FINANSE PRZEDSIĘBIORSTWA – WYKŁADY

8.05.2014

1. Podstawowym zadaniem modelowania struktury i kapitału jest zapewnienie warunków utrzymania płynności finansowej czyli zdolności do terminowego regulowania zobowiązań.

2. Z punktu widzenia zarządzania możemy wyróżnić dwa pojęcia:

- Kapitał obrotowy brutto – to wszystkie aktywa bieżące zaangażowane w bieżącą działalność przedsiębiorstwa,

- Kapitał obrotowy netto – to nadwyżka majątku, która może być źródłem spłaty istniejących zobowiązań bieżących.

3. Wartość kapitału obrotowego netto można ustalić stosując dwa pojęcia:

- Podejście majątkowe – zgodnie z podejściem majątkowym jest ono różnicą między aktywami obrotowymi a zobowiązaniami bieżącymi,

- Podejście kapitałowe – stosując podejście kapitałowe kapitał obrotowy jest to różnica kapitału stałego czyli kapitału własnego i długoterminowego kapitału obcego i aktywów trwałych posiadanych przez przedsiębiorstwo.

4. Wartość kapitału obrotowego w przedsiębiorstwie może być dodatnia, ujemna bądź wynosić 0.

a) Dodatnia wartość kapitału obrotowego przesądza o wykorzystaniu w zarządzaniu jednej z reguł finansowania kapitału obrotowego a Mianowice: złotej reguły bilansowej bądź też złotej reguły finansowej.

- Złota reguła bilansowa – przewiduje finansowanie aktywów trwałych i najmniej płynnych aktywów obrotowych kapitałem własnym,

- Złota reguła finansowa – przewiduje finansowanie aktywów trwałych jak i najmniej płynnych aktywów obrotowych kapitałem stałym.

b) Ujemna wartość kapitału obrotowego oznacza, że przedsiębiorstwo nie ma możliwości utrzymania płynności finansowej gdyż zobowiązania bieżące muszą finansować poszczególne składniki aktywów trwałych i tym samym termin ich zapłaty musi być odroczony w czasie. Ujemna wartość kapitału obrotowego jest pochodną źle ukształtowanej struktury majątkowej i kapitałowej przedsiębiorstwa w kontekście możliwości utrzymania płynności finansowej. W takiej sytuacji przedsiębiorstwo musi dokonać działań restrukturyzacyjnych aby stworzyć możliwości utrzymania płynności finansowej.

c) Wartość zerowa kapitału obrotowego oznacza iż cały majątek obrotowy jest finansowany przez zobowiązania bieżące. Sytuacja ta jest najbardziej korzystna dla przedsiębiorstwa gdyż następuje optymalne dostosowanie terminów płatności z czasem pozostawania majątku w przedsiębiorstwie. Takie dostosowanie jest wyrazem przestrzegania w zarządzaniu kapitałem obrotowym zasady autolikwidacji długu.

- Zasada autolikwidacji długu mówi o tym, że czas przekształcenia składnika aktywów obrotowych na środki pieniężne musi być ściśle skorelowane z czasem zapłaty zobowiązania bieżącego, który finansuje składniki aktywów obrotowych. Konsekwencją tej reguły jest nie tylko możliwość utrzymania płynności finansowej ale również minimalizacji ponoszonych kosztów jej utrzymania.

5. Kapitał oborowy spełnia w przedsiębiorstwie następujące funkcje:

- Czynnika optymalizującego wykorzystanie majątku przedsiębiorstwa w kontekście ustalonych źródeł finansowania,

- Zabezpieczenie płynności finansowej w przedsiębiorstwie.

6. Pod pojęciem strategii zarządzania kapitałem obrotowym rozumiemy określony sposób kształtowania aktywów i pasywów bieżących przedsiębiorstwa. Kryterium wyboru strategii zarządzania kapitałem obrotowym jest dokonanie wyboru między płynnością a zyskownością.

7. Można wyróżnić dwie strategie w zarządzaniu kapitałem obrotowym:

a) Strategia konserwatywna – nadawanie większego znaczenia płynności nad zyskownością. Strategia konserwatywna przyznaje pierwszeństwo płynności. Konsekwencją tej strategii jest częste utrzymywanie wysokich stanów przede wszystkim zapasów w przedsiębiorstwie. Powoduje to ponoszenie dodatkowych kosztów i tym samym obniżenie zyskowności prowadzonej działalności.

Cechy strategii konserwatywnej:

- Wysoka płynność finansowa, czyli wypłacalność przedsiębiorstwa, przy czym wskaźnik wystarczalności gotówkowej jest większy od jedności co oznacza nadpłynność występującą w firmie,

- Niska zyskowność kapitału własnego gdyż droższy kapitał stały służy do finansowania działalności bieżącej zapewniając wypłacalność firmy,

- Korzystanie z dźwigni finansowej i osłony podatkowej jest na stosunkowo niewielkim poziomie ze względu na preferowaną strukturę źródeł finansowania aktywów.

b) Strategia agresywna – daje pierwszeństwo zyskowności nad płynnością. Konsekwencją tego może być wyższy poziom zobowiązań bieżących niż aktywów bieżących. Tym samym przedsiębiorstwo osiąga niższą płynność finansową jednak posiadając niewielki majątek oborowy może nim gospodarować efektywniej co pozwala na zwiększenie rentowności prowadzonej działalności.

Cechy strategii agresywnej:

- Finansowanie aktywów obrotowych zobowiązaniami bieżącymi, które w przypadku niewystarczającej wysokości powodują osiąganie ujemnej wartości kapitału obrotowego w przedsiębiorstwie,

- Niskie koszty finansowania majątku obrotowego ze względu na duży udział kredytów krótkoterminowych co pozwala na wykorzystanie dźwigni finansowej i osłony podatkowej,

- Wskaźnik płynności szybkiej jest mniejszy od jedności co oznacza niebezpieczeństwo pojawienia się trudności płatniczej,

- Wysoka zyskowność kapitału własnego ze względu na wykorzystanie w finansowaniu tańszego źródła finansowania w postaci kredytu krótkoterminowego.