Ocena ryzyka zawodowego dla stanowiska „KUCHARZ”
Daria Kałużna
Ochrona Środowiska
Grupa 3 B
Charakterystyka zawodu i stanowiska
Kucharz osoba, która przyrządza zgodnie z zasadami sztuki kulinarnej potrawy w zakładach gastronomicznych, najczęściej według zamówienia przyjętego przez kelnera. Profesjonalny kucharz to znakomity rzemieślnik, a czasem nawet artysta, który dysponuje wiedzą i umiejętnościami niezbędnymi do przyrządzania potraw w różnych kulturach kulinarnych i dostosowanych do różnych okazji. Każdemu kucharzowi niezbędny jest niepospolity smak, jak mawiają profesjonaliści nie zepsuty. Ale niekoniecznie wyostrzony. Ważna jest także wyobraźnia i zmysł estetyczny, a także poczucie elegancji w sztuce podawania potraw, dekorowania ich oraz dekorowania stołów. Kucharz coraz częściej bowiem chce być bliżej klientów. Coraz częściej też potrzebna jest mu także łatwość nawiązywania kontaktu i inne towarzyskie przymioty wynikające z faktu, że klienci w restauracjach chcą poznać autorów dzieł, jakimi są niektóre potrawy.
W okresie wczesnego średniowiecza grupa książęcej ludności służebnej, która zajmowała się przygotowaniem jedzenia dla monarchy. Od kilkunastu lat sztuka kulinarna wraca do łask, a wraz z nią także zawód kucharza. Posada kucharza w porządnej restauracji to dziś marzenie niejednego młodego człowieka. To oni kreują dziś renomę restauracji i to dla nich a nie do samego lokalu przychodzą klienci. Dla najlepszych szefów kuchni oznacza to niezłe wynagrodzenie i przede wszystkim satysfakcję. Coraz częściej kucharze uczestniczą też w konkursach, wyjeżdżają za granicę i prowadzą bardzo interesujące życie.
Na stanowisko pracy kucharza składa się kuchnia , chłodnia i magazyn . Do obowiązków kucharza należy sporządzanie potraw , napojów i deserów według receptur gastronomicznych. Kucharz dobiera produkty i surowce,ocenia ich jakość,wykonuje obróbkę ręczną , mechaniczną i trmiczną.Przygotowywuje potrawy z jarzyn, owoców, grzybów, mleka, jaj, mąki, mięsa i ryb.Do jego czynności należy smakowanie , porcjowanie i dekorowanie potraw.Używa między innymi noży, tasaków, robotów kuchennych,krajalnic, maszyn wieloczynościowych, maszyn do rozdrabniania mięsa, maszyn do obierania ziemniaków , maszyn do wyrabiania ciasta.Na wyposażenie kuchni składają się: kuchenki mikrofalowe, kuchenki gazowe i elektryczne , piece konwekcyjno - parowe, patelnie elektryczne , frytownice , kotły warzelne , lodówki , zmywarki i urzadzenia chłodnicze.W kuchni panuje hałas.Kucharz pracuje w systemie zmianowym od 7 do 22 a , w przypadku zamawianych imprez nawet do godziny 4 rano .
Tabelka do identyfikacji zagrożeń.
