Pytania
średnie temp stycznia
najniższe -5o C pojezierze suwalskie
najwyższe -1oC dolna odra
w górach -7
średnie temperatury lipca
najwyższe 18,5o C dolny Śląsk, kotlina sandomierska,
najniższe 16,5 o C pojezierze kaszubskie
podział holocenu
eoholocen
okres preborealny
okres borealny
mezoholocen
okres atlantycki
neoholocen
okres subborealny
okres subatlantycki
dopływy Niemna
Czarna Hańcza, Świsłocz, Szeszupa, Łosośna
Zlodowacenia najmniejsze/ najewiększy/ największy zasięg lateralny
Największe Sanu II
Najmniejsze Wisły
Lateralny Wilgi
Kiedy były największe zlodowacenia glacjiotektoniczne
odry do 300m i wart 100m
typy wezbrań
tajanie śniegu(roztopowe)
opadowe
lokalne
zatorowe(spietrzanie lustra wody lody lub śryżu)
cofki
faza i okres która najwięcej pozmieniała
laramijska w kredzie
w którym wieku i okresie pojawiły i osiedliły sie flora w Polsce
pojawiły: pliocen, plejstocen, holocen
osiedliły holocen
Działy geobotaniczne w Polsce
Dział Bałtycki
Dział Północny
Dział Stepowo-Leśny
Dział Karpaty Zachodnie
Dział Karpaty Wschodnie
Dział Sudety
Gdzie w Polsce występuje najwięcej endemitów i czy w Polsce jest więcej endemitów florystycznych czy roślinnych.
Karpaty
Roślinnych
Opady w Polsce - gdzie największe i gdzie najmniejsze - podać wartości
Najniższe na Kujawach w Wielkopolsce średni 450mm (350mm w latch suchych) gm Noteć jezioro Gopło
Najwyższe pojezierze pomorskie i mazurskie od 700mm do 1000mm, w latach suchych nie spada ponizej 500mm
Na obszarach wyżynnych (Krak-częstochowska 750mm) i górach wiecej
Śnieżka 1500mm, Karpaty 800-1300mm, w Tatrach 1720mm
Największy opad w ciągu doby 300mm hala gąsiennicowa 30.07.1973
Max opadów w lipcu na wybrzeżu
wymień okresy późnego vistulianu
3 okresy chłodne drygasowe
2 ciepłe bolling i allerod
W ktorym etapie tworzenia sie morza Baltyckiego woda znacznie sie podniosla i zalala ląd
Morze litorynowe
co wytworzylo sie w orogenezie waryscyjsko - hercynskiej - tego dobrze nie pamietam
Antyklinorium środkowo polskie, synklinorium brzeżne, synklinorium szczecińsko-łódzko-miechowskie, epiwaryscyjska strefa monoklinalna
ile razy zlodowacone byly w plejstocenie Tatry, a ile Karkonoszach
W Tatrach 8
W Karkonoszach 1
Rzeki przymorza wymienić
Pasłęka, Reda, Łeba, Łupawa, Słupia, Wieprza, Grabowa, Parsęta, Rega,
dlaczego w Polsce jest mniejsza ilość wody niż w Europie Zachodniej.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
podział orogenezy waryscyjskiej
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
.Dorzecze Morza Północnego
Łaba (Izera, Orlica, Metuje)
.endemity obszarów nizinno-wyżynnych
15 gatunków (brzoza ojcowska, brzoza czarna, modrzew polski
Ustroje zasilania rzek w Polsce
Gruntowo-Deszczowo-śniezny, deszczowo gruntowo śnieżny
Od czego zależy amplituda temperatur powietrza.
