CZYNNOŚCI POPRZEDZAJĄCE NAWIĄZANIE STOSUNKU PRACY
I. POZYSKIWNIE INFOMACJI O KANDYDACIE NA PRACOWNIKA
I.1.
- Art. 22¹ k.p. określa wyraźnie katalog informacji, których pracodawca może żądać od:
1) kandydata na pracownika,
2) pracownika.
- Pracodawca może żądać podania innych danych osobowych niż określone w art. 22¹ k.p., jeżeli obowiązek podania tych danych wynika z odrębnych przepisów (art. 22¹ § 4 k.p.)
- Pracodawca ma prawo żądać od kandydata na pracownika udokumentowania danych osobowych, może żądać okazania dokumentów (art. 22¹ § 3 zd.2 k.p.).
I.2. Pozyskiwanie informacji o ciąży
Co do zasady potencjalny pracodawca nie jest uprawniony do pozyskiwania informacji o ciąży.
*Wyjątek!!!
Kandydatka ubiega się o zatrudnienie na stanowisku, na którym wzbroniona jest praca kobietom w ciąży.
*Wykaz prac wzbronionych kobietom w ciąży
- Art. 176 k.p.
- Rozporządzenie Rady Ministrów z 10 X 1996 r. w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet
- Akty wewnątrzzakładowe [w szczególności zakładowy u.z.p. oraz regulamin pracy]
I.3. Pozyskiwanie informacji o niekaralności
- Pracodawcom przysługuje prawo do uzyskiwania informacji o osobach, których dane zostały zgromadzone w Krajowym Rejestrze Karnym [art. 6 pkt 10 ustawy z 24 V 2000 r. o Krajowym Rejestrze Karnym]
- Pracodawcom udziela się informacji o osobach, których dane zostały zgromadzone w rejestrze w zakresie niezbędnym do zatrudnienia pracownika.
* z przepisów rangi ustawowej wynika wymóg niekaralności,
* z przepisów rangi ustawowej wynika wymóg korzystania z pełni praw publicznych,
* z przepisów rangi ustawowej wynika konieczność ustalenia uprawnienia do zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego zawodu lub prowadzenia określonej działalności gospodarczej.
- Pracodawca zwraca się z zapytaniem o udzielenie informacji do Biura Informacyjnego Krajowego Rejestru Karnego lub jego punktów informacyjnych – działających przy niektórych sądach powszechnych (wymienionych w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 1 VI 2001 r. w sprawie udzielania informacji o osobach na podstawie danych osobowych zgromadzonych w Krajowym Rejestrze Karnym)
- Pracodawca musi określić rodzaj i zakres danych, które mają mu być udostępnione.
II. UMOWA PRZEDWSTĘPNA W PRAWIE PRACY
II.1. DOPUSZCZALNOŚĆ umowy przedwstępnej w prawie pracy
Wyrok SN z 15 III 1977 r., I PRN 22/77
,,Problem umów przedwstępnych nie został unormowany bezpośrednio w przepisach k.p. Nie oznacza to, że takie umowy w stosunkach pracy są niedopuszczalne. Nie ma żadnych przeszkód prawnych, by strony w umowie przedwstępnej zobowiązały się do zawarcia oznaczonej umowy o pracę. Podstawę prawną do zawarcia umowy przedwstępnej stanowi art. 389 k.c., który – z mocy art. 300 k.p. – ma odpowiednie zastosowanie do stosunków pracy”.
II.2. PODSTAWA PRAWNA
-art. 389 - 390 k.c. w zw. z art. 300 k.p.
II.3. CEL umowy przedwstępnej
*** na podstawie umowy przedwstępnej potencjalny pracodawca oraz przyszły pracownik zobowiązują się do zawarcia umowy o pracę.
II.4. PRZESŁANKI WAŻNOŚCI umowy przedwstępnej
*** umowa przedwstępna powinna określać istotne postanowienia umowy o pracę. Por. art. 29 § 1 k.p.
II.5. Skutki niezwarcia umowy o pracę
1. skutek SŁABSZY
- ODSZKODOWANIA może się domagać zarówno potencjalny pracownik, jak i pracodawca.
2. skutek DALEJ IDĄCY
- Możliwość dochodzenia zawarcia umowy o pracę
- Z tym roszczeniem może wystąpić tylko przyszły pracownik, gdy umowa przedwstępna czyni zadość wymaganiom, od których zależy ważność umowy o pracę (umowy przyrzeczonej), a w szczególności wymaganiom co do formy.
III. WSTĘPNE BADANIA LEKARSKIE
III.1. Osoby, które podlegają wstępnym badaniom lekarskim
Art. 229 § 1 k. p.
Wstępnym badaniom lekarskim podlegają:
- osoby przyjmowane do pracy,
- pracownicy młodociani przenoszeni na inne stanowiska,
- inni pracownicy przenoszeni na stanowiska, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe.
III.2. Osoby, które nie podlegają wstępnym badaniom lekarskim
Art. 229 § 1 k. p.
