Prawo administracyjne Wykład 11.03.2006 r.
Ustawa antykorupcyjna z 21.08.1997 r. Dz. U. 106, poz. 697 z późn. zmianami
O ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby wykonujące służby publiczne.
Ustawa dotyczy pracowników samorządowych i pracowników administracji rządowej i pracowników administracji i pracowników administracji samorządowej, ani administracji rządowej ??????????????? to jak w końcu ma być???????????
art. 1 - ustawa określa ograniczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej - tu jest pełno przepisów nieskutecznych,
art. 2 - pkt. 1 dyrektor generalny, dyrektor departamentu, naczelnik ministerstwa, szczebel centralny i szczebel wojewódzki,
- pkt 2 pracownicy administracji, która nie jest ani samorządowa, ani rządowa. Mówi o członkach korpusu służb cywilnych (cywilnych to przecież jest administracja rządowa), (ale ??????????????????)
pracownikach regionalnych izb obrachunkowych, pracownikach SKO → przewodniczący, zastępcy, etatowy członek kolegium
- pkt. 6 - wójtowie, burmistrzowie, ich zastępcy, sekretarze, skarbnicy, dyrektor ośrodka kultury, spółki - ich zarząd - gminne, inne osoby wydające decyzje w ich imieniu,
pkt. 6a - j.w. tylko w odniesieniu do powiatu,
pkt. 6b - j.w. tylko w odniesieniu do samorządu województwa
pkt. 7 - pracownicy państw. Bankowych ?
pkt. 8 - pracownicy przedsiębiorstw państwowych
pkt. 9 pracownicy jednoosobowych spółek SP lub spółek, których udział wynosi 51% SP
pkt. 10 pracownicy agencji państwowych
pkt. 11 inne osoby publiczne, jeżeli ustawa tak stanowi
art. 4 osoby wymienione w pkt. 1 i 2
nie mogą być członkami zarządu, rad nadzorczych, komisji rewizyjnych, spółek prawa handlowego,
nie mogą się zatrudniać i pełnić innych funkcji w spółka prawa handlowego (czy umowa zlecenia, czy umowa o pracę), nie mogą podejmować zajęć, które mogą wywoływać podejrzenia o stronniczość,
jak pkt. 1 tyle, że w spółdzielniach, z wyjątkiem Rad Nadzorczych w spółdzielniach Mieszkaniowych,
nie mogą być członkami zarządów Fundacji prowadzących działalność gospodarczą,
???
nie wolno prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami (spółki osobowe) w wyjątkiem:
działalności wytwórczej w rolnictwie
Naruszenie - to przewinienie służbowe czyli decyduje przełożony → grozi zwolnienie z pracy za wypowiedzeniem z winy pracownika. Może stracić pracę, ale nie musi.
Art. 5 pkt. 2 i dalsze - można odwołać, ale nie trzeba. Jeżeli dotyczy to np. burmistrza to skutkuje wygaśnięciem mandatu,
Pracownicy samorządowi - odwołuje się ich
Ustawodawca uderza w działalność gospodarczą, a nie w funkcję. Są też odstępstwa.
Art. 6
Art. 7 → restrykcyjne ograniczenia, zwłaszcza pracownicy samorządowi
Sankcje - art. 10
Art. ten mówi, że wpisu osób są z mocy prawa nieważne. Na mocy tej ustawy osoby (oprócz samorządowców) objęte ustawą muszą podać swój stan majątkowy. Samorządowcy mają to w swojej ustawie. Są również potraktowani bardziej restrykcyjnie. Nie złożenie oświadczenia albo podanie nieprawdy powoduje odpowiedzialność służbową, a nieprawda to też grozi kara pozbawienia wolności.
Sankcje dla osób zatrudniających te osoby to kara lub grzywna.
Przejrzeć podręcznik - jaki Liońskiego czy Ochendowskiego??????????
Kontrola i nadzór nad administracją publiczną.
Co to jest kontrola i nadzór?
Kontrola - obejmuje czynności faktyczne.
Nadzór - obejmuje czynności faktyczne (kontrolne) jak i czynności prawne. Umożliwia wyeliminowanie nieprawidłowości co dobywa się poprzez podejmowanie nie czynności faktycznych ale czynności prawnych. Także czynnościom kontrolnym towarzyszą czynności polegające na sprawdzaniu czy dane czynności są zgodne z przepisami obowiązującymi w danym kraju i jeżeli nie są zgodne, do ich korygowania. Jeżeli ktoś jest uprawniony do kontrolowania to też jest uprawniony do żądania (np. wskazanie o okazanie, dostarczenie). Takie wskazanie jest czynnością prawną.
Każdy organ upoważniony do nadzorowania ma kompetencje do kontrolowania.
Nie każdy jednak uprawniony do kontrolowania ma uprawnienia do nadzorowania (nie ma uprawnień do nadzorowania).
Z reguły jest tak, że tym różnym uprawnieniom odpowiadają pewne obowiązki po stronie kontrolowanych i nadzorowanych.
Są one dwojakiego rodzaju:
obowiązki znoszenia - tolerowanie,
obowiązki współdziałania
Odmowa lub utrudnianie współpracy są karane. Nie tylko jest różnica w zakresie uprawnień, ale kontrolujący z zasady nie ponosi żadnej odpowiedzialności za kontrolowanego, tylko odpowiada za rzetelność kontroli. Natomiast nadzorujący ponosi częściowo odpowiedzialność za działania nadzorowanego.
Pojęcie „nadzór” - występuje jako pojęcie „instytucja ustrojowego prawa administracyjnego = nadzór nad administracją publiczną nie ma charakteru policyjnego. Przykładem nadzoru o charakterze policyjnym jest nadzór budowlany, nad samorządami zawodowymi.. Natomiast nadzór, o którym my mówimy dotyczy administrujących, a nie administrowanych.
SYSTEM KONTROLI I NADZORU NAD ADMINISTRACJĄ
PUBLICZNĄ - CHARAKTERYSTYKA
Są 4 zasadnicze części:
Kontrola parlamentarna - nie jest kontrolą profesjonalną. Obejmuje Rade Ministrów i poszczególne organy wchodzące w skład Rady Ministrów → prezesa Rady Ministrów i jej członków, ale nie tylko, bo chociażby Komisje Śledcze dotyczące innych osób,
kontrola administracji publicznej - wykonywana przez podmioty powołane do kontroli administracji, - kontrola profesjonalna - obejmuje organy, które od administracji publicznej są niezależne:
kontrola sądowa - kontrola sprawowana przez sądy administracyjne. Mamy sądownictwo administracyjne ogólne - powszechne
WSA
NSA
Jest jeszcze sądownictwo specjalne:
Sąd Pracy i Ubezpieczeń społecznych - rozpatrują odwołania od decyzji administracyjnych,
Sąd Antymonopolowy - rozpatruje odwołania od decyzji administracyjnych urzędu antymonopolowego
W konstytucji zapisane jest w art. 212 …NSA i inne sądy specjalne mają kompetencje, mają kompetencje nie tylko co do sprawdzenia legalności (jak sądy ogólne) lecz również ich weryfikowania.
Sądy powszechne - też kontrolują administrację. Sądy powszechne mają również nadzór nad stowarzyszeniami, a Starosta ma tylko kompetencje kontrole. Kontrolują w zakresie prawa wyborczego. Też tak samo kontroluje fundacje.
Umniejszenie roli sądów powszechnych → na skutek zniknięcia dwóch istotnych przepisów:
Jeżeli z art. 156 kpa
Art. 161 kpc: wynikało odszkodowanie, jeżeli strona się z nim nie zgadzała to mogła iść do Sądu, ale teraz była zmiana
Zawierane umowy przez administrację podlegają one zaskarżeniu przed sądem powszechnym
Trybunał Konstytucyjny - ma niewielkie kompetencje kontrolne - kontrola rozporządzeń
Trybunał stanu - kontroluje funkcjonariuszy administracji publicznej wśród organów niezależnych od administracji to mamy:
NIK,
Rzecznika praw obywatelskich
III filar tego systemu:
Kontrola i nadzór jednocześnie wewnątrz-administracyjna
wewnątrz-administracyjna kontrola,
wewnątrz-administracyjny nadzór
Wewnątrz-administracyjna kontrola:
kontrola funkcjonalna,
kontrola instytucjonalna
Kontrola funkcjonalna - każdy organ administracji publicznej, który jest upoważniony do kierowania działalnością innych organów albo każdy przełożony, w ramach uprawnień do kierowania - jest uprawniony do kontrolowania.
Kontrola instytucjonalna - w samych strukturach administracji są tworzone specjalne struktury, których zadaniem jest kontrola.
Samorząd → Komisja rewizyjna i inne Komisje
W administracji Rządowej → komórki ds. kontroli
Kontrola instancyjna - rozstrzygnięcia skierowane na zewnątrz podlegają kontroli.
Administracyjny tok postępowania odwoławczego od rozstrzygnięć I-szej instancji
Nadzór pozainstancyjny - polega na możliwości weryfikowania rozstrzygnięć poza administracyjnym tokiem (brak instancyjności) np. nadzór administracji rządowej w stosunku do jednostek samorządu terytorialnego
IV Filar - kontrola czynnika obywatelskiego - obywatelskie prawo petycji
1