Lista niematerialnego dziedzictwa kulturowego
wymagającego pilnej ochrony
Lista niematerialnego dziedzictwa kulturowego wymagającego pilnej ochrony (ang.: List of Intangible Cultural Heritage in Need
of Urgent Safeguarding – USL) – lista zjawisk z zakresu dziedzictwa niematerialnego i związanych z nim przestrzeni kulturowych
wymagających pilnych działań na rzecz ich ochrony. Lista, stworzona na mocy Konwencji UNESCO w sprawie ochrony
niematerialnego dziedzictwa kulturowego (ang. Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage)
Konwencja w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego odnosi się do współcześnie praktykowanych zjawisk
kulturowych przekazywanych z pokolenia na pokolenie. Zaliczają się do nich:
tradycje i przekazy ustne, w tym język jako nośnik niematerialnego dziedzictwa kulturowego
sztuki widowiskowe i tradycje muzyczne
zwyczaje, obyczaje i obchody świąteczne
wiedza o przyrodzie i wszechświecie oraz związane z nią praktyki
umiejętności związane z tradycyjnym rzemiosłem
Tryb wpisywania zjawisk (tzw. "elementów") na Listę jest zbliżony do procedury przyjętej dla Listy Światowego Dziedzictwa
prowadzonej na mocy Konwencji UNESCO z 1972 r. O wpisie na listę decyduje Międzyrządowy Komitet ds. ochrony
niematerialnego dziedzictwa kulturowego wybierany przez przedstawicieli rządów krajów, które podpisały Konwencję. Wnioski o
wpis mogą być kierowane do Komitetu przez rządy krajów – Państw-Stron Konwencji. Większość rządów krajów działających w
ramach konwencji scedowała to uprawnienie na odpowiednie instytucje krajowe
Algieria (1)
Azerbejdżan (2)
Białoruś (1)
Botswana (2)
Brazylia (1)
Chiny (7)
Chorwacja (1)
Egipt (1)
Francja (1)
Gwatemala (1)
Indonezja (2)
Iran (2)
Kambodża (2)
Kenia (3)
Kirgistan (1)
Kolumbia (2)
Łotwa (1)
Macedonia (1)
Mali (2)
Maroko (1)
Spis treści
Mauretania (1)
Mongolia (7)
Pakistan (1)
Peru (1)
Portugalia (2)
Syria (1)
Turcja (1)
Uganda (5)
Ukraina (1)
Wenezuela (2)
Wietnam (2)
Zjednoczone Emiraty Arabskie (2)
Wiedza i umiejętności mierzących
poziom wody w foggarach –
komornicy wodni Touat i Tidikelt
2018
Tradycyjna gra na koniach z Karabachu
2013
Yalli (kochari, tenzere) – tradycyjne tańce grupowe
Nachiczewanu
2018
Rytuał Kaljady (Каляда) – Bożonarodzeniowych
Carów
2009
Garncarstwo w regionie Kgatleng
2009
Dikopelo – muzyka ludowa Bakgatla ba Kgafela w
regionie Kgatleng
2017
Lista
Azerbejdżan (2)
Białoruś (1)
Botswana (2)
Brazylia (1)
Yaokwa – obrzęd służący zachowaniu porządku
społecznego i kosmologicznego
2011
2009
Projektowanie i budowa chińskich
mostów łukowych
2009
Tradycyjne techniki włókiennicze
grupy etnicznej Li
2009
2010
Technologia budowania
wodoszczelnych przedziałów w
chińskich dżonkach
2010
Chińska technika druku z
zastosowaniem drewnianych
ruchomych czcionek
2010
Opowieści Yimakan ludu Nanajów
2011
2010
2018
Paghjella – świecka i liturgiczna
tradycja śpiewu wielogłosowego na
Korsyce
2009
Egipt (1)
Francja (1)
2013
2011
Noken – wyrób wielofunkcyjnych
toreb, rękodzielnictwo ludności
Papui
2012
Naqqāli – irańska opowieść dramatyczna
2011
Lenj – tradycyjne irańskie statki z Zatoki
Perskiej
2011
2016
Lkhon Khol Wat Svay Andet
2018
Tradycje i praktyki ludu Mijikenda związane z
Kayas
2009
Taniec Isukuti wykonywany przez społeczności
Isukha i Idakho w zachodniej Kenii
2014
Enkipaata, Eunoto i Olng'eszerr – trzy rytuały
wejścia w dorosłość społeczności Masajów
2018
Sztuka akynów, kirgiskich opowiadaczy
eposów
2012
Tradycyjna muzyka vallenato z
regionu Magdaleny
2015
Kolombijsko-wenezuelskie pieśni przy
pracy z Llanos
– wpis wraz z
Wenezuelą
2017
2009
2015
Sanké mon – rytuał wspólnego połowu ryb
2009
Obrzęd mądrości tajnego stowarzyszenia
Kôrêdugaw
2011
Taskiwin – taniec wojenny z Atlasu Wysokiego