Wstępnym badaniom lekarskim nie podlegają:
- osoby ponownie przyjmowane do pracy u danego pracodawcy:
a) na to samo stanowisko
b) lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy, na podstawie kolejnej umowy o pracę zawartej w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę z tym pracodawcą.
III.3. SKIEROWANIE na wstępne badania lekarskie
Wstępne badania lekarskie przeprowadza się na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę. Por. §4 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 30 V 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych dla celów przewidzianych w Kodeksie pracy.
III.4. ORZECZENIE LEKARSKIE
Orzeczenie lekarskie stwierdzające:
1. Brak przeciwwskazań zdrowotnych na określonym stanowisku pracy lub
2. Przeciwwskazania zdrowotne do pracy na określonym stanowisku pracy. Por. § 2 ust. 5 Rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 30 V 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych dla celów przewidzianych w Kodeksie pracy.
III.5. KOSZTY przeprowadzenia wstępnych badań lekarskich
Wstępne badania lekarskie są przeprowadzane na koszt PRACODAWCY. Por. art. 229 § 6 k.p.
IV. BADANIA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNE
IV.1. Osoby podlegające badaniom sanitarno-epidemiologicznym
Obowiązkowym badaniom sanitarno-epidemiologicznym podlegają
*osoby podejmujące lub
*wykonujące prace, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby. Por. art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z 5 XII 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.
IV.2. SKIEROWANIE na badania sanitarno-epidemiologiczne
Na badania sanitarno-epidemiologiczne kieruje pracodawca albo zlecający wykonywanie pracy. Por. art. 6 ust. 2 pkt 2 ustawy z 5 XII 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.
IV.3. ORZECZENIE LEKARSKIE
Badania sanitarno-epidemiologiczne kończą się wydaniem orzeczenia lekarskiego:
1. o zdolności wykonywania prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby albo
2. o czasowych lub trwałych przeciwwskazaniach do wykonywania prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby.
IV.4. KOSZTY przeprowadzenia badań sanitarno-epidemiologicznych
KOSZTY badań sanitarno-epidemiologicznych są finansowane przez pracodawcę lub zlecającego wykonywanie pracy. Por. art. 8 ust. 4 ustawy z 5 XII 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi
Umowa o pracę a umowy cywilnoprawne, na podstawie których jest świadczona praca
| Umowa o pracę | Umowy cywilnoprawne, na podstawie których jest świadczona praca | |
|---|---|---|
umowne PODPORZĄDKOWANIE
|
WSPÓŁDZIAŁANIE |
|
OSOBISTE świadczenie pracy |
OSOBISTE świadczenie pracy tylko wtedy, gdy
|
|
| ryzyko (techniczne, gospodarcze, socjalne, osobowe) – co do zasady obciąża pracodawcę | rozkład ryzyka po obu stronach stosunku prawnego | |
| odpłatność | odpłatnie/nieodpłatnie |
UMOWA O PRACĘ
1. TERMIN nawiązania umownego stosunku pracy
Umowa o pracę jest czynnością prawną, która powoduje powstanie stosunku pracy między stronami:
a) w dniu, który strony określiły jako dzień rozpoczęcia pracy
ALBO
b) w dniu, w którym umowa została zawarta, jeżeli strony nie podały innej daty powstania stosunku pracy
- bądź to wyraźnie w samej umowie,
- bądź przez takie zachowanie, które w sposób dostateczny ujawniło ich wolę co do terminu powstania stosunku pracy [art. 60 k.c. w zw. z art. 300 k.p]
*** Przystąpienie pracownika do pracy nie jest zdarzeniem koniecznym do powstania stosunku pracy zgodnie z dyspozycją art. 26 k.p.
2. TREŚĆ umowy o pracę
* Art. 29 § 1 k.p.
Umowa o pracę określa:
- strony umowy,
- rodzaj umowy,
- datę jej zawarcia,
- oraz warunki pracy i płacy, w szczególności:
1) Rodzaj pracy,
2) Miejsce wykonywania pracy,
3) Wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia,
4) Wymiar czasu pracy,
5) Termin rozpoczęcia pracy.
* Ważność umowy o pracę nie zależy od podania wszystkich uzgodnionych warunków pracy i płacy. ,,Do nawiązania stosunku pracy wystarczy podanie w umowie składników przedmiotowo istotnych (tzw. essentialia negotii), a mianowicie rodzaju pracy”. [T. Zieliński, [w:] Kodeks pracy. Komentarz, pod red. L. Florka, 4. wyd., Warszawa 2005, s. 297]
3. SPOSOBY ZAWARCIA umowy o pracę
1. w drodze NEGOCJACJI (art. 72 k.c. w zw. z art. 300 k.p.)
2. przez złożenie OFERTY i jej przyjęcie (art. 66 - 71 k.c. w zw. z art. 300 k.p.)
3. przez PRZYSTĄPIENIE do świadczenia pracy
* Przystąpienie do świadczenia pracy = zachowanie wyrażające wolę zawarcia umowy o pracę (art. 60 k.c. w zw. z art. 300 k.p.)
