HUME 1711- 1776
Przejmuje podstawowe cechy Locka
Nie jest rangi Locka czy Kartezjusza, ale mocno wpłynął na innych- Kanta wybudził z metalicznej drzemki, przyjmuje wiele rzeczy za pewne, a jest inaczej
IDEA A WRAŻENIA
Idee pochodzą z wrażeń
Locke mówił, że pochodzą z doświadczenia zew. I wew., a ten, że poznajemy tylko wrażenia z doświadczenia
Wrażenia ssą pierwowzorami, a idee to kopie wrażeń stworzone przez umysł
Rzeczywistość jest taka, jaka nam się jawi
Nastawienie na eksperymenty, powinno się robić i doświadczenia i obserwacje - Xviii. Daleko do dzisiejszej nauki, ale myślenie nowożytne- trzeba zmusić materię, aby coś nam o sobie powiedziała, a nie tylko obserwacja
KRYTYKA PRZYCZYNOWOŚCI
Przed Lockiem uważano, że istnieje konieczność w związku przyczynowo- skutkowym - naciskam spust i słyszę strzał
Zdaniem Huma taka konieczność związku przyczynowo - skutkowego jest konstruowana na podstawie a priori - przyjmuje się, że dany skutek ma taką przyczynę - widzę ogień w górach, a myślę o ognisku, ten twierdzi, że to nie uprawnione - ta sama analiza prochu, sam proch nie mówi, że on wybuchnie, więc nie możemy wnioskować a priori o związku przyczynowo- skutkowym.
Konieczność tego związku wypływa z doświadczenia empirycznego
To, że proch wybucha ileś razy, nie oznacza, że za którymś może nie wypalić - broń raz do roku sama strzela
Możemy jedynie ustalić stałe następstwo
Krytykuje 1 z podstaw pojęć metafizyki, ustala stałe następstwa, nie ma tu konieczności
Kula bilardowa- jak ją uderzę kijem nie zawsze poleci tak daleko albo wcale
KRYTYKA POJĘCIA SUBSTANCJI
Tak jak pojęcie przyczynowości łączy fakty następujące po sobie, to, to łączy ze sobą fakty obecne - np. kawa - gorzka, ciemna, ciepła - jej właściwości opisane są wzorem chemicznym, a ten mówi, że nie ma żadnej podstawy mówienia, że doświadczamy substancji tylko rzeczy - według niego nie ma substancji
Dla Arystotelesa i T. z Akwinu jest podstawą, Locke, że ich nie poznajemy, a ten, że nie ma
Rola wyobraźni
Wykraczanie poza fakty - nie da się jej rozpoznać przez mikroskop tylko drogą dedukcji
KRYTYKA RELIGII
Wynika z poprzednich krytyk - dowodziło się Boga na podstawie przyczynowości, a ten jej nie uznaje, więc nie ma możliwości poznania istnienia Boga
Zanegował substancję, więc Bóg nie jest substancją, możemy poznać Ew. działania Boga, ale nie go samego
On był wierzący, ale trzymał się faktów
Religia jest kwestią wiary, czymś innym niż wiedza, normalna tylko taka wiedza irracjonalna
Religia wynika z potrzeb psychologicznych człowieka