Podatki w działalności gospodarczej
dr Angelika Kędzierska-Szczepaniak
Wykład I,
17.02.2014r.
materiały na maila
zaliczenie 26.05.2014 na wykładzie – jedna ocena z wykładów i ćwiczeń.
więcej zadań
test jednokrotnego wyboru lub pytania otwarte krótkie
25% wykład, 75% ćwiczenia
Co można zrobić z podatkami?
Uchylanie się od opodatkowania:
zatajanie źródeł przychodów
wystawianie fikcyjnych faktur
fałszowanie ksiąg podatkowych
nierejestrowanie działalności gospodarczej
ewidencjonowanie kosztów, które w rzeczywistości nie zostały poniesione
Kodeks karny skarbowy
Art. 4. § 1. Przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe można popełnić umyślnie, a także nieumyślnie, jeżeli kodeks tak stanowi.
§ 2. Czyn zabroniony popełniony jest umyślnie, jeżeli sprawca ma zamiar jego popełnienia, to jest chce go popełnić albo przewidując możliwość jego popełnienia, na to się godzi.
§ 3. Czyn zabroniony popełniony jest nieumyślnie, jeżeli sprawca nie mając zamiaru jego popełnienia, popełnia go jednak na skutek niezachowania ostrożności wymaganej w danych okolicznościach, mimo że możliwość popełnienia tego czynu przewidywał albo mógł przewidzieć.
Art. 57. § 1. Podatnik, który uporczywie nie wpłaca w terminie podatku, podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.
§ 2. Sąd może odstąpić od wymierzenia kary, jeżeli przed wszczęciem postępowania w sprawie o wykroczenie skarbowe określone w § 1 wpłacono w całości należny podatek na rzecz właściwego organu.
Przestępstwa skarbowe (art. 23 KKS) |
---|
minimalna stawka dzienna |
maksymalna stawka dzienna |
minimalna kara grzywny |
maksymalna kara grzywny |
maksymalna kara grzywny przy wyroku nakazowym |
Kary KKS
wykroczenia skarbowe: 168 zł do 33 600 zł
przestępstwo skarbowe: od 56 zł do 16 128 000 zł
Najwięksi przestępcy skarbowi to płatnicy podatku dochodowego - pracodawcy
Unikanie opodatkowania - redukcja obciążenia podatkowego przypomocy instrumentów dozwolonych przezprawo
Zarządzanie podatkami
aktywne wpływanie na wysokość obciążeńpodatkowych
celowe i świadome działanie danegopodmiotu, zmierzające do określonego celu w granicach prawnie dozwolonych
Cele zarządzania podatkami
minimalizacja obciążenia podatkowego
odsuwanie w czasie momentu zapłaty podatku – możliwość rozliczenia kwartalnego, do 30 kwietnia następnego roku rozliczają się firmy na zasadach ogólnych (podatek liniowy); w tym przypadku ryczałt i karta podatkowa jest niekorzystna, bo do 31 stycznia
ograniczenie ryzyka podatkowego – zlecenie firmie/osobie zewnętrznej księgowości
Narzędzia podatkowe wspierające podatnika
narzędzia celowo stworzone przez ustawodawcę, który zostawił podatnikowi wybór w zakresie możliwości korzystania z nich (możliwość zmiany formy opodatkowania, „małe podatki”)
narzędzia będące wynikiem luk prawnych (darowizny, trzeba mieć biegłego księgowego, który się na tych lukach zna)
w tym przypadku prawo działa wstecz
Rejestracja działalności gospodarczej
Jaką działalność założyć?
PIT CIT
Co wziąć pod uwagę?
rozmiar działalności (początkowy, na najbliższy rok, bo później możemy zmienić)
branża (ryczałt / karta podatkowa ? – określone branże)
liczba wspólników ( podatek od osób fizycznych czy prawnych?)
możliwości finansowe
Rodzaje działalności
Spółki bez osobowości prawnej
działalność gospodarcza osoby fizycznej
spółka cywilna
jedna osoba zakłada i może zatrudniać innych
nie trzeba prowadzić pełnej księgowości
brak osobowości prawnej sprawia, że właściciel odpowiada całym majątkiem
Spółki osobowe (niezupełne osoby prawne)
Spółki kapitałowe
Jednoosobowa działalność gospodarcza
Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej z dnia 2 lipca 2004 roku
Kodeks cywilny
Założenie jednoosobowej działalności gospodarczej i spółki cywilnej
Formularz CEIDG-1 – wniosek o wpis do centralnej ewidencji a dodatkowo:
wniosek o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej REGON;
zgłoszenie identyfikacyjne/aktualizacyjne do Naczelnika US
oświadczenie o wyborze formy opodatkowania PIT
zgłoszenie albo zmiana zgłoszenia płatnika składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
Formularz CEIDG-1 jest zgłoszeniem podatnika jako płatnika składek ale nie podstawą zgłoszenia do ubezpieczenia ZUS-RUA (7 dni od rozpoczęcia działalności)
Urząd skarbowy:
VAT R (7 dni od rozpoczęcia działalności) – czynny podatnik
PCC – 3 (14 dni) dla właścicieli spółki cywilnej
Spółki osobowe – ułomne osoby prawne– brak osobowości prawnej, ale posiadają zdolność prawną
spółka jawna
spółka partnerska
spółka komandytowa
jeden wspólnik nie odpowiada za drugiego
Prowadzona pełna księgowość
spółka komandytowo-akcyjna
Komandytariusz – odpowiada tylko do wysokości swojego wkładu
Komplementariusz – odpowiada za zarządzanie, rozwój, odpowiada pełnym majątkiem
Spółki kapitałowe – osoby prawne
spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
spółka akcyjna
Wystarczy 5000 zł wkładu podstawowego.
