WYBRANE ŚRODKI PRAWNEZAŻALENIE Jeżeli przepisy niniejszej ustawy nie stanowią inaczej, W postępowaniu egzekucyjnym mają odpowiednie zastosowanie przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. Art. 18 u.p.e.aNa wydane W toku postępowania postanowienia służy stronie zażalenie, gdy kodeks tak stanowi Art. 141§ 1 k.p.aZażalenia wnosi się W terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia stronie, a gdy postanowienie zostało ogłoszone ustnie – od dnia jego ogłoszenia stronie. Art. 141§ 2 k.p.a. W sprawach nie uregulowanych W niniejszym rozdziale do zażaleń mają odpowiednie zastosowanie przepisy dotyczące odwołań. Art. 144 k.p.aWłaściwy do rozpatrzenia odwołania jest organ administracji publicznej wyższego stopnia, chyba że ustawa przewiduje inny organ odwoławczy. Art. 127 § 2 k.p.aOdwołanie nie wymaga szczegółowego uzasadnienia. Wystarczy, jeżeli z odwołania wynika, że strona nie jest zadowolona z wydanej decyzji. Przepisy szczególne mogą ustalać inne wymogi co do treści odwołania Art. 128 k.p aZarzuty zgłoszone na podstawie art. 33 pkt 1-7, 9 i 10, a przy egzekucji obowiązków o charakterze niepieniężnym - także na podstawie art. 33 pkt 8, organ egzekucyjny rozpatruje po uzyskaniu stanowiska wierzyciela w zakresie zgłoszonych zarzutów, z tym że w zakresie zarzutów, o których mowa w art. 33 pkt 1-5, wypowiedź wierzyciela jest dla organu egzekucyjnego wiążąca. Art. 34 § 1 u.p.e.aNa postanowienie W sprawie stanowiska wierzyciela przysługuje zażalenie. Art. 34 § 2 u.p.e.aWNIOSEK O WYŁĄCZENIE RZECZY Kto, nie będąc zobowiązanym, rości sobie prawa do rzeczy lub prawa majątkowego, z którego prowadzi się egzekucję administracyjną, może wystąpić do organu egzekucyjnego - w terminie czternastu dni od dnia uzyskania wiadomości o czynności egzekucyjnej skierowanej do tej rzeczy lub tego prawa - z żądaniem ich wyłączenia spod egzekucji, przedstawiając lub powołując dowody na poparcie swego żądania. Art. 38 § 1 u.p.e.aOrgan egzekucyjny rozpozna żądanie i wyda postanowienie W sprawie wyłączenia w terminie 14 dni od dnia złożenia żądania. Termin ten może być przedłużony o dalsze czternaście dni, gdy zbadanie dowodów w tym terminie nie było możliwe. Art. 38 § 2 u.p.e.aDo czasu wydania postanowienia W sprawie wyłączenia organ egzekucyjny zaniecha dalszych czynności egzekucyjnych W stosunku do rzeczy lub prawa majątkowego, których wyłączenia żądano; jednakże dokonane czynności egzekucyjne pozostają w mocy. Art. 38 § 3 u.p.e.a.SKARGA NA CZYNNOŚCI EGZEKUCYJNEZobowiązanemu przysługuje skarga na czynności egzekucyjne organu egzekucyjnego lub egzekutora oraz skarga na przewlekłość postępowania egzekucyjnego. Art. 54 § 1 u.p.e.a.Definicja czynności egzekucyjnej jest szeroka. Rozumie się przez to wszelkie podejmowane przez organ egzekucyjny działania zmierzające do zastosowania lub zrealizowania środka egzekucyjnego. Z art. 1a pkt 2 u.p.e.a. W konsekwencji skarga może dotyczyć szeregu czynności podejmowanych w ramach postępowania egzekucyjnego w administracji.Egzekutor to pracownik organu egzekucyjnego wyznaczony do dokonywania czynności egzekucyjnych. Z art. 1a pkt 4 u.p.e.aOrgan egzekucyjny to organ uprawniony do stosowania W całości lub W części określonych W ustawie środków służących doprowadzeniu do wykonania przez zobowiązanych ich obowiązków o charakterze pieniężnym lub obowiązków o charakterze niepieniężnym oraz zabezpieczania wykonania tych obowiązków. Z art. 1a pkt 7 u.p.e.a.Skargi na czynności egzekucyjne nie należy utożsamiać ze skarga W rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego!Z orzecznictwa...Skarga, o