FINANSE PRZEDSIĘBIORSTWA – WYKŁADY

10.04.2014

24.04.2014

1. Cel działania jest niezbędny dla określenia strategii finansowania przedsiębiorstwa. Powszechnie uważa się, że celem tym jest zysk lub też jego maksymalizacja. Cel ten jest kwestionowany ze względu na:

- Zysk jest kategorią wynikową będącą pochodną ewidencyjnego odniesienia poniesionych kosztów do osiągniętych przychodów i opiera się na zasadzie memoriałowej ewidencji a nie kasowej, zatem zysk bilansowy jest tylko zyskiem papierowym,

- Nie określa się o który zysk chodzi, czy o zysk operacyjny, czy zysk brutto, a może zysk netto,

- Rachunkowe rozumienie zysku nie jest tożsame z jego ekonomicznym rozumieniem. W ujęciu ekonomicznym poza kosztami o charakterze księgowym postuluje się ujmowanie w rachunku zysków kosztu alternatywnego będącego odpowiednikiem ryzyka ponoszonego w przypadku angażowania posiadanych przez przedsiębiorstwo zasobów, które jest różne dla różnych działalności. Powoduje to, że zysk nie może być z punktu widzenia ekonomicznego obiektywną kategorią,

- Problematycznym staje się określenie pojęcia maksymalizacji na gruncie nauk ekonomicznych. Czy maksymalizacja ta jest rozumiana w potocznym tego słowa znaczeniu czy też zrównania kosztu krańcowego z utargiem krańcowym,

- Brak określenia horyzontu czasowego maksymalizacji,

- Trudno obecnie wyjaśnić zachowania współczesnych przedsiębiorstw i ich pracowników rozpatrując je przez pryzmat maksymalizacji zysku czy też efektywności w działaniach,

- Powstaje dylemat kto ma ten maksymalny poziom zysku ustalać, czy zarządzający czy właściciele. Sprzeczność taka istnieje szczególnie w przypadku spółek kapitałowych.

2. Z drugiej strony kwestionowanie samego zysku jako warunku funkcjonowania przedsiębiorstwa nie znajduje w pełni uzasadnienia, gdyż zysk jako kategoria wynikowa umożliwia określenie efektywności działania przedsiębiorstwa jak również możliwości porównywania z innymi przedsiębiorstwami.

3. Podstawowym celem działania podmiotu gospodarczego jest wzrost jego wartości, czyli wzrost wielkości posiadanych kapitałów własnych. Kryterium ustalenia pożądanej wielkości wartości przedsiębiorstwa jest akceptowany poziom ryzyka przez decydentów. Przyjęty cel uwzględnia zysk jako warunek wzrostu wartości kapitału własnego.

4. W przypadku gdy przedsiębiorstwo jest uczestnikiem giełdy papierów wartościowych, wartość przedsiębiorstwa jest wyrażana za pośrednictwem ceny rynkowej akcji.

Konsekwencją realizacji takiego celu działania przedsiębiorstwa jest konieczność podejmowania dwóch grup decyzji:

a) Decyzje inwestycyjne – związane są z przeznaczeniem środków na zwiększenie majątku przedsiębiorstwa, który ma być bazą zwiększenia dochodów w przyszłości. Decyzje te odzwierciedlają się w zmianie struktury aktywów przedsiębiorstwa i ich wielkości.

b) Decyzje finansowe – określają źródła finansowania decyzji inwestycyjnych i znajdują odzwierciedlenie w pasywach przedsiębiorstwa w tym w zmianie ich wielkości i struktury. Z decyzjami finansowymi związane jest:

- Zarządzanie bieżące – związane z kształtowaniem wielkości i struktury kapitału obrotowego w kontekście konieczności utrzymania płynności finansowej, czyli zdolności do terminowego regulowania swoich zobowiązań. Do oceny możliwości utrzymania płynności finansowej służą określone wskaźniki:

* $Wskaznik\ biezacej\ plynnosci = \frac{\text{aktywa\ obrotowe}}{zobowiazania\ biezace} = < 1,6 - 2,0 >$

* $Wskaznik\ szybkiej\ plynnosci = \frac{aktywa\ obrotowe\ - \ zapasy}{zobowiazania\ biezace} = < 1,2 - 1,6 >$

* $Wskaznik\ wystarczalnosci\ gotowkowej = \frac{srodki\ pieniezne}{zobowiazania\ wymagalne} = 1$

- Zarządzanie strategiczne finansami – związane jest z ustaleniem optymalnej wielkości struktury kapitałowej czyli proporcji między kapitałem własnym a kapitałem obcym jak również strukturą kapitału własnego i kapitału obcego. Z punktu widzenia wymagalności ich co ma przełożenie na wartość rynkową przedsiębiorstwa.

5. Bieżące zarządzanie finansami związane z określeniem wielkości i struktury kapitału obrotowego wiąże się z zarządzaniem poszczególnymi składnikami tego kapitału to znaczy:

- Zarządzanie zapasami,

- Zarządzanie należnościami,

- Zarządzanie gotówka i krótkoterminowymi papierami wartościowymi,

- Zarządzanie źródłami finansowania poszczególnych składników kapitału.

6. Do podstawowych zadań strategicznego zarządzania finansami należy określenie rodzaju, rozmiarów i źródeł finansowania aktywów, które decydują o strukturze kapitałowej przedsiębiorstwa.

7. Do zadań cząstkowych w tym obszarze zaliczamy:

- Kształtowanie wartości i struktury, zarówno kapitału własnego jak i obcego w kontekście ustalenia optymalnej struktury kapitału danego przedsiębiorstwa,

- Określenie metod i form pozyskiwania poszczególnych rodzajów kapitałów wraz z określeniem opłacalności ich wykorzystania,

- Określenie polityki dywidend.