WYKŁAD 1

01.10.2015

I Podstawowa dla przedmiotu aparatura pojęciowa

1. Resocjalizacja – to proces przymusowego oddziaływania na jednostkę wykolejoną przestępczo lub obyczajowo, najczęściej w warunkach izolacji szpitalnej lub penitencjarnej w celu korektury jego postaw, zachowań, niekiedy całej osobowości. (Lesław Pytka)

Resocjalizacja według Marii Grzegorzewskiej ….

Resocjalizacja według Konopczyńskiego to twórcze kreowanie potencjałów tkwiących w jednostce.

1. Resocjalizacja może być pojmowana aktualnie i potencjalnie. (wg. Czachora):

1. Aktualna – gdy istnieje już problem, zjawisko ( jest to wąskie spojrzenie)

2. Potencjalna – jako profilaktyka, zapobieganie (połączenie tych obu daje szersze spojrzenie na resocjalizację)

1. Profilaktyka w resocjalizacji możemy podzielić na trzy rzędy (wg. Gasia? )

1. rzędu – zapobieganie zanim pojawi się problem, zachowanie (np. pogadanka o narkotykach w szkole)

2. rzędu – gdy są pierwsze niepokojące symptomy, ale nie są jeszcze nasilone (np. drobna kradzież)

3. rzędu – podejmowane działania wobec rozwiniętych problemów, zachowań, (np. uzależnienie od narkotyków). Ważne, żeby nie dopuścić do eskalacji.

1. Zakład karny – to instytucja zamknięta powołana do realizacji prawomocnie orzeczonego wyroku (kary) pozbawienia wolności.

2. Rodzaje zakładów karnych

1. zamknięty – tylko 1 h dziennie na spacerniak, reszta w celi zamkniętej

2. półotwarty – cele otwarte na korytarz, osadzeni mogą się poruszać między celami, spędzać czas na różnych zajęciach

3. otwarty – osadzeni pracują w ciągu dnia, a wieczorem wracają do ZK

1. Areszt śledczy – to typ zakładu karnego. Tymczasowe aresztowanie do 3 miesięcy.

2. Nieletni – osoba, która w chwili popełnienia czynu karnego nie ukończyła 17tego roku życia. Granica rozszerza się do 21 r. ż., jeśli wobec nieletniego wykonuje się środku wychowawcze lub poprawcze.

• USTAWA z dn. 26.10.1982r.

1. Małoletni – dziecko od 0 r.ż do 18 r.ż, może być ofiarą czynu zabronionego (?)

2. Młodociany – osoba która w chwili popełnienia czynu zabronionego nie ukończyła 21 lat (ale 17 tak), w czasie orzekania sądu 1-szej instancji nie ukończyła 24 lat.

3. Wobec osób dorosłych stosuje się przepisy prawa z Kodeksu Karnego, z 06.06.1996r

4. Środek poprawczy – umieszczenie w ośrodku poprawczym

5. Środek wychowawczy – np.. upomnienie, nadzór osoby godnej zaufania, umieszczenie w rodzinie zastępczej

6. Czyn zabroniony – każde zachowanie polegające zarówno na działaniu i zaniechaniu działania, o znamionach określonych w ustawie karnej. Dopiero kiedy działania mają cechy bezkarności – czyn jest bezprawny, a po ustaleniu winy – o czynie przestępczym.

7. Czyn karny – czyn zabroniony przez KK

8. Czyny karalne można podzielić na kilka grup

1. grupa – przestępstwa

1. zbrodnie (szczególnie potępione, np. zabójstwo)

2. występki (np. za nie przewiduje się zapłacenie grzywny)

1. grupa – przestępstwa skarbowe

2. grupa – wykroczenia ( poza większością wykroczeń powszechnych , np. niszczenie znaków drogowych, samochodów, samowolna zmiana znaków drogowych, prowadzenie samochodu pod wpływem alkoholu)

1. Kara – dolegliwość, która ma być poniesiona przez sprawcę.

2. Rodzaje kar

1. grzywna

2. ograniczenie wolności – od 1 do 12 miesięcy, nie wolno między innymi nie wolno się przeprowadzać, wyjeżdżać, trzeba się meldować co jakiś czas, zostaje pomniejszona wypłata o 10% do 20%, mogą zostać zasądzone nieodpłatne prace na rzecz społeczeństwa

3. pozbawienie wolności – od 1 miesiąca do 15 lat, lub kara 25 lat pozbawienia wolności, lub dożywotnie pozbawienie wolności (o dożywotnim pozbawieniu wolności nie wolno orzekać, jeśli osoba nie ukończyła 18 roku życia)

1. Środek zabezpieczający – ma na celu odizolować podejrzanego, np. od jego kolegów, żeby zabezpieczyć tok postepowania,

środek zabezpieczający może mieć również charakter administracyjny, nie można wówczas np. pełnić różnych funkcji, ????

1. Środek karny (przykłady):

- zakaz prowadzenia pojazdów

- nawiązka

- naprawienie szkody

- odebranie ukradzionych/przywłaszczonych przedmiotów

- podanie wyroku do publicznej wiadomości

1. Niedostosowanie społeczne – (według Polskiej Akademii Nauk) obejmuje dzieci i młodzież, których zachowania nacechowane są zespołem objawów świadczących o nieprzestrzeganiem przez nie pewnych podstawowych zasad postepowania oraz norm społecznych obowiązujących dzieci w wieku szkolnym.

Niedostosowanie to proces, który narasta, jest to pewien zestaw cech i zachowań powtarzających się w czasie, względnie trwałych.

1. Demoralizacja – skrajna forma nieprzystosowania

2. Sylwetka osobowościowa skazanego na karę pozbawienia wolności.
3. Diagnoza podstawą oddziaływania resocjalizacyjnego
4. Przeciwdziałanie zjawiskom podkultury w kontekście tworzenia warunków dla resocjalizacji.
5. Klasyczne środki resocjalizacji: nauka, praca, zajęcia sportowe i kulturalno-oświatowe.
6. Ocenianie wyników resocjalizacji.
7. Pomoc postpenitencjarna jako element programu resocjalizacyjnego.