sylabus przedmiotu
prawo rzymskie
studia stacjonarne
Lp. |
Elementy składowe sylabusu |
Opis |
1. |
Nazwa przedmiotu |
prawo rzymskie |
2. |
Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot |
Zakład Prawa Rzymskiego UJ |
3. |
Kod przedmiotu |
WPA-10.P-120, WPA-10.P-223 |
4. |
Język przedmiotu |
polski |
5. |
Grupa treści kształcenia, w ramach której przedmiot jest realizowany |
grupa treści podstawowych |
6. |
Typ przedmiotu |
fakultatywny - ograniczonego wyboru |
7. |
Rok studiów, semestr |
I rok studiów, dwa semestry |
8. |
Imię i nazwisko osoby (osób) prowadzącej przedmiot |
ks. dr hab. Franciszek Longchamps de Bérier, prof. UJ |
9. |
Imie i nazwisko osoby (osób) egzaminującej bądź udzielającej zaliczenia w przypadku, gdy nie jest nim osoba prowadząca dany przedmiot |
ks. dr hab. Franciszek Longchamps de Bérier, prof. UJ |
10. |
Formuła przedmiotu |
wykłady i ćwiczenia |
11. |
Wymagania wstępne |
bez wymagań wstępnych |
12. |
Liczba godzin zajęć dydaktycznych |
wykład 60h, ćwiczenia 60h |
13. |
Liczba pkt ECTS przypisana przedmiotowi |
11 |
14. |
Czy podstawa obliczenia średniej ważonej? |
tak, 11 punktów ETCS jako mnożnik |
15. |
Założenia i cele przedmiotu |
Celem przedmiotu jest wszechstronne wprowadzenie w zagadnienia prawa prywatnego i w historię prawa prywatnego; przedstawić pojęcia i instytucje prawa rzymskiego w ich historycznym rozwoju; nauczyć rozumowania prawniczego przez studium rozwiązywania konkretnych problemów społecznych. |
16. |
Metody dydaktyczne |
W ramach przedmiotu prawo rzymskie prowadzone są wykłady i ćwiczenia. Powszechnie dostępne wykłady stanowią przewodnik po proponowanych do przestudiowania zagadnieniach z zakresu rzymskiego prawa prywatnego. Zakres materiału egzaminacyjnego wyznacza zalecany podręcznik. Podczas ćwiczeń analizuje się źródła, rozwiązuje problemy prawne przedstawiane głównie w postaci kazusów, szczegółowo dyskutuje i utrwala materiał. Uczestnictwo w nich możliwe jest po zapisaniu się w USOS do jednej z grup, gdzie z uwagi na charakter zajęć maksymalna ilość osób nie powinna przekroczyć 50. Uczestnictwo w wykładach nie jest obowiązkowe, lecz zalecane, zwłaszcza że program ćwiczeń jest wobec nich komplementarny. Wykłady i ćwiczenia zaplanowano w taki sposób, aby regularnie w nich uczestniczący musieli jedynie powtórzyć przed egzaminem przestudiowany dotąd i przećwiczony materiał. |
17. |
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia z przedmiotu, a także formę i warunki zaliczenia poszczególnych form zajęć, wchodzących w zakres danego przedmiotu |
Egzamin - pisemny, ilość punktów za pracę egzaminacyjną: 100. Wykłady i ćwiczenia zaplanowano w taki sposób, aby regularnie w nich uczestniczący musieli jedynie powtórzyć przed egzaminem przestudiowany dotąd i przećwiczony materiał. Dla tych, co zdecydują się uczestniczyć w ćwiczeniach, każdy ich semestr kończy się zaliczeniem; w drugim semestrze może to być ocena. Zaliczenie można uzyskać na podstawie obecności na ćwiczeniach, aktywności w trakcie zajęć oraz pozytywnego wyniku z przeprowadzonych w I semestrze dwóch kartkówek. Pierwsza jest z 58 łacińskich paremii i odbywa się w tygodniu od 21 do 26 listopada 2011 roku. Lista paremii wraz z ich łacińskim tłumaczeniem podana zostanie przez prowadzących ćwiczenia oraz udostępniona na stronie Zakładu Prawa Rzymskiego UJ. Druga kartkówka dotyczy lektury, wybranej przez studentkę czy studenta z listy podanej przez prowadzących ćwiczenia oraz udostępnionej na stronie Zakładu Prawa Rzymskiego UJ. Odbędzie się w dniach od 9 do 14 stycznia 2012 roku. Ponadto w drugiej połowie kwietnia podczas ćwiczeń przeprowadza się sprawdzian pisemny. Nie służy on jednak jako kolejna podstawa do zaliczenia semestru, dlatego też nie przewiduje się prowadzenia go poza jedynymi, wskazanymi do tego celu zajęciami w danej grupie. Jest ćwiczeniem, które ma ukazać charakterystykę egzaminu pisemnego z prawa rzymskiego. Pozwala studentkom i studentom zorientować się co do stanu wiedzy oraz zaawansowania ich przygotowań do egzaminu - w warunkach maksymalnie do niego zbliżonych. Uzyskanie dobrego wyniku z kwietniowego sprawdzianu pozwala wcześniej zaliczyć ćwiczenia z oceną bardzo dobrą, co upoważnia, aby przystąpić do egzaminu przedterminowego. Egzamin ten, planowany już na drugą połowę maja, jest ustny. Wcześniej, bo z początkiem kwietnia, laureaci i wyróżnieni w konkursie prawa rzymskiego uzyskają oceny z przedmiotu. W ścisłej współpracy z Zakładem Prawa Rzymskiego UJ, konkurs przygotowuje i przeprowadza założone w 1851 roku studenckie koło naukowe: Towarzystwo Biblioteki Słuchaczów Prawa. Do uczestnictwa w prowadzonych przez TBSP zajęciach samokształceniowych oraz w konkursie zachęca się wszystkie studentki i wszystkich studentów. Zaliczenie ćwiczeń na ocenę przynajmniej dobrą - nawet, jeśli nie wcześniejsze, które pozwala przystąpić do ustnych egzaminów przedterminowych - pozostaje nie bez wpływu na wynik egzaminu pisemnego w sesji letniej. Ocena dobra z ćwiczeń pozwala dopisać 10 punktów egzaminacyjnych, ocena dobra plus - 12 punktów egzaminacyjnych. Ocena bardzo dobra z ćwiczeń pozwala dopisać 15 punktów egzaminacyjnych.
Zapisy do grup ćwiczeniowych i na egzamin w systemie USOS: A) przedtermin B) dwa terminy w sesji letniej C) dwa terminy w sesji poprawkowej |
18. |
Treści merytoryczne przedmiotu oraz sposób ich realizacji |
SEMESTR PIERWSZY 1. Dlaczego prawo rzymskie? 2. Historia źródeł prawa rzymskiego: prawo archaiczne, przedklasyczne i klasyczne 3. Jurysprudencja rzymska. Prawo justyniańskie 4. Ochrona praw prywatnych I: pozaprocesowa; ramy organizacyjne procesu (PR 143-162) 5. Ochrona praw prywatnych II: proces legisakcyjny, zasady procesowe (PR 162-170) 6. Ochrona praw prywatnych III: proces formularny, innowacje procesu kognicyjnego (PR 170-175) 7. Osoby (PR 176-199) 8. Kształtowanie praw prywatnych: czynności prawne (PR 117-143) 9. Majątek i rodzina I: władza ojcowska (PR 199-214) 10. Majątek i rodzina II: małżeństwo (PR 214-231) 11. Spadki I: zagadnienia ogólne, ochrona procesowa, zasady prawa spadkowego (PR 241-262) 12. Spadki II: dziedziczenie beztestamentowe (PR 268-281) 13. Spadki III: dziedziczenie testamentowe - forma testamentu (PR 281-291) 14. Spadki IV: dziedziczenie testamentowe - treść testamentu i jej interpretacja (PR 291-327) 15. Spadki V: po śmierci spadkodawcy (PR 327-346)
SEMESTR DRUGI 1. Własność (PR 351-354, 368-377) 2. Posiadanie (PR 354-368) 3. Nabycie i utrata prawa własności (PR 377-393) 4. Ochrona własności (PR 393-400) 5. Prawa na rzeczy cudzej (PR 400-426) 6. Pojęcie zobowiązania, źródła zobowiązań, nominalizm kontraktowy i deliktowy (PR 427-435) 7. Zmiana wierzyciela i dłużnika, umorzenie zobowiązania, zwłoka (PR 435-438) 8. Umorzenie zobowiązania, odpowiedzialność za wyrządzoną szkodę (PR 438-459) 9. Zobowiązania umowne (PR 459-478) 10. Kontrakty służące do zbywania i nabywania dóbr (PR 478-488) 11. Kontrakty służące do korzystania z cudzego kapitału (PR 488-499) 12. Kontrakty dla korzystania z cudzych usług oraz służące organizacji współdziałania (PR 499-512) 13. Zobowiązania podobne do umownych (PR 520-528) 14. Zobowiązania z czynów niedozwolonych (PR 528-544) 15. Współczesne wyzwania prawa rzymskiego
|
19. |
Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia danego przedmiotu |
Literatura podstawowa: T. Giaro, W. Dajczak, F. Longchamps de Bérier, Prawo rzymskie. U podstaw prawa prywatnego, Warszawa 2009 (skrót PR) T. Giaro, W. Dajczak, F. Longchamps de Bérier, Trener akademicki. Prawo rzymskie, Warszawa 2010
Lektury dodatkowe: 1) R. Wojciechowski, Arbitraż w doktrynie prawnej średniowiecza, Wrocław 2010; 2) F. Longchamps de Bérier, O elastyczność prawa spadkowego. Fideikomis uniwersalny w klasycznym prawie rzymskim, wyd. 2, pierwsze polskie, LIBER, Warszawa 2006. |
4