Zgłoszenie do KRS (Krajowy Rejestr Sądowy)
Wniosek podstawowy | |
---|---|
Założenie spółki - dokumenty
statut/umowa/akt założycielski
wzory podpisów
dokument o powołaniu członków zarządu
wykaz wspólników
oświadczenie zarządu o wniesieniu kapitału
Założenie spółki – oprócz KRS
„Jedno okienko” – niezbędne formalności do US razem z KRS;
wniosek o wpis do REGON
zgłoszenie rejestrujące lub aktualizacyjne NIP
zgłoszenie płatnika ZUS
dowód wpłaty opłaty sądowej za wpis oraz za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym
Podmiotem opodatkowania podatkiem PIT jest każda osoba fizyczna osiągająca dochód.
Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą;
Osoby fizyczne osiągające dochody pozostałe;
Osoby fizyczne będą wspólnikami spółek osobowych: cywilnych, jawnych, partnerskich, komandytowych, komandytowo - akcyjnych.
Przychody - otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Formy opodatkowania
Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą mogą wybierać spośród następujących form opodatkowania:
zasady ogólne,
podatek liniowy,
podatek tonażowy,
ryczałt ewidencjonowany,
karta podatkowa.
Co decyduje o formie opodatkowania?
wysokość płaconego świadczenia
wysokość kosztów prowadzenia działalności
liczba obowiązków
rozmiar prowadzonej działalności
W oparciu o te dane należy ustalić wysokość należnego w każdym wariancie.
Jeśli jest duże koszty to wybieramy opodatkowanie liniowe i progresje.
Jeśli koszty małe lub nie jesteśmy w stanie udokumentować to dochodowe.
PROGRESJA PODATKOWA I PODATEK
LINIOWY – opodatkowany dochód – różnica między przychodem a kosztem
RYCZAŁT – opodatkowany przychód – limit przychodów
KARTA PODATKOWA – stała wysokość podatku – limit przychodów –
Wszyscy wspólnicy w jednej formie opodatkowania.
Skala podatkowa na 2009-2014 rok
Dla 98% płatników jest pierwszy próg.
Kto składa zeznania podatkowego?
wszyscy podatnicy którzy nie uzyskali jakiegokolwiek przychodu w roku podatkowym, nawet jeśli w efekcie końcowym uzyskali stratę lub podatek należny do zapłaty wyniósł dokładnie zero
podatnicy prowadzący działalność gospodarcza, gdy nie uzyskali żadnych przychodów ani dochodów, ale przez cały rok mieli zawieszoną działalność gospodarczą
Kto nie składa zeznania podatkowego?
podatnicy którzy nie uzyskali żadnego przychodu i dochodu, a zarazem nie mieli zgłoszonej w urzędzie skarbowym działalności gospodarczej,
uzyskali wyłącznie dochody zagraniczne zwolnione w Polsce z opodatkowania.
Za niektórych podatników zeznania roczne składają płatnicy (pracodawca za pracownik na jego wniosek, organ rentowy, np. ZUS, jeżeli podatnik nie złoży zeznania samodzielnie)
Formularze podatkowe
PIT-36 - dla osób, które prowadziły pozarolniczą działalność gospodarczą,uzyskują przychody z najmu, dzierżawy, doliczają dochody małoletnichdzieci, obniżają dochód o straty z lat ubiegłych;
PIT-36L – składają podatnicy, którzy osiągnęli dochody z pozarolniczejdziałalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnejopodatkowane 19% podatkiem na zasadach określonych w art. 30custawy, czyli osiągają dochody z działalności wykonywanej poza terytoriumRzeczpospolitej Polskiej;
PIT37 – dla osób, które otrzymują: wynagrodzenia i przychody ze stosunkusłużbowego, emerytury renty, stypendia, przychody z działalnościwykonywanej osobiście, przychody z praw autorskich;
PIT38 – podatnicy, którzy uzyskali przychody z tytułu odpłatnego zbyciapapierów wartościowych, objęcia udziałów (akcji) w spółkach mającychosobowość prawną.
formularze PIT-36L i PIT-38 przeznaczone dla osób rozliczających się indywidualnie;
formularze PIT-36 i PIT-37 przeznaczone dla osób rozliczających się indywidualnie, dla małżonków oraz osób samotnie wychowujących dzieci.
Terminy składania zeznań podatkowych
do 30 kwietnia kolejnego roku podatkowego – PIT-36, PIT-36L, PIT-37, PIT-38
do 31 stycznia kolejnego roku podatkowego – PIT-16A (karta podatkowa), PIT-28 (ryczałt)
Sposoby poboru podatku
potrącanie w trakcie roku podatkowego przez płatnika wformie zaliczek
uiszczanie w trakcie roku podatkowego bezpośrednio przezpodatnika w formie zaliczek,
uiszczanie w formie zaliczek kwartalnych przez podatnikówbędących małymi podatnikami oraz przez podatnikówrozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej, bezobowiązku składania deklaracji,
uiszczanie przez podatnika przy rozliczeniu rocznym (np. od alimentów, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości)
Przechowywanie dokumentów podatkowych – dokumenty przechowuje się 5 lat licząc od końca roku w którym wystąpił obowiązek zapłaty podatku czyli np. za 2013
zeznanie do 30 kwietnia 2014
przechowywanie:
31.12.2015 – I rok
31.12.2016 – II rok
31.12.2017 – III rok
31.12.2018 – IV rok
31.12.2019 – V rok
Ulgi podatkowe w PIT (zasady ogólne)
odliczenia od dochodu
odliczenia od podatku
wspólne rozliczanie się z małżonkiem
wspólne rozliczanie się z dzieckiem
zwolnienia podatkowe
Odliczenia od dochodu:
składki ZUS na ubezpieczenie społeczne,
darowizny na cele pożytku publicznego, kultu religijnego, krwiodawstwa oraz na cele charytatywno-opiekuńcze na rzecz Kościoła,
ulga rehabilitacyjna
ulga rehabilitacyjna dla opiekuna
ulga na prywatny Internet
nowe technologie,
ulgi o charakterze kontynuującym
Odliczenia od podatku:
Składka na ubezpieczenie zdrowotne (7,75% podstawy wymiaru),
Ulga na dzieci (ulga prorodzinna),
Ulga abolicyjna,
Ulgi o charakterze kontynuującym (ktoś kiedyś nabył prawa, ale może z nich jeszcze korzystać
Małżonkowie mogą skorzystać z możliwości łącznego opodatkowania się, jeżeli:
oboje podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu (tzn. mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej);
oboje muszą się rozliczać na zasadach ogólnych;
istnieje między nimi przez cały rok podatkowy wspólność majątkowa małżeńska;
pozostają w małżeństwie przez cały rok podatkowy;
złożą stosowny wniosek we wspólnym rocznym zeznaniu podatkowym w ustawowym terminie, tzn. do 30 kwietnia 2013 r.
