1. Warunki wykonania betonu dobrej jakości
- odpowiednie proporcje i jakość składników (cement, kruszywo, woda),
- kruszywo dobrej jakości (płukane, całkowicie wodoodporne),
- dobra receptura betonu (im bardziej ciekły beton tym gorsze parametry),
- dokładne odważanie i czas mieszania betonu,
- prawidłowe nakładanie,
- minimalna temperatura betonowania Tmin = 5OC,
- pielęgnacja betonu (odpowietrzanie, stała wilgotność).
2. Warunki prawidłowego zasypywania wykopów
- grunt sypki o odpowiednim uziarnieniu,
- zagęszczanie warstwami o grubości 0,2 - 0,3 mm,
- wilgotność zbliżona do optymalnej,
- dodatnia temperatura,
- kontrola zagęszczania,
- możliwie szybkie zagęszczanie (warunki atmosferyczne doprowadzić mogą do pogorszenia właściwości gruntu).
3. Nośność i wytrzymałość
- nośność - zdolność do przenoszenia obciążeń, nośność jest cechą całej budowli,
- wytrzymałość - zdolność materiału do przeciwstawiania się zniszczeniu lub odkształceniu.
4. Idee konstrukcji żelbetowych i sprężonych
- konstrukcje żelbetowe:
- wykorzystanie dużej wytrzymałości betonu na ściskanie (przenoszenie naprężeń ściskających) i stali na rozciąganie (przenoszenie naprężeń rozciągających),
- żelbet - materiał kompozytowy, składający się ze stali i betonu.
- konstrukcje sprężone:
- eliminacja naprężeń rozciągających we wszystkich przekrojach,
- konstrukcję sprężoną uzyskuje się poprzez zalanie betonem uprzednio rozciągniętych prętów; kurczące się pręty sprężają beton.
5. Zjawiska reologiczne
- dla betonu:
- skurcz,
- pełzanie,
- dla stali:
- pełzanie,
- relaksacja,
- zależne są od temperatury, która powoduje odkształcenia materiału oraz zmiany naprężeń cieplnych.
6. Rodzaje i zastosowanie konstrukcji sprężonych
- strunobeton - konstrukcje statyczne wyznaczalne (belki jednoprzęsłowe swobodnie podparte),
- kablobeton - konstrukcje statyczne wyznaczalne i niewyznaczalne (belki jednoprzęsłowe lub wieloprzęsłowe o znacznej rozpiętości).
7. Dla belki o podanym schemacie narysuj przebieg zbrojenia na przekroju podłużnym
8. Ciężar właściwy i objętościowy
- ciężar właściwy:
- γS = ρS * g (γ - ciężar właściwy [T/m3], ρ - gęstość gruntu [T/m3], g - przyspieszenie ziemskie [m/s2]),
- zależy od mineralogicznego składu skały lub gruntu
- wynosi od 2,4 do 3,2 [g/cm3],
- ciężar objętościowy:
- γ = ρ * g (γ - ciężar objętościowy [T/m3], ρ - gęstość objętościowa [T/m3],
g - przyspieszenie ziemskie [m/s2]),
- zależy od:
- ciężaru właściwego cząstek,
- porowatości,
- wilgotności,
- ciężar właściwy gruntu jest większy od ciężaru objętościowego.
9. Grunty spoiste i niespoiste
- różnice:
- wymiary elementów szkieletu gruntu,
- kształt elementów,
- skład mineralogiczny,
- występowanie i wpływ warstewki wody związanej.
CECHA |
SPOISTE |
NIESPOISTE |
spoistość gruntu (zawartość frakcji iłowej) |
fi > 30% |
fi < 5% fi = 5-10% |
próba wałeczkowania gruntu wilgotnego |
kulka i wałeczek od początku są połyskliwe i tłuste |
wałeczek rozwarstwia się i spłaszcza lub usypuje |
próba rozmakania wysuszonej bryłki |
po dłuższym czasie |
natychmiast |
ziarnistość |
ziarenka niewidoczne gołym okiem, tworzą spoiste bryłki |
ziarenka widoczne gołym okiem, nie tworzą spoistych bryłek |
10. Zasady projektowania betonów hydrotechnicznych
- minimalna klasa betonu: B25,
- wskaźnik w/c , 0,5,
- kruszywo do 20 mm,
- zawartość frakcji <0,25 mm, około 4-6%,
- punkt piaskowy pp = 35-37%,
- cement o niskim cieple hydratacji (cement hutniczy),
- domieszki plastyfikujące do 5%,
- dodatki uszczelniające do 5%.
