Bezkomórkowe formy życia

• Wiroidy - kolista cząsteczka jednoniciowego RNA, która infekuje komórki roślinne przez ubytki w ścianie komórkowej, przenoszona głównie przez plazmodesmy. Wywołuje choroby tj. wrzecionowatość bulw ziemniaka.

• Priony - są to białka występujące powszechnie w każdym organizmie. Stają się niebezpieczne w momencie zmiany swojej konformacji. Są odpowiedzialne za choroby tj. Creutzfeldta-Jacoba, śmiertelna bezsenność, encefalopatia bydła (choroba szalonych krów).

• Wirusy - to formy niezaliczane do organizmów żywych ponieważ nie mają budowy komórkowej, nie są zdolne do samodzielnego prowadzenia reakcji metabolicznych i nie rozmnażają się. Poza organizmem żywiciela przyjmują postać wirionu. Składa się on z kapsydu (otoczka białkowa zbudowana z kapsomerów), materiału genetycznego, a czasem z lipidów i glikoprotein.

Rodzaje wirusów:	roślinne	zwierzęce	bakteriofagi
Budowa genomu:	RNA	DNA	RNA
Przykłady:	Wirus mozaiki tytoniu	Wirus ospy, półpaśca, brodawki	Wirus świnki, różyczki, odry, HIV, polio
Drogi wnikania:	W miejscach uszkodzeń tkanek lub ukąszeń owadów, przez plazmodesmy.	Wnikają na drodze endocytozy lub dochodzi do fuzji osłonki z błoną komórkową gospodarza.	DNA faga zostaje wstrzyknięte do komórki gospodarza za sprawą skurczu ogonka.
Morfologia:

1. Cykle życiowe wirusów:

konwersja lizogenna - polega na nabyciu nowej cechy na drodze lizogenizacji.

2. Fazy infekcji wirusa:

1. Adsorpcja - wirus przylega do odpowiednich receptorów na powierzchni komórek gospodarza.

2. Penetracja - następuje wniknięcie wirusa do wnętrza komórki (u bakteriofagów wnika tylko DNA)

3. Eklipsa - faza utajona, w której wirus uwalnia materiał genetyczny i przejmuje kontrolę nad metabolizmem komórki. Wirus korzystając z enzymów komórki replikuje oraz wytwarza białka, dzięki którym tworzą się nowe kapsydy.

4. Dojrzewanie- zostają wyprodukowane nowe wiriony.

5. Uwalnianie - zachodzi liza, podczas której winiony opuszczają komórkę.

3. Retrowirusy i etapy wnikania:

Jest to grupa wirusów posiadająca w swoim materiale genetycznym RNA. Aby syntetyzować DNA na matrycy RNA, retrowirusy wykorzystują enzym - odwrotną transkryptazę.

1. Wniknięcie wirusowego RNA do komórki gospodarza.

2. Synteza DNA na matrycy wirusowego RNA.

3. Synteza dwuniciowej cząsteczki DNA.

4. Integracja DNA z chromosomem gospodarza.

5. Synteza wirusowego RNA z udziałem polimeraza RNA gospodarza.

6. Synteza białkowych elementów wirusa.

7. Powstanie potomnego wirusa.

Budowa wirusa HIV