Wspólne rozliczenie z dzieckiem
Aby rozliczyć się wspólnie z dzieckiem, należy spełnić następujące warunki:
1. Być stanu wolnego, czyli jedną z poniższych osób:
panną lub kawalerem,
osobą rozwiedzioną,
wdową lub wdowcem;
2. Wychowywać dziecko (do 18 r.ż. lub 25 r.ż. jeśli się uczy i nie osiąga dochodu rocznego powyżej 3089 zł), czyli być jego:
matką lub ojcem,
opiekunem prawnym.
Opodatkowanie dochodu
Działalność gospodarczą - wybór:
1. PROGRESJA - 18% / 32%, kwota wolna od podatku, ale powyżej kwoty wolnej wszystko wchodzi na 32% (opłaca się jak zarabiamy mało, albo jak my zarabiamy dużo a małżonek wcale lub mało)
2. LINIOWY - 19% (opłaca się przy 90 tysiącach dochodu rocznie)
Przykład 1
Czy małżeństwu opłaca się rozliczenie wspólne jeżeli żona pracuje na etacie i zarabia rocznie 40.000zł (dochód po odliczeniach) a mąż prowadzi działalność gospodarczą i zarabia rocznie 140.000zł (dochód po odliczeniach)?
Tak, bo mąż jest w drugim progu podatkowym.
Do opodatkowania wchodzi 5 tysięcy, a tak weszłoby dużo więcej.
Przykład 2
Czy małżeństwu opłaca się rozliczenie wspólne jeżeli mąż pracuje na etacie i zarabia rocznie 100.000zł (dochód po odliczeniach) a żona prowadzi działalność gospodarczą i zarabia rocznie 90.000zł (dochód po odliczeniach)?
Nie.
Przykład 3
Czy matce samotnie wychowującej dziecko i prowadzącej działalność gospodarczą opłaca się rozliczenie na zasadach ogólnych, jeżeli wiadomo, że jej roczny dochód po odliczeniach kształtuje się na poziomie 100.000zł?
Tak. Zasady ogólnie dają jej ulgę i rozliczenie z dzieckiem.
Ograniczenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe
Kwota rocznego ograniczenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe
w 2013 – 111 390 zł; w 2014 – 112 380zł
Ubezpieczenie zdrowotne
9% podstawy wymiaru (przychodu pomniejszonego o składki na ubezpieczenie społeczne)
7,75% podstawy wymiaru można odliczyć od podatku pod warunkiem, że zostało faktycznie odprowadzone
Działalność gospodarcza
Podstawa wymiaru ubezpieczenia społecznego
(na rok 2013)
2247,60zł
(60% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia)
SKŁADKA 716,98zł
(19,52% + 8% + 2,45% + 1,93% ) x 2247,60
Podstawa wymiaru ubezpieczenia zdrowotnego
(na rok 2014)
3004,48zł
(75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze
przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku)
SKŁADKA 270,40zł
SKŁADKA DO ODLICZENIA 232,85zł
9% x 3004,48 zł
7,75% x 3004,48
Działalność gospodarcza
Podstawa wymiaru ubezpieczenia zdrowotnego
(na rok 2014)
3004,48zł
(75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze
przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku)
SKŁADKA 270,40zł
SKŁADKA DO ODLICZENIA 232,85zł
PREFERENCYJNY ZUS
1. Pełne 24 miesiące
2. Zawieszenie nie przedłuża biegu preferencji
Podstawa 504 zł (480 zł w 2013 roku)
Minimum 30% minimalnego wynagrodzenia 1680 zł
Emerytalne 19,52 %
Chorobowe
Wypadkowe
Zdrowotne
Ustalenie wysokości zaliczki na podatek (miesięcznie!!!)
1. Przychód podatnika (wynagrodzenie brutto) = 3200 zł
2. Składki na ubezpieczenie społeczne (9,76+1,3%+2,45%) = 13,71x3200 zł => 438,72
3. Przychód pomniejszony o składki na ubezpieczenie społeczne
2761,28 -> podstawa na ubezpieczenie zdrowotne
9% x 2761,28 zł = 248, 5
7,75% x 2761,28 zł = 214
4. Koszty uzyskania przychodu
1335/12 = 111,25
5. Dochód
2650,03
6. Podstawa opodatkowania
2650 (zaokrąglony punkt 5.)
7. Podatek
18% x 2650 zł - (556,02/12) = 430,66 zł
8. Składka na ubezpieczenie zdrowotne
430,66 - 214 = 216,66
9. Zaliczka na podatek
zaokrąglony pkt 8.: 217 zł
Netto:
1. 3200
2. - 438,72
3. -248,52
4. -217
=2295,76
Z pensji 3200 zł brutto do ręki dostajemy 2295,76 zł.
RYCZAŁT
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Podlegają mu przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej, także gdy działalność prowadzona w formie spółki cywilnej osób fizycznych, spółki jawnej osób fizycznych oraz spółki partnerskiej, której wspólnikami są osoby wykonujące wyłącznie wolny zawód, jeżeli spełnili wymóg przychodowy.
Na czym polega...