4. FORMA zawarcia umowy o pracę
Art. 29 § 2 zd. 2 k.p.
Jeżeli umowa o pracę nie została zawarta w formie pisemnej, pracodawca powinien, najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika, potwierdzić pracownikowi na piśmie ustalenia
- co do stron umowy,
- rodzaju umowy
- oraz jej warunków.
5. RODZAJE umowy o pracę
5.1. Umowa o pracę NA CZAS NIEOKREŚLONY
5.2. Umowa o pracę NA CZAS OKREŚLONY
- Art. 25¹ § 1 k.p.
Zawarcie kolejnej umowy o pracę na czas określony jest równoznaczne w skutkach prawnych z zawarciem umowy o pracę na czas nieokreślony, jeżeli poprzednio strony dwukrotnie zawarły umowę o pracę na następujące po sobie okresy, o ile przerwa między rozwiązaniem poprzedniej a nawiązaniem kolejnej umowy o pracę nie przekroczyła 1 miesiąca.
- Art. 25¹ § 3 k.p.: Przepis §1 nie dotyczy umów o pracę na czas określony zawartych:
1) w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności,
2) w celu wykonywania pracy o charakterze dorywczym lub sezonowym albo zadań realizowanych cyklicznie.
- Art. 21 ustawy z 9 VII 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych
Do umów o pracę na czas określony zawartych między agencją pracy tymczasowej a pracownikiem tymczasowym nie stosuje się art. 25¹ Kodeksu pracy.
- Art. 13 ustawy z 1 VII 2009 r. o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców
1. Okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony, a także łączny okres zatrudnienia na podstawie kolejnych umów o pracę na czas określony między tymi samymi stronami stosunku pracy, nie może przekraczać 24 miesięcy.
2. Za kolejną umowę o pracę na czas określony, w rozumieniu ust. 1, uważa się umowę zawartą przed upływem 3 miesięcy od rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniej umowy zawartej na czas określony.
5.3. Umowa o pracę NA ZASTĘPSTWO
5.4. Umowa o pracę NA CZAS WYKONANIA OKREŚLONEJ PRACY
5.5. Umowa o pracę NA OKRES PRÓBNY
5.6. *Umowy o pracę W CELU PRZYGOTOWANIA ZAWODOWEGO
5.7. *Umowy o pracę w innym celu niż przygotowanie zawodowe, PRZY PRACACH LEKKICH
* Na podstawie tych umów o pracę są zatrudniani pracownicy MŁODOCIANI
KLAUZULE AUTONOMICZNE
I. POJĘCIE
* Tzw. umowy dodatkowe
* Są to porozumienia uzupełniające treść umowy o pracę lub innego aktu stanowiącego podstawę nawiązania stosunku pracy.
* Klauzule autonomiczne są zależne od istnienia stosunku pracy, ale ich zawarcie, zmiana i rozwiązanie może nastąpić w sposób odrębny, autonomiczny w stosunku do aktu stanowiącego podstawę nawiązania stosunku pracy.
II. Klauzula o dopuszczalności wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę na czas określony za wypowiedzeniem
* Art. 33 k.p.: Przy zawieraniu umowy o pracę na czas określony, dłuższy niż 6 miesięcy, strony mogą przewidzieć dopuszczalność wcześniejszego rozwiązania tej umowy za dwutygodniowym wypowiedzeniem.
* Klauzula o dopuszczalności wcześniejszego rozwiązania za wypowiedzeniem umowy o pracę zawartej na czas określony, dłuższy niż 6 miesięcy, może być zamieszczona:
1. w umowie o pracę;
2. w odrębnym dokumencie.
*
1. Sąd Najwyższy stwierdził, że strony mogą przewidzieć dopuszczalność wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony, dłuższy niż 6 miesięcy, nie tylko na etapie zawierania umowy o pracę, ale także w okresie jej trwania.
2. Sąd Najwyższy przyjął, że użyty w art. 33 k.p. zwrot ,,przy zawieraniu” odnosi się do określonego rodzaju umowy o pracę, nie oznacza zaś momentu, w którym dopuszczalne jest zawarcie klauzuli. Por. uchwała SN z 14 VI 1994 r., I PZP 26/94, OSNAPiUS 1994, nr 8, poz. 126. Krytyczna glosa A. Tomanka, OSP 1995, nr 9, poz. 184
III. Klauzula o zakazie konkurencji
Umowa o zakazie konkurencji powinna być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności (art. 1013 k.p.)
INFORMACJA O WARUNKACH ZATRUDNIENIA
Od 1 stycznia 2004 r. każdy pracodawca, niezależnie od tego, ilu pracowników zatrudnia, powinien poinformować każdego pracownika o warunkach zatrudnienia.
Informację o warunkach zatrudnienia powinni otrzymać:
1. Pracownicy zatrudniani począwszy od 1 stycznia 2004 r., nawet wówczas, gdy są to dotychczasowi pracownicy, z którymi pracodawca zawiera kolejną umowę o pracę
2. Pracownicy zatrudnieni przed 1 stycznia 2004 r. powinni otrzymać pisemną informację o warunkach zatrudnienia do 30 czerwca 2004 r.
