liczby pojedynczej, por. np. Widzę kota (biernik); Nie widzę kota (dopełniacz). Dla rzeczowników żeńskich typu żona, książka charakterystyczny jest synkretyzm celownika i miejscownika w liczbie pojedynczej, por. np. Uważnie przyglądał się tej kobiecie (celownik); Dlaczego ciągle mówicie o tej kobiecie? (miejscownik), a dla rzeczowników rodzaju nijakiego - mianownika i biernika, np. To dziecko cały dzień płacze (mianownik); Czy widzisz to dziecko? (biernik).

AGLUTYNACJA-tworzenie form gramatycznych za pomocą odpowiednich morfemów, z których każdy pełni tylko jedną funkcję, np. jeden z → afiksów oznacza liczbę, drugi - przypadek. Języki, w których wykorzystywany jest ten model tworzenia form gramatycznych, noszą nazwę aglutynacyjnych. Do nich należą m.in. języki tureckie, język japoński, mongolski. I tak w języku polskim, który należy do języków fleksyjnych, a nie aglutynacyjnych, w zdaniu: Nie widzę tu żadnych nauczycieli końcówka -i, pojawiająca się przy rzeczowniku nauczyciel, wskazuje zarówno na liczbę mnogą, jak i na dopełniacz, a w języku mongolskim mamy w wyrazie baksi-nar-un (tzn. ´nauczycieli´) już dwa afiksy: -nar-, oznaczający liczbę mnogą i -un, wskazujący na dopełniacz. 
W językach nieaglutynacyjnych możemy również spotkać się ze zjawiskiem aglutynacji, por. np. polskie formy czasu przeszłego lub trybu przypuszczającego

KOŃCÓWKI RÓWNOLEGŁE-różne końcówki występujące w tym samym przypadku w odmianie rzeczowników (też przymiotników) tego samego rodzaju. Tak np. rzeczowniki męskie mają w mianowniku liczby mnogiej aż cztery możliwe końcówki: -i/y, -y/i, -owie, -e (chłopi, stoły, ojcowie, liście). W miejscowniku l. pój. rzeczowników żeńskich spotykamy dwie: -e, -y/i (o kobiecie, w kuchni, o róży). 
O doborze końcówek decyduje wiele czynników, m. in. znaczenie rzeczownika. Wiemy na przykład, że rzeczowniki męskie żywotne 
w bierniku mają końcówkę -a, a nieżywotne 0. Dobór końcówki może też zależeć od tego, na jaką głoskę (twardą, miękką) kończy się temat fleksyjny danego wyrazu (por. np. wspomniane przykłady o kobiecie i w kuchni), a niekiedy jedynie → uzus wyznacza odpowiednią formę. I tak na przykład trudno jednoznacznie określić, kiedy w dopełniaczu r. męskiego przy rzeczownikach nieżywotnych pojawia się końcówka -a, a kiedy -u (por. np. wahania typu: krawata, krawatu). 

LEKSYKALIZACJA- najczęściej termin ten używany jest na określenie procesu językowego polegającego na rozluźnianiu się związku między budową słowotwórczą wyrazu a jego znaczeniem. Derywat mający początkowo wyrazistą formę słowotwórczą przekształca się w jednolity wyraz, który przestaje być odbierany jako podzielny słowotwórczo. Jego znaczenie strukturalne ulega zatarciu. 
Przykładem wyrazu zleksykalizowanego może być czasownik przerazić, który w staropolszczyźnie oznaczał ´przebić na wskroś´ (razić pierwotnie znaczyło ´uderzać´), dziś tylko w znaczeniu metaforycznym ´przestraszyć´. Tak samo piwnica - dawniej ´chłodne miejsce, w którym przechowywano lub sprzedawano piwo´, obecnie ´podziemne pomieszczenie służące do przechowywania czegoś (opału, zapasów itp.)´.

PLURALIA TANTUM-rzeczowniki które mają formy tylko liczby mnogiej, mimo iż oznaczają zazwyczaj przedmioty pojedyncze, np. drzwi, sanki, nożyczki. W zależności od znaczenia mogą być policzalne, np. rajstopy lub niepoliczalne, np. fusy. Do grupy takich rzeczowników należy wiele nazw geograficznych miast (Katowice, Mysłowice, Gliwice), państw (Włochy, Niemcy, Węgry), gór (Alpy, Tatry).

SINGULARIA TANTUM-rzeczowniki, które nie mają liczby mnogiej. Brak liczby mnogiej w niektórych rzeczownikach jest uzasadniony znaczeniowo. Rzeczowniki abstrakcyjne bowiem takie, jak np. szczęście, dobro ze względów semantycznych nie mogą przybierać form liczby mnogiej. Dotyczy to również rzeczowników oznaczających nazwy różnych substancji, których ze względu na brak kształtu, granic nie możemy policzyć. Zdarza się jednak, że rzeczowniki oznaczają zbiór, liczbę kilku przedmiotów, a jednak występują tylko w liczbie pojedynczej, np. starszyzna. W rzeczownikach tych nie ma zgodności gramatycznej i znaczeniowej pod względem liczby.

ANALITYCZNA FORMA CZASOWNIKA-różni się od aglutynacyjnej tym, że jej części są pisane jako osobne wyrazy, np.: będę widział.

KOŃCÓWKI OBOCZNE-końcówka wymienna tego samego przypadka w odmianie tego samego wyrazu.