Wykopy-budowla ziemna w postaci w postaci odpowiednio ukształtowanej przestrzeni powstałej w wyniku usunięcia z niej gruntu. Nie należy wykonywać wykopów bez skarp lub rozparcia na głębokość większą niż 1 metr w gruntach piaszczystych i 1,5 metra w gruntach gliniastych. Wykonywanie wykopu: - szerokoprestrzenne - wąsko przestrzenne - płytkie do 2,5m - głębokie - bez zabezpieczeń +pionowe + pod nachyleniem - podparte - rozparte - zakotwiczone. Dokładnie wykopy można wykonywać do 1m w zwietrzelinie skalnej, do 1,25 w gruntach spoistych,do 1,5m w glinach i iłach do 2m w skałach litych. Odwodnienie Wykopów: -powierzchniowe(Wody z powierzchniowo odwadnianego wykopu odprowadza się rowami przyskarpowymi, pogłębianymi w miarę postępu robót i odprowadzającymi wodę do studni zbiorczych, usytuowanych poza obrysem fundamentu budowli i w miarę możliwości od razu wykonanych na niezbędną dla pełnego odwodnienia głębokość.) -wglębne( studnie depresyjne, igłofiltry ,drenaże piaskowe) Drenaż poziomy- zawsze powyżej poziomu posadowienia Nasypy- budowla ziemna uformowana nad poziomem powierzchni terenu, wykonana z gruntu ułożonego luźno lub utwardzonego, uzyskanego z wykopu lub ukopu. Wykonywanie nasypów- Grunty z których należy wykonywać nasypy powinny odznaczać się dużą jednorodnością. Najlepszym materiałem na nasypy są grunty kamieniste, żwirowe, piaszczyste i piaszczysto-gliniaste. Nasypy można wykonywać również z innych gruntów pod warunkiem starannego ich zabezpieczenia przed wpływem wody. Konstrukcje oporowe- przeciwdziałają parciu gruntu Konstrukcje oporowe: a)ściany oporowe(dzielą się na masywne i kątowe)	b)ścianki szczelne- profile stalowe wbijane w grunt zapewniją stateczność. c)ścianki szczelinowe-mogą być przeponą d)kaszyce-bale drewniane ustawione na przemian( kosz zasypany ziemią) e) gabiony- kosze drutowe(siatkowe)- w skrzyni kamienie f) geosyntetyki- geomasy, geowłókniny(warstwa geowłóknin zawijana do środka) Kotwy gruntowe: -bierne(wykonane na końcu płytą kotwiącą bez naciągania pręta) -czynne(naprężane zaraz po po wykonaniu) Kotwy gruntowe to miktopale. W gruncie wwiercamy otwór , na końcu buława(zaczyn cementowy-chroni przed korozją). Po zakotwieniu pręta wykonano głowicę pręt naciągany bądź swobodny. Fundamenty dzielimy na: -pośrednie(głębokie) – przenoszą obciążenia na głębsze warstwy podłoża. -bale fundamentowe- budowa bala: trzon, oczep, podstawa. -studnie(średnica większa niż u pali) np. studnie żelbetowe, Wypełnione są materiałem, jeżeli mają duże średnice to na dnie wykonuje się korek żelbetowy.Resztę zasypuje się gruntami niespoistymi. -kesony- duże skrzynie o wymiarach kilku metrów kesonów , zagłębione są jak studnie. Celem lepszego zagłębienia studni i kesonów stosuje się okucia, ostrza stalowe na obwodzie powodują lepsze wcinanie się w grunt.	-ścianki szczelne- prefabrykowane kształtowniki stalowe zagłębione w grunt, posiadają nośność pionową Bale- wykonywane z żelbetu , pierwotnie wykonywane z drewna Pale ulegają korozji o ile znajdują się powyżej poziomu wody. Mogą być: -wwibrowywane w grunt -wbijane kafarami Fundamenty bezpośrednie(płytkie)-ławy, stopy fundamentowe) - stopy fundamentowe-stosowane pod słupy Stopy wylewane na budowach jako monolityczne -Ławy fundamentowe- stosuje się pod ścianami budynku, rzędami słupów(jeśli grunt jest słaby i jest duża szerokość łat to wtedy lepiej wykonać płyte) -ruszty fundamentowe- połączenia fundamentowe- połączenia krzyżujące ławy fund. -skrzynie fundamentowe- płyty w dwóch lub większej ilości warstw .Dąży się do tego by różnica połączeń pomiędzy płytami była na tyle duża by użytkować przestrzeń pomiędzy nimi. Czynniki wpływające na wybór fundamentów: a)budowa podłoża -parametry (spójność i kąt tarcia wewnętrznego) UNIKAMY: -gr. Organicznyc -- gr. Spoistych stanie miękkoplastycznym lub płynnym -Niespoiste przy Id<0,3 b)obecność wody w gruncie c)obecność w podłożu gruntów pęczniejących -minerał powodujący pęcznienie:montmorylonit -grunty zapadowe-powstają na skutek naniesienia drobnych cząstek przez wiatr. Nie były poddawane obciążeniu Więc luźne ułożenie przetrwało	.Pale Simplex-w grunt wbijana stalowa rura pusta wewnątrz i posiadająca zakończenie:ostrza. Po osiągnięciu wysokości zakończenie otwiera się i wlewamny jest do wnętrza beton, który jest ubijany Pale Straussa- w rurze wwiercony otwór wiertnicą wkręconą. Po otwrciu się na odpowiedniej wysokości do wnętrza rury wlewany beton i zagęszczony kaparem. Pale Vibro- wykonywane podobnie do Simplex Pale Vibrex- rura ma zbrojenie wyciągana do góry, na dole ma korek, po podciągnięciu na pewną wysokość rura ponownie wbijana jest kaparem co powoduje dogęszczenie gruntu Franki- w grunt wbijana jest rura, do niej wlewany beton zagęszczony. Na końcu rury tworzy się korek uderzenia powodują zagłębianie się korka. Rura podciągan jest do góry przy ciągłym uderzaniu kaparem. Następnie do pala układane jest zbrojenie a następnie wbijany porcjami beton. Wewnątrz zbrojenia kapar, beton zostaje dogęszczony. Równocześnie z gruntu wyciągana jest rura. Pale Wolfsholza- Beton dogęszczany ciśnieniem powietrza, podnoszenie się rur w górę