Działania | Obiekty techniczne | Materiały i substancje | Opary, wyziewy, szkodliwe formy energii | Czynniki zagrażające |
---|---|---|---|---|
Mechaniczna obróbka surowców | nóż, tasak, maszyny do krojenia, tarki,młotek do mięsa | mięso, warzywa, owoce, ryby, grzyby,energia elektryczna, przyprawy | Energia kinetyczna , ciepło | Skaleczenie, stłuczenie ,hałas, przedżwiganie, przepuchlina, porażenie pądem , bóle kończyn, bóle kręgosłupa, |
Termiczna obróbka surowców | Patelnia, garnek,piec konwekcyjno-parowy,kuchenka gazowa lub elektryczna , | Olej, woda , prąd elektyczny, | Para, ciepło,energia kinetyczna, promieniowanie elektromagnetyczne | Oparzenie, bóle kręgosłupa bóle kończyn ,zatrucie, Pomyłkowe użycie składników |
Zmywanie | Zmywarka, garnki , naczynia,rozdrabniarka do odpadów, | środki myjące ,płyn,woda, prąd elektryczny | Energia kinetyczna | Oparzenie, stłuczenie, , popażenie skóry środkami chemicznymi , skaleczenia szkłem i stłuczonymi naczyniami |
Układanie produktów na półki | Krzesło , drabina, | produkt | Energia potencjalnia , ciepło | Upadek z wysokości ,poślizgniecie się na poziomie,upadek przedmiotu na głowe |
Tabela Risk Score
Lp. | Zagrożenia | Żródło zagrożenia | P | E | S | R | Wartościowanie |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1. | Alergia | Kontakt z alergenem (np. kurz, detergent,składnik potrawy) | 6 | 2 | 3 | 36 | 20<R<70 Małe potrzebna kontrola |
2. | Bóle głowy i kończyn | Wielogodzinna praca w jednej pozycji , zła organizacja pracy | 10 | 6 | 3 | 180 | 70<R<200 Istotne potrzebna poprawa |
3. | Choroba kręgosłupa | Noszenie cięzarów , wielogodzinna praca w pozycji stojącej, zła pozycja pracy | 10 | 6 | 3 | 180 | 70<R<200 Istotne potrzebna poprawa |
4. | Choroba psychiczna | Długotrwały stres | 3 | 0,5 | 1 | 1.5 | R<20 Akceptowalne wskazana kontrola |
5. | Uszkodzenie głowy ,błony bębenkowej | Upadek metalowego przedmiotu na podłoge ,ciagły wielogodzinny szum | 10 | 6 | 3 | 180 | 70<R<200 Istotne potrzebna poprawa |
6. | Infekcje | Praca w bardzo wysokich temperaturach, osłabiona odporność | 6 | 2 | 3 | 36 | 20<R<70 Małe potrzebna kontrola |
7. | Wysuszenie siatkówki oka | Wysoka temperatura, dobrze nie działająca klimatyzacja | 6 | 2 | 1 | 12 | R<20 Akceptowalne wskazana kontrola |
8. | Oblanie wrzątkiem | Oderwanie się rączki od naczynia, zbyt mała przestrzeń | 6 | 3 | 7 | 126 | 70<R<200 Istotne potrzebna poprawa |
9. | Odciski i odparzenia stóp | Noszenie nieodpowiedniego obuwia | 6 | 3 | 1 | 18 | R<20 Akceptowalne wskazana kontrola |
10. | Odory i zapachy szkodliwe | Czyściwa, środki do czyszczenia i zmywania | 6 | 2 | 3 | 36 | 20<R<70 Małe potrzebna kontrola |
11. | Odwodnienie (osłabienie ) | Brak czasu na uzupelnienie płynów, wysoka temperatura | 6 | 2 | 3 | 36 | 20<R<70 Małe potrzebna kontrola |
12. | Omdlenie | Wysoka temperatura, zmęczenie fizyczne i psychiczne, krótkie przerwy, duża liczba godzin spędzonych w pracy | 6 | 3 | 3 | 54 | 20<R<70 Małe potrzebna kontrola |
13. | Przedżwiganie | Dżwiganie ciężkich przedmiotów | 6 | 3 | 3 | 54 | 20<R<70 Małe potrzebna kontrola |
14. | Przegrzanie | Spowowodowane wysokimi temperaturami panującymi w kuchni | 6 | 6 | 3 | 108 | 70<R<200 Istotne potrzebna poprawa |
15. | Przepracowanie nadwyrężenie mięśni i stawów | Szybkie tempo pracy wykonywania obowiązku | 10 | 6 | 3 | 180 | 70<R<200 Istotne potrzebna poprawa |
16. | Przemęczenie | Trudne warunki pracy, nadmiar pracy | 10 | 10 | 3 | 300 | 200<R<400 Duże potrzena natychmiastowa poprawa |
17. | Przewianie | Ochota natychmiastowego ochłodzenia organizmu | 10 | 6 | 3 | 180 | 70<R<200 Istotne potrzebna poprawa |
18. | Przewrócenie się | Poślizgnięcie się na mokrej powierzchni, noszenie nieodpowiedniego obuwia, ograniczona przestrzeń | 6 | 3 | 1 | 18 | 20<R<70 Małe potrzebna kontrola |
19. | Poparzenia | Popażenia środkami chemicznymi , olejem , zaburzona koncentracja , nieuwaga | 10 | 6 | 3 | 180 | 70<R<200 Istotne potrzebna poprawa |
20. | Porażenie prądem | Włożenie wtyczki do kontaktu mokrymi rękoma , wadliwy sprzet | 3 | 2 | 15 | 90 | 70<R<200 Istotne potrzebna poprawa |
21. | Pożar | Wybuch gazu, zaczadzenie , wadliwa instalacja | 6 | 0,5 | 40 | 120 | 70<R<200 Istotne potrzebna poprawa |
22. | Problemy ze wzrokiem | Nieprawidłowe oświetlenie , duży wysiłek dla oka | 6 | 6 | 3 | 108 | 70<R<200 Istotne potrzebna poprawa |
23. | Problemy ze słuchiem | Duże natężenie hałasu | 6 | 10 | 3 | 180 | 70<R<200 Istotne potrzebna poprawa |
24. | Skaleczenia ( szkłem i stłuczonymi naczyniami) | Obniżona koncentracja, stres, pośpiech , nieuwaga | 10 | 6 | 3 | 180 | 70<R<200 Istotne potrzebna poprawa |
25. | Stres | Zła organizacja pracy, zbyt szybkie tempo pracy, za dużo obowiązków, złe relacje popmiędzy pracownikami | 6 | 10 | 3 | 180 | 70<R<200 Istotne potrzebna poprawa |
26. | Uraz ( zranienie , stłuczenie, skaleczenie, zerwane ścięgna ) | Spowodowanie szybką obsługą ostrych przedmiotów | 10 | 6 | 3 | 180 | 70<R<200 Istotne potrzebna poprawa |
27. | Upadek przedmiotu z wysokości | Niedokładne odłożenie na miejsce, nieuwaga, chęc sięgnięcia go z wyższej półki bez krzesła lub drabiny | 3 | 2 | 15 | 90 | 70<R<200 Istotne potrzebna poprawa |
28. | Upadek z wysokości | Stracenie równowagi, zakręcenie się w głowie | 3 | 3 | 7 | 270 | 200<R<400 Duże potrzebna natychmiastowa poprawa |
29. | Zadławienie | Szybkie spożywanie posiłku lub napojów , zbyt krótkie przerwy | 3 | 3 | 15 | 135 | 70<R<200 Istotne potrzebna poprawa |
30. | Zmiażdżenie kończyny | Nieumiejętna obsługa maszyny/ urządzenia, przygniecenie przez ruszający się mebel | 3 | 1 | 7 | 21 | R<20 Akceptowalne wskazana kontrola |
31. | Złamanie | Poślizgnięcie się na mokrej powierzchni , nierówna powierzchnia, nieodpowiednie buty | 3 | 6 | 7 | 126 | 70<R<200 Istotne potrzebna poprawa |
32. | Zatrucie pokarmowe | Niedokładne umycie naczyń, szybkie tempo jedzenia , złe przygotowanie potraw | 10 | 2 | 15 | 300 | 200<R<400 Duże potrzebna natychmiastowa poprawa |
33. | Żylaki | Wymuszona pozycja pracy , dlugotrwałe stanie w jednej pozycji , krótki odpoczynek | 3 | 1 | 3 | 9 | R<20 Akceptowalne wskazana kontrola |
Wykaz zagrożeń od Rmax do Rmin na wybranym stanowisku pracy :
Zatrucie pokarmowe R=300
Przemęczenie R=300
Upadek z wysokości R=270
Bóle głowy i kończyn R=180
Choroba kręgosłupa R=180
Hałas R= 180
Przepracowanie nadwyrężenie mięśni i stawów R=180
Przewianie R=180
Poparzenia R=180
Problemy ze słuchiem R=180
Skaleczenia ( szkłem i stłuczonymi naczyniami) R=180
Stres R=180
Uraz ( zranienie , stłuczenie, skaleczenie, zerwane ścięgna ) R=180
Zadławienie R=135
Oblanie wrzątkiem R=126
Złamanie R=126
Pożar R=120
Przegrzanie R=108
Problemy ze wzrokiem R=108
Porażenie prądem R=90
Upadek przedmiotu z wysokości R=90
Omdlenie R=54
Przedżwiganie R=54
Alergia R=36
Infekcje R=36
Odory i zapachy szkodliwe R=36
Odwodnienie (osłabienie ) R=36
Zmiażdżenie kończyny R=21
Przewrócenie się R=18
Odciski i odparzenia stóp R=18
Nieprawidłowy mikroklimat R=12
Żylaki R=9
Choroba psychiczna R=1.5
SumaR =3903
Najistotniejsze zagrożenia:
Zatrucie pokarmowe R=300
Przemęczenie R=300
Upadek z wysokości R=270
Bóle głowy i kończyn R=180
Choroba kręgosłupa R=180
Hałas R= 180
SumaRi=1410
80%*3903=3122,4
Po przeanalizowaniu wartościowania ryzyka dla zawodu kucharz smoge stwierdzic iż ryzyko zawodowe dla zdrowia i życia jest istotne .
