Nosacizna
Epizootiologia
• Bardzo dawna (425 p.n.e.), przewlekła choroba koni
• Wrażliwe są też inne koniowate, kotowate , ludzie , laboratoryjne
• choroba często przebiega ostro◊U innych gatunków niż koń
• Rezerwuar - konie, więc dawniej bardzo duże znaczenie
• Nasilenie podczas wojen (II Wojna Światowa też), „choroba stajenna”
• Od dawna, więc zwalczana z urzędu, teraz w Polsce rejestrowana
• Ostatni przypadek w Polsce w 1957 roku
• Zwalczana też w innych krajach Europy
• Jest w Azji (Mongolia, Chiny, byłe ZSRR?), Afryce, Tunezji, Iraku, Indiach
• W 1999 roku - niewielkie ognisko w Brazylii
• Wydalanie zarazka z ropą (z nosa, owrzodzeń skóry), podczas kaszlu
• Rola paszy, wody, skażonych odchodów

Dawne nazwy zarazka: Pfeifferella mallei, Loefflerella mallei, Malleomyces mallei, Actinobacillus mallei, Pseudomonas mallei
Obecnie: Burkholderia mallei
¬ G(-) pałeczka, wolno rośnie na AK
¬ Dość wrażliwa na środowisko zewnętrzne i dezynfekcję
¬ Zakażenie wymaga czasu
Patogeneza
• Wnika alimentarnie (pasza, woda) i erogennie, ale wolno się szerzy
• Namnożenie w regionalnych węzłach chłonnych
• Potem hematogennie do narządów (głównie płuca)
• W miejscach namnażania: guzki i owrzodzenia na śluzówkach, skórze i w narządach
• 3 postaci: nosowa, skórna, płucna
• Okres inkubacji do wielu miesięcy
• Często bardzo skryty przebieg
• Koń chudnie, węzły chłonne powiększone, okresowo gorączka, kaszel, wypływ z nosa, zmiany skórne aż do słoniowacizny, czasem biegunka
• co jest wykorzystywane w diagnostyce◊Jest odpowiedź immunologiczna komórkowa i humoralna
• Diagnostyka: maleinizacja oraz ewentualnie bakteriologia
• Dziś podstawowe: badanie w obrocie końmi - OWD (ewentualnie ELISA)
Zasady zwalczania
• Szczepień nie ma, nie ma też do nich wskazań
• Leki są, ale ze względów epizootycznych się ich nie stosuje
Więc:
• Wykrywanie koni zakażonych - maleinizacja lub serologia
• Eliminacja koni, zniszczenie zwłok
• I dezynfekcja środowiska
Nosacizna jako zoonoza
• Ludzie od koni, głównie przez skaleczoną skórę
• Ale opornie się przenosi
• Niemiecka armia - I Wojna Światowa: 31000 koni a zachorowało 50 żołnierzy
• W Europie środkowej ostatni lekarz weterynarii zachorował > 60 lat temu
• Natomiast: bardzo łatwe zakażenie laboratoryjne!!!
• Śmiertelność u ludzi nieleczonych 95%
• Ostra, uogólniona infekcja
• Lub miejscowa, przy skaleczeniu (owrzodzenie, lymphoadenitis)
• Wczesna chemioterapia dość skuteczna
• Czy rzeczywiście? - bo jak nie to co wtedy?

---