Stosowane jednostki: g/dl, g/l, mmol/l.

Hb podwyzszona;

Nadkrw

Odwodnienia

Hb obnizona:

Niedokrwistość

Przewodninia

Ht:

%, l/l

-podwyzszony:Nadkrwistość pierw(czerw prawdz)i wtorna (przewlekle ch.pluc,przebyw.na duzych wys), nadkrwistość rzekoma(stany zmniejszonej ilości krążącego osocza-choroab oparzeniowa,odwodnienie)

-zmniejszona(niedokrwisstosc zpowodowana zwiekszona utratą krwi, zwiększona obj osocza)

Liczba erytrocytów:

ZWIEKSZONA: Nadkrwistości objawowe na skutek: niedotlenienia tkanek(wrodzone i nabyte wady serca, serce płucne, rozedma płuc, tętniaki tętniczo-żylne płuc, przebywanie na znacznych wysokościach), Zwiększone wytwarzania erytropoetyny (torbielowatość nerek, wodonercze, nowotwory (haemangioblastoma, hepatoma), pheochromocytoma), Działanie kortykosterydów (zespół Cushinga, leczenie sterydami),odwodnienia,nadkrw.prawdziwa

OBNIZONA: niedokrwistość, ciaża, nagła utrata krwi, przewodninia

MCV:fl, mikrometry szescienne

Wzrost:zaburzenia hipotoniczne

Spadek;zaburz.hipertoniczne

MCH:pg, fmol

Podwyższ: niedokrwistości niedobarwliwe: megaloblastyczna, w przebiegu marskości wątroby

Obniżona: niedokrwist.niedobarwliwe ( z niedoboru żelaza, w przeb.choroby nowotworowej)

MCHC:g/dl, mmol/l, %

Podwyzszona: niedokrw.hyperchromiczne, sferocytoza, zaburzenia hipertoniczne gospodarki wodno-elektrolitowej

Obnizona: niedokrwistość niedobarwliwa z niedoboru żelaza, niedokrw.sideroblastyczne i talasemie, zaburz.hipotoniczne gosp.wodno-elektrolitowej.

RDW – rozkład obj.krwinek czerw. ( w %)

11,5-14,5%

OB

Wzrost: Zaburzenia hormonalne (nadczynność i niedoczynność ,tarczycy), Ostre niedokrwistości, Nowotwory (m.in. w szpiczak mnogi, ziarnica złośliwa),

Ostre i przewlekłe zakażenia, stany zapalne – po operacjach, po złamaniach kości, po napromienieniu, hiperfibrynog., hipercholesterol.

SPADEK: hipofibrynogemia, przewlekła niewód krazenia,

Nadkrwistość

Rets:

Wzrost: Zespoły hemolityczne, Ostre niedotlenienie, Pierwsze dni po masywnej utracie krwi, Niedokrwistości z niedoboru wit. B₁₂ w 5-9 dni po rozpoczęciu leczenia (wartości przekraczają kilkaset ‰), Niedokrwistości z niedoboru żelaza w 5-9 dni od rozpoczęcia leczenia.

SPADEK: Niedokrwistości plastyczne, Niedokrwistosci hipoplastyczne, niedokrwistości z Nieleczone niedoboru wit. B₁₂

RI (reticulocyte index) – wskaźnik retykulocytów – skorygowany wartością hematokrytu:
RPI (reticulocyte production index) – wskaźnik wytwarzania retykulocytów – jest miarą przyśpieszenia erytropoezy u chorych z niedokrwistościami.

WZROST LEUKOCYTÓW:

W zakażeniach (bakteryjne, pierwotniakowe, grzybicze, wirusowe)

W stanach zapalnych

W chorobach nowotworowych

W przypadku uszkodzeniach tkanek

W hematologicznych zespołach rozrostowych

W mocznicy

W wyniku działania adrenaliny i hormonów sterydowych

SPADEK LEUKOC:

W samoistnej aplazji i hipoplazji szpiku kostnego

W uszkodzeniu szpiku kostnego przez środki chemiczne, leki i promieniowanie jonizujące

W hipersplenizmie (pierwotnym i wtórnym)