Korzystanie z tej formy rozliczenia się wiąże sie głownie z brakiem możliwości zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów. W rozliczeniu bowiem pod uwagę bierze się jedynie przychody z prowadzonej działalności
Ramy prawne dot. ryczałtu wyznacza ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne z dnia 20.11.98r.
Limit przychodów
Uzyskali przychody niższe niż 150 tys. euro według średniego kursu NBP z dnia 1.10 roku poprzedzającego rok podatkowy
LIMIT 2012 – 661 780zł
(150.000x4,4112) KURS z 30.09!!!!
LIMIT 2013 – 615 300zł
(150.000x4,1020)
LIMIT 2014 – 633 450
(150.000x4,2230)
Jeśli przychód z ubiegłego roku wyższy, to nie można się rozliczać ryczałtem a na zasadach ogólnych
(od 1.01.2009 powróciła zasada przechodzenia na zasady ogólne w kolejnym roku podatkowym a nie w miesiącu po przekroczeniu, jak w 2008)
Jeśli przychód podatnika nie przekroczy 1 200 000 euro – według kursu na 30.09 roku podatkowego, w kolejnym roku można prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów.
Jeśli powyżej 1 200 000 euro – w kolejnym roku pełna
30.09.2011 – 1 200 000x4,4112 = 5 293 440 zł (na 2012)
30.09.2013 – 1 200 000x4,2163 = 5 059 560
Rozliczenie kwartalne
prawo do kwartalnego opłacania ryczałtu w 2013r. mają podatnicy, których przychody z działalności prowadzonej samodzielnie albo przychody spółki w 2012r nie przekroczyły kwoty 102.550 zł (równowartość 25.000 euro)
Ważne - w formie ryczałtu nie mogą być opodatkowani właściciele aptek, lombardów, kantorów wymiany walut, wytwarzający wybory opodatkowane podatkiem akcyzowym.
W ryczałcie opodatkowany jest przychód!!! dlatego jeśli można by założyć aptekę w ryczałt to nie mielibyśmy obowiązku ewidencjonowania źródeł leków; w lombardzie żeby nie było paserstwa,
EWIDENCJA:
a) przychodów;
b) środków trwałych i WNiP;
c) wyposażenia;
d) posiadanie i przechowywanie dowodów zakupu towarów;
e) Imienne indywidualne karty wynagrodzeń
PISEMNE OŚWIADCZENIE
1) Do 20 stycznia roku podatkowego w przypadku kontynuacji działalności
2)Przed rozpoczęciem działalności - w roku przypadku rozpoczęcia jej w trakcie roku podatkowego (nie później niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu)
Jeżeli do 20.01 jednostka nie zgłosi likwidacji działalności lub zmiany na inną formę opodatkowania, przyjmuje się, że jest to dalej ryczałt.
W spółce oświadczenie o wyborze formy opodatkowania składają wszyscy wspólnicy do urzędów skarbowych właściwych według miejsca zamieszkania każdego ze wspólników.
Terminy podatkowe
Podatek do 20. kolejnego miesiąca za grudzień do 31 stycznia.
Roczne zeznanie do 31 stycznia
Obniżenia przychodu:
zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne;
składki na rzecz organizacji, gdzie nasza przynależność jest obowiązkowa;
wydatki na rehabilitację osoby niepełnosprawnej;
darowizny na cele kultu religijnego
(obniżenie proporcjonalne do udziału każdej stawki w całości przychodów)
Stawki ryczałtu 20%
przychody w zakresie wolnych zawodów
Stawki ryczałtu 17% - usługi:
reprodukcja komputerowych nośników
informacji;
pośrednictwo w sprzedaży pojazdów
mechanicznych;
pośrednictwo w handlu hurtowym;
wynajem samochodów osobowych;
pozyskiwanie personelu;
dezynfekcja i tępienie szkodników;
organizowanie targów, wystaw
Stawki ryczałtu 8,5% - usługi:
gastronomiczne (z alkoholem pow.1,5%);
prowadzenie przedszkoli oraz oddziałów
przedszkolnych w szkołach podstawowych;
zwalczanie pożarów i zapobieganie pożarom;
prowizje uzyskane od kolportera prasy na
podstawie umowy o kolportaż prasy;
wytwarzanie przedmiotów z materiału
powierzonego przez zamawiającego
Stawki ryczałtu 5,5%:
działalność wytwórcza;
prowizje z działalności handlowej w zakresie sprzedaży jednorazowych biletów komunikacji miejskiej, znaczków do biletów miesięcznych, znaczków pocztowych, żetonów i kart magnetycznych
Stawki ryczałtu 3%:
gastronomia (alkohol do 1,5%);
usługi w zakresie handlu;
działalność rybaków morskich i zalewowych w okresie sprzedaży ryb i innych surowców z własnych połowów;
Najem/dzierżawa
Opodatkowanie zależy od tego, czy najem jest:
1) W ramach prowadzonej działalności
gospodarczej;
2) Poza działalnością i stanowi odrębne źródło
przychodów (najem prywatny)
Dla kogo karta podatkowa?
Działalność:
usługowa lub wytwórczo-usługowa, przy zatrudnieniu do 5 osób;
usługowa w zakresie handlu detalicznego żywnością, napojami(z wyjątkiem tych o zawartości alkoholu powyżej 1,5%), wyrobami tytoniowymi i kwiatami;
usługowa w zakresie handlu detalicznego artykułami nieżywnościowymi, z wyjątkiem handlu paliwami silnikowymi, środkami transportu samochodowego, ciągnikami rolniczymi i motocyklami oraz artykułami nieżywnościowymi objętymi koncesjonowaniem;
Dla kogo karta podatkowa?
Działalność:
gastronomiczna, jeśli nie jest prowadzona sprzedaż alkoholu powyżej 1,5%;
usługi transportowe wykonywane przy użyciu jednego pojazdu;
usługi rozrywkowe;
sprzedaż posiłków domowych w mieszkaniach, jeśli nie jest prowadzona sprzedaż alkoholu powyżej 1,5%
Dla kogo karta podatkowa?