Pisemna informacja, o której mowa w art. 29 § 3 k.p., powinna mieć charakter zindywidualizowany i służyć faktycznemu zapoznaniu się pracownika z przysługującymi mu prawami.
•€€€€€€€ FORMA: pisemna
•€€€€€€€ TERMIN: w ciągu 7 dni od zawarcia umowy o pracę
•€€€€€€€ TREŚĆ: została określona w art. 29 § 3 k.p.
TREŚĆ (zakres) informacji o warunkach zatrudnienia |
Pracodawca nie ma obowiązku ustalenia regulaminu pracy |
|---|---|
| *1. Obowiązująca pracownika dobowa i tygodniowa norma czasu pracy. | + pora nocna |
| *2. Częstotliwość wypłaty wynagrodzenia za pracę. | + miejsce, termin i czas wypłaty wynagrodzenia za pracę |
| *3. Wymiar urlopu wypoczynkowego. | + sposób potwierdzania przez pracowników przybycia i obecności w pracy |
| *4. Długość okresu wypowiedzenia. | + sposób usprawiedliwiania nieobecności w pracy |
| *5. Obwiązywanie układu zbiorowego pracy. |
* obowiązek informowania także o zmianie tych warunków zatrudnienia
Dodatkowe informacje o warunkach zatrudnienia
1. praca jest wykonywana na obszarze państwa niebędącego członkiem UE
* Art. 291 k.p.
§ 2. Przed skierowaniem pracownika do pracy na obszarze państwa niebędącego członkiem Unii pracodawca dodatkowo informuje pracownika na piśmie o:
1) świadczeniach przysługujących z tytułu skierowania do pracy poza granicami kraju, obejmujących zwrot kosztów przejazdu oraz zapewnienie zakwaterowania,
2) warunkach powrotu pracownika do kraju.
2. praca jest wykonywana w formie telepracy
*Art. 6710 k.p.
§ 1. Jeżeli przy zawieraniu umowy o pracę strony uzgodnią, że praca będzie wykonywana w formie telepracy, informacja o warunkach zatrudnienia obejmuje dodatkowo co najmniej:
1) określenie jednostki organizacyjnej pracodawcy, w której strukturze znajduje się stanowisko pracy telepracownika,
2) wskazanie osoby lub organu, o których mowa w art. 31, odpowiedzialnych za współpracę z telepracownikiem oraz upoważnionych do przeprowadzania kontroli w miejscu wykonywania pracy.
§ 2. Jeżeli w trakcie zatrudnienia strony uzgodnią, że praca będzie wykonywana w formie telepracy, pracodawca przekazuje na piśmie telepracownikowi informacje określone w § 1 pkt 1 i 2, najpóźniej w dniu rozpoczęcia przez niego wykonywania pracy w formie telepracy.
•€€€€€€€ Zgodnie z art. 29 § 3¹ k.p. poinformowanie pracownika o jego warunkach zatrudnienia może nastąpić przez pisemne wskazanie odpowiednich przepisów prawa pracy, w tym przepisów k.p., innych ustaw, aktów wykonawczych oraz postanowień aktów wewnątrzzakładowych. Podobnie: art. 291 § 3 k.p.
•€€€€€€€ Niepoinformowanie pracownika przez pracodawcę o warunkach zatrudnienia nie wpływa na ważność zawartej umowy o pracę.
•€€€€€€€ Niedopełnienie obowiązku poinformowania pracownika o warunkach zatrudnienia nie skutkuje odpowiedzialnością pracodawcy za wykroczenie przeciwko prawom pracownika.
Informowanie pracownika o zamianach warunków zatrudnienia
•€€€€€€€ FORMA: pisemna
•€€€€€€ TERMIN: niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 1 miesiąca od dnia wejścia w życie zmian, a w przypadku gdy rozwiązanie umowy o pracę miałoby nastąpić przed upływem tego terminu - nie później niż do dnia rozwiązania umowy.
Art. 29 k.p.
§ 32. Pracodawca informuje pracownika na piśmie o zmianie jego warunków zatrudnienia, o których mowa w § 3 pkt 1-4, o objęciu pracownika układem zbiorowym pracy, a także o zmianie układu zbiorowego pracy, którym pracownik jest objęty, niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 1 miesiąca od dnia wejścia w życie tych zmian, a w przypadku gdy rozwiązanie umowy o pracę miałoby nastąpić przed upływem tego terminu - nie później niż do dnia rozwiązania umowy.
§ 33. Poinformowanie pracownika o zmianie jego warunków zatrudnienia, o których mowa w § 3 pkt 1-4, może nastąpić przez pisemne wskazanie odpowiednich przepisów prawa pracy.
NAWIĄZANIE STOSUNKU PRACY
I. Umowa o pracę oraz umowa o zakazie konkurencji
I.1.