Istotny wpływ wywiera Bałtyk- na wybrzeżu opóźnia fazy rocznego przebiegu temp powietrza, wiosna chłodniejsza, jesień cieplejsza
Różnica średnich temperatur, wiosny i jesieni 0 3st wyzsza nic w Polsce środkowej i południowej. Roczna amplituda temp powietrza wzrasta z zachodu na wschód 20-23st. Wygięcie Izo amplitud w strefie wybrzeża (19st) w górach wynosi ok. 16 st. Rózniaca zaczyna się najbardziej w styczniu
Wymień zlodowacenia
Narwi, południowopolskie Nidy, Sanu I, Sanu II, środkowopolskie Odry, północnopolskie Wisły
. zasięgi drzew chyba południowy i wschodni
Wsch: dąb bezszypułkowy, klon polny, buk ,jodła
Pd: jarząb szwedzki, olsza szara, brzoza karłowata
Pn: lipa
wymienić obniżenia i wyniesienia na platformie wschodnioeuropejskiej
wzniesienie Łeby
synklina pery bałtycka
wzniesienie mazursko-suwalskie
synklina podlaska
wzniesienie podlaskie
synklina nadburzańska
wymienić masy powietrza napływające do pl i jakie z nich stanowią 94%
PPolarno-morskie- 65%
PPk -30%
PA -4%
PZ-2%
.etapy powstawania bałtyku + 2 procesy przyczyniające się do jego powstanie
Bałtyckie jezioro Lodowcowe nie miało kontaktu z oceanem Atlantyckim do 10 tys lat pne poziom niski 30-40m
Podniesienie się poziomów wód- połączenie z oceanem atlantyckim- morze yoldiowe funkcjonowało do 9400 pne
Obniżnie poziomu - jezioro ancylusowe do 7800 pne utrata kotaktu z Atlantykiem
Zalanie obszaru przez morze lit orynowe dp 3800lya pne, poziom morza podniósł się o kilkadziesiąt metrów. Maksymalny zasięg 2500 pne. Morze politorynowe do stadium współczesnego Bałtyk
Procesy: topnienie lądolodu-podnosi się pozim morza, zjawiska glacjioizostatyczne -odpręzania w skorupie ziemskiej, podnoszenie lądolodów - jezioro bądź morze
gleby strefowe w Polsce
Brunatno ziemne 50% brunatne, płowe
Bielicoziemne bielice, bielicowe, rdzawe
średnia liczba dni okresu wegetacyjnego- ile i gdzie
190 dni pojezierze suwalskie
220dni nad dolną i środkową Odrą, w Kotlinie sandomierskiej i oświecimnskiej,
140m w tatrach na wysokości 1600m npm i maleje z wysokoscią
.wymienić drzewa iglaste rodzime
Sosna, świerk zwyczajny, jodła, kosodrzewina,limba, modrzew polski i europejski
w jakiej fazie powstaly glowne wyniesienia cos takiego podczas orogonezy alpejskiej
* Pireneje, Atlas, Góry Betyckie, Apeniny, Alpy, Karpaty, Bałkan, Góry Dynarskie, Hellenidy (m.in. Pindos), Góry Krymskie, Kaukaz, Góry Pontyjskie, Elburs, Kopet Dag, Taurus, Zagros, Mekran, Kunlun Hindukusz, Karakorum, Pamir, Himalaje, Góry Arakańskie, Andy i Kordyliery w Ameryce, Góry Koriackie, Góry Południowochińskie i Góry Środkowe w Azji.
najcieplejsze obszary
najcieplejsze
nizina Śląska
zachodnia część doliny Sandomierskiej
dolina dolnej Odry
najzimniejsze
góry
pojezierze suwalskie
najwyzesz partie poj pomorskiego
redziny-wystepowanie
wyżyna lubelska, wyz krakowsko-częstochowska, wyz sląska, g. świętokrzyskie, Pieniny, Tatry, niecka niedzieńska
Dlaczego z zachodu na wschód temperatury sa wyższe
Wzrost kontynentalizmu, spadek wpływu klimatu oceanicznego
rzeki morza Czarnego
Dunaj Orawa Wag
Dniestr górny Strwiąż
Wymień wyniesienia (antyklizy) i obniżenia (synklizy) prekambryjskiej platformy paleozoicznej.
wał kujawsko-pomorski, niecka łódzka, niecka miechowska, niecka mogileńska, niecka szczecińska, monoklina przedsudecka, monoklina śląsko-krakowska
Wymień w kolejności od najstarszego, interglacjały holoceńskie w Polsce.
Augustowski, małopolski, ferdynandowski, Wielki, Lubawski, Eemski
Wypisz rodzaje jezior, biorąc pod uwagę genezę misy jeziornej występujące w Pl.