W chorobie Addisona-Biermera

W niektórych zespołach rozrostowych układu krwiotwórczego (białaczki aleukemiczne, b. włochatokomórkowe, mielofibroza, zespoły mielodysplastyczne, szpiczak plazmocytowy, przerzuty nowotworowe do szpiku kostnego)

Przy ciężkich zakażeniach bakteryjnych (posocznice, zwłaszcza Gram (-), bakteryjne zapalenie wsierdzia, dury i paradury

Przy zakażeniach: wirusowych (grypa, wirusowe zapalenie wątroby, zakażenie HIV, odra, różyczka, ospa wietrzna); pierwotniakowych (malaria, kala-azar); riketsjowych

W czasie wstrząsu anafilaktycznego

W kolagenozach

Po lekach (sulfonamidy i niektóre antybiotyki (chloramfenikol), niesterydowa leki przeciwzapalne, tyreostatyki, leki przeciwpadaczkowe, doustne leki przeciwcukrzycowe)

ZABURZENIA KRWINEK BIALYCH:

Po lekach (sulfonamidy i niektóre antybiotyki (chloramfenikol), niesterydowa leki przeciwzapalne, tyreostatyki, leki przeciwpadaczkowe, doustne leki przeciwcukrzycowe)

MPV:

SPADEK:

Leczenie cytostatykami, hypoplazja linii megakariocytowej

WZROST:

Małopłytkowośc, nadczynność tarczycy, zaburzenia mieloproliferacyjne

ZELAZO:

Transport i przekazywanie tlenu

Rola w proc.utleniania i redukcji

Ko faktor licznych r.chem.

Bierze udzial w r.Fentona, bedącej źródłem rodnika wodorotlenowego

Pula czynnościowa:receptor transferynowy , wolna protoporfiryna erytrocytow

Pula zapasowa: ferrytyna, zawartość żelaza w szpiku, zawartość niehamowanego żelaza w wątrobie,

Pula transportowa: transferryna, UIBC, TIBC

FERRYTYNA:

OBNIŻONE:

Niedobór Fe w ustroju, niedoczynność tarczycy, niedobor Wit.C

WZROST:

Inf.wirusowe. zespoły cytolizy hepatocytów zespoły zapalne, nowotwory, AIDS, nadczynność tarczycy, nadmiar Fe w organizmie

STEZENIE Fe:

Spadek: zmniejszone wchłanianiezwiększona utrata i zapotrzebowanie, przyczyny nieznane,

Wzrost: niedokrwistość plastyczna,hemolityczna, zespół mielodysplastyczny, nadmierna podaż Fe, ostre uszkodz.hepatocytów(WZW typu B)

TIBC (45-75mikromol/litr)

SPADEK: ostre i przewlekłe zakażenia, choroby nowotworowe, przeladowanie organizmu zelazemmocznica, niedokrwistośc chorób przweleklych

WZROST: niedokrwistość z niedoboru żelaza, ciąza, ostra i przewlekła utrata krwi.

ZELAZO – inne badania:

Utajona zdolność wiazania żelaza UIBC

Test dousynego obciążenia żelazem

Oznaczenie wolnej protoporfiryny w erytroc.

Odsetek syderoblastów w szpiku kostnym

Stezenie wolnych rec.dla transferryny

Oznaczenie stężenia żelaza w moczu

Niedokrwistość sideropeniczna – brak Fe

Niedokrwistości makrocytowe – zwiększone MCV

Niedokrwistość hemolityczna – skrócony czas życia erytrocytów

Niedokrwistość aplastyczna

Niedokrwistości chorób przewlekłych

Niedokrwistość syderoblastyczna – obecność związków Fe w mitochondriach erytroblastów

Niedokrwistości wrodzone – nieprawidłowości wewnątrzkomórkowe

Cytometria przepływowa to metoda pomiaru pojedynczych komórek lub cząsteczek przepływających przez aparat w strumieniu cieczy.

FACS (Fluorescence Activating Cell Sorting) rozszerzona metoda cytometrii przepływowej, w której oprócz pomiarów komórek są stosowane również urządzenia sortujące.