* Proszę ocenić prawdziwość twierdzeń
| Prawda | Fałsz | ||
|---|---|---|---|
| 1 | Umowa o pracę wymaga pod rygorem nieważności formy pisemnej. | ||
| 2 | Jeżeli umowa o pracę nie została zawarta z zachowaniem formy pisemnej, pracodawca powinien, najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika, potwierdzić pracownikowi na piśmie ustalenia co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków. | ||
| 3 | Rodzaj pracy to składnikiem przedmiotowo istotnym (essentialia negotii) umowy o pracę. | ||
| 4 | Jeżeli w umowie o pracę nie określono terminu rozpoczęcia pracy, stosunek pracy nawiązuje się w dniu zawarcia umowy. | ||
| 5 | Umowa o pracę na czas nieokreślony może być poprzedzona umową o pracę na okres próbny, nieprzekraczający 3 miesięcy. | ||
| 6 | Zawarcie trzeciej umowy o pracę na czas określony między agencją pracy tymczasowej a pracownikiem tymczasowym jest równoznaczne w skutkach prawnych z zawarciem umowy o pracę na czas nieokreślony. | ||
| 7 | Przy zawieraniu umowy o pracę na czas określony, dłuższy niż 6 miesięcy, strony mogą przewidzieć dopuszczalność jej wcześniejszego rozwiązania za dwudniowym wypowiedzeniem. | ||
| 8 | Przy zawieraniu umowy o pracę na czas wykonania określonej pracy strony mogą przewidzieć dopuszczalność wcześniejszego rozwiązania tej umowy za dwutygodniowym wypowiedzeniem. |
I.2.
* Proszę poprawić błędy merytoryczne w twierdzeniach
1. Umowa o pracę na zastępstwo nie może być poprzedzona umową o pracę na okres próbny.
2. Umowa o zakazie konkurencji w czasie trwania stosunku pracy ma charakter odpłatny.
3. Pracownikowi za powstrzymanie się od działalności konkurencyjnej w okresie po ustaniu stosunku pracy przysługuje odszkodowanie w wysokości nie niższej niż 15 % wynagrodzenia zasadniczego.
4. W ciągu 14 dni od dnia zawarcia umowy o pracę pracodawca powinien poinformować pracownika na piśmie o warunkach zatrudnienia.
5. Pracodawca informuje pracownika na piśmie o objęciu pracownika układem zbiorowym pracy niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 2 tygodni od dnia wejścia w życie układu zbiorowego pracy.
6. Przystąpienie pracownika do świadczenia pracy jest zdarzeniem koniecznym do powstania stosunku pracy.
7. Termin rozpoczęcia pracy jest składnikiem przedmiotowo istotnym (essentialia negotii) umowy o pracę.
8. Umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy może mieć charakter odpłatny lub nieodpłatny.
I.3.
* Do umów wymienionych w kolumnie A proszę przyporządkować odpowiednie twierdzenia z kolumny B
| A | B |
|---|---|
| 1- umowa o pracę na czas nieokreślony | a- Jest umową terminową. |
| 2- umowa o pracę na czas określony | b- Jest umową bezterminową. |
| 3- umowa o pracę na zastępstwo | c- Może być poprzedzona zawarciem umowy o pracę na okres próbny. |
| 4- umowa o pracę na czas wykonania określonej pracy | d- Powinna być zawarta w formie pisemnej. |
| 5- umowa o pracę na okres próbny | e- Jeżeli nie jest zawarta w formie pisemnej, jest nieważna. |
I.4.
* Do umów wymienionych w kolumnie A proszę przyporządkować odpowiednie twierdzenia z kolumny B
| A | B |
|---|---|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
II. Powołanie, mianowanie i wybór jako podstawa nawiązania stosunku pracy
II.1.
* Proszę uzupełnić tabelę
| Stosunek pracy | |
|---|---|
| z POWOŁANIA | |
Termin nawiązania stosunku pracy
|
II.2.
* Proszę uzupełnić tabelę
| Pracownicy zatrudnieni na podstawie: |
|---|
| POWOŁANIA |
|
NAWIĄZANIE STOSUNKU PRACY
Powtórzenie
I. Nawiązanie umownego stosunku pracy
I.1.
*Proszę ocenić prawdziwość twierdzeń
| Prawda | Fałsz | ||
|---|---|---|---|
| 1. | Pracowników młodocianych zatrudnia się wyłącznie na podstawie umów o pracę na czas wykonania określonej pracy. | ||
| 2. | Umowa o pracę, która nie została zwarta w formie pisemnej, jest nieważna. | ||
| 3. | Rodzaj umówionej pracy to składnik przedmiotowo istotny (tzw. essentialia negotii) umowy o pracę. | ||
| 4. | Umowa o pracę na czas wykonania określonej może być poprzedzona zawarciem umowy o pracę na okres próbny, nieprzekraczający dwóch tygodni. | ||
| 5. | W ciągu 7 dni od dnia zawarcia umowy o pracę pracodawca powinien przekazać każdemu pracownikowi informację o warunkach zatrudnienia. | ||
| 6. | Umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy ma charakter odpłatny. |
I.2.
