Pedagogika kultury 23-03-2011

Wzór kulturowy. Wzory to inaczej pewne normy wyrastające z systemu wartości. Są one systemem postulowanych zasad postępowania ludzi i instytucji. Świat kultury jawi nam się jako zbiór wzorów.

Wzór kultury: to każda prawidłowość, norma, powtarzająca się forma w jakiej pojawiają się i funkcjonują rzeczy, znaki, zachowania. W teorii estetycznej mamy wzory związane dobrami estetycznymi z muzyką, literaturą, malarstwem. Kierunki w sztuce są rodzajami wzorów. Każdy posługuje się innym wzorem rzeczywistości, własnych przeżyć. W zakresie zjawisk społecznych mówimy i wzorach zachowań, i te wzory zachowań to inaczej normy, reguły, prawidłowości, zasady regulujące używanie rzeczy, posługiwanie się nimi, używanie znaków, formy współdziałania między ludźmi i formy kontaktów. Prawidłowości, wzory zachowań dotyczące używania rzeczy: prawostronna kierownica, lewostronna kierownica,. Każda kultura wytwarza wzory używania pewnych rzeczy. Normy dotyczące używanie znaków: znaki interpunkcji,. Formy kontaktów międzyludzkich: sposób witania się, podanie czy pocałowanie ręki. Kultura: wzory postępowania, oceny tego co wartościowe, a co nie. To wszystko podlega zmianom. Ta sama wartość może wytwarzać wiele wzorów. Czasami wzory zachowań oddzielają się od wartości, np. święta Bożego Narodzenia mogą zatracić swój pierwotny charakter i stać się komercją. Następuje trybalizacja. W pedagogice mówi się o wzorach osobowych- są konkretyzacja wartości. Ważne prawidłowości to proces identyfikacji i projekcji. Możemy mówić o procesie kształtowania postaw i zachowań.

Kanon łączy się ze wzorami i wartościami w kulturze. Słowo pochodzenia greckiego i oznacza miarę, wzorzec, prawidło, przepis. W trym znaczeniu jest używany współcześnie. źródła kanonu: Księgi Objawione, instytucje, osoby obdarzone autorytetem społecznym. Zestaw tekstów prawomocnych i uznanych za obowiązujące. Jego funkcją jest uwiarygodnienie niektórych tekstów, czy uznanie je za decydujące, np. tożsamość narodową. Przekroczenie kanonu może być uznane, np. w religii jest traktowane jako herezja. Kościół szczególną rolę przykłada do umiejętnej interpretacji tekstów religijnych. W dziedzinie artystycznej jest traktowane jako przekroczenie smaku estetycznego, np. kicz, który korzysta z różnych wzorców. Brak znajomości jest traktowane jako brak obycia. Można też mówić o kanonie przekazywania wartości tworzących wartości kultury, służą szkoły, muzea, biblioteki, filharmonie, środki masowego przekazu.