Zasada Paetro sprawdza się w przypadku kucharza .
Po wyliczeniu ryzyka zawodowego dla kucharza można stwierdzić , że najwieksze ryzyko w tym przypadku przypada na zatrucie pokarmowe , przemęczenie i upadek z wysokości.
Charakterystyka najistotniejszych zagrożeń:
Zatrucie pokarmowe -Zatrucie pokarmowe to stan zapalny przewodu pokarmowego występujący w postaci ostrego nieżytu żołądkowo-jelitowego.Przyczyną zatruć pokarmowych są zwykle znajdujące się w żywności bakterie lub wirusy. Zdecydowanie częściej zdarzają się one w ciepłych porach roku, gdy drobnoustroje znajdują korzystne dla siebie warunki rozwoju.Bakteryjne zatrucia pokarmowe powodują toksyny produkowane w czasie wzrostu drobnoustrojów. Okres wylęgania tej choroby jest zróżnicowany i zależy od rodzaju bakterii. Zazwyczaj występują nudności, wymioty, bóle brzucha, biegunka, a niekiedy towarzyszy im gorączka. Objawy zatrucia pokarmowego najczęściej ustępują po kilku dniach.Istnieją zatrucia, np. jadem kiełbasianym, które wymagają natychmiastowej opieki lekarskiej. Zatrucie to jest wywołane przez toksynę produkowaną podczas beztlenowego wzrostu laseczki jadu kiełbasianego, do którego dochodzi na skutek spożycia zakażonych przetworów mięsnych, warzywnych i rybnych w puszkach lub wekach. W chorobie tej oprócz objawów nieżytu żołądkowo-jelitowego występuje niedowład mięśni mimicznych, co daje obraz maskowatej twarzy. Ponadto chory widzi podwójnie, ma szerokie źrenice, często pojawia się jednostronne opadanie powieki, chrypka, a nawet bezgłos. Do tych objawów mogą dołączyć: trudności w połykaniu, zaparcie, zatrzymanie moczu w wyniku uszkodzenia układu nerwowego. Dlatego zatrucie jadem kiełbasianym jest tak niebezpieczne i wymaga leczenia szpitalnego.
Przemęczenie -stan przejściowego i odwracalnego zmniejszenia zdolności do pracy, fizjologiczny proces życia nie stanowiący zagrożenia dla życia.
Przemęczenie nie jest obojętne dla zdrowia.
Skutki przemęczenia są takie same jak zmęczenia plus:
- osłabienie organizmu, podatność na choroby
- zaburzenie snu
- zawroty głowy i bóle
- zakłócenia w sercu, zakłócenia w układach pokarmowym i oddechowym
- kłótliwość, wybuchowość, agresja
- apatia, depresja
- zawał
Upadek z wysokości -Prace na wysokości należą do prac szczególnie niebezpiecznych, upadek z wysokości jest bardzo częstą przyczyną wypadków, na ogół ciężkich lub śmiertelnych. Głównym zagrożeniem dla ludzi wykonujących takie prace jest posługiwanie się niewłaściwym sprzętem (nie posiadającym odpowiednich certyfikatów) oraz niesprawność drabin, np uszkodzone lub zabrudzone szczeble, brak zabezpieczenia przed rozsuwaniem się, itp.