Działalność:
wolne zawody polegające na świadczeniu usług w zakresie ochrony zdrowia;
wolne zawody polegające na świadczeniu przez lekarzy weterynarii usług weterynaryjnych;
opieka domowa nad dziećmi i osobami chorymi;
usługi edukacyjne polegające na udzielaniu lekcji na godziny
Opodatkowanie w tej formie przeznaczone jest do osób fizycznych.
Nie dotyczy osób prawnych i spółek cywilnych, w której jeden ze wspólników nie jest osobą fizyczną
WNIOSEK (PIT 16)
1) Do 20 stycznia
2) Przed rozpoczęciem działalności
(w spółce cywilnej wniosek składa jeden ze wspólników)
Wysokość podatku
Wysokość podatku ustalana jest odrębnie na każdy rok podatkowy przez właściwy urząd skarbowy.
Jeśli do końca każdego roku podatkowego, objętego kartą podatkową, podmiot nie zgłosi likwidacji działalności, urząd uważa, że prowadzi działalność w dalszym ciągu w formie karty podatkowej.
Wysokość podatku zależy od zakresu i miejsca wykonywania działalności oraz stanu zatrudnienia. Wysokość określa urząd skarbowy w formie stawek miesięcznych.
Rozpoczęcie działalności w ciągu roku
od dnia rozpoczęcia działalności do końca pierwszego miesiąca w wysokości 1/30 za każdy dzień
podatek obniża się o kwotę składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne (7,75%)
Obniżenie stawek podatku dla:
osób, które do 1 stycznia roku podatkowego ukończyły 60 lat życia lub do których orzeczono co najmniej lekki stopień niepełnosprawności i nie zatrudniają pracownika – 20%;
podatników, którzy zatrudnili osoby niepełnosprawne – 10% za osobę
osób, które są jednocześnie zatrudnione na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze i nie zatrudniają pracownika – 80%;
na wniosek podatnika ze względu na rozmiar działalności (zatrudnienie nie może przekraczać jednej osoby)
Terminy płacenia podatku
do 7 każdego miesiąca za miesiąc ubiegły;
do 28 grudnia za grudzień
Zakończenie roku podatkowego
Podmiot zobowiązany jest do 31 stycznia złożyć roczną informację (PIT16A) o wysokości zapłaconej i odliczonej składki na ubezpieczenie zdrowotne w poszczególnych miesiącach.
Rezygnacja z karty podatkowej
Jeżeli wysokość podatku nie odpowiada podatnikowi może on zrzec się opodatkowana w tej formie.
Zrzeczenie musi nastąpić w ciągu 14 dni od dnia doręczenia ostatecznej decyzji o wysokości podatku.
Limity zatrudnienia
Przy ustalaniu limitu zatrudnionych uwzględnia się osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę nakładczą oraz członków rodziny mających inne miejsce pobytu stałego lub czasowego.
W limicie nie uwzględnia się:
członków rodziny ze wspólnego gospodarstwa domowego,
osób zatrudnionych dla nauki zawodu w okresie nauki zawodu oraz nie więcej niż 3 osób zatrudnionych w okresie pierwszych 12 miesięcy po złożeniu egzaminu
uczniów szkół średnich i studentów zatrudnionych w czasie wakacji;
pracowników zatrudnionych wyłącznie przy sprzedaży wyrobów, przyjmowaniu zleceń na usługi, utrzymywaniu czystości w zakładzie, prowadzeniu kasy i księgowości, kierowców i konwojentów, pod warunkiem, że na piśmie określony został zakres czynności tych osób;
Osób, na których rachunek prowadzona jest działalność po śmierci podatnika, jeśli osoby te nie biorą udziału w prowadzeniu działalności;
Nie więcej niż 4 bezrobotnych absolwentów, skierowanych przez właściwy urząd pracy do odbywania stażu, nie dłużej niż przez 12 miesięcy;
Łącznie nie więcej niż 3 zatrudnionych bezrobotnych lub absolwentów zarejestrowanych w urzędzie pracy (okres zarejestrowania co najmniej 6 miesięcy)
czasowego zatrudnienia pracownika lub pełnoletniego członka rodziny w miejsce nieobecnego pracownika stałego, którego
nieobecność przekracza nieprzerwanie 10 dni i jest spowodowana szczególnymi względami;
zwiększenia stanu zatrudnienia nie więcej niż o 3 pracowników, jeśli działalność jest prowadzona w gminach o wysokim
bezrobociu strukturalnym (trzeba powiadomić US)
zwiększenia stanu zatrudnienia nie więcej niż 2 pracowników, jeżeli podatnik prowadzący gospodarstwo rolne wykonuje równocześnie pozarolniczą działalność gospodarczą w miejscowości o liczbie do 5tys. mieszkańców.
Podatnik prowadzący działalność w formie karty nie musi:
prowadzić ksiąg
składać deklaracji podatkowych
składać deklaracji o wysokości uzyskanego dochodu
wpłacać zaliczek na podatek dochodowy
Podatnik prowadzący działalność w formie karty musi:
ewidencja zatrudnienia
imienne karty wynagrodzeń
Ograniczenia
Współmałżonkowie nie mogą prowadzić działalności o tym samym profilu, jeżeli jeden z nich rozlicza się w formie karty podatkowej a drugi na zasadach ogólnych.
usługi szklarskie
Przychody 3600 Koszty 1400 ZUS 716,99 zdrowotne do odliczenia 232,85 |
||
---|---|---|
progresja: | ryczałt: | |
dochód | 2200 | 3600 |
dochód po ZUS | 1483,01 | 2883,01 |
podstawa opodatkowania | 1483 | 2883 |
podatek | 18%: 266,94 | 245,06 |
zdrowotne: | 232,85 | 232,85 |
podatek po odliczeniach | 34,09 | 12,2 |
zaliczka: 34 zł | zaliczka 12 zł |
Podwójne opodatkowanie
Dwukrotne obciążenie podatkiem dochodu lub majątku znajdującego się w rękach tej samej osoby bądź wypracowanego przez tę samą firmę.
