8. Symulacje komputerowe. Cel i realizacja.
Symulacja - przybliżone odtwarzanie zjawiska lub zachowania danego obiektu za pomocą jego modelu. Szczególnym rodzajem modelu jest model matematyczny, często zapisany w postaci programu komputerowego, ale czasem niezastąpione jest wykorzystanie modelu fizycznego w zmniejszonej skali np. do badań aerodynamicznych. Symulacja znajduje szerokie zastosowanie w każdej dziedzinie nauki i techniki. Wykorzystywana jest też do celów wojskowych jak i czystej rozrywki np. w grach komputerowych.
symulacja komputerowa - metoda odtwarzania zjawisk zachodzących w świecie rzeczywistym (lub ich niektórych właściwości i parametrów) za pomocą ich zmatematyzowanych modeli, definiowanych i obsługiwanych przy użyciu programów komputerowych; wykorzystywana do wnioskowania o przebiegu tych zjawisk i procesów (np. przyrodniczych, technologicznych, ekonomicznych), których bezpośrednia obserwacja jest niemożliwa lub zbyt kosztowna.
Celem symulacji komputerowej jest odtworzenie przebiegu badanego procesu na podstawie jego modelu matematycznego za pomocą techniki komputerowej i zbadanie wpływu otoczenia (sygnały wejściowe) i wewnętrznych właściwości obiektu (parametry procesu) na charakterystykę obiektu.
Symulacja polega na badaniu zachowania się modelu tak, że działając w zmienionej skali czasu i przestrzeni możliwe jest uchwycenie oddziaływań i zachowań, które w rzeczywistej czasoprzestrzeni byłyby trudne do zauważenia i analizy.
Rodzaje symulacji komputerowych, podział ze względu na:
formę danych wyjściowych
statyczne - wynikiem jest zbiór danych, statyczny obraz, itp.
dynamiczne - wynikiem jest proces przebiegający w czasie np. animacja.
interaktywne - reagują na sygnały ze świata zewnętrznego np. operatora.
nieinteraktywne
przewidywalność zdarzeń
stochastyczne - korzystają z generatora liczb pseudolosowych lub (bardzo rzadko) losowych (szczególnie popularna jest Metoda Monte Carlo).
deterministyczne - wynik jest powtarzalny i zależy tylko od danych wejściowych
i ewentualnych interakcji ze światem zewnętrznym.
Zastosowanie:
- w biologii molekularnej:
Przewidywanie konformacji makromolekuł:
modelowanie struktury białek
modelowanie kwasów nukleinowych
Modelowanie interakcji białek głównego układu zgodności tkankowej i peptydów
Symulacje dynamiki molekularnej peptydów
- w naukach przyrodniczych:
Meteorologia
Analiza rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń
- w naukach inżynieryjnych:
Budownictwo - wytrzymałość konstrukcji
Lotnictwo - wytrzymałość konstrukcji
Elektronika – analiza obwodów elektrycznych
- matematyka;
- medycyna;
- komputerowe gry symulacyjne;
- w naukach społecznych;
- w ekonomii i biznesie;
- symulatory statków powietrznych, okrętów podwodnych, czołgów.
Teoria koalescentu
Zajmuje się przeszłością próby sekwencji (kopii genu) określonego locus; różne części genomu u osobników rozmnażających się płciowo mają różne historie.
Czas biegnie „do tyłu” – do ostatniego wspólnego przodka próby.
Koalescent jest niezastąpiony w symulacjach:
symuluje się tylko genealogię próby, nie zaś całą populację;
wystarczy mała próba (5-10 sekwencji na populacje);
można symulować wiele sytuacji i sprawdzać, która jest bardziej prawdopodobna – testowanie hipotez;
Za jego pomocą można uzyskać informacje:
o demograficznych aspektach specjacji;
o historycznym i współczesnym przepływie genów między populacjami i gatunkami;
o tempie migracji lub rekombinacji.
Symulacje komputerowe pozwalają nam poznać historię ewolucji danej populacji. Służą do śledzenia losów pojedynczych genów, jak również śledzenia utrwalenia lub zanikania mutacji.