Magdalena Surdyka

OŚ, gr 7

Sprawozdanie nr 4

Chromatografia cienkowarstwowa (TLC) fosfolipidów

Celem chromatografii cienkowarstwowej (TLC) jest rozkład i identyfikacja związków organicznych. Jest to technika analityczna. Składa się z dwóch faz, stacjonarnej o charakterze sorpcyjnym i fazy ruchomej – eluent, który jest czynnikiem wymywającym. Substancje rozdzielane nanosi się punktowo na płytkę, na dolną jej krawędź, zanurzając płytkę w komorze chromatograficznej w której znajduje się eluent. Dzięki zjawisku kapilarnemu eluent przemieszcza się ku górze rozdzielając substancje. Następnie płytkę suszy się na wolnym powietrzu, gdy wyschnie umieszcza się w komorze z parami jodu, dzięki czemu uwidoczniają się plamki, które należy obrysować ołówkiem.

Wyznaczanie liczby kwasowej

Liczba kwasowa jest to liczba mg KOH potrzebna do zobojętnienia wolnych reszt kwasowych w 1 g tłuszczu. Liczba kwasowa tłuszczu świeżego wynosi 0. Jeśli liczba ta jest podwyższona świadczy to o procesie jełczenia (jest ona wskaźnikiem tego procesu).

W doświadczeniu tym wykorzystano świeży i stary tłuszcz. Odważono ich po 5 g i rozpuszczono w 50 cm³ rozpuszczalnika benzynowego. Próbki miareczkowano w obecności fenoloftaleiny 0,1 M etanolowym r-rem KOH do trwałego różowego zabarwienia.

Obliczenia:

1. Tłuszcz świeży 2. Tłuszcz stary:

Zużyto: 0,5 cm³ KOH Zużyto: 0,6 cm³ KOH

0,1 mol - 1000 cm³ 0,1 mol - 1000 cm³

X - 0,5 cm³ X - 0,6 cm³

X = 0,00005 mola X = 0,00006 mola

1 mol - 56,11 g 1 mol - 56,11 mg

0,00005 mola - X 0,00006 mola - X

X = 2,8 mg X = 3,4 mg

W tłuszczu starym zużyto więcej mg KOH, ponieważ wolne reszty kwasowe których jest więcej potrzebują więcej tej zasady do całkowitego zobojętnienia.

Wyznaczanie liczby zmydlania

Liczna zmydlania jest to ilość zasady (KOH) jaka jest potrzebna do zobojętniania wolnych reszt kwasowych zawartych w 1 g tłuszczu. Liczba ta pozwala wyznaczyć średnia masę cząsteczkową kwasów tłuszczowych jakie zawarte są w danym tłuszczu.

W doświadczeniu tym wykorzystano stały i płynny tłuszcz. Odważono po 1 g danego tłuszczu, a następnie dodano 10 cm³ 0,5 M r-ru KOH oraz 50 cm³ 96% etanolu. Całość podgrzewano przez 20 minut na łaźni wodnej, pod przykryciem. W czasie tym nastąpiła hydroliza tłuszczu. Po ostudzeniu nadmiar niezobojętnionego KOH miareczkowano w obecności fenoloftaleiny r-rem HCl do zaniku różowego zabarwienia.

Obliczenia:

Zmydlanie tłuszczów, wytwarzanie mydła, wytrącanie mydła

Mydła, czyli sodowe sole kwasu tłuszczowego powstają poprzez hydrolizę, którą prowadzi się za pomocą NaOH. W reakcji tej wydziela się także wolny glicerol. Mydła możemy podzielić na rozpuszczalne oraz nierozpuszczalne w wodzie. Do mydeł rozpuszczalnych możemy zaliczyć mydła sodowe i potasowe, do nierozpuszczalnych natomiast magnezowe, wapniowe i innych metali.

Zmydlanie tłuszczów

Do zlewki odważono 5 g tłuszczu stałego. Dodano 8 cm³ 30% NaOH i 5 cm³ 96% etanolu. Podgrzano do utworzenia się jednolitej konsystencji. W międzyczasie podgrzano 200 cm³ wody destylowanej. Wodę przelano do zlewki z mieszaniną i podgrzewano do rozpuszczenia się mydła.

Zaobserwowano utworzenie się warstwy białej piany na wierzchu r-ru.

Wytwarzanie mydła

No nowej zlewki odmierzono 20 cm³ r-ru wcześniej przygotowanego. Powoli dodawano stały NaCl do otrzymania stanu wysycenia. W ten sposób uzyskano stałe mydło sodowe.

Wytrącanie mydła

Do 4 próbówek odmierzono po 2 cm³ pierwszego r-ru. Do każdej z próbówek dodano po kolei 1 cm³: Ca(NO₃)₂, BaCl₂, CuSO₄, Pb(CH₃COO)₂.

W każdej z próbówek wytworzył się biały nierozpuszczalny osad.

Rozdział barwników asymilacyjnych metodami chromatograficznymi