2017
2011
Kolumbia (2)
Łotwa (1)
Maroko (1)
2009
2009
2009
Technika gry na limbie towarzyszącej ludowym
„długim pieśniom” – oddech cyrkulacyjny
2011
2013
Rytuał przekonywania wielbłądów
2015
Tradycyjne praktyki mogolskie oddawania czci
świętym miejscom
2017
Suri Jagek (obserwacja słońca), tradycyjne
praktyki meteorologiczne i astronomiczne
bazujące na obserwacji słońca, księżyca i gwiazd
w odniesieniu do lokalnej topografii
2018
Eshuva – śpiewane modlitwy plemienia Huachipair
w języku harákmbut
2011
2015
Bisalhães – proces produkcji czarnych
naczyń glinianych
2016
2018
2017
Portugalia (2)
Bigwala – muzyka i taniec Królestwa
Busoga
2005/2008
Empaako – tradycje ludów Batooro, Banyoro,
Batuku, Batagwenda i Banjabindi w
zachodniej Ugandzie
2013
Rytualne oczyszczenie chłopców z plemienia
Lango w środkowo-północnej Ugandzie
2014
Koogere – tradycja ustna lodów Basongora,
Banjabindi i Batooro
2015
2016
Pieśni kozackie z regionu
dniepropetrowskiego
2016
2014
Kolombijsko-wenezuelskie pieśni przy pracy z
Llanos
2017
2009
2011
Al Sadu – tradycyjna sztuka tkacka
2012
Al Azi – sztuka poezji pochwalnej, dumy i hartu
2017
Lista reprezentatywna niematerialnego dziedzictwa kulturowego
Pamięć Świata
Rejestr najlepszych praktyk w celu ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego
Zjednoczone Emiraty Arabskie (2)
Zobacz też
1. Internetowy System Aktów Prawnych: Dz.U. 2011 nr 172 poz. 1018: Konwencja UNESCO w sprawie ochrony
niematerialnego dziedzictwa kulturowego, sporządzona w Paryżu dnia 17 października 2003 r
l/DetailsServlet?id=WDU20111721018) (pol.). [dostęp 2013-11-18].
wo_niematerialne/) (pol.). [dostęp 2013-11-18].
3. Intergovernmental Committee for the Safeguarding of Intangible Cultural Heritage
(http://www.unesco.org/culture/ich/i
ndex.php?lg=en&pg=00009) (ang.). UNESCO. [dostęp 2011-05-24].
4. UNESCO ICH: Knowledge and skills of the water measurers of the foggaras or water bailif
d-tidikelt-01274) (ang.). [dostęp 2018-12-23].
5. UNESCO ICH: Chovqan, a traditional Karabakh horse-riding game in the Republic of Azerbaijan
org/culture/ich/index.php?lg=en&pg=00011&USL=00905)
ochari-tenzere-traditional-group-dances-of-nakhchivan-01190)
0011&USL=00308) (ang.). [dostęp 2013-11-18].
ndex.php?lg=en&pg=00011&USL=00753) (ang.). [dostęp 2013-11-18].
9. UNESCO ICH: Dikopelo folk music of Bakgatla ba Kgafela in Kgatleng District
(https://ich.unesco.org/en/USL/dikopel
o-folk-music-of-bakgatla-ba-kgafela-in-kgatleng-district-01290)
10. UNESCO ICH: Yaokwa, the Enawene Nawe people’s ritual for the maintenance of social and cosmic order
w.unesco.org/culture/ich/index.php?lg=en&pg=00011&USL=00521) (ang.). [dostęp 2013-11-18].
(ang.). [dostęp 2013-11-18].
ure/ich/index.php?lg=en&pg=00011&USL=00303) (ang.). [dostęp 2013-11-18].
ulture/ich/index.php?lg=en&pg=00011&USL=00302)
14. UNESCO ICH: Meshrep (http://www.unesco.org/culture/ich/index.php?lg=en&pg=00011&USL=00304) (ang.). [dostęp
2013-11-18].
&pg=00011&USL=00321) (ang.). [dostęp 2013-11-18].
1&USL=00322) (ang.). [dostęp 2013-11-18].
530) (ang.). [dostęp 2013-11-18].
18. UNESCO ICH: Ojkanje singing (http://www.unesco.org/culture/ich/index.php?lg=en&pg=00011&USL=00320) (ang.).
[dostęp 2013-11-18].
[dostęp 2018-12-23].
20. UNESCO ICH: Cantu in paghjella, a secular and liturgical oral tradition of Corsica
(http://www.unesco.org/culture/ich/i
ndex.php?lg=en&pg=00011&USL=00315) (ang.). [dostęp 2013-11-18].
21. UNESCO ICH: Paach ceremony (http://www.unesco.org/culture/ich/index.php?lg=en&pg=00011&USL=00863) (ang.).
[dostęp 2013-11-18].
22. UNESCO ICH: Saman dance (http://www.unesco.org/culture/ich/index.php?lg=en&pg=00011&USL=00509) (ang.).
[dostęp 2013-11-18].
23. UNESCO ICH: Noken multifunctional knotