Lista światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego

UNESCO

(Polska)

Wyk: Korabiowski Piotr 1k

Lista światowego dziedzictwa - lista obiektów objętych szczególną ochroną międzynarodowej organizacji UNESCO, filii ONZ, ze względu na ich unikatową wartość kulturową bądź przyrodniczą dla ludzkości. Lista obejmuje (w czerwcu 2013) 981 obiektów w 160 krajach, w tym 759 obiektów dziedzictwa kulturowego ,193 przyrodniczego i 29 mieszanych .O wpisaniu danego obiektu na listę decyduje Komitet Światowego Dziedzictwa w trakcie corocznej sesji, począwszy od 1977 r. Nominacje zgłaszane są przez poszczególne kraje. Jeżeli wniosek o wpisanie danego miejsca na listę nie zostanie uwzględniony, może być złożony ponownie. O objęciu danego obiektu ochroną UNESCO w ramach listy światowego dziedzictwa decyduje szereg kryteriów

Obiekty chronione w Polsce

Polska jest jednym z pierwszych państw – sygnatariuszy Konwencji dziedzictwa światowego i jednym z czołowych reprezentantów na liście Światowego Dziedzictwa. Zgodnie ze stanem z czerwca 2013 roku, zostało na nią wpisanych 14 polskich dóbr.

Kościoły Pokoju

w Świdnicy i Jaworze są największymi drewnianymi budowlami o funkcjach religijnych w Europie. W roku 2001 zostały one wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Kościoły powstały w II poł. XVII wieku, w następstwie pokoju westfalskiego kończącego wojnę trzydziestoletnią (1618-1648), gdy naciskany przez protestancką Szwecję katolicki cesarz Ferdynand III Habsburg przyznał śląskim luteranom prawo do wybudowania trzech świątyń na obszarach bezpośrednio podległych jego władzy.Cesarska zgoda na budowę Kościołów Pokoju obwarowana była dodatkowymi ograniczeniami:

- budowle miały być wzniesione jedynie z materiałów nietrwałych (drewno, słoma, glina, piasek)

-kościoły mogły być wybudowane jedynie poza granicami miasta, nie dalej jednak niż na odległość strzału armatniego od murów miejskich

- nie mogły mieć wież, dzwonów, ani tradycyjnego kształtu świątyni

- musiały być ukończone w ciągu jednego roku

- musiały zostać wzniesione na koszt protestantów

- nie mogły przy nich powstać szkoły parafialne

Kościół ma 43,5 m długości, 14 m szerokości, 15,7 m wysokości, powierzchnia budowli 1180 m², mieści 6000 osób

Białowieski Park Narodowy

polski park narodowy położony w północno-wschodniej części Polski, w województwie podlaskim, utworzony z Nadleśnictwa Rezerwat jako Park Narodowy w Białowieży obowiązującym od 4 sierpnia 1932 r. Rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych,restytuowany w obecnej formie z mocy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 listopada 1947 roku. Drugi po Pienińskim Parku Narodowym park narodowy w Polsce i jeden z pierwszych w Europie. Znany z ochrony najlepiej zachowanego fragmentu Puszczy Białowieskiej, ostatniego w Europie fragmentu lasu pierwotnego oraz liczącej kilkaset sztuk, największej na świecie wolnościowej populacji żubra.

Najstarsze ślady obecności człowieka w Puszczy Białowieskiej pochodzą z neolitu, czyli sprzed około 4500 lat. Są to proste narzędzia z krzemienia, toporki kamienne oraz resztki naczyń. Z neolitu pochodzą także dwie osady, odkryte w 1923 roku w pobliżu wsi Rudnia oraz pomiędzy miejscowościami Krynica i Kupicze

Na mocy rozporządzenia wydanego przez ministra rolnictwa z 4 sierpnia 1932 nadleśnictwo Rezerwat zostało przekształcone w „Park Narodowy w Białowieży”, o powierzchni 4693,24 hektarów .Park podlegał Dyrekcji Lasów Państwowych w Białowieży, ale opiekę naukową nad nim powierzono Zakładowi Doświadczalnemu Lasów Państwowych w Warszawie

26 października 1996 roku powierzchnia parku zostaje powiększona do 10 502 ha przez przyłączenie części powierzchni dwóch sąsiadujących nadleśnictw, a wokół parku utworzono otulinę o powierzchni 3224 ha. Od 19 kwietnia 2011 roku również otulinę objęła strefa ochronna zwierząt łownych, co oznacza zakaz polowania i tworzenia urządzeń łowieckich.

Symbolem parku jest żubr, gdyż właśnie w tym parku ocalono od zagłady to zwierzę. Żubry wyginęły już prawie całkowicie w XVIII wieku. Ich nieliczne populacje przeżyły jedynie na Kaukazie i w Puszczy Białowieskiej. W 1919 zabity został ostatni osobnik w Puszczy Białowieskiej. Wyginęła również populacja kaukaska. Do Białowieży zaczęto ściągać osobniki z ogrodów zoologicznych. Początkowo hodowane były na osobnym dziedzińcu. Dopiero w 1952 roku pierwsze okazy zostały wypuszczone na wolność. Obecnie w Białowieskiej Puszczy żyje około 950 żubrów (z czego około 510 po stronie polskiej), spośród 4500 na całym świecie; wszystkie pochodzą właśnie z białowieskiej hodowli.

Bibliografia

http://www.bpn.com.pl/

http://www.ochrona-przyrody.edu.pl

http://www.polska.pl

http://kosciolpokoju.pl

/ http://www.jawor.pl

Encyklopedia

Własna wiedza