Układ Narządu Ruchu:
1.W skład układu ruchu wchodzą: Układ kostny i mięśniowy:
-układ kostny stanowi część statyczną
-układ mięśniowy część dynamiczną
Połączeniem między tymi dwoma układami jest układ stawowy i wiązadłowy.
2.Kość-składa się z oseiny, która jest składnikiem organicznym, oraz z soli wapnia i fosforu(składniki nieorganiczne). Dzięki oseinie kość jest sprężysta i elastyczna. Wzajemny stosunek składników kości -pod względem ilościowym i jakościowym zmienia się w ciągu życia.
-Istota gąbczasta-tworzy końce kości długich oraz kości krótkie i różnokształtne
-Istota zbita-tworzy trzony kości długich
3.Podział kości ze względu na kształt:
*długie-składają się z trzonu i końcy. U osób w okresie wzrostu nasadę kości od trzonu oddziela chrząstka nasadowa. Wewnątrz kości długich znajduję się jama szpikowa wypełniona szpikiem kostnym (k. udowa, przedramienia, podudzia).
*płaskie-składają się z 2 blaszek pomiędzy którymi jest istota gąbczasta, w której jest szpik kostny (mostek, łopatki, mózgoczaszka, miednica)
*krótkie i różnokształtne (nadgarstek, śródstopie)
4. Wewnątrz kości znajduje się szpik kostny. W kościach długich najczęściej występuje szpik żółty a w płaskich czerwony, który uczestniczy w tworzeniu elementów morfotycznych krwi. U noworodka we wszystkich kościach znajduje się szpik kostny czerwony i w miarę wzrostu organizm przekształca go w żółty. Czerwony szpik kostny zostaje tylko w takich kościach jak: mostek, kręgi, łopatka, żebra, miednica.
5. Funkcje kości:
-podporowa,
-ochronna (czaszka, żebra)
-uczestnictwo w przemianie materii (osteoblasty odkładają wapń w kościach a osteoklasty wypłukują go)
-zbiornik soli mineralnych.
6. Rodzaje połączeń kości:
-połączenia nieruchome (szwy)
-połączenia mało ruchome (chrząstkozrosty)
-połączenia ruchome (stawy)
7. Staw zbudowany jest z :
-jama stawowa,
-głowa stawowa,
-panewka stawowa
-torebka stawowa
-chrząstka stawowa.
Czaszka – jest to puszka kostna , która otacza mózgowie. Zbudowana jest z 2 części:
*mózgoczaszki
*trzewioczaszki
Kości czaszki są połączone szwami, tylko żuchwa łączy się z pozostałymi kośćmi za pomocą stawów żuchwowych
1.Kości mózgoczaszki:
-kość czołowa
-kość ciemieniowa
-kości skroniowe
-kość potyliczna
-kość klinowa
-kość sitowa
*kość czołowa z kośćmi ciemieniowymi łączy się szwem wieńcowym
*kości ciemieniowe ze sobą łączą się szwem strzałkowym
*kość ciemieniowa z potyliczną łączy się szwem węglowym
2. W okresie życia płodowego i kilka miesięcy po urodzeniu pomiędzy kośćmi czaszki znajdują się błoniaste połączenia, które nazywamy trzemiszkami.
3. Trzewioczaszka:
-kości szczękowe
-kości jarzmowe
-kości podniebienne
-kości nosowe
-kości łzowe
-kości żuchwy
-lemiesz
-kość gnykowa
a. Kości żuchwy: jest to jedyna ruchoma kość czaszki, która składa się z trzonu i dwóch gałęzi.
~trzon-znajduje się w nim otwór grudkowy, który jest miejscem wejścia do kanału naczyń krwionośnych i nerwów
~żuchwa-za pomocą wyrostka dziobastego i kłykciowego łączy się z pozostałymi kośćmi czaszki.
b. Czaszka-od spodu to podstawa czaszki, wewnętrzna część podstawy czaszki tworzy 3 doły:
*przedni
*środkowy
*tylni
W dole tylnym czaszki znajduje się kość potyliczna wielka, która jest miejscem łączącym mózgowie z rdzeniem kręgowym.
Kręgosłup:
1.Funkcje:
-jest osią i podporą ciała
-jest narządem ruchu
-stanowi ochronne działanie dla rdzenia kręgowego
2. Składa się z 33-34 kręgów i dzieli się na odcinki:
-piersiowy(12)
-lędźwiowy(5)
-guziczny (4-5)
3. Budowa jednego kręgu:
-kręg zbudowany jest z trzonu i łuku kręgowego, trzon ma kształt walca i zrasta się prążkami międzykręgowymi. Między trzonem a łukiem znajduje się otwór kręgowy. Otwory kręgowe tworzą kanał kręgowy.
-Łuk kręgowy-7wyrostków:
*1kolczysty
*2 pary wyrostków stawowych (górny i dolny)
*2 wyrostki poprzeczne
Wyrostki poprzeczne i wyrostek kolczysty są miejscem połączenia (przyczepu) mięśni i wiązadeł.
4. Kręgi szyjne:
-1kręg szyjny (Altos) – nie ma trzonu tylko dwa łuki, na tylnej pow. łuku jest dołek zębowy, który służy do połączenia zębów z kręgiem obrotowym.
-2kręg szyjny (obrotowy) –ma wydłużony ku górze trzon, który tworzy ząb kręgu obrotowego.
-7kręg szyjny – ma wyrastający wyrostek kolczysty, jest kręgiem przejściowym między odcinkiem szyjnym a piersiowym i ma cechy obydwóch kręgów.
5. Kręgi piersiowe:
-są większe od szyjnych i ich charakterystyczną cechą są dołki żebrowe, które służą do połączenia kręgosłupa z żebrami
6. Kręgi lędźwiowe:
-mają największe rozszerzone wyrostki kolczyste , a otwór kręgowy jest w kształcie trójkąta.
KOŚĆ KRZYŻOWA:
-ma przednią zwaną miedniczką (wklęsła)