Wibracja na stanowiskach pracy.
pojęcia podstawowe,
Pojęcie: Wibracją nazywamy takie drgania, które oddziaływają na człowieka przez bezpośredni kontakt z jego ciałem drgającego elementu maszyny narzędzia lub urządzenia. Podstawowe źródła drgań: działanie wibracji ze względu na kontakt człowieka z elementem drgającym dzielimy na:1)drgania ogólne - drgania mechaniczne przenoszone do organizmu przez nogi, miednicę, plecy oraz boki (samochód, spychacz itp.)2)drgania miejscowe -są to drgania przenoszone przez kończyny górne (młoty pneumatyczne itp.)
podstawowe źródła drgań w środowisku pracy,
oddziaływanie drgań mechanicznych na organizm człowieka,
Częstotliwość drgań własnych większości narządów człowieka waha się od 3 do 25 Hz. Badanie wpływu drgań na organizm ludzki może być rozpatrywane z różnych punktów widzenia: 1)wartości parametrów opisujących drgania: częstotliwość, amplituda przemieszczeń, prędkość i przyspieszenie, przebieg i czas ich trwania, kierunku działania wibracji. 2)miejsca przekazywania drgań na człowieka i pozycji odbioru: w pozycji stojącej → przekazywane przez stopy i kończyny górne, w pozycji siedzącej → przekazywane przez biodra, leżącej → głównie przez plecy. 3)indywidualnych cech fizjologicznych oraz psychicznych człowieka: wiek, wzrost, budowa, masa, płeć, stan zdrowia, pobudliwość nerwową, stan psychiczny. Przy ocenie wibracji uwzględnia się: aeq, PEAK,RMS
Szkodliwe działanie wibracji: 1) skutki funkcjonalne: zakłócenia koordynacji ruchów, zwiększenie czasu reakcji wzrokowej, zwiększenie czasu reakcji ruchowej, stan zmęczenia. 2) skutki biologiczne: objawy chorobowe narządów, zmiany w układzie nerwowym, zmiany w układzie kostno-stawowym.
W wyniku długotrwałego oddziaływania drgań mechanicznych dochodzi w organizmie człowieka do powstania nieodwracalnych zmian w narządach i układach. Zmiany te można podzielić na: zmiany ostre - występujące w czasie trwania ekspozycji i niezadługo po jej zakończeniu, zmiany chroniczne - występujące na skutek długotrwałych drgań o dużym natężeniu. Zespół tych zmian nazywa się chorobą wibracyjną. Na pojęcie choroby wibracyjnej składają się objawy patologiczne pochodzące od układów: kostno-stawowego, krążenia, nerwowego. Do pomiaru wibracji służy wibrometr. Wibrację mierzymy w 3 osiach, dla każdej osi i dla każdej pozycji dokonujemy minimum 3 pomiary. Mierzymy wartości: a, RMSmax, PEAK. Jeżeli czułość jest od: 1 do 10, to wartość mnożymy przez 10, a jeśli powyżej 10, to wpisujemy wartość pomierzoną. Na podstawie wyliczonego współczynnika k=PEAK/RMSmax odczytujemy dopuszczalną wartość ważoną przyśpieszenia drgań przy założeniu ciągłej 8 godzinnej ekspozycji na drgania. Równoważna wartość ważona przyśp. drgań obl. jest:
awc =
azmi- uśredniona wartość przyśp. drgań [m/s2]
ti – rzeczywisty czas pracy narzędziem dającym drgania mechaniczne
T – czas trwania zmiany roboczej
Dla wibracji ogólnej:
WON- wskaźnik oceny narażenia
kryteria oceny oraz metody pomiaru drgań mechanicznych.