*Proszę poprawić błędy merytoryczne w twierdzeniach
1. Zdarzeniem koniecznym do nawiązania umownego stosunku pracy jest przystąpienie pracownika do świadczenia pracy.
2. Jeżeli umowa o pracę nie została zawarta z zachowaniem formy pisemnej, pracodawca powinien potwierdzić pracownikowi na piśmie ustalenia co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków w ciągu 7 dni od dnia rozpoczęcia pracy.
3. Umowny stosunek pracy nawiązuje się w dniu zawarcia umowy o pracę.
4. Umowa o zakazie konkurencji zawarta bez zachowania formy pisemnej jest ważna, ale powinna zostać potwierdzona na piśmie w terminie 14 dni od jej zawarcia.
5. Umowa o zakazie konkurencji w trakcie trwania stosunku pracy ma charakter odpłatny.
6. Umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy może mieć charakter odpłatny lub nieodpłatny.
7. Przy zawieraniu umowy o pracę na czas określony strony mogą przewidzieć dopuszczalność jej wcześniejszego rozwiązania za dwutygodniowego wypowiedzenia, jeżeli umowa została zawarta na okres dłuższy niż 12 miesięcy.
II. Nawiązanie pozaumownych stosunków pracy
* Proszę ocenić prawdziwość twierdzeń
| Prawda | Fałsz | ||
|---|---|---|---|
| 1 | Stosunek pracy na podstawie powołania nawiązuje się na czas nieokreślony lub na czas określony. | ||
| 2 | Organizator powołuje dyrektora instytucji kultury wyłącznie na czas określony. | ||
| 3 | Wicemarszałek województwa jest pracownikiem samorządowym zatrudnionym na podstawie powołania. | ||
| 4 | Burmistrz jest pracownikiem samorządowym zatrudnionym na podstawie wyboru. | ||
| 5 | Skarbnika gminy zatrudnia się na podstawie umowy o pracę albo na podstawie mianowania. | ||
| 6 | Urzędników służby cywilnej zatrudnia się na podstawie mianowania. | ||
| 7 | Jeżeli w akcie powołania nie określono terminu nawiązania stosunku pracy, stosunek pracy nawiązuje się w dniu doręczenia powołania. | ||
| 8 | Nawiązanie stosunku pracy z powołania może być poprzedzone konkursem. | ||
| 9 | Powołanie powinno być dokonane na piśmie. | ||
| 10 | Pracowników służby cywilnej zatrudnia się na podstawie mianowania. |
NAWIĄZANIE STOSUNKU PRACY
Kazusy
KAZUS NR 1
Podczas rozmowy kwalifikacyjnej kierownik działu kadr Agencji Reklamowej MASSIMO zawsze pyta kobiety ubiegające się o zatrudnienie, czy mają lub zamierzają w przyszłości posiadać dzieci. Pytanie ma na celu ustalenie, czy osoba, która ubiega się o zatrudnienie w Agencji Reklamowej, będzie dyspozycyjna. To pytanie jest zamieszczane również w kwestionariuszach osobowych, które wypełniają osoby ubiegające się o zatrudnienie.
•€€€€€€€ Czy żądanie podania takiej informacji jest zgodne z prawem?
KAZUS NR 2
Anna Zalewska ubiegała się o pracę w sklepie spożywczym, którego właścicielem jest Roman Sławiński. Zażądał on:
wypełnienia kwestionariusza osobowego,
a ponadto przedstawienia
- świadectwa pracy z poprzedniego miejsca pracy,
- wyników badań sanitarno-epidemiologicznych,
- zaświadczenia lekarskiego stwierdzającego, iż kandydatka ubiegająca się o pracę nie jest w ciąży.
Anna Zalewska przedstawiła wymagane dokumenty, z wyjątkiem zaświadczenia lekarskiego stwierdzającego, że nie jest w ciąży. Roman Sławiński stwierdził, że dokumenty są niekompletne i z uwagi na to nie jest możliwe zatrudnienie Anny Zalewskiej na okres próbny.
•€€€€€€€ Czy Roman Sławiński był uprawniony do tego, żeby domagać się od Anny Zalewskiej przedstawienia dokumentów, o których wyżej mowa?
KAZUS NR 3
I.
Dnia 27 września 2010 r. została zwarta umowa o pracę na czas nieokreślony pomiędzy Martą Lipską a Przedsiębiorstwem Produkcyjnym Bio-URODA Sp. Z o.o. – reprezentowanym przez Jana Nowaka (dyrektora generalnego). W umowie jako dzień rozpoczęcia pracy wskazano 1 października 2010 roku. Marta Lipska została zatrudniona na stanowisku kierownika działu marketingu. Strony ustaliły, że będzie świadczyła ona pracę w pełnym wymiarze czasu pracy, w podstawowym systemie czasu pracy. Miała ona otrzymywać wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 3500 zł brutto miesięcznie oraz dodatki do wynagrodzenia zasadniczego – funkcyjny w wysokości 300 zł brutto miesięcznie oraz dodatek motywacyjny po spełnieniu warunków określonych w regulaminie wynagradzania.
•€€€€€€€ Kiedy dojdzie do nawiązania stosunku pracy?
II.
Dnia 27 września 2010 r. została zawarta także umowa o zakazie konkurencji. Marta Lipska zobowiązała się, że w czasie trwania stosunku pracy oraz przez okres 1 roku od jego ustania nie będzie prowadziła działalności konkurencyjnej w stosunku do pracodawcy oraz nie będzie świadczyła pracy na rzecz podmiotów, które taką działalność prowadzą. Z kolei pracodawca (Przedsiębiorstwo Produkcyjne Bio-URODA Sp. Z o.o.) zobowiązał się do wypłaty świadczeń odszkodowawczych: w okresie zatrudnienia – 300 zł brutto miesięcznie, a w dniu ustania stosunku pracy – 15. 000 zł brutto (jednorazowo wypłacona kwota za cały okres powstrzymania się od działalności konkurencyjnej po ustaniu stosunku pracy).
•€€€€€€€ Czy postanowienia umowy o zakazie konkurencji są zgodne z przepisami prawa pracy?
KAZUS NR 4
Dnia 30 września 2008 r. doszło do podpisania umowy o pracę na czas nieokreślony pomiędzy Danutą Kowalską a Przedsiębiorstwem Farmaceutycznym LEK Sp. Z o.o. - reprezentowanym przez Jana Nowaka (dyrektora generalnego). Danuta Kowalska została zatrudniona na stanowisku asystenta głównego księgowego w wymiarze ¾ czasu pracy. Strony ustaliły, że będzie świadczyła ona pracę w podstawowym systemie czasu pracy. Miała ona otrzymywać wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 3000 zł brutto miesięcznie oraz dodatek funkcyjny w wysokości 300 zł brutto miesięcznie.
.......................................................................
pieczęć nagłówkowa Pracodawcy
Warszawa, 30 września 2008 roku
UMOWA O PRACĘ NA CZAS NIEOKREŚLONY
Zawarta pomiędzy Przedsiębiorstwem Farmaceutycznym LEK Sp. Z o.o. (zwanym dalej Pracodawcą) – reprezentowanym przez dyrektora generalnego Jana Nowaka - a Danutą Kowalską (zwaną dalej Pracownikiem).
Strony ustalają następujące warunki zatrudnienia:
1. Pracodawca zatrudnia Pracownika na stanowisku asystenta głównego księgowego.
2. Miejscem wykonywania pracy będzie siedziba Pracodawcy.
3. Pracownik będzie świadczył pracę w wymiarze ¾ czasu pracy.
4. Pracownik będzie otrzymywał wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 3000 zł brutto miesięcznie oraz dodatek funkcyjny w wysokości 300 zł brutto miesięcznie.
5. Pracownik rozpocznie pracę 1 października 2008 r.
......................................................................
data i podpis Pracownika
.....................................................................
data i podpis osoby reprezentującej Pracodawcę
I.1. Kiedy dojdzie do nawiązania stosunku pracy?
I.2. Czy treść umowy o pracę została sformułowana w sposób prawidłowy?
II.
Dnia 30 września 2008 r. podpisano także umowę o zakazie konkurencji. Danuta Kowalska zobowiązała się do powstrzymania się od działalności konkurencyjnej w czasie trwania stosunku pracy oraz w okresie 2 lata po jego ustaniu. Pracodawca miał jej wypłacać z tego tytułu odszkodowanie, w okresie zatrudnienia - 300 zł brutto miesięcznie, a po ustaniu stosunku pracy - 500 zł brutto miesięcznie.
.....................................................................
pieczęć nagłówkowa Pracodawcy
Warszawa, 30 września 2008 roku
UMOWA O ZAKAZIE KONKURENCJI
Zawarta pomiędzy Przedsiębiorstwem Farmaceutycznym LEK Sp. Z o.o. (zwanym dalej Pracodawcą) – reprezentowanym przez dyrektora generalnego Jana Nowaka - a Danutą Kowalską (zwaną dalej Pracownikiem).
1. Pracownik zobowiązuje się w czasie trwania stosunku pracy oraz w okresie 2 lata po jego ustaniu nie prowadzić działalności konkurencyjnej w stosunku do działalności prowadzonej przez Pracodawcę.
2. Pracodawca zobowiązuje się do wypłaty świadczeń odszkodowawczych w zamian za powstrzymanie się przez Pracownika od działalności konkurencyjnej. W okresie zatrudnienia Pracodawca będzie wypłacał 300 zł brutto miesięcznie, a w okresie 2 lat po ustaniu stosunku pracy - 500 zł brutto miesięcznie.
......................................................................
data i podpis Pracownika
......................................................................
data i podpis osoby reprezentującej Pracodawcę
II.1. Czy postanowienia umowy o zakazie konkurencji są zgodne z przepisami prawa pracy?
II.2. Czy umowa o zakazie konkurencji może być rozwiązana w trakcie trwania stosunku pracy?