której mowa w przepisie art. 54 u.o.p.e.a. przysługuje jedynie na czynności typu wykonawczego, zmierzające do zastosowania lub zrealizowania zastosowanego środka egzekucyjnego. W ramach skargi na czynności egzekucyjne można jedynie podnosić zarzuty formalnoprawne, odnoszące się do prawidłowości postępowania organu egzekucyjnego bądź egzekutora przez pryzmat przepisów regulujących sposób /formę dokonywania czynności egzekucyjnych w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym. W tym postępowaniu nie można podnosić zarzutów materialnoprawnych dotyczących nieistnienia egzekwowanego obowiązku. Oznacza to, że w trybie skargi uregulowanej w art. 54 § 1 u.o.p.e.a. nie mogą być badane okoliczności związane z nieistnieniem obowiązku skutkujące umorzeniem postępowania egzekucyjnego, czy też inne kwestie związane z ustaleniem stanu prawnego przedmiotowego postępowania egzekucyjnego.III SA/Wa 1960/2010, Le× Polonica nr 2562872 Z przewlekłością postępowania egzekucyjnego W rozumieniu art. 54 § 1 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym W administracji (Dz. U. 2005 r. Nr 229 poz. 1954 ze zm.) mamy do czynienia wówczas, gdy organ egzekucyjny nie podejmuje czynności zmierzających do wyegzekwowania obowiązku, uwzględniając czas niezbędny do podjęcia tych czynności, a więc, gdy postępowanie trwa dłużej niż to konieczne z przyczyn leżących po stronie organu. Korzystanie przez stronę ze środków odwoławczych i zaskarżenia, jej choroba czy też brak majątku przedłużają postępowanie, jednak nie powodują jego przewlekłości, którą utożsamiać należy wyłącznie z wadliwym działaniem organu egzekucyjnego. II FSK 1803/2009, Lex Polonica nr 2445200 W skardze na czynności egzekucyjne nie można podnosić okoliczności, które są podstawą do wniesienia innego środka zaskarżenia (np. zarzutów - art. 33 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji). Powyższe zapobiega przypadkom powielania środka zaskarżenia i komplikacjom wynikającym z uruchomienia różnych trybów ochrony interesu jednostkowego w tej samej co do przedmiotu sprawie. V SA 257/2009, Lex Polonica nr 2152868 W sytuacji gdy zobowiązany wnosi skargę na czynności egzekucyjne rzeczą organu nadzoru jest tę skargę rozpoznać merytorycznie nawet wówczas, gdy zobowiązany nie wskazuje wyraźnie czynności egzekucyjnej. I OSK 429/2011, Lex Polonica nr 2557827 Kwestia dopuszczalności egzekucji administracyjnej nie może być badana przez organ nadzoru W ramach skargi Wniesionej W trybie art. 54 par. 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym W administracji. III SA 988/2009, Lex Polonica nr 2152831 Skoro wezwanie skarżących do odbioru ruchomości w zakreślonym terminie, pod rygorem ich sprzedaży, stanowi czynność egzekucyjną to służy na nią skarga na czynności egzekucyjne W myśl dyspozycji wynikającej z treści art. 54 par. 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. VIII SA 228/2009, Lex Polonica nr 2152776 Prawo do wniesienia skargi powstaje wówczas, gdy strona wzrusza czynności natury wykonawczej, czynności faktyczne podejmowane W toku egzekucji, przede wszystkim przez egzekutora. Należy przy tym zauważyć, że poprzez wniesienie skargi na czynności egzekucyjne można kwestionować skutecznie jedynie działania organów administracji podjęte w ramach postępowania egzekucyjnego. Bezskuteczne natomiast pozostaną, jak w rozpatrywanej sprawie, próby wzruszania rozstrzygnięć będących podstawą postępowania egzekucyjnego, do czego zostały przewidziane inne tryby postępowania. Skarżący chcąc zakwestionować istnienie, wymagalność lub wysokość