ALERGOLOGIA SEMINARIUM 2 24.02.12 r

CZESC 1: „Alergia na lateks i zespol lateksowo- owocowy”

Alergia na lateks:

lateks naturalny:

-emulsja uzyskiwana z drzew kauczukodajnych glownie Hevea brasiliensis (99%)

-doskonale właściwości barierowe/wytrzymałościowe

Inne zrodla lateksu naturalnego:

-krzew Parthenium argentanum

-roslina ozdobna Ficus Benjamina (źródło alergenow wewnątrzpochodnych)

W sklad mleczka kauczukowego wchodzi:

-woda 60%

-mieszanina poliizoprenu, zywicy, węglowodanów, związków nieorganicznych (odpowiedzialne za rekacje typu IV)

-2% bialek- odpowiedzialne za rekacje typu I

Mleczko kuczukowe jest przetwarzane na 2 typy surowca:

-plynny stezony lateks do produkcji balonow, rękawiczek, prezerwatyw, smoczkow, wyrobow medycznych- jest głównym źródłem alergii na lateks

-stala guma do produkcji opon, butow, wezy gumowych (podlega procesom utwardzania)

Narazenie na lateks

-sprzet medyczny: rękawiczki, cewniki, dreny, worki Ambu, maski twarzowe, bandaze elastyczne, opaski uciskowe, plastry, rehabilitacyjne tasmy lateksowe

-przedmioty zycia codziennego: balony, prezerwatywy, gumowe obuwie, odziez ochronna, zabawki, smoczki do butelek, rekawice ochronne

Grupy ryzyka wystapienia alergii na lateks:

-pracownicy sluby zdrowia 8-17%

-pracownicy zakładów przetwarzających lateks

-osoby z rozszczepem kręgosłupa i przepuklinami rdzenia kregowego

-> dlugotrwala ekspozycja na lateks!

Czynniki ryzyka wystapienia alergii na lateks:

-puder w rękawicach

-zespol alergii jamy ustnej OAS

-atopia i wyprysk dloni

-uwarunkowania genetyczne

Epidemiologia:

-1% ogolnej populacji wykazuje nadwrażliwości na lateks

-30-40% dzieci z wadami rozwojowymi, glownie z rozszczepem kręgosłupa, po urazach rdzenia kregowego, z wadami układu moczowo- płciowego

-2% dzieci z atopowym zapaleniem skory

-8,6% z atopia w wywiadzie

-6-22% pracownikow służby zdrowia w Europie Zachodniej

-w Polsce około 16%

-wysokie ryzyko…

-glownym źródłem alergii w rękawicach jest bialko

-zawartosc protein waha się od 20 do 1000 mikrogram na

-jeżeli zawartość bialek <100 mikro- 100% osob nie wykazuje alergii na lateks (wyroby hipoalergiczne)

-inne czynniki immunogenne : talk i skrobia jako alergeny unoszące się w powietrzu latwo przenikaja do drog oddechowych

Alergeny lateksu:

-wyizolowano 13% alergenow białkowych odpowiedzialnych za wywolanie rekacji alergicznych typ natychmiastoweo

Glowne alergeny lateksu:

-Hev b1 (czynnik elongacji gumy), Hev b3 (bialko malych czasteczek gumy) u dzieci z rozszczepem kręgosłupa

-Hev b2 (glukagenaza), Hev b4 (lecytynaza), Hev b5 (kwasne bialko lateksu), Hev b6 (hewaina) u pracownikow służby zdrowia

Alergeny lateksu:

Alergeny lateksu mogą przenika do organizmu przez:

-skore

-blony sluzowe

-drogi oddechowe

-parenteralnie

-objawy alergii mogą być miejscowe i/lub uogólnione

Reakcje typu natychmiastowego IgE-zalezne

-objawy pojawiaja się natychmiast lub w kilka minut po kontakcie z alergenem:

-pokrzywka….

Objawy nadwrazliosci mogą być związane z:

-rekacja typu I

-rekacje typu IV zalezna od obecności przyspieszaczy wulkanizacji i związków przeciwstarzeniowych gumy….