Do analizy i obrazowania danych stosuje się kilka typów wykresów:

jednowymiarowe (histogram),

dwuwymiarowe (kropkowy, gęstości, konturowy),

wykresy trójwymiarowe (perspektywiczny

Zalety cytometrii przepływowejW zależności, od jakości cytometru można zbadać koekspresję nawet czterech antygenów, co nie jest możliwe w żadnej innej metodzieAnalizowanie bardzo licznych populacji obiektów w krótkim czasie, oraz wysoka dokładność i minimalny rozrzut wynikówW ciągu kilku sekund można z niezwykłą dokładnością i powtarzalnością wykryć rzadko występujące i nietypowe subpopulacje komórekJest nieinwazyjnym (tzn. nienaruszającym integralności komórkowej) narzędziem badawczym w wieloparametrowej ocenie struktury i funkcji komórek. Daje możliwość oznaczenia ploidii w komórkach o określonym fenotypie

Badania cytogenetyczne w hematologii
Ocena wyglądu i liczby chromosomów uzyskanyc z jąder komórkowych hodowli komórek.

Do badania cytogenetycznego pobiera się:
jądrzaste komórki krwi - tj. limfocyty (do badania nie można użyć np. erytrocytów, które nie posiadają jąder komórkowych) komórki szpiku kostnego
Badania molekularne w hematologii
Materiał do badań: DNA i RNA
Do oceny komórek na poziomie molekularnym wykorzystywane są głownie 4 techniki:

Analiza Southern Blot

Analiza Northern Blot

Hybrydyzacja in situ (FISH)

Reakcja polimerazy łańcuchowej (PCR)

Stężenie hemoglobiny we krwi (HGB)Wartość hematokrytu (HCT)Wskaźniki czerwonokrwinkowe :

- Średnia objętość krwinki czerwonej (MCV)

- Średnia masa hemoglobiny w krwince (MCH)

- Średnie stężenie hemoglobiny w krwince (MCHC)

Wskaźniki zmienności objętości krwinek czerwonych (RDW-SD i RDW-CV)Średnią objętość płytki krwi (MPV)Odsetek dużych płytek krwi (P-LCR, LP)

Kortyzol 10- 25 mg/doba aldosteron 50-250 μg/doba; brak 21 hydroksylazy i 17hydroksyprogesteronu
w moczu 17- hydroksykortykosteroidy
Cushing- wolny kortyzol rosnie
Deksametazon silnie hamuje wydz CRH i ACTH
<acth, brak hamowania- gruczolakorak nadnerczy
acth, hamowanie- gruczolakorak przysadki
>acth brak hamowania -guz ekotopowy
crh-wzrost acth- przysadkowe acth
hiperaldosteronizm- +aldosteron, - renina, pierwotny-gruczolak nadnerczy, rak kory, hiperplazja w.klebkowatej wtorny: zwężenie t.nerkowej, nadciśnienie złośliwe, guzy wydzielające renine, zatrucie ciazowe, antybebe, utrata h2o i elektrolitow, nadmiar Acth, nadmiar podazy K, niewydolność watroby i nerek. Conna- nadnerczowy gruczolak produkujący aldosteron, idiopatyczny hiperaldosteronizm, objawy:nadciśnienie, hipokaliemiczne objawy,obnizenie potasu. Wzrost NA, zwiekszone K w moczu, alkaloza metab., słabość miesni, poliuria polidypsja, zmiany EKG, nietolerancja Glu
hipoaldosteronizm: uszkodz zew warstwy k nadnerczy-zapalenia, gruzlica, krwotok, przerzuty do nadnerczy- defekty enz, jatrogenne: heparyna, metyrapton, b blok ery, zmiany anatomiczne w aparacie przyklebuszknp w cukrzycy
KAPTOPRYL- u os zdrowych wzrost akt reninowej osocza i spadek aldosteronu we krwi. Gruczolak – aldosteron i renina bez zmian
test pionizacji: u zdrowych wzrost aldosteronu i reniny; z Conna-niska renina i aldosteron; w hiperaldosteronizmie z przerostem nadnerczy: wzrost aldosteronu i reniny
Ch. Addisona: atrofia o etiologii immunologicznej, gruzlica, histoplazmoza, sarkoidoza, hemochromatoza, amyloidowa, zawal, ch zakazna, OBJAWY: słabość miesni, zmeczenie, chudniecie, niedocisnienie, pigmentacja, goraczka, odwodnienie, mdłości, wymioty, hiponatremia, hipokaliemia. –kortyzol, +acth, -wyd 17 ohcs z moczem
ostra niewydolność kory nadnerczy: - zbyt szybkie odstawienie lekow zawierających glikokortykosteroidy, wylewy krwawe do nadnerczy, operacje, urazy, ciezka posocznica, wstrzas
przewlekla niewydolność kory:- zanik kory na podlozu autoimmunologicznym, zniszczenie kory-przerzuty, skrobiawice, grzybica; -gruzlica kory, uszkodzenie przedniego Plata przysadki, uszkodzenie podwzgórza
deksametazon- hamuje CRH i ACTH
synakten- pochodna ACTH
metop iron- inhibitor 11Bhydroksylazy katal ostatni etap syntezy kortyzolu- brak kortyzolu co powoduje wzrost ACTH
Aldosteron-wzrost NA spadek K i H
klarowna kozuch- chylomikrony
klarowna-nadmiar LDL
klarowna lub lekko opalizujaca-nadmiar LDL i VLDL
metna delikatny kozuch-ID
metna-VLDL
metna kozuch-nadmiar chylomikrony VLDL

