ZAKAZ WSTĘPU NA IMPREZĘ MASOWĄ – art. 41b

1. FAKULTATYWNIE: w przypadku przestępstwa popełnionego w związku z taką imprezą masową, jeżeli udział sprawcy w imprezach masowych zagraża dobrom chronionym prawem.

• domniemanie zagrożenia dla porządku prawnego musi być ściśle powiązane z popełnionym przestępstwem

1. OBLIGATORYJNIE:

• w przypadkach wskazanych w ustawie

• w razie ponownego skazania za przestępstwo popełnione w związku z imprezą masową § 4

• art. 66 ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych- za przestępstwa z art. 59 i 60 tej ustawy, tj.:

  • art. 59 -> wnoszenie na imprezę masową lub posiadanie broni, wyrobów pirotechnicznych, materiały pożarniczo niebezpiecznie lub inne (grzywna nie mniej niż 180 stawek dziennych, kara ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat)

  • art. 60 -> wdarcie się na teren trwania imprezy masowej lub wbrew żądaniu uprawnionej osoby nie opuszczenie tego miejsca (grzywna nie mniej niż 180 stawek dziennych, kara ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat 3).

1. DODATKOWE OBOWIĄZKI:

• § 3 – obowiązek przebywania skazanego w określonym miejscu stałego pobytu w czasie trwania niektórych imprez masowych objętych zakazem, który to jest kontrolowany w sposób określony w przepisach o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego -> jeżeli jest to niemożliwe, to orzeka się obowiązek z § 5 – 6-12 miesięcy

• § 5 – w szczególnie uzasadnionych okolicznościach, po upływie obowiązku z § 3 (w/w) sąd może orzec wobec sprawcy obowiązek stawiennictwa w czasie trwania niektórych imprez masowych objętych zakazem w jednostce organizacyjnej Policji lub w miejscu określonym przez właściwego komendanta rejonowego, powiatowego lub miejskiego Policji. 6 miesięcy – 6 lat (nie przekraczając okresu zakazu)

• łączny czas w/w obowiązki nie może przekroczyć orzeczonego okresu zakazu wstępu na imprezę masową.

1. OGÓLNE INFORMACJE:

• impreza masowa- artystyczno-rozrywkowa, sportowa, w tym mecz piłki nożnej, z wyjątkiem organizowanych w :

  • w teatrach, filharmoniach, galeriach sztuki itp.

  • szkołach i placówkach oświatowych przez osoby nimi zarządzające

  • w ramach współzawodnictwa sportowego dzieci i młodzieży

  • sportu powszechnego o charakterze rekreacji ruchowej, ogólnodostępnym i nieodpłatnym na otwartym terenie

  • zamkniętych imprez organizowanych przez pracodawców dla pracowników

• obejmuje wszystkie imprezy masowe na terytorium RP oraz mecze piłki nożnej rozgrywane przez polską kadrę narodową lub polski klub sportowy poza terytorium RP

• brak ograniczenia do „istotnych dóbr chronionych prawem” – wystarczy samo zagrożenie dla jakiegokolwiek dobra chronionego prawem

• art. 244 kk- niezastosowanie się do orzeczonego środka karnego – kara pozbawienia wolności do lat 3

• art. 244 a kk- niezastosowanie się do dodatkowych obowiązków orzeczonych w związku z zakazem wstępu – kara pozbawienia wolności do lat 2

ZAKAZ PROWADZENIA POJAZDÓW- art. 42 kk

• § 1 i 2 – zakaz prowadzenia pojazdów (przeznaczone do ruchu lądowego, w tym drogowego, wodnego oraz powietrznego)

• § 3 i 4 – zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych

1. FAKULTATYWNIE - § 1 – możliwość orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów określonego rodzaju (sąd musi dokładnie określić o jaki rodzaj chodzi) przy skazaniu osoby uczestniczącej w ruchu za przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, a w szczególności jeżeli z okoliczności wynika, że prowadzenie pojazdu przez tą osobę zagraża bezpieczeństwu w komunikacji.