dochodzonej należności po doręczeniu mu odpisu tytułu wykonawczego był uprawniony do wniesienia w terminie 7 dni zarzutu w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej na podstawie art. 33 pkt 1 - 4 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.III SA 149/2009, Lex Polonica nr 2152725 Przewidziana W art. 54 § 1 upea skarga na czynności egzekucyjne organu egzekucyjnego i egzekutora nie zastępuje instytucji zarzutu W sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej, o którym mowa W art. 33 tej ustawy. Określenie ,,czynności egzekucyjne", zawarte wart. 54 § 1 upea, oznacza czynności typu wykonawczego. Skarga nie przysługuje W sytuacjach, gdy ustawa przewiduje inne środki zaskarżenia (zarzuty, zażalenia na postanowienia, żądanie Wyłączenia rzeczy lub prawa majątkowego), albo w sytuacjach, gdy przewiduje się wniesienie pozwu do sądu.III SA 2025/2008, Lex Polonica nr 2013254Na przewlekłość postępowania egzekucyjnego skarga przysługuje również wierzycielowi niebędącemu jednocześnie organem egzekucyjnym, a także podmiotowi, którego interes prawny lub faktyczny został naruszony w wyniku niewykonania obowiązku oraz organowi zainteresowanemu w wykonaniu obowiązku. Art. 54 § 2 u.p.e.a.

1. Skarga na przewlekłość postępowania egzekucyjnego może być złożona dopóki trwa postępowanie egzekucyjne.2. Zakończenie postępowania egzekucyjnego poprzez jego umorzenie powoduje, że skarga dotycząca przewlekłości postępowania jest nieuzasadniona. VII SA/Wa 1155/2o1o, Le× Polonica nr 2523555Skargę na czynności egzekucyjne organu egzekucyjnego lub egzekutora oraz na przewlekłość postępowania egzekucyjnego wnosi się za pośrednictwem organu egzekucyjnego. Art. 54 § 3 u.p.e.aUstawa o postępowaniu egzekucyjnym W administracji regulując poszczególne etapy postępowania egzekucyjnego umożliwia zobowiązanemu kwestionowanie podejmowanych w jego toku rozstrzygnięć. Dlatego też w orzecznictwie i piśmiennictwie przyjmuje się, uwzględniając zasadę niekonkurencyjności środków zaskarżenia, że skarga na czynności egzekucyjne służy wyłącznie na czynności o charakterze faktycznym i to tylko takie, które nie mogą być zaskarżone poprzez inny środek prawny przewidziany w ustawie o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (np. kwestionowanie szacunku dokonanego przez biegłego skarbowego odbywa się poprzez złożenie wniosku o dokonanie tego oszacowania przez biegłego sądowego - art. 67d§2 u.p.e.a.). III SA/Wa 1131/2007, Lex Polonica nr 2151805Skargę na czynności egzekucyjne, o których mowa W § 3, wnosi się W terminie 14 dni od dnia dokonania zakwestionowanej czynności egzekucyjnej, o ile przepisy niniejszej ustawy nie stanowią inaczej. Art. 54 § 4 u.p.e.aW sprawie skargi, o której mowa W § 1 i 2, postanowienie wydaje organ nadzoru. Na postanowienie o oddaleniu skargi przysługuje zażalenie. Art. 54 § 5 u.p.e.a.Wniesienie skargi, o której mowa W § 1, nie wstrzymuje postępowania egzekucyjnego. Organ egzekucyjny lub organ nadzoru może jednak, W drodze postanowienia, wstrzymać w uzasadnionych przypadkach prowadzenie postępowania egzekucyjnego. Art. 54 § 6 u.p.e.aŚRODKI OCHRONY SĄDOWE JW postępowaniu egzekucyjnym W administracji istnieje możliwość korzystania również ze środków prawnych – środków ochrony sądowej. Częściowo możliwość korzystania ze środków ochrony sądowej wiąże się po prostu z zaskarżalnością rozstrzygnięć zapadających w postępowaniu egzekucyjnym w administracji.Sprawowana przez sądy administracyjne kontrola działalności administracji publicznej m.in. obejmuje orzekanie W sprawach skarg na postanowienia wydane W postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie. Wynika to z art. 3 § 2 pkt 3 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.Specyfika ochrony sądowej W postępowaniu egzekucyjnym W administracji polega jednak głównie na tym, że część środków zaskarżenia kieruje się do sądów powszechnych.Kto, nie będąc zobowiązanym, rości sobie prawa do rzeczy lub prawa majątkowego, z którego prowadzi się egzekucję administracyjną, może wystąpić do organu egzekucyjnego - w terminie czternastu dni od dnia uzyskania wiadomości o czynności egzekucyjnej skierowanej do tej rzeczy lub tego prawa - z żądaniem ich wyłączenia spod egzekucji, przedstawiając lub powołując dowody na poparcie swego żądania. Art. 38 § 1 u.p.e aJeżeli W egzekucji obowiązku o charakterze niepieniężnym rzecz lub prawo majątkowe, których wyłączenia spod egzekucji żądano, zostały również objęte środkiem egzekucyjnym wskazanym przez wierzyciela, organ egzekucyjny doręcza mu postanowienie o wyłączeniu. Na to postanowienie przysługuje wierzycielowi zażalenie. Do czasu rozstrzygnięcia zażalenia dokonane czynności egzekucyjne pozostają w mocy. Art. 39 u.p.e.a.Na postanowienie organu egzekucyjnego W sprawie odmowy wyłączenia spod egzekucji rzeczy lub prawa majątkowego przysługuje zażalenie osobie, o której mowa w art. 38 § 1. Art. 40 § 1 u.p.e.aNa ostateczne postanowienie W sprawie odmowy wyłączenia rzeczy lub prawa majątkowego nie przysługuje skarga do sądu administracyjnego. Osobie, której żądanie wyłączenia rzeczy lub prawa nie zostało uwzględnione, przysługuje natomiast prawo żądania zwolnienia ich od zabezpieczenia lub egzekucji administracyjnej w trybie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego. Osoba ta odpis pozwu o zwolnienie kieruje równocześnie do organu egzekucyjnego. Art. 40 § 2 u.p.e.aPowództwo przeciw egzekucyjne osoby trzeciej to powództwo ekscydencyjne.Z orzecznictwa...Art. 40 5? 2 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym W administracji, który (począwszy od 30 listopada 2001 r. wyłączył dopuszczalność zaskarżenia do sądu administracyjnego ostatecznego postanowienia w sprawie odmowy wyłączenia rzeczy lub prawa majątkowego spod egzekucji) stanowi lex specialis w odniesieniu do normy ogólnej wynikającej z art. 3 § 2 pkt 3 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, który kontrolą działalności administracji publicznej sprawowaną przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie. I SA/GI 577/08, Le× Polonica nr 2013279Błędne pouczenie przez organ egzekucyjny nie może kształtować właściwości Naczelnego Sądu Administracyjnego W sprawie o wyłączenie wierzytelności spod egzekucji (art. 40 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji- Dz. U. 1991 r. Nr 36 poz. 161 ze zm.), a w konsekwencji nie może prowadzić do merytorycznego rozpoznania skargi przez ten Sąd. I SA/Po 535/02, Le× Polonica nr 361183Do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia żądania W sprawie wyłączenia spod egzekucji rzeczy lub prawa majątkowego i W okresie 14 dni po tym rozstrzygnięciu oraz W okresie od dnia skierowania do organu egzekucyjnego pozwu, o którym mowa W art. 40 § 2, do dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu W sprawie wyłączenia spod egzekucji objęte żądaniem wyłączenia rzeczy nie mogą być sprzedane, a prawa majątkowe wykonywane. Art. 41 § 1 u.pe.aJeżeli rzecz objęta żądaniem wyłączenia ulega szybkiemu zepsuciu, może ona być sprzedana W trybie przewidzianym dla sprzedaży ruchomości W przepisach o egzekucji należności pieniężnych przed rozstrzygnięciem żądania wyłączenia, a osiągniętą ze