Podwójne opodatkowanie - problem:
krajowy (dywidendy)
międzynarodowy (rezultat kolizji przepisów podatkowych poszczególnych krajów)
Dywidendy (zysk po opodatkowaniu rozdzielony między akcjonariuszy, którzy płacą z tego tytułu podatek dochodowy od osób fizycznych)
Rezultat kolizji przepisów podatkowych poszczególnych krajów (odpowiedzialność podatkowa wymaga od danej osoby zapłacenia podatku w przynajmniej dwóch krajach).
Podwójne opodatkowanie dotyczy zazwyczaj podatków dochodowych i majątkowych.
POLSKI REZYDENT:
1. centrum interesów życiowych lub gospodarczych
2. przebywa na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku
Dokonuje rozliczenia rocznego sumując całość uzyskiwanych w danym roku kwot przychodów, zarówno tych uzyskanych w kraju, jak i za granicą (nieograniczony obowiązek podatkowy).
Rezydent
wszystkie przychody rozliczy on w Polsce, w rocznym zeznaniu podatkowym.
obowiązek wykazania dochodów w Polsce nie jest uzależniony od źródła przychodów
Nierezydent:
obowiązkowi rozliczenia z urzędem skarbowym podlega wyłącznie z zarobków uzyskiwanych z terytorium Polski, przy czym na podstawie umów międzynarodowych, również ten obowiązek może zostać ograniczony.
Umowy międzynarodowe
powodują by nie wystąpiło dwukrotne –podwójne opodatkowanie tych samych przychodów – w kraju zarobkowania (za granicą) oraz w kraju rezydencji (zamieszkania, rezydencji).
Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania ma moc wyższą niż ustawa!!!
Zapobieganie podwójnemu opodatkowaniu:
a) jednostronne - częściowe lub pełne zrzeczenie się przysługujących praw do ściągania podatku
b) dwustronne - zawarcie umowy między krajami w sprawie unikania podwójnego opodatkowania (eliminuje podwójne opodatkowanie o charakterze ekonomicznym i prawnym)
c) wielostronne - zawarcie umowy uwzględniającej skomplikowane różnice w systemach podatkowych poszczególnych krajów
UNIKANIE PODWÓJNEGO OPODATKOWANIA
1. Metoda zwolnienia z progresją
Jeśli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w określonym państwie a osiąga dochód lub posiada majątek w drugim umawiającym się państwie, który może być tam opodatkowany, to państwo zamieszkania lub siedziby zwolni taki dochód lub majątek z opodatkowania.
Jeżeli podatnik poza przychodami uzyskanymi za granicą nie uzyskiwał w kraju innych przychodów, nie musi on składać w takim przypadku deklaracji podatkowej.
W przypadku zastosowania zasady proporcjonalnego odliczenia - deklarację trzeba złożyć!!!
Przykład:
4000 GPB -> 4000 x 5,00 (kurs z NBP) = 20 000 PLN
dochód po odliczeniu z Polski: 2000 PLN
suma dochodów: 22 000 PLN
podatek: 18% x 22 000 - 556,02 = 3403,98
stopa podatkowa dla dochodów polskich: 3403,98 / 22 000 x100%
= 15,47%
40 000 x 5 zl =200 000 + 2 000 (polskich dochód) = 202 000
podatek 14 839,02 + 32% x (202 000 - 85528) = 52 110,06
52 110,05/202 000 x 100% = 25,80%
2. Metoda odliczenia proporcjonalnego
inaczej metoda kredytu podatkowego.
Państwo, w którym podatnik ma miejsce zamieszkania lub siedzibę, może zezwolić na:
a) odliczenie od podatku dochodowego kwoty równej podatkowi dochodowemu zapłaconemu za granicą
b) odliczenie od podatku majątkowego kwoty równej podatkowi zapłaconemu za granicą.
Wynagrodzenie z tytułu pracy najemnej wykonywanej przez osobę mającą miejsce zamieszkania w jednym z umawiających się państw podlega opodatkowaniu tylko w tym państwie, chyba, że praca wykonywana jest w drugim państwie.
Jeżeli praca wykonywana jest w drugim umawiającym się państwie, wynagrodzenie z tego tytułu może być opodatkowane w drugim państwie.
Czyli dochód może być opodatkowany zarówno w państwie miejsca zamieszkania, jak i w państwie w którym wykonywano pracę.
WYJĄTEK - Wynagrodzenie za pracę najemną wykonywaną w drugim państwie może być opodatkowane tylko w państwie zamieszkania osoby uzyskującej wynagrodzenie, gdy:
1) Odbiorca wynagrodzenia przebywa w drugim państwie nie dłużej niż przez określony czas (najczęściej 183 dni w roku lub w ciągu kolejnych 12 miesięcy)
2) Wynagrodzenie jest wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w drugim państwie;
3) Wynagrodzenie nie jest wypłacane przez zakład lub stałą placówkę, którą posiada pracodawca w drugim państwie
Warunki muszą być spełnione jednocześnie.
Wyłączenie z progresją - Polska
Wyłącza się z podstawy opodatkowania w Polsce dochód osiągnięty za granicą.
Jednak do ustalenia stawki podatku od pozostałego dochodu (osiągniętego w Polsce) stosuje się stawkę właściwą dla całego dochodu (łącznie z zagranicznym).
Podatnik ma obowiązek składania zeznania podatkowego w Polsce, jeśli:
a) osiągnie w Polsce dochody podlegające opodatkowaniu według skali podatkowej;
b) korzysta z preferencyjnego rozliczenia rocznego (wspólne rozliczenie małżonków lub rozliczenie wspólne z dzieckiem)
Wyłączenie z progresją - kraje: |
---|
Albania |
Chiny |
Chorwacja |
Hiszpania |
Francja |
Estonia |
Dania |
2. Odliczenie proporcjonalne
Dochód osiągnięty za granicą jest opodatkowany w Polsce, ale od należnego podatku odlicza się podatek zapłacony za granicą.
Odliczenie proporcjonalne - kraje:
Islandia
Australia
USA
Rosja
Macedonia
Kazachstan
Holandia
Egipt
Chile
Kursy walut: według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia wydatku lub zapłaty podatku.
Abolicja podatkowa:
Obowiązująca od 6 sierpnia 2008 r. abolicja podatkowa to ustawa, wprowadzająca znaczącą ulgę podatkową dla osób osiągających dochody zagraniczne opodatkowane podatkiem dochodowym od
osób fizycznych.
Ustawa abolicyjna ma zrównać zasady rozliczenia wyłączenia z progresją i proporcjonalnego. W praktyce oznacza to zwolnienie z podatku w Polsce dochody uzyskane za granicą i opodatkowane zasadą odliczenia proporcjonalnego.
Ustawa dotyczy okresu od 2002 r. i zawiera rozwiązania na przyszłość.
2002-2007: ULGA PODATKOWA
2008: ULGA ABOLICYJNA
2009 i następne: ULGA ABOLICYJNA
Gdy umowa międzynarodowa zwalnia dochód zagraniczny w Polsce z progresją, albo też w całości opodatkowuje go jedynie w Polsce (a nie za granicą), to ustawa abolicyjna nie znajdzie zastosowania.
Ubezpieczenia społeczne:
Osoba podlega ubezpieczeni społecznemu tego państwa członkowskiego, na terytorium którego pracuje lub prowadzi działalność, nawet jeżeli zamieszkuje na terytorium innego państwa, lub jeżeli jej pracodawca (w przypadku pracowników) ma swoją siedzibę w innym państwie członkowskim.
Przeniesienie działalności
jeżeli czasowo chcemy przenieść działalność z naszego kraju do innego, to przez okres 24 miesięcy nadal możemy opłacać składki w naszym kraju
konieczność min. 2 miesięcy trwania działalności
podobny charakter działalności
Praca w kilku krajach
Obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu podlegamy w miejscu wykonywania pracy najemnej.
Np. umowa o pracę we Francji, a działalność w Polsce
Działalność w kilku krajach
składki tam, gdzie wiodąca część działalności
w miejscu zamieszkania
Wykonując pracę w kilku państwach członkowskich jednocześnie, należy powiadomić o tym fakcie instytucję właściwą w państwie miejsca zamieszkania.
Instytucja ta ustali, w którym państwie należy być ubezpieczonym
Raje podatkowe
Republika Nauru
Najmniejsza republika na świecie, gdzie pod jednym adresem pocztowym swoją siedzibę zarejestrowało ponad 400 banków.
Kajmany
Obok Londynu, Nowego Jorku czy Frankfurtu –jedno z największych centrów finansowych na świecie
Raj podatkowy (tax haven) inaczej oaza podatkowa, potocznie enklawa lub niewielkie państewko, które zachęca osoby z zewnątrz do wypełniania stamtąd swoich zobowiązań podatkowych.
Ujęcie tradycyjne raju podatkowego
Kraj lub obszar gwarantujący korzyści podatkowe w zakresie podatków dochodowych lub spadkowych oraz daje szanse na obejście obciążeń podatkowych we własnym kraju, względnie na zapłacenie w nim relatywnie niższego podatku.
Ujęcie szerokie raju podatkowego
Państwo lub terytorium zależne, które charakteryzuje się:
dogodnym systemem podatkowym
brak kontroli dewizowej, sprawozdań podatkowych i księgowych
stabilnością polityczną i gospodarczą
rozwiniętą infrastruktura
ścisłą ochroną tajemnicy finansowej i bankowej oraz rozwiniętym systemem bankowym
korzystnym elastycznym systemem prawnym
swobodny dostęp do kapitału
minimum formalności podczas zakładania i prowadzenia spółek
„Metoda” raju podatkowego
Tworzenie spółki w raju podatkowym i wykorzystanie jej jako elementu transferowania zysków, przez tworzenie fikcyjnych kosztów działalności.
Najpopularniejszą metodą jest sprzedaż licencji na znaki graficzne, lub praw do nazw za ogromne sumy, będącymi znaczną częścią osiąganych zysków.
Ceny transferowe (transfer pricing)
Ceny powiązane z zagadnieniami rajów podatkowych.
Podmioty powiązane kapitałowo tak kształtują ceny towarów lub usług (także dóbr niematerialnych np. licencji) we wzajemnych transakcjach, aby wykazać dochody do opodatkowania w państwach o korzystnych systemach podatkowych, np. w rajach podatkowych.
Przykładowe raje podatkowe:
Księstwo Andory
Barbados
Grenada
Gibraltar
Hong Kong
Bermudy
Brytyjskie Wyspy Dziewicze
Kajmany
Makau
Monako
Republika Mauritiusu
Typy rajów podatkowych
Zakres korzystania z przywilejów:
1. podatkowe raje ogólne – oferta, która charakteryzuje się najszerszym zakresem korzyści podatkowych i finansowych; niskie podatki lub brak podatków ogólnie
2. raje podatkowe specjalistyczne – preferuje się określony rodzaj działalności;
oznacza to, że w danym kraju równolegle istnieją wysokie i niskie podatki, w zależności od gałęzi gospodarki; dla jednej gałęzi rynku może być rajem, a dla drugiej nie.
System opodatkowania:
1. raje podatkowe, w których dochody, przyrost kapitału i majątku są wolne od opodatkowania.
