ZASADY W RACHUNKOWOŚCI
ZASADA KONTYNUACJI DZIAŁANIA
- jest ściśle związana z wyceną składników majątkowych; jednostka wycenia posiadane zasoby i ich stopniowe zużycie na podstawie faktycznie poniesionych kosztów i wydatków, mimo że w konkretnych przypadkach aktualna cena rynkowa znacznie się różni od ceny historycznej. W tej zasadzie przyjmuje się założenie, że jednostka będzie w najbliższej przyszłości prowadziła działalność gospodarczą, nie zamierza jej zaprzestać ani nie jest zmuszona do likwidacji ani istotnego ograniczenia działalności.
ZASADA CIĄGŁOŚCI
- polega na stosowaniu w kolejnych latach przyjętego sposobu postępowania, w celu zapewnienia porównywalności kolejnych okresów sprawozdawczych. Dzięki stosowaniu tych zasad osoby porównujące sprawozdania finansowe z kolejnych lat mogą wyciągać właściwe wnioski na temat tendencji zachodzących w przedsiębiorstwie.
ZASADA MEMORIAŁU
- polega na ujmowaniu w księgach rachunkowych oraz sprawozdaniu finansowym wszystkich operacji finansowych jakie dotyczą danego okresu. Zasada ta powoduje, że nie wolno ujmować w danym okresie operacji dotyczących innych okresów sprawozdawczych. Podkreśla się, że w szczególności należy wykazać wszystkie przypadające na dany okres przychody oraz odpowiadające im koszty, bez względu na termin ich zapłaty.
ZASADA KASOWA
- polega na zaliczaniu wydatków do kosztów uzyskania przychodów w tym roku podatkowym, w którym wydatki zostały poniesione i bez względu na fakt, czy w tym samym roku poniesione koszty doprowadziły do uzyskania przychodu.
ZASADA WSPÓŁMIERNOŚCI
- należy ująć wszystkie osiągnięte przez jednostkę przychody oraz wszystkie koszty związane z ich uzyskaniem, a więc koszty współmierne z osiągniętymi przychodami; zakłada zgodność czasową i merytoryczną kosztów, strat i podobnych kategorii wynikowych z przychodami, zyskami i podobnymi kategoriami wynikowymi przy obliczaniu wyniku finansowego osiągniętego w jednostce w danym okresie.
ZASADA OSTROŻNEJ WYCENY
- polega na obowiązkowym uwzględnieniu w wyniku finansowym ustalanym na dzień bilansowy, tych zdarzeń, które powodują obniżenie wartości aktywów lub grożące straty, a w konsekwencji mają wpływ na wynik finansowy.
ZASADA ISTOTNOŚCI
- według tej zasady, dokonując wyboru rozwiązań stosowanych w rachunkowości, należy wykorzystać te i tylko te uproszczenia dozwolone przez przepisy, które ułatwią i zapewnią przedstawienie jasno wszystkich zdarzeń istotnych do oceny sytuacji majątkowej, finansowej oraz wyniku finansowego jednostki. Wykorzystywane uproszczenia nie mogą w żadnym razie wywierać ujemnego wpływu na rzetelność obrazu jednostki.
ZASADA WYŻSZOŚCI TREŚCI NAD FORMĄ
- oznacza, że operacje muszą być ujęte w księgach i wykazane w sprawozdaniu zgodnie z ich treścią i rzeczywistością ekonomiczną, nawet jeśli z formalnego punktu widzenia nie powinny się tam znaleźć.
ZASADA PRAWDZIWEGO I RZETELNEGO OBRAZU
- polega na tym, że rachunkowość musi odzwierciedlać w wyniku zastosowania prawidłowej ewidencji operacji gospodarczych i ich przetwarzania oraz odpowiedniej sprawozdawczości - rzetelny, czyli rzeczywisty i wiarygodny obraz stanu majątkowego konkretnego podmiotu gospodarczego. Zasada ta wymaga, aby w rachunkowości każdego przedsiębiorstwa obok takich sprawozdań, jak bilans i rachunek wyników (rachunek zysków i strat) - sporządzane były dodatkowe sprawozdania wyjaśniające np: stan płynności finansowej (sprawozdanie o przepływach środków pieniężnych) danego podmiotu gospodarczego.
ZASADA ZAKAZU KOMPENSAT (ZASADA INDYWIDUALNEJ WYCENY)
- wyraża się w tym, że “wartość poszczególnych aktywów i pasywów, przychodów i związanych z nimi kosztów, jak też zysków i strat nadzwyczajnych ustala się oddzielnie. Nie można kompensować ze sobą wartości różnych co do rodzaju aktywów i pasywów, przychodów i kosztów związanych z nimi oraz zysków i strat nadzwyczajnych”.
ZASADA KOMPLETNOŚCI I CHRONOLOGII ZAPISÓW
- wyraża się w tym, że w księgach rachunkowych należy zapewnić kompletność ujęcia operacji gospodarczych w porządku chronologicznym, jak i systematycznym, z tym że poszczególne operacje mają być ujęte w okresach sprawozdawczych, których dotyczą. Zapisy dokonywane w księgach rachunkowych uważa się za kompletne, jeżeli wszystkie operacje gospodarcze dokonywane w danym okresie sprawozdawczym (np. w kwartale, półroczu, roku) zostały ujęte w księgach rachunkowych tego okresu.
KONTROLA DOKUMENTÓW
sprawdzanie poprawności dokumentów pod względem formalnym, merytorycznym i rachunkowym. Dokument oceniony pozytywnie nabiera charakteru dowodu księgowego i może być podstawą dokonywania zapisów księgowych.
Kontrola formalna dotyczy zgodności zaszłości gospodarczej i opisującego ją dokumentu pod względem zgodności z uregulowaniami prawnymi.
Kontrola merytoryczna polega na sprawdzeniu zgodności treści dokumentu z rzeczywistym przebiegiem opisywanej w nim zaszłości gospodarczej.
Kontrola rachunkowa dotyczy poprawności obliczeń na sprawdzanym dokumencie.