LABORATORIUM INSTYTUTU TELEKOMUNKACJI - SPRAWOZDANIE
Grupa: E0T1S1
Nazwisko i Imię: Paweł Ignaciuk
Temat: System Sygnalizacji nr. 7

WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA

im. Jarosława Dąbrowskiego

1. Cel ćwiczenia
   Celem naszego ćwiczenia było zapoznanie się z zasadami funkcjonowania sygnalizacji między centralowej SS7 a w szczególności z pracą części użytkownika
   ISDN-ISUP

2. Wykonanie ćwiczenia
   W pierwszym etapie naszego ćwiczenia mieliśmy się zapoznać z oprogramowaniem testera protokołów K1205 firmy Tektronix. Podczas laboratorium nie analizowaliśmy połączeń w czasie rzeczywistym a jedynie wykorzystywaliśmy zarejestrowaną już wcześniej wymianę sygnalizacji SS7. Pierwsze, co rzuca się w oczy jest to prostota obsługi testera. Można bez problemu znaleźć interesujący nas komunikat a następnie za pomocą funkcji zoom można zobaczyć cały interesujący nas przebieg wymiany komunikatów między abonentami i centralą, który zapisany jest chronologicznie, co więcej możemy wejść „głębiej” w komunikat i zobaczyć jakie konkretne informacje zostały wysyłane ( widoczna jest dokładna treść komunikatu - oktety zapisane są w postaci binarnej, nazwy słownej oraz opatrzone są komentarzami).

3. Wykonane zadania.
   Naszym pierwszym zadaniem wyznaczonym przez prowadzącego było odnalezienie komunikatu IAM a następnie użycie funkcji zoom i prześledzenie całej wymiany sygnalizacji SS7.

IAM

ACM

ANM

REL

RLC

Rys1. Zaobserwowana wymiana komunikatów przy zestawianiu i rozłączaniu połączenia

Zaobserwowane komunikaty:
IAM- od tego komunikatu zawsze rozpoczyna się sygnalizacja(wyjątkiem jest sytuacja w której wszystkie łącza są zajęte wówczas nie zostanie wysłany IAM). Komunikat ten niesie wstępną wiadomość adresową (w komunikacje tym znajduje się również numer abonenta w tym komunikacie zawarte są także informacje o numerze krajowym lub wyróżniku sieci komórkowej, numery te kodowane są w kodzie BCD)

ACM – informacja zwrotna od centrali informująca o odebraniu kompletnego numeru, z którym ma być zestawione połączenie, ponadto potwierdza, że taki numer faktycznie istnieje, jest dostępny

ANM – informacja zwrotna o tym, że abonent wywoływany podniósł mikrotelefon.
(w badanym przeze mnie przebiegu czas rozmowy, czyli czas między ANM a REL wynosił około 3 min).

REL – (release) komunikat ten przesyła informacje o żądaniu rozłączenia (zawiera również informacje, z jakiego powodu połączenie zostało zakończone, np. User Busy)

RLC – (release complete) potwierdzenie rozłączenia

Kolejnym zadaniem wyznaczonym przez prowadzącego było znalezienie komunikatu w którym abonent wywoływany nie odbierał mikrotelefonu.

IAM

ACM 3s

REL 35s

RLC 0,1s

Rys.2 Struktura sygnalizacji SS7 gdy abonent wywoływany nie podnosi mikrotelefonu

Jak widzimy z zamieszczonego rys.2 po prawej stronie został zamieszczony zaobserwowany czas pomiędzy kolejnymi komunikatami. Widzimy, że sygnał dzwonienia trwa 35s po tym czasie, jeśli abonent wywoływany nie podniesie mikrotelefonu wówczas połączenie zostaje przerwane.

Kolejnym naszym zadaniem było sprawdzenie, jakie komunikaty są wysyłane gdy abonent inicjalizujący połączenie ma włączoną usługę numeru zastrzeżonego

IAM

INR

INF

ACM

REL

RLC

Rys.3 Przebieg komunikatów, gdy centrala żąda dodatkowych informacji.

Jak widzimy pojawiają się nam dodatkowe komunikaty INR i INF. Komunikat INR mówi nam że centrala żąda dodatkowych informacji od abonenta natomiast INF służy do przesyłania dodatkowych informacji. W przypadku który badałem na laboratorium centrala żadała dosłania informacji o numerze telefonu abonenta wywołującego połączenie (Calling adress requested) natomiast w komunikacie INF została przesłana informacja że numer jest nie dostępny (calling adress not available). Jak widzimy mimo braku nr. abonenta wywołującego możliwe jest zestawienie połączenia.

W następnym etapie naszego ćwiczenia obserwowaliśmy w jaki sposób przesyłane jest adres użytkownika z którym ma być zrealizowane połączenie.

IAM

SAM 0,5s

SAM 0,5s

SAM 0,5s

ACM

ANM

REL

RLC

Rys.4 Komunikaty w SS7 dla nakładkowej metody przesyłania numeru telefonu wywoływanego abonenta.

Istnieją dwie metody przesyłania numeru abonenta wywoływanego jedna z nich to metoda nakładkowa(overlap). W metodzie tej na samym początku podaje się tyle cyfr, aby było możliwe jednoznaczne wskazanie centrali docelowej (cyfry te wysyłane są w komunikacie IAM) wówczas zostaje rezerwowane łącze następnie centrala czeka na dosłanie kolejnych cyfr, aby móc zestawić połączenie, poszczególne cyfry są dosyłane w takim tempie jak wprowadza abonent. Kolejne cyfry dosyłane są w komunikatach SAM. Metoda ta charakteryzuje się szybszym zwrotnym sygnałem wywołania.

Druga metoda (en-block) polega na tym, że abonent wprowadza cały numer a następnie ten cały numer wysyłany jest do centrali (wysyłany jest w komunikacie IAM), jednak w tej metodzie możliwe jest że ktoś zajmie nam łącze, zanim wprowadzimy numer do końca.

Jednym z naszych ostatnich zadań było zbadanie jakie informacje zawarte są w polu info transfer capability w komunikacie IAM. W tym polu mogą być przesyłane informacje o charakterze połączenia jakie ma być zestawiane:
speech - informuje o tym, że mamy 100% pewności, że zestawiane połączenie będzie rozmową głosową.

3,1 kHz audio- w tym przypadku nie mamy pewności, że przesyłana będzie mowa, gdyż równie dobrze może być przesyłany faks

Ostatnim etapem w ćwiczeniu było zapoznanie się z wymaganiami odnośnie konfigurowania łączy w centralach Polkomtela i CentralNetu. Zgodnie z tymi wymaganiami przesyłanie cyfr powinno być realizowane zgodnie z metodą en-block w przypadku, gdy nie ma takiej możliwości można korzystać z metody overlap. Ponadto numery CIC (numery do identyfikacji łączy danych między centralami) mają narastać zgodnie z numerami szczelin czasowych TSL i numerami linii PCM, a centrale o niższych kodach SPC mają zajmować łącza od najniższych numerów CIC, a centrale o wyższych kodach SPC ma zajmować najwyższe numery CIC.Tryb pracy łączy głosowych musi być dwukierunkowy