• nie jest konieczne aby z popełnienia przestępstwa wynikało, iż prowadzenie pojazdu przez skazanego zagraża bezpieczeństwu komunikacyjnemu – jest to tylko dodatkowa przesłanka przemawiająca za orzeczeniem takiego zakazu

1. OBLIGATORYJNIE:

• § 2 – zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów lub pojazdów określonego rodzaju, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa z § 1 był w stanie nietrzeźwości , pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia określonego w :

  • art. 173 kk – katastrofa w komunikacji

  • art. 174 kk – sprowadzenie bezpośredniego niebezpieczeństwa w komunikacji

  • art. 177 kk – spowodowanie wypadku w komunikacji

obligatoryjny w wypadku wszystkich przestępstw przeciwko bezpieczeństwu w ruchu popełnionych w stanie nietrzeźwości lub odurzenia

orzeczenie zakazu na podstawie tego, że sprawca zbiegł z miejsca wypadku jest możliwe tylko w stosunku do czynów określonych w art. 173, 174 i 177

• § 3 – zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na zawsze w sytuacji gdy sprawca w czasie popełnienia przestępstwa:

  • art. 173 kk, którego następstwem jest ciężki uszczerbek na zdrowiu lub śmierć innej osoby

  • art. 177 § 2 – następstwem jest śmierć lub ciężki uszczerbek na zdrowiu innej osoby

  • art. 355 § 2 – wypadek komunikacyjny popełniony przez żołnierza uzbrojonym pojazdem mechanicznym, którego następstwem jest śmierć osoby lub ciężki uszczerbek na zdrowiu

był w stanie nietrzeźwości / pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia, chyba że zachodzi wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami

orzeka się go w stosunku do osoby uczestniczącej w ruchu, niekoniecznie prowadzącej pojazd

• § 4 – zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na zawsze w razie ponownego skazania osoby prowadzącej pojazd mechaniczny w warunkach określonych § 3

• odnosi się do recydywy

• wyłącznie w odniesieniu do osoby prowadzącej pojazd mechaniczny

1. POJĘCIA:

• pojazd przeznaczony do ruchu drogowego – środek transportu przeznaczony do poruszania się po drodze oraz maszyna lub urządzenie do tego przystosowane (definicja wyinterpretowana z art. 2 pkt 31 p.r.d)

• pojazd mechaniczny (brak definicji ustawowej)- SN V KZP 2/74: pojazdem mechanicznym w ruchu lądowym jest każdy pojazd drogowy czy szynowy napędzany umieszczonym w nim silnikiem, jak również maszyna samobieżna i motorower

• pojazd mechaniczny w ruchu wodnym – jednostki pływające o napędzie mechanicznym (motorowym, parowym, rzadziej już żaglowym )

• pojazd mechaniczny w ruchu powietrznym – samoloty (ale nie balony i szybowce)

• stan nietrzeźwości (art. 115 § 16) – zawartość alkoholu we krwi > 0,5 promila lub zawartość alkoholu w 1dm³ wydychanego powietrza > 0,25 mg

• zbiegnięcie z miejsca przestępstwa- trwałe oddalenie się sprawcy z miejsca czynu

• „na zawsze” – dożywotnio

• osobą prowadzącą pojazd mechaniczny jest każdy, kto prowadzi taki pojazd w ruchu, niezależnie od posiadania braku uprawnień. Nie jest nią osoba prowadząca kolumnę pieszych

1. CECHY:

• od 1 roku do lat 10

• może być orzeczony niezależnie od tego, czy dana osoba ma uprawnienia do prowadzenia pojazdów lub pojazdów określonego rodzaju

• raczej nie można objąć zakazem pojazdów, do których prowadzenia nie są wymagane żadne uprawnienia

• orzeczenie zakazu jest możliwe w stosunku do osoby uczestniczącej w ruchu:

  • drogowym : pieszy, kierujący, inne osoby przebywające w pojeździe lub na pojeździe znajdującym się na drodze – art. 2 pkt 21 p.r.d, postanowienie SN w sprawie I KZP 24/01

  • wodnym i powietrznym – analogicznie do drogowego

OKRES ORZEKANIA ŚRODKÓW KARNYCH – art. 43

1. pozbawienie praw publicznych

2. zakaz zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego

zawodu lub prowadzenia określonej działalności gospodarczej

1. zakaz wstępu do ośrodku gier i uczestnictwa w grach hazardowych

2. nakaz opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym

3. zakaz prowadzenia pojazdów

4. zakaz prowadzenia działalności związanej z wychowaniem, leczeniem,

edukacją małoletnich lub z opieką nad nimi

1. obowiązek powstrzymywania się w określonych środowiskach lub

miejscach, zakaz kontaktowania się z określonymi osobami, zakaz zbliżania

się do określonych osób lub zakaz opuszczania miejsca stałego pobytu bez

zgody sądu

1. zakaz wstępu na imprezę masową

• pozbawienie praw publicznych, obowiązek lub zakaz obowiązują od uprawomocnienia się orzeczenia, jednakże okres, na który je orzeczono, nie biegnie w czasie odbywania kary pozbawienia wolności, chociażby ta była orzeczona za inne przestępstwo