2. raje podatkowe pobierające podatek dochodowy jedynie według zasad terytorialnych, tylko te, które zarobiliśmy w raju
3. raje podatkowe o niskim opodatkowaniu ogólnym. Zgodnie ze stosowaną praktyką lub na mocy obowiązywania umów podatkowych
4. raje podatkowe gwarantujące określone ułatwienia podatkowe w konkretnych przypadkach, w określonych dziedzinach, lub formach zatrudnienia
5. raje podatkowe praktykujące tzw. przywilej holdingowy. Przywilej ten wiąże się z preferencyjnym opodatkowaniem, regulowanym odrębnie w poszczególnych krajach
Wśród rajów wyróżniamy takie, które:
nie nakładają na swoich rezydentów żadnego podatku (Andora)
opodatkowują jedynie dochód uzyskany w raju, natomiast zwalniają od podatku dochodowego zza granicy (HK)
zwalniają od opodatkowania dochód uzyskiwany w kraju, natomiast opodatkowują dochód uzyskiwany za granicą (Monako)
opodatkowują dochód swoich rezydentów uzyskiwany za granicą, przy bardzo umiarkowanych stawkach podatkowych (Jersey)
opodatkowują nie bieżący dochód, a zakumulowanie bogactwa (Urugwaj)
umożliwiają stosowanie kombinacji korzystnych przepisów podatkowych
Jak funkcjonować w rajach???
dokonywać transferu zysków poprzez zaniżanie lub podwyższanie cen zakupu i sprzedaży towarów i usług oraz kosztów utrzymania,
założyć spółkę rotacyjną,
nabyć umowne korzyści
Transfer zysków
Manipulacja cenami i kosztami utrzymania. Dotyczy głównie podmiotów powiązanych, w których stopień powiązania zależy od typu zarejestrowanej spółki.
Spółki nie zamyka się w kraju i otwiera w raju, zazwyczaj odbywa się to na zasadzie tworzenia spółki-córki w raju.
Rodzaje spółek:
1. Spółka handlowa - nikt nie wnika, czy w spółce handlowej rzeczywiście handlujemy czy coś innego robimy
2. Spółka holdingowa
3. Fundusze powiernicze
4. Uwięzione spółki ubezpieczeniowe
5. Towarzystwa żeglugowe
6. Linie lotnicze
7. Bank zamorski
8. Trust
9. Zamorski uniwersytet
Spółki rotacyjne
Spółki rejestrowane przy użyciu formularza umowy założeniowej. Założyciel nie musi ujawniać swojego nazwiska, co oznacza, że można podstawiać fikcyjne osoby.
Spółki te wykorzystywane są do świadczenia usług, transakcji kupna/sprzedaży w ramach określonych powiązań kapitałowych.
Spółki rotacyjne –cechy:
1. Przedsiębiorca –założyciel posiada w niej wszystkie lub większość udziałów
2. Usytuowana w raju podatkowym
3. Z reguły spółka kapitałowa podlegająca minimalnym wymogom formalnym
4. Dochody spółki mogą powstawać w kraju inicjatora jej powstania, kraju głównego akcjonariusza lub kraju trzecim
5. W określonych przypadkach taka spółka może przybierać postać spółki zagranicznej, nieprowadzącej działalności w tym kraju –raju podatkowym i uzyskującej dochody poza krajem.
OFC – offshore financial center
Kraj oferujący podmiotom określone przywileje i zapewniający międzynarodowym korporacjom zdecydowanie większą swobodę działalności, niż w kraju, w którym dany podmiot ma swoją siedzibę.
Pranie brudnych pieniędzy
Struktury przestępcze często tworzą w rajach podatkowych spółki rotacyjne. W większości wypadków przez raje podatkowe przechodzą jedynie faktury kupna-sprzedaży, jedyny materialny dowód „działalności” spółki rotacyjnej.
Korzyści umowne – treaty shopping
Pozwalają ominąć bariery stawiane przez zawieranie umów eliminujących podwójne opodatkowanie, bariery, których zadanie jest przeciwdziałanie ucieczkom podatkowym swoich podatników do krajów trzecich
Przykład raju podatkowego - Hong Kong
Specjalny Region Administracyjny Hong Kong
W 1997 roku Hong Kong wrócił do Chin, na zasadzie "dwa systemy, jedno państwo"
Chiny zadeklarowały, że nie będą ingerować w kapitalistyczną i liberalną gospodarkę regiony przez 50 lat.
Wpływ panowanie Brytyjczyków:
nowy system edukacji
HK jako ważny port światowy
prężny rozwój gospodarki
1971 wprowadzenie systemu podatkowego
Cechy systemy podatkowego w HK:
prostota
bardzo niskie obciążenia podatkowe
bardzo mała liczba podatków
brak podwójnego opodatkowania
System podatkowy
Każda osoba powyżej 11 roku życia, która przyjeździe do HK i zamierza pozostawać na terytorium - karta ID
Pracodawca ma w ciągu 3 miesięcy zgłosić nowego pracownika.
Rodzaje podatków:
od płac
od zysków
od nieruchomości
Nie ma podatków od dochodów, finansowych
Nie ma składek na ubezpieczenia społeczne.
Podatki płaci się za wynagrodzenie z tytułu pracy.
Progresywna skala podatkowa.
1 HK$ = 0,39 zł
Kiedy opodatkowanie w HK
umowa o pracę z firmą w HK i praca tam - zawsze
zagraniczna umowa w o pracę, która jest wykonywana w HK - tylko, gdy jej pobyt w HK przekroczy 60 dni w trakcie każdego roku podatkowego.
W HK istnieje wiele ulg podatkowych.
Ulgi małżeńskie, na dzieci, dla singli, na rodzeństwo będących na utrzymaniu podatnika, ulga dla samotnego rodzica, na osobę niepełnosprawną będącą na utrzymaniu podatnika
Standard Rate - maksymalna wysokość podatku, jaką może być opodatkowane danego pracownika.
W roku podatkowym 2013/14 wynosi 15% (bez uwzględnienia ulg podatkowych)
Podatek od zysków - 16,5% dla korporacji, Biznes inny niż korpo - 15%m artyści i sportowcy z innego kraju 10% lub 11%
Podatek od nieruchomości - 15% od rocznego przychodu z dzierżawy, pomniejszonego o raty kredytu i naprawy.
Brak VAT, a miał być 5%. Obawiano się zmniejszenia wpływów z turystyki.