2.5-6.2 mmol/24h mocz
hiperkalcemia >2.7 mmol/l ze stez albuminy
nowotwory złośliwe, pierwotna nadczynność przytarczyc, przedawkowanie Wit D, rodzinna hiperkalcemia/hipokalciu
hipokalcemia <2.1: wtorna nadczynność przytarczyc (-ca, -Po4,niedobor Wit D, PNN), niedoczynność przytarczyc ( po zabiegu, aplazja przytarczyc, autoimmunizacja, - Mg. Pierwotna: -pth, -ca,-D3 aktywna, +PO4, wtorna: tox Wit D3, +pth, -ca, -1,25(oh)2D3, +PO4->CA2+ odkladane)
Rzekoma niedoczynność (+pth, -ca, defekt receptorow), sekwestracja jonow Ca- ostra zasadowica, infuzja fosfornow, transfuzja duzej obj krwi, OZT
wydalanie:nowotwory, osteoporoza, pierwotna nadczynność przytarczyc, sarkoidoza, niedoczynność przytarczy prawdziwa, rzekoma
CALKOWITY:Wit D, pth, kalcytonina, 2.12-2.62; zjonizowany 46% 0.98-1.13mmol/l, z albumina, z fosforanem, cytrynianem
Ca skor=Ca oznaczony+0.02 x (40-album ozn)
Ca skor=Ca oznaczony+ 0,5x (7.40-pH aktualne)
hiperkalcemia:osłabienie, zmiana psychiki, jadłowstręt, kamica ner, zwapnienie rogowki i scisn naczyn
Pi: noworodki 1,29-2,75, niemowle 1.13-1.78, dzieci 1.13-1.45, dorosly 0.97-1.45 mocz:13.5-70 kontrola: PTH, witD
wzrost: Ca2(PO4)2, -wydalanie nerk: niewydolność nerek, niedoczynność przytarczyc, rzekoma niedoczynność, uwalniane z wewnatrzkom: uszkodz tk, glodzenie, kwasica, cukrzyca, uwalniania z kosci (nowotwor), +wchłaniane: przedawkow Wit D, dieta ++P
spadek:fosforan do kom i mala podaz: pozajelitowe odz, po kwasicy cukrzycowej, alkaloza oddech; -wchlanianie w jelicie: zesp zlego wchłaniania, bieguna, glin, +wyd z moczem: pierwotna, wtorna nadczynność przytarczyc, krzywica oporna na D, zab funkcja Kan bliższego, diuretyki
Mg- aldosteron + wyda, PTH- wyd
+pierw niedoczynność kory nadnerczy, ostra kwasica cukrzycowa, niewydolność nerek, przedawkowanie
-zespol zlego wchłaniania, glodzenie <z puli wewnątrz>, PZT, alkoholizm, drenaz zoladka, niedoczynność przytarczyc, nadczynność tarczycy, pierwotny hiperaldosteronizm, diuretyki, cis platyna, gentamycyna

ek