• orzekając zakaz prowadzenia pojazdów, skazany ma obowiązek zwrócić dokument uprawniający go do prowadzenia pojazdu. Okres orzeczonego zakazu zaczyna biec od momentu wykonania tego obowiązku

PRZEPADEK PRZEDMIOTÓW – art. 44 kk

• FAKULTATYWNIE: przedmioty, które służyły lub były przeznaczone

do popełnienia przestępstwa §2

• OBLIGATORYJNIE:

• w wypadkach wskazanych w ustawie § 2

• przedmioty pochodzące bezpośrednio z przestępstwa § 1

• NAWIĄZKA ZAMIAST PRZEPADKU § 3 – jeżeli orzeczenie przepadku z § 2 (tj. przedmiotów służących do popełnienia przestępstwa lub do tego przeznaczonych) jest niewspółmierne do wagi popełnionego czynu, sąd zamiast przepadku może orzec nawiązkę na rzecz Skarbu Państwa.

Wysokość nawiązki wynosi do 100 tys. zł (art. 48 kk) ale nie może być ona przekroczyć wartości przedmiotu, który miałby stanowić przedmiot przepadku.

• PRZEPADEK RÓWNOWARTOŚCI § 4 - jeżeli jest niemożliwe orzec przepadek z § 1 i 2 , sąd może orzec przepadek równowartości przedmiotów pochodzących bezpośrednio z przestępstwa lub przedmiotów służących do niego albo do niego przeznaczonych. Nie musi to być przepadek sumy, może to być np. przepadek prawa majątkowego odpowiadającego wartością przedmiotu, jaki miałby ulec przepadkowi

• FAKULTATYWNY/ OBLIGATORYJNY PRZEPADEK WYROBÓW § 6 – sąd może orzec, a wypadkach wskazanych w ustawie orzeka, przepadek określonych przedmiotów w razie skazania za przestępstwo polegające na naruszeniu zakazu ich wytwarzania, posiadania, obrotu, przesyłania, przenoszenia lub przewozu

• OBLIGATORYJNA KWESTIA WSPÓŁWŁASNOŚCI – w razie współwłasności orzeka się przepadek udziału należącego do sprawcy lub przepadek równowartości tego udziału

• PRZEDMIOTY NIEBĘDĄCE WŁASNOŚCIĄ SPRAWCY – jeżeli przedmioty określone w § 2 i 6 nie są własnością sprawcy, ich przepadek sąd może orzec tylko w wypadkach wskazanych w ustawie

• Objęte przepadkiem przedmioty przechodzą na własność Skarbu Państwa z chwilą uprawomocnienia się wyroku

• przedmiot- każdy obiekt materialny, przede wszystkim rzecz, ale niekoniecznie. Obecnie coraz więcej przepisów przewiduje jednak przepadek również przedmiotów niematerialnych, np. art. 269b kk- kody dostępu i hasła komputerowe

• jest możliwe orzeczenie przepadku zwierzęcia

• przepadkowi podlegają wyłącznie przedmioty pochodzące z rozpoznawanego przestępstwa- wyrok SN z dnia 21.10.1974r. sygn.akt II KR 186/74

• EGZEKUCJA ŚRODKA KARNEGO- prowadzi urząd skarbowy wg przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji

PRZEPADEK KORZYŚCI MAJĄTKOWEJ LUB JEJ RÓWNOWARTOŚCI – art. 45 kk

• jeżeli sprawca uzyskał z przestępstwa, chociażby pośrednio korzyść majątkową niepodlegającą przepadkowi przedmiotów , sąd orzeka przepadek tej korzyści lub jej równowartości

• nie orzeka się przepadku w całości lub w części jeżeli osiągnięta korzyść podlega

zwrotowi pokrzywdzonemu lub innemu podmiotowi

• jeżeli korzyść majątkowa była znacznej wartości, uważa się że mienie, które sprawca objął we władanie

/do którego uzyskał jakikolwiek tytuł w czasie popełnienia lub po, do chwili wydania chociażby

nieprawomocnego wyroku , stanowi korzyść uzyskaną z popełnienia przestępstwa chyba, że zostało

udowodnione inaczej

• nie jest konieczne udowodnienie przeniesienia własności, wystarczy wskazać okoliczności, pozwalające powziąć przekonanie o dużym prawdopodobieństwie tego dokonania a to w interesie zainteresowanego podmiotu leży, by wykazać że taki fakt nie nastąpił

• jeżeli istnieje duże prawdopodobieństwo, że mienie z §2 sprawca przeniósł na osobę fizyczną, prawną

lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej (faktycznie lub pod jakimkolwiek tytułem),

uważa się że rzeczy samoistnie posiadana przez tą osobę oraz przysługujące jej prawa majątkowe należą

do sprawcy, chyba że przedstawi ona dowód uzyskania ich zgodnego z prawem

• przy współwłasności orzeka się przepadek udziału sprawcy lub jego równowartości

• objęta przepadkiem korzyść majątkowa lub jej równowartość przechodzi na własność Skarbu Państwa

z chwilą uprawomocnienia się wyroku, lub w przypadku § 4 z chwilą uprawomocnienia się wyroku

oddalającego powództwo przeciwko Skarbowi Państwa

• przepadek z § 2 i 3 stosuje się również przy dokonania zajęcia z art. 292 § 2 kpk (zabezpieczenie

przepadku poprzez zajęcie nieruchomości, wierzytelności itp) oraz przy egzekucji tego środka. Osoba,

której dotyczy domniemanie z § 3, by je obalić, może wystąpić z powództwem przeciwko Skarbowi

Państwa i wtedy postępowanie egzekucyjne ulega zawieszeniu do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia

• korzyść majątkowa – wszelkie przysporzenie w majątku lub zmniejszenie jego pasywów mające wartość ekonomiczną, czyli możliwą do wyrażenia w pieniądzu

• korzyść majątkowa pochodząca bezpośrednio z przestępstwa, nabyta jest w sposób nielegalny natomiast pochodząca pośrednio z przestępstwa, może być już nabyta w sposób legalny, np. przedmioty nabyte za pieniądze uzyskane z przestępstwa lub ze sprzedaży przedmiotów pochodzących z przestępstwa

• korzyść znacznej wartości = mienie znacznej wartości art. 115 § 5 kk – jego wartość w czasie popełnienia czynu zabronionego przekracza 200 tys. zł

ORZECZENIE OBOWIĄZKU NAPRAWIENIA SZKODY- art. 46 kk

• może dotyczyć naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody w całości lub w części, jak również zadośćuczynienia za doznaną krzywdę

• zazwyczaj fakultatywny, chyba że wystąpił od to z wnioskiem sam pokrzywdzony lub inny uprawniony do tego podmiot, wtedy obligatoryjnie ( jeżeli nie wytoczono powództwa cywilnego wniosek taki może złożyć pokrzywdzony lub prokurator)

• jeżeli sprawcy została udowodniona wina, sąd musi przeprowadzić postępowanie dowodowe w celu ustalenia wysokości szkody, ewentualnie zasądzić obowiązek naprawienia szkody w tej części, która została udowodniona. Do dochodzenia pozostałej części odszkodowania można wstąpić na drogę postępowania sądowego

• do tego przypadku nie mają zastosowania przepisy prawa cywilnego o przedawnieniu roszczenia oraz możliwości zasądzenia renty

• sąd powinien każdorazowo sprecyzować rodzaj świadczenia do spełnienia w ramach obowiązku naprawienia szkody i nie musi on uwzględniać wniosku pokrzywdzonego co do sposobu jej naprawienia

• sąd nie może określić terminu wykonania obowiązku naprawienia szkody, staje się on wykonalny z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia go nakładającego . Określenie terminu nie ma żadnego oparcia w przepisach prawa karnego – wyrok SA w Katowicach z dnia 3.3.2011r. – IIAKa 42/11

• przeważa pogląd, że sytuacja materialna sprawcy w tym przypadku nie może mieć wpływu na wymiar orzeczonego środka karnego – wyrok SA w Warszawie 13.09.2013 II Aka 247/13

• zamiast niego sąd może orzec nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego

• jego istota opiera się na założeniu, że jednym z celów procesu karnego jest rozwiązanie konfliktu pomiędzy sprawcą a pokrzywdzonym m.in. poprzez naprawienie szkody wyrządzonej przestępstwem – kompensacyjna funkcja prawa karnego choć SN w wyroku z 23.07.09 V KK 124/09 stwierdził, że środek ten ma na pierwszym miejscu prawnokarny, represyjny charakter

• nie jest ograniczony rodzajem popełnionego przestępstwa, ważne jest to, by z tak popełnionego przestępstwa wynikła szkoda lub krzywda

• szkoda – uszczerbek majątkowy (materialny) – odszkodowanie.

• krzywda – uszczerbek niemajątkowy (niematerialny)- zadośćuczynienie

• zadośćuczynienie- dotyczy sytuacji, kiedy doszło do naruszenie dóbr osobistych lub wyrządzenia innej krzywdy moralnej pokrzywdzonemu bez spowodowania szkody majątkowej lub obok niej, dlatego może być ono orzeczone obok obowiązku naprawienia szkody z zastrzeżeniem, iż nie można orzec zadośćuczynienia w części

• warunkiem jego orzeczenia jest istnienie szkody w chwili wyrokowania