KAZUS NR 5
Agata Nowak jest zatrudniona w liceum ogólnokształcącym od 1995 r. (od 1 września 2003 r. na podstawie mianowania). W styczniu 2008 r. Agata Nowak przeszła operację guzków głosowych. W związku z operacją była hospitalizowana przez 3 tygodnie. Następnie otrzymała zaświadczenie lekarskie stwierdzające jej niezdolność do pracy do końca listopada 2008 roku.
Czy w związku z chorobą Agaty Nowak istnieją podstawy do zatrudnienia innego nauczyciela na podstawie umowy o pracę na zastępstwo?
KAZUS NR 6
Zuzanna Wojciechowska (laborantka) była zatrudniona w Spółdzielni Mleczarskiej w Krasnymstawie od 1 września 1996 roku. Podstawą zatrudnienie była umowa o pracę na czas nieokreślony. Strony ustaliły, że praca będzie świadczona w pełnym wymiarze czasu pracy, w podstawowym systemie czasu pracy.
W lutym 2002 r. Zuzanna Wojciechowska urodziła córkę Agnieszkę. Pracodawca udzielił jej bezpośrednio po urlopie macierzyńskim urlopu wychowawczego (do 31 października 2004 r.). W październiku 2002 r. dyrektor do spraw personalnych postanowił zatrudnić na ¾ etatu Ewę Nowicką (laborantkę) w zastępstwie Zuzanny Wojciechowskiej.
•€€€€€€€ Czy pracownik zastępujący (Ewa Nowicka) może być zatrudniona w niższym wymiarze czasu pracy niż pracownik zastępowany (Zuzanna Wojciechowska)?
•€€€€€€€ Proszę sformułować treść umowy o pracę zawartej pomiędzy Ewą Nowicką (pracownikiem) a Spółdzielnią Mleczarską w Krasnymstawie (pracodawcą).
KAZUS NR 7
W Przedsiębiorstwie LUX S. A. (produkcja sprzętu chłodniczego) jest zatrudnionych około 420 osób. Dnia 20 czerwca 2004 r. w Przedsiębiorstwie LUX S. A. został zatrudniony Jan Nowak. Pięć dni później otrzymał on pismo, w którym wskazano numery artykułów kodeksu pracy oraz regulaminu pracy, zawierające informacje o obowiązującej pracownika dobowej i tygodniowej normie czasu pracy, częstotliwości wypłaty wynagrodzenia za pracę, wymiarze urlopu wypoczynkowego oraz długości okresu wypowiedzenia umowy o pracę.
Czy pracodawca w sposób prawidłowy poinformował pracownika o warunkach zatrudnienia?
KAZUS NR 8
Filip Kowalczyk został zatrudniony na stanowisku specjalisty do spraw promocji w Przedsiębiorstwie Produkcyjnym POLSKIE SOKI Sp. Z o.o. na podstawie umowy o pracę na czas określony od 2 października 2006 r. do 30 września 2010 roku. W umowie o pracę zostały ustalone następujące warunki zatrudnienia:
Pracodawca zatrudnia Pracownika na stanowisku specjalisty do spraw promocji w pełnym wymiarze czasu pracy;
W czasie trwania stosunku pracy Pracownik będzie otrzymywał wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 3000 zł brutto oraz dodatki do wynagrodzenia zasadniczego – w wysokości i na zasadach określonych w obowiązującym u Pracodawcy regulaminie wynagradzania;
Pracownik będzie wykonywał pracę w domu, a wyniki swojej pracy będzie przekazywał Pracodawcy za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej.
Dnia 30 sierpnia 2010 r. wszedł w życie zakładowy układ zbiorowy pracy, którym zostali objęci wszyscy pracownicy Przedsiębiorstwa Produkcyjnego SOKI POLSKIE Sp. Z o.o. W postanowieniach układu przewidziano trzymiesięczny okres rozliczeniowy. W układzie znalazły się również uregulowania w przedmiocie zasad wynagradzania pracowników.
Kiedy Filip Kowalczyk powinien być poinformowany przez pracodawcę o warunkach zatrudnienia?
Jaka powinna być treść pisma informującego Filipa Kowalczyka o warunkach zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Produkcyjnym POLSKIE SOKI Sp. Z o.o.?
Czy pracodawca powinien poinformować Filipa Kowalczyka o tym, że 30 sierpnia 2010 r. wszedł w życie układ zbiorowy pracy? Jeśli tak, to w jakim terminie?
KAZUS NR 9
Eryk Andrzejewski (nauczyciel języka polskiego) jest zatrudniony w liceum ogólnokształcącym od 1 września 1995 roku. Podstawą zatrudnienia jest umowa o pracę zawarta na czas nieokreślony. W czerwcu 2009 r. Eryk Andrzejewski (nauczyciel kontraktowy) uzyskał pozytywną ocenę dorobku zawodowego za okres stażu (2 lata 9 miesięcy), a w sierpniu 2009 r. zdał egzamin przed komisją egzaminacyjną dla nauczycieli ubiegających się o awans na stopień nauczyciela mianowanego.
•€€€€€€€ Czy od 1 września 2009 r. Eryk Andrzejewski będzie zatrudniony na podstawie mianowania?