Polodowcowe: rynnowe, wytopiskowe, w depresjach końcowych, eworsyjne, cyrkowe, karnowe, meandrowe
Przybrzeżne
Starorzecze
Śródwydmowe
Krasowe
delfowe
Skład platformy waryscyjskiej
Antyklinorium środkowo polskie, synklinorium brzeżne, synklinorium szczecińsko-łódzko-miechowskie, epiwaryscyjska strefa monoklinalna
Wymień gleby pozastrefowe w Polsce
Redziny, smolnice, czarne ziemie, mady, gleby torfowe, tof- mułowe, mulowe, murszaste
Występowanie smolnic i czarnych ziem
Smolnica pn Polska Gniew n wisła, Kętrzyn/ skała macierzysta: iły ilaste gliny bogate w węglany
Czarna ziemia: wielkopolska i kujawy
Usłonecznienie
Średnie 4h/ na dobe
Największe 4,5h / na dobę wyzyna lubelska
Najniższe 3,5h/na doba -zanieczyszczenie powietrza górny Śląsk
W czerwcu (max pn-wsch wybrzeżu Bałtyku 9h /min Karpaty, sudety, g> ślask
W grudniu max 2h najwyższej czesci tatr,min pn-sch kraniec kraju 0,5h
Trochę dodatkowych informacji, które mogą też się przydać.:
Zasoby wodne w Polsce są stosunkowo małe. Na tle Europy pod względem ilości wody, znajdujemy się na 22 miejscu. 22 km2 zasobów wodnych ocenia się jako możliwe do wykorzystania, przeliczając to na 1 mieszkańca jest to około 1500 m3/rok. Pod względem ilości zasobów wody nasz kraj ma zbliżone warunki do Egiptu. Wynika to z klimatu i budowy hydrogeologicznej. W Polsce ścierają się wpływy klimatu oceanicznego i kontynentalnego. W Europie w miarę posuwania się z zachodu na wschód opady maleją, choć parowanie jest takie same. W związku z tym w Polsce w głąb ziemi przenika mniej wody niż w krajach Europy Zachodniej. W dodatku czwartorzędowe podłoże geologiczne naszego kraju charakteryzuje się dużą przepuszczalnością. Oznacza to, że część wód podziemnych szybko spływa do Bałtyku. Tymczasem ilość wody do dyspozycji pozostaje taka sama. Już dzisiaj, w niektórych regionach w Polsce odczuwa się deficyt wody. Dotyczy to Górnego Śląska, Krakowa, Łodzi i Kielc. Najlepsza sytuacja panuje w województwie zachodniopomorskim i pomorskim, jest tam dużo jezior i stosunkowo czystych rzek.
Dzialy geobotaniczne z notatek (sa tez takie w ksiazce Kondrackiego)
- dział bałtycki
- dział północny
- dział karpacki
- dział sudecki
- dział czarnomorski
No i jeszcze w tej ksiazce Kondrackiego znalazlam takie jednostki podłoża:
a)Platforma wschodnio-europejska:
-wyniesienie Łeby(skrawek tarczy bałtyckiej)
-obniżenie nadbałtyckie
-wyniesienie mazursko-suwalskie
-obnizenie podlaskie
-wyniesienie sławatycz(do bialej podlaskiej po bug)
-onizenie nadbuzanskie
b) jednostki podloza paleozoicznego
-sudety
-monoklina przedsudecka
-zapadlisko slasko-krawkowskie
-góry świetolrzyskie
c)pokrywy mezozoiczne:
-niecka szczecinsko-mogilensko-nidzianska
-wał pomorsko-kujawski
-niecka brzezna
d)jednostki kenozoiczne:
-karpaty
-zapadlisko przedkarpackie.
Zestawy pytań:
zestaw1
średnie temp stycznia
podział holocenu
dopływy niemna
zlodowacenia najmniejsze/ najewiekszy/ najwieksze talaksonicznie
typy wezbrań
faza i okres która najwiecej pozmieniała
w którym wieku i okresie osiedliły sie fauna w polsce
zestaw 4 (4 kropki w górnym prawym rogu)
1. Działy geobotaniczne w Polsce
2. Gdzie w Polsce występuje najwięcej endemitów i czy w Polsce jest więcej endemitów florystycznych czy roślinnych.
3. Opady w Polsce - gdzie najwieksze i gdzie najmniejsze - podac wartosci
4. temperatury w lipcu w polsce - gdzie najwieksze i gdzie najmniejsze - ile wynoszą
5. wymien okresy poznego vistulianu
6. W ktorym etapie tworzenia sie morza Baltyckiego woda znacznie sie podniosla i zalala ląd (cos takiego:
1. dlaczego w Polsce jest mniejsza ilość wody niż w Europie Zachodniej.
2. podział orogenezy waryscyjskiej { coś takiego}
3.Dorzecze Morza Północnego
4. endemity obszarów nizinno-wyżynnych
5. Ustroje zasilania rzek w Polsce
6. Od czego zależy amplituda temperatur powietrza.
7.Wymień zlodowacenia
8. zasięgi drzew chyba południowy i wschodni
ale nie pamiętam który to zestaw
1.dlaczego amplitudy powietrza z zachodu na wschód rosną
2. wymienić obniżenia i wyniesienia na platformie wschodnioeuropejskiej
3.wymienić masy powietrza napływające do pl i jakie z nich stanowią 94%
4.etapy powstawania bałtyku + 2 procesy przyczyniające się do jego powstania
5. gleby strefowe w polsce
6. średnia liczba dni okresu wegetacyjnego- ile i gdzie
7.wymienić drzewa iglaste rodzime
1)holocen-podzial
2)w jakiej fazie powstaly glowne wyniesienia cos takiego podczas orogonezy alpejskiej
3)najcieplejsze obszary
4)dorzecza jakies rzeki(niepamietam Aga wie)
5)powstanie flory a jej udomowienie czy jakos tak podac okresy
6)rodzaje wezbran
7)redziny-wystepowanie
8)srednie tem stycznia
1.dlaczego z achodu na wschod temperatury sa wyzsze
2. wymienic wyniesienia i obnizenia( nie pamietam dokladnie)
3.Morze baltyckie-etapy
4.jakie masy powietrza naplywaja na polske
5.rzeki morza polnocnego
6.drzewa chronione w polsce i poludniowy zasieg
7.okres wegetacyjny gdzie najdluzszy a gdzie najkrótszy
1. Wyjaśnij dlaczego, w Polsce wraz z przesuwaniem się na wschód, zwiększa się roczna amplituda temperatury.
2. Wymień wyniesienia (antyklizy) i obniżenia (synklizy) prekambryjskiej platformy paleozoicznej.
3. Wymień w kolejności od najstarszego, interglacjały holoceńskie w Polsce.
4. Wymień najważniejsze fazy kształtowania Bałtyku i podaj dwie siły, czynniki wpływały na zmianę poziomu morza Bał.
5. W jakich regionach jest najdłuższy i najkrótszy okres wegetacyjny, wymień i napisz ile trwa.
6. Jakie masy powietrza mają wpływ na kształtowanie klimatu Polski, które z nich stanowią 94%?
7. Wypisz rodzaje jezior, biorąc pod uwagę genezę misy jeziornej występujące w Pl.
8. Wymień dorzecza oraz rzeki zlewiska Morza Północnego na terenie Polski.
9. Wymień gleby strefowe w Polsce.
10. Wymień rodzime drzewa iglaste w Polsce, oraz te z zasięgiem południowym.
1. Dlaczego w Polsce jest mniejszy zasób wód(coś takiego) aniżeli na zachodzie Europy.
2. Skład platformy waryscyjskiej
3. Wymień wszystkie zlodowacenia w Polsce od najstarszego
4. Opisz amplitudę temperatur w Polsce, gdzie największa, gdzie najmniejsza
5. Wymień dorzecza i rzeki Morza Czarnego na terenie Polski
6. Wymień gleby pozastrefowe w Polsce
7. Wymień drzewa posiadające wsch i pn wsch granicę zasięgu oraz endemitu z obszaru nizin- wyżyny
8. Chyba były jeszcze opady ale nie jestem pewna