Reakcje typu natychmiastowego IgE-zalezne

Marsz alergii na lateks:

-pokrzywka miejscowa i/lub obrzek naczynioruchowy

-pokrzywka uogolniona

-alergiczny niezyt nosa i alergiczne zapalenie spojówek

-astma oskrzelowa

-wstrzas anafilaktyczny

Wyprysk :

-IV typ rekacji

-czas wystepinia objawowo –kilkanascie godzin

-objawy: rumien, obrzek, grudka wysiekowa, pęcherzyki, swiad

-lokalizacja:rece

Pokrzywka:

-typ rekacji I

-kilka minut

-swiad, bable pokrzywkowe

-często przekracza granice ekspozycji

Wyprysk z podraznienia…..

Zespol lateksowo-owocowy:

-50-60% osob z alergia na lateks stwierdza się objawy zespolu lateksowo- owocowego

-alergeny występujące w lateksie reaguja krzyzowo z alergenami roslin

-rekacje miedzy alergenami Hev b6 (heweina), a chitazyną owocow i warzyw oraz Hev b8 (profilina) z profiliną innych roslin.

Najczęściej alergizuja w zespole lateksowo- owocowym:

-banany

-kasztany jadalne

-kiwi

-awokado

-rzadziej rekacje na: jablka, migdaly, ziemniaki, melony, brzoskwinie, mango, ananasy, pomidory, szpinak

Zespol ten może objawiac się jedynie w skornych testach punktowych

-objawy:

-uczucie drapania, swiadu w gardne OAS, oczach, uszach, zaostrzenie astmy lub wyprysku, objawy żołądkowo- jelitowe, obrzek Quinckiego, pokrzywka, wstrzas anafilaktyczny po spozyciu owocow reagujących krzyzowo.

Diagnostyka alergii na lateks:

-wywiad- zbieżność miedzy ekspozycja na lateks ,a objawami, przynależność do grupy ryzyka, atopia

-sIgE we krwi

-testy punktowe (wystandaryzowane wyciagi alergenowe lateksu i owocow)

-testy natywne

-proby prowokacji (test z rekawiczka lateksowa)

Profilaktyka i postepowanie

-unikanie ekspozycji na lateks:

-rekawice i sprzet bezlateksowy

-uniknie rękawic zawierających talk i skrobie kukurydziana

-rekawice winylowe (maja slabe właściwości ochronne), mogą alergizowac w IV typie rekacji na składowe chemiczne, rzadko I typ rekacji na winyl i nitryl

-unikanie warzyw i owocow wywołujących alergie krzyzowa

-zmiana stanowiska pracy

-bransoletki informujące o uczuleniu na lateks

-leczenie objawowe

CZESC 2: „Znaczenie panalergenow i reakcji krzyzowych”

Pojecia podstawowe:

Alergen- antygen lub hapten wywołujący nadwrażliwość

Epitopy (determinanty antygenowe)- fragmenty polipeptydow o charakterystycznej sekwencji aminokwasow

Alergen zawiera wiele epitopow, wiążących się z przeciwciałem lub limfocytem T

Ekstrakt alergenowy- wodny wyciag z materialu będącego źródłem alergenu

Budowa i właściwości alergenow:

Bialka lub glikoproteidy (5-50kD) -> alergeny reagujące z sIgE/S igG…

Rekacje krzyzowe:

Reaktywnosc krzyzowa- polaczenie przeciwciała wytworzonego pierwotnie przeciwko jednemu alergenowi z alergenem o podobnej budowie pochadzacymz innego zrodla

• Homologia sekwencji aminokwasow :

- >70% wysokie prwdopodobienstwo

- <50% niskie prawdopodobienstwo

• Pan alergeny- najbardziej rozpowszechnione w swiecie roslin i zwierzat:

-lipidowe bialko transferowe LTP

-chitynazy

-tropomiozyna

-enolaza

Zrodla alergenow:

-rosliny, grzyby, zwierzeta, owady

-pokarmy, leki

-czynniki zawodowe

Nazewnicto alergenow

-nazwa rodzaju: Dermatophagoides

-nazwa gatunku: pteronyssinus

-kolejnosc identyfikacji alergenu: 1,2…

Alergie IgE zalezne z predyspozycja atopowa

-pylek drzew –luty-maj

-pylek traw- maj-lipiec

-pylek chwastow –lipiec- sierpień

-zarodniki grzybow pleśniowych- czerwiec- wrzesien

-roztocza- całorocznie

-zwierzeta domowe- caloroczne

Pylek roslin: najczestsza przyczyna roslin

Rosliny zapalane przez owady/ kwiatostan

-niewielkie ilości ciezkiego pylku

-sporadyczne alergie np. chryzantema

Rosliny wiatropylne…

Kiedy:

-suche gorace dni

-zabudowa miejska

-wysokie stezenie rano i populdniu

Drzewa – w Polsce często brzoza

-objawy alergii wyzwala obecność około 80 ziaren pylku w 1 m3 /24h

-rekatywnosc krzyzowa leszczyna/ olcha, brzoza

-rekatywnosc krzyzowa brzoza- ROSNACA

-pylki innych drzew uczulaja rzadko

-pylki dzew iglastych nie uczulaja

Pylek traw

-objawy alergii wyzwala obecność około 50 zairen pylku 1m3/ 24h

-reaktywnosc krzyzowa: wiksoszsc traw

-tymotka

-rajgras angielski

-wiechlina lakowa

-kupkowka pospolita

Chwasty- w Polsce często bylica

-rekatywnosc krzyzowa:

-Bylica: rumianek, ambrozja, estragon, słonecznik

-Seler: marchew, anyżek, koper, kminek, pietruszka

Pylek roslin- reakcje krzyzowe z pokarmami

-Pylek brzozy, surowy seler/ jablko i niekiedy surowe owocowe

-80% chorych z alergia na pylek brzozy ma objawy alergii jamy ustnej po spozyciu określonych owocow lub warzyw

-pylek brzozy i bylicy z selerem gotowanym i przyprawami

-pylek traw z melonem, arbuzem, pomidorem

Zarodniki grzybow niedoskonałych-plesnie

-W Polsce liczba zarodnikow Cladosporium i Alternarica jest najwyzsza pod koniec lata

-warunki optymalne to temp > 10 C i wysoka wilgotność,

Roztocza kurzu domowego

-korzystne warunki rozwoju: wysoka wilgotność > 55%, temp. Od 17 do 32 stopni

-w lozku spedzamy 1/3 zycia

-dywany wykładziny, meble tapicerskie, zabawki pluszowe

-uczulenie > 2 mikro gram Der p 1/g kurzu

-roztocza reguła krzywo z D. pteronyssinus, D. farinae, D. Microcereas

-nie reaguja krzyzowo z magazynowymi: Acarus, Glycophagus

Zwierzeta: kot domowy

-uczulenie +objawy > 8 mikrogramow alergenu kota / d kurzu

-czastki alergenu kota unosza się w powietrzu przylegaja do scian, wykładzin, ubran

Pokarmy

-jajko kurze, mleko krowie, ryby, skorupiki, orzechy ziemne, soja, pszenica, orzechy -90%

-anafilaksja ->…

Jajko kurze:

-owomukoid, owoalbumina

-dawk wyzwalajaca objawy <20mg

-bialko uczula

Alergeny bialka rekaguja krzyzowo z bialkami zoltka, osocza i miesa kurzego oraz bialkami jaj: kaczek, gesi

Ryby –parwalbumina (dorsz, losos)

-dawka wyzwalajaca objawy <6mg

-alergeny miesa ryb roznych gatunkow reaguja krzyzowo

-skorupiaki i malze (tropomiozyna)

-alergeny miesa skorupiakow: krab…

Orzechy sa owocami drzew roznych rozlin

-orzech laskowy Cor a1

-dawka wyzwalajca niska, nieokreslina…

Alergie IgE zalezne bez predyspozycji atpowej..jady owdow blonkoskrzydlych