UMOWA O ZBYCIE SPADKU

1. UMOWA O ZBYCIE SPADKU - umowa przez którą

   1. spadkobierca który przyjął spadek przenosi na inną osobę

      1. całość lub ułamkową część spadku – gdy jest jedynym spadkobiercą

      2. udział w spadku lub ułamkową część tego udziału – gdy jest współspadkobiercą

   2. zbycie obejmuje tylko prawa majątkowe należące do spadku

2. CECHY

   1. co do zasady umowy o podwójnym skutku: zobowiązująco – rozporządzającym

      1. umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do zbycia spadku przenosi spadek na nabywcę chyba że

         1. strony postanowiły inaczej

      2. wola stron mogą rozdzielić skutek zobowiązujący i rozporządzający

         1. strony najpierw zawierają umowę zobowiązującą która jest źródłem zobowiązania do zbycia spadku

         2. następnie strony w wykonaniu uprzednio zaciągniętego zobowiązania zawierają umowę zbycia spadku jako czysto rozporządzająca umowa

   2. umowa kauzalna – jej ważność zależy od istnienia zobowiązania do zbycia spadu

      1. jeśli jest to umowa o skutku zobowiązująco – rozporządzającym - to kauza istnieje w samej umowie w postaci zobowiązania

      2. jeżeli zawarcie umowy o zbycie spadku następuje w wykonaniu zobowiązania wynikającego z uprzednio zawartej umowy zobowiązującej do zbycia spadku ważność umowy o zbycie spadku zależy od istnienia tego zobowiązania

   3. umowa odpłatna lub nieodpłatna

   4. nie jest to umowa wzajemna

3. ZAWARCIE UMOWY

   1. umowa konsensualna – dochodzi do skutku solo consensu – przez zgodne oświadczenie woli stron

   2. forma: akt notarialny ad solemnitatem dla

      1. umowy o skutku zobowiązująco – rozporządzającym

      2. umowy zobowiązującej do zbycia spadku i umowy przenoszącej spadek

   3. zbycie udziału w spadku nie wymaga zgody pozostałych spadkobierców

   4. może być zawarta od chwili przyjęcia spadku do chwili działu spadku

   5. spadkobierca może zbyć spadek jeszcze zanim zostało wydane postanowienie o SNS lub ZAPD

4. SKUTKI UMOWY O ZBYCIE SPADKU

   1. sukcesja uniwersalna - nabywca spadku wstępuje w prawa i obowiązki spadkobiercy

      1. na nabywcę przechodzą wszystkie prawa majątkowe, jakie przypadły zbywcy z tytułu dziedziczenia

      2. spadkobierca nie może za pomocą tej umowy zwolnić się od odpowiedzialności za długi spadkowe zbywca i nabywca odpowiadają za długi spadkowe solidarnie i w tym zakresie co zbywca

      3. nabycie w drodze sukcesji uniwersalnej jest nabyciem pochodnym pra­wa majątkowe należące do spadku przechodzą na nabywcę w takim zakre­sie, w jakim przysługiwały one zbywcy

         1. działa zasada nemo plus iuris in alium transferre potest, quam ipse habet

         2. nie ma wyjątków chroniących nabywcę w dobrej wierze

      4. nabywca udziału w spadku może żądać działu spadku

   2. rozliczenia między zbywcą a nabywcą - przepisy ius dispositivum!!!

      1. zasada surogacji składników majątku spadkowego wg stanu, jaki istniał w chwili otwarcia spadku

         1. jeżeli

            1. w okresie między otwarciem spadku a zawarciem umowy o zbycie spadku zbywca:

               • odpłatnie rozporządził pewnymi przedmiotami należącymi do spadku

               • albo przedmioty należące do spadku uległy utracie lub uszkodzeniu

            2. to zbywca zobowiązany jest do wydania nabywcy tego, co uzyskał w zamian tych przedmiotów albo jako naprawienie szkody

               • jeśli roszczenie odszkodowawcze nie zostało jeszcze zrealizowane to powinien przenieść roszczenie odszkodowawcze na nabywcę spadku

         2. ponadto jeżeli zbycie spadku było odpłatne – zbywca zobowiązany jest wobec nabywcy do wyrównania ubytku wartości powstałego przez zużycie lub rozporządzenie nieodpłatne przedmiotami należącymi do spadku

      2. zbywca może żądać od nabywcy zwrotu wydatków i nakładów poczynionych na spadek w okresie między otwarciem spadku a zawarciem umowy o zbycie spadku

   3. rękojmia za wady

      1. spadkobierca nie ponosi odpowiedzialności z tytułu rękojmi za wady fizyczne i prawne poszczególnych przedmiotów należących do spadku.

      2. ale zbywca ponosi odpowiedzialność z tytułu rękojmi za wady prawne przedmiotu zbycia jako całości

         1. np. gdy zbywca w rzeczywistości nie jest spadkobiercą

         2. stosuje się odpowiednio przepisy o rękojmi za wady prawne przy sprzedaży albo przy darowiźnie w zależności od tego, która z tych umów stanowiła podstawę prawną przeniesienia spadku

   4. przejście korzyści i ciężarów

      1. jeżeli strony nie umówiły się inaczej - korzyści i ciężary związane z przedmiotami należącymi do spadku oraz niebezpieczeństwo ich przypadkowej utraty lub uszkodzenia przechodzą na nabywcę z chwilą zawarcia umowy o zbycie spadku

   5. odpowiedzialność za długi (przykład ustawowego przystąpienia do długu)

      1. spadkobierca nie może za pomocą tej umowy zwolnić się od odpowiedzialności za długi spadkowe zbywca i nabywca odpowiadają za długi spadkowe solidarnie i w tym zakresie co zbywca

         1. nabywca spadku odpowiada za długi spadkowe całym swoim majątkiem i - aż do chwili działu - solidarnie z pozostałymi spadkobiercami

         2. przepis imperatywny

         3. zwolnienie spadkobiercy z długu może nastąpić tylko przez umowę o przejęcie długu, zawartą między spadkobiercą a nabywcą spadku za zgodą wierzyciela

      2. jeżeli strony nie umówiły się inaczej - nabywca ponosi względem zbywcy odpowiedzialność za to, że wierzyciele spadku nie będą od niego żądali spełnienia świadczeń na zaspokojenie długów spadkowych

         1. jeżeli zbywca będzie musiał spełnić świadczenie - będzie miał roszczenie odszkodowawcze przeciw zbywcy