sprzedaży kwotę składa się do depozytu organu egzekucyjnego. W przypadku nieuwzględnienia żądania wyłączenia egzekucję prowadzi się do kwoty złożonej do depozytu. Art. 41§ 2 u.pe.aW postępowaniu dotyczącym egzekucji należności pieniężnej osoba, która żąda wyłączenia rzeczy lub prawa majątkowego, może wpłacić do depozytu organu egzekucyjnego kwotę, na jaką zostały one oszacowane, albo kwotę równą należności pieniężnej łącznie z kosztami egzekucyjnymi. Organ egzekucyjny uchyli wówczas czynności egzekucyjne odnośnie do rzeczy lub prawa, których żądanie wyłączenia dotyczy, co nie wpływa na dalszy tok postępowania o wyłączenie. W razie uwzględnienia żądania wyłączenia, kwota złożona do depozytu podlega zwrotowi. Jeżeli żądanie wyłączenia nie zostanie uwzględnione, egzekucję prowadzi się do kwoty złożonej do depozytu. Art. 42 u.pe.aJeżeli W postępowaniu dotyczącym egzekucji należności pieniężnej zostało zgłoszone, zgodnie z art. 38 § 1, żądanie wyłączenia spod egzekucji rzeczy lub prawa majątkowego z tej przyczyny, że znajduje się we władaniu innej osoby na podstawie umowy zastawu lub prawa użytkowania ustanowionego w wyniku umowy o dożywocie, a żądanie to nie zostało uwzględnione, wierzytelność zabezpieczona zastawem oraz wartość prawa użytkowania podlega zaspokojeniu z kwoty uzyskanej z egzekucji, z uwzględnieniem prawa pierwszeństwa zaspokojenia przysługującego z mocy ustawy należności pieniężnych. Art. 43 u.pe.aŻądanie wyłączenia spod egzekucji rzeczy lub prawa majątkowego nie może być zgłoszone, jeżeli z rzeczy lub prawa przeprowadzona została egzekucja przez sprzedaż rzeczy lub wykonanie prawa majątkowego. Art. 44 u.pe.a.Dopuszczalne jest również powództwo o zwolnienie zajętego przedmiotu od egzekucji administracyjnej. Do pozwu należy dołączyć postanowienie administracyjnego organu egzekucyjnego odmawiające żądaniu wyłączenia przedmiotu spod egzekucji. Niezależnie od wyniku sprawy sąd nałoży koszty procesu na osobę trzecią, powołującą w powództwie o zwolnienie przedmiotu od egzekucji administracyjnej nowe dowody istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, których nie przedstawiła w postępowaniu administracyjnym, mimo że mogła je powołać w tym postępowaniu. Art. 842 § 1 k.p.c.Powództwo można wnieść W ciągu dni czternastu od doręczenia postanowienia administracyjnego organu egzekucyjnego, a jeżeli zainteresowany wniósł zażalenie na to postanowienie - w ciągu dni czternastu od doręczenia postanowienia wydanego na skutek zażalenia. Art. 842 § 2 k.p.cZ orzecznictwa...Osoby trzecie (...) mogą dochodzić Wyłączenia rzeczy zajętych spod egzekucji administracyjnej, W sytuacji gdy organy egzekucyjne obu instancji żądania Wyłączenia nie uwzględniły i Wyłącznie przed sądem powszechnym W trybie określonym W art. 842 kpc. I SA/Po 67/96, Le× Polonica nr 340973Zarówno przepisy o postępowaniu egzekucyjnym W administracji (patrz art. 38-44 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r., tekst jednolity: Dz. U. 1991 r. Nr 36 poz. 161 ze zm. ), jak i przepisy postępowania cywilnego (patrz art. 842-843 kpc) przewidują odrębny tryb postępowania w przypadkach, gdy osoba trzecia, nie będąca zobowiązanym rości sobie prawo do rzeczy objętych egzekucją administracyjną. W takich przypadkach osoba trzecia powinna wystąpić do administracyjnego organu egzekucyjnego w odpowiednim terminie z żądaniem ich wyłączenia spod egzekucji, a w razie odmowy uwzględnienia żądania służy jej powództwo cywilne do sądu powszechnego. I SA/Łd 372/96, Lex Polonica nr 338616Powództwo przeciw-egzekucyjne zobowiązanego to powództwo opozycyjne