11. Bentonit
- kopalina ilasta o budowie drobnokrystalicznej i warstwowej,
- cechą charakterystyczną jest hydrofilność (zdolność do łatwego przyłączania cząsteczek wody),
- zastosowanie:
- odlewnicwto,
- wiertnictwo,
- hydroizolacja,
- ochrona środowiska,
- budownictwo (produkcja zawiesiny bentonitowej),
- tworzywa sztuczne,
- rodzaje:
- betonit sodowy,
- bentony,
- bentonit wapieniowy.
12. Tiksotropia
- zmiana konsystencji niektórych gruntów spoistych pod wpływem bodźców dynamicznych,
- grunty tracą chech ciał stałych (żele), nabierają cech cieczy (zole),
- występuje w iłach.
13. Konsolidacja
- proces zmniejszania się zawartości wody i objętości porów w gruncie pod wpływem naprężeń,
- po konsolidacji ciśnienie w wodzie równe jest obciążeniu gruntu,
- występuje w gruntach spoistych.
14. Klin odłamu
- bryła gruntu w obrębie której występują przemieszczenia elementu szkieletu,
- wielkości przemieszczeń zmniejszają się wraz z odległością od przemieszczającej się budowli.
15. Rodzaje gruntów spoistych i niespoistych (φ - kąt tarcia wawnętrznego)
- grunty bardzo spoiste (gliny, iły): γ0 = 20 [kN/m3], φ = 20O,
- grunty spoiste (glina piaszczysta): γ0 = 20 [kN/m3], φ = 25O,
- grunty mało spoiste (piasek gliniasty): γ0 = 20 [kN/m3], φ = 30O,
- grunty niespoiste (piasek, żwie): γ0 = 20 [kN/m3], φ = 35O.
16. Frakcje uziarnienia gruntów
- iłowa: 0,001 - 0,002 [mm],
- pyłowa: 0,002 - 0,05 [mm],
- piaskowa: 0,05 - 2,0 [mm],
- żwirowa: 2,0 - 40,0 [mm],
- kamienista: > 40,0 [mm].
17. Które z gruntów są nieprzepuszczalne dla wody?
- dla cząsteczek o wymiarach poniżej 0,5 μm grubość warstewki wody związanej może całkowicie wypełnić wolne przestrzenie między cząsteczkowe,
- zjawisko zachodzi dla glin i iłów,
- wodoprzepuszczalność - zdolność gruntu do przepuszczania wody siecią kanalików utworzoną z porów;
zależy od: uziarnienia gruntu, porowatości, składu mneralnego szkieletu gruntowego, temperatury wody.
18. Wytrzymałość gruntu na ścinanie, spójność gruntu, wyznaczanie kąta tarcia wewnętrznego
Wytrzymałość gruntu na ścinanie:
- opór jaki stawia grunt naprężeniom stycznym w danym punkcie ośrodka,
- jest sumą oporu właściwego tarcia wewnętrznego i oporu spójności właściwej.
Spójność gruntu:
- wewnątrzstrukturalne ciśnienie wynikające z sił wzajemnego przyciągania się cząstek gruntowych zrównoważonego przez reakcję sił odpychających,
- jednostka: kN / m3.
Kąt tarcia wewnętrznego:
τ - naprężenie styczne, τ = F / S,
δ - naprężenie normalne, δ = P / F,
τ = tgα * δ + c
19. Kurzawka i sufozja
Kurzawka:
- polega na unoszeniu się ziaren gruntów drobnoziarnistych w nawodnionej warstwie gruntu pod wpływem ciśnienia spływowego,
- wszystkie ziarna muszą spełniać nierówność: G < W + pS (G - ciężar właściwy [N], W - siła wyporu [N], pS - siła ciśnienia spływowego [N]),
- powoduje podnoszenie gruntu co ostatecznie prowadzi do zawalenia ściany,
- występuje kiedy pompowanie wody zachodzi wprost z wykopu (w gruntach z piaskiem pylastym i pyłem),
- zapobieganie:
- przerwanie pompowania wody wprost z wykopu,
- zalanie wykopu wodą,
- zmiana metody odwadniania.
Sufozja:
- część ziaren spełnia nierówność: G < W + pS (G - ciężar właściwy [N], W - siła wyporu [N], pS - siła ciśnienia spływowego [N]),
- zachodzi poprzez usuwania materiału skalnego pod powierzchnią ziemi wskutek działania wody,
- występuje w gruntach sypkich drobnoziarnistych (pyły, drobne pisaki),
- powstaje w wykopach których dno znajduje się poniżej poziomu wody gruntowej (woda płynie z dołu do góry).
20. Wilgotność optymalna
- wilgotność przy której gęstość objętościowa szkieletu gruntowego przyjmuje wartość maksymalną,
- określa się ją:
- wykreślnie,
- metodą Proctora,
- metodą zmodyfikowaną (AASHO).
21. Dopuszczalne nachylenie skarpy z gruntu sypkiego
- F = tgβ / tgΦ (F - współczynnik pewności, β - kąt nachylenia skarpy, Φ - kąt tarcia wewnętrznego),
- w zależności od ważności obiektu i dokładności badań geologicznych F: 1,1 - 2,0.
22. Matoda Falleniusa
- służy do analizy stateczności (bezpieczeństwa) skarp z gruntu spoistego,
-za jej pomocą wyznacza się powierzchnię poślizgu, dla której współczynnik bezpieczeństwa przyjmuje wartość minimalną,
-założenia:
- potencjalna powierzchnia poślizgu jest walcowata,
- podział na bloki o szerokości podstawy mniejszej niż 0,1 klina odłamu i znajdujące się w jednorodnym gruncie,
- jako siły styczne przyjmuje się:
- ciężar własny gruntu,
- ciśnienie spływowe,
- obciążenie naziomu,
- jako siły bierne przyjmuje się:
- siły tarcia,
- opór spójności,
- opór elementów zabezpieczających,
- płaski stan naprężeń i odkształceń,
- hipoteza Coulomba-Mohra: τ = σ * tgΦ + c,
- niezależność Φ i c od czasu,
- powolny przebieg przesuwu (pomijanie sił bezwładności),
- występowanie przemieszczeń jednocześnie wzdłuż całej powierzchni poślizgu.
23. Ścianki szczelne
- używane materiały:
- bale drewniane,
- bale żelbetowe,
- bale metalowe,
- technologia:
- grobość bali zależna od głębokości wykopu,
- dolny koniec ścięty ukośnie,
- bale łączone na wpust prostokątny, trapezowy lub trójkątny,
- wykonywanie wpustów podłużnych w balach niemarkowych,
- ułożenie w gruncie ramy z kleszczy i mocne wiązanie z palami kierunkowymi i narożnymi,
- dociskanie klinami.
- zastosowanie:
- całkowite odcięcie dopływu wód gruntowych do wykopu,
- stabilizacja podłoża, ułożenie drenażu poziomego i pionowego poprzez zmniejszenie dopływu wód gruntowych do wykopu,
- rozparcie ścian wykopu,
- zabezpieczenie budowli w zasięgu klina odłamu.
24. Parcie gruntu na budowlę
- parcie czynne - przemieszczanie budowli zgodnie z kierunkiem parcia, P2 = (γ0z + q0) * Kc - 2C * (Kc)0,5,
- parcie bierne (opór) - przemieszczanie przeciwnie do kierunku parcia, P2 = (γ0z + q0) * Kb - 2C * (Kb)0,5,
- parcie geostatyczne - przemieszczenia nie występują.
25. Wykresy parć
- c = 0; warstwa górna: γ1, warstwa dolna: γ2 > γ1:
- warstwa górna: γ1, c = 0; warstwa dolna: γ2 < γ1, c > 0:
- γ takie same dla wszystkich warstw:
- γ takie same dla wszystkich warstw:
- warstwa górna: γ1, warstwa środkowa: γ2 > γ1, warstwa dolna: γ3 = γ1:
26. Możliwości zapobiegania wyporowi zbiorników posadowionych poniżej poziomu wód gruntowych
- pogrubienie płyty dennej
- płyta danna z odsadzkami,
- zakotwienie płyty dennej,
- obniżenie poziomu wód gruntowych.
27. Prawo Archimedesa
F = ρ * g * V
gdzie:
F - siła wyporu,
ρ - gęstość płynu,
g - przyspieszenie ziemskie,
V - objętość fragmentu ciała zanurzonego pod powierzchnię cieczy.
28. Zbiorniki sprężone
- eliminacja naprężeń rozciągających,
- metody:
- sprężanie odcinkowe,
- sprężanie przez nawijanie naciągniętej struny,
- zalety:
- pełne wykorzystanie przekroju
- dobra wodoszczelność zbiornika,
- zwiększenie trwałości,
- mniejsze zużycie betonu i stali,
- możliwość prefabrykacji zbiorników,
- możliwość budowy w temperaturach ujemnych,
- zastosowanie:
- zbiorniki prefabrykowane,
- zbiorniki monolitycznie wysokie.
29. Dylatacje stałe - ich celem jest redukcja koncentracji naprężeń rozciągających wywołanych przez:
- nierównomierność osiadań,
- różnicę temperatur,
- resztkowy skurcz.
30. Przerwy robocze
- zastosowanie blach stalowych,
- zastosowanie taśm dylatacyjnych,
- zastosowanie preparatów szczepnych zawierających polimery,
- usunięcie warstwy zewnętrznej związanego betonu po 24 godzinach poprzez skucie lub piaskowanie.
31. Kapilarność gruntu
- pory gruntu tworzą naczynia kapilarne, w których woda podnosi się ponad zwierciadło wody podziemnej,
- wysokość podnoszenia zależy od frakcji gruntu
- kapilarność czynna - wysokość, na jaką woda podnosię się ponad poziom zwierciadła wody podziemnej przy podsiąkaniu od dołu,
- kapilarność bierna - wysokość na jakiej woda utrzymuje się ponad poziomem zwierciadła wody podziemnej przy jego obniżeniu. Wówczas powstaje woda kapilarna zawieszona.
32. Rodzaje ścian oporowych
- kamienne,
- betonowe,
- stalowe,
- winylowe,
- drewniane,
- gabiony.
Warunki stateczności:
- stosowanie wsporników w podstawie ściany (ściana w kształcie odwróconego L lub T),
- obciążanie wsporników,
- 2/3 ścianki pod powierzchnią ziemi,
- mocowanie za pomocą kotew, które sięgają poza powierzchnię poślizgu.
33. Schematy obliczeniowe dla rur sztywnych i podatnych
______________________________________________________________________________________
*34. Rodzaje zapraw i ich zastosowanie
- rodzaje:
- cementowe,
- wapienne,
- cementowo-wapienne,
- gipsowe,
- gipsowo-wapienne,
- cementowo-gliniane,
- zastosowanie:
- spajanie elementów,
- wyrównywanie obciążeń,
- wyrównywanie tynków zabezpieczających budowlę,
- poprawa estetyki,
- wykonywanie warstw wyrównawczych pod posadzki,
- tynkowanie,
- dezynfekcja,
- osadzanie części stalowych,
- produkcja wyrobów budowlanych.
*35. Beton a zaprawa cementowa
- beton (kruszywo, cement, woda) - do wylewania większych elementów konstrukcyjnych w całości betonowych, żelbetowych lub sprężonych,
- zaprawa (spoiwo, piasek, woda) - łączenie elementów ścian, wypełnianie spoin między cegłami, odporna na czynniki atmosferyczne, szczelna, zabezpiecza ściany
- w przeciwieństwie do zaprawy beton jest dobrze urabialny, w jego skład wchodzą też różne domieszki.
*36. Wady i zalety konstrukcji sprężonych i żelbetowych
- wady:
- nieodporność na wysoką temperaturę,
- zalety:
- występują tylko naprężenia ściskające,
- eliminacja rys,
- duża trwałość,
- pełne wykorzystanie przekroju,
- możliwość frefabrykacji i wykonawstwa zimą,
- duża wytrzymałość na ścickanie i rozciąganie.
*37. Powierzchnia właściwa:
- sumaryczna powierzchnia graniczna wszystkich ziaren gruntu w jednostce masy,
- dla piasku: 40 m2/g, dla bentonitu: 1300-1390 m2/g.
*38. Stateczność skarpy
- grunty sypkie: maksymalny kąt nachylenia zbocza nie może przekraczać kąta tarcia wewnętrznego,
- grunty spoiste:
- powierzchnie poślizgu są krzywoliniowe,
- ustalenie sił zsuwających bryłę i sił przeciwdziałających
- określenie współczynnika bezpieczeństwa F,
- Fmin > Fdop,
- dla Fmin = 1 skarpa jest w stanie równowagi granicznej.
*39. Stan błonowy
- jedynymi siłami wewnętrznymi są siły osiowe,
- warunki:
- grubość powłoki nie zmienia się skokowo,
- obciążenia są ciągłe i kołowo symetryczne,
- swoboda obrotu i przesuwu.
*40. Dylatacje konstrukcyjne
- zmniejszanie naprężeń rozciągających wywołanych skurczem,
- stosuje się: taśmy dylatacyjne, uszczelnianie styków.