膯w. nr: 11
Zagadnienia do samodzielnego opracowania.
Falami mechanicznymi nazywa si臋 fale rozchodz膮ce si臋 w o艣rodkach spr臋偶ystych. Ich ruch polega na przemieszczaniu si臋 wychyle艅 cz膮stek o艣rodka z po艂o偶enia r贸wnowagi. Dzi臋ki spr臋偶ysto艣ci o艣rodka drgania takie przekazywane s膮 coraz to dalej po艂o偶onym cz膮stkom i w ten spos贸b fala przechodzi przez o艣rodek materialny.
Og贸lnie fale mo偶na podzieli膰 na pod艂u偶ne i poprzeczne.
Fala pod艂u偶na jest to fala spr臋偶ysta, w kt贸rej drgania cz膮stek o艣rodka zachodz膮 w kierunku r贸wnoleg艂ym do kierunku rozchodzenia si臋 fali. Fala poprzeczna jest to fala, w kt贸rej cz膮stki o艣rodka drgaj膮 w p艂aszczy藕nie prostopad艂ej do kierunku rozchodzenia si臋 fali. Fale mechaniczne s膮 falami pod艂u偶nymi. Fale poprzeczne mog膮 powstawa膰 tylko w o艣rodkach maj膮cych spr臋偶ysto艣膰 postaci, czyli w cia艂a sta艂ych. Fale pod艂u偶ne zwi膮zane s膮 ze spr臋偶ysto艣ci膮 obj臋to艣ciow膮 o艣rodka. Z tego powodu, mog膮 one wyst臋powa膰 zar贸wno w cia艂ach sta艂ych, jak i w cieczach lub gazach.
R贸wnanie fali harmonicznej p艂askiej ma posta膰:
s = A sin (蠅 t - k x + 蠁0)
位 - d艂ugo艣膰 fali [m]
蠁0 - faza pocz膮tkowa (wielko艣膰 niemianowana)
A - amplituda fali (jednostka tej wielko艣ci zale偶y od rodzaju fali i od sposobu jej opisu, np. dla fal d藕wi臋kowych mo偶e to by膰 ci艣nienie akustyczne, i wtedy wyra偶a si臋 w Pa)
Superpozycja fal to sumowanie si臋 kilku niezale偶nych ruch贸w falowych.
Dla ma艂ych amplitud fal (ma艂ych nat臋偶e艅 fali) prawdziwa jest zasada superpozycji m贸wi膮ca, 偶e fala wypadkowa, b臋d膮ca wynikiem jednoczesnego na艂o偶enia si臋 kilku ruch贸w falowych, jest sum膮 fal sk艂adowych.
Prawo to nie zachodzi w o艣rodkach nieliniowych znacznych nat臋偶e艅 fal. W贸wczas fala wypadkowa nie jest zwykle sum膮 fal sk艂adowych i nie mo偶na m贸wi膰 o superpozycji fal, cho膰 nadal nast臋puje ich nak艂adanie si臋.
Interferencja 鈥 zjawisko powstawania nowego, przestrzennego rozk艂adu amplitudy fali (wzmocnienia i wygaszenia) w wyniku nak艂adania si臋 (superpozycji) dw贸ch lub wi臋cej fal. Warunkiem interferencji fal jest ich sp贸jno艣膰, czyli korelacja faz, amplitudy i cz臋stotliwo艣ci.
Tabele pomiarowe oraz obliczenia
l1 | l3 | l3 鈥 l1 | 位艣r 卤 u(位艣r) | T卤(u(T)) | vT 卤(u(vT)) | f 卤 uU(f) | fgen. |
---|---|---|---|---|---|---|---|
[m] | [m] | [m ] | [m ] | [ K ] | [ m/s ] | [ Hz ] | [ Hz ] |
0,068 | 0,41 | 0,342 |
|
|
|
|
1000 |
0,068 | 0,41 | 0,342 | 1000 | ||||
0,067 | 0,412 | 0,345 | 1000 | ||||
0,064 | 0,413 | 0,349 | 1000 | ||||
0,066 | 0,411 | 0,345 | 1000 | ||||
0,054 | 0,338 | 0,284 | 1200 | ||||
0,053 | 0,34 | 0,287 | 1200 | ||||
0,054 | 0,34 | 0,286 | 1200 | ||||
0,054 | 0,339 | 0,285 | 1200 | ||||
0,054 | 0,341 | 0,287 | 1200 |
m
T= 293,15K
T0=273,16K
V0=331,4 $\frac{m}{s}$
Wnioski
Wyznaczenie d艂ugo艣ci fali polega艂o na tym, by ods艂ucha膰 moment , kiedy fala stoj膮ca by艂a w momencie strza艂ki lub w臋z艂a. Metoda jak膮 tego dokonano jest dosy膰 niedok艂adna, ze wzgl臋du na trudno艣膰 precyzyjnego okre艣lenia fazy fali stoj膮cej. Na pr臋dko艣膰 a potem cz臋stotliwo艣膰 fali akustycznej mia艂a wp艂yw temperatura, kt贸ra by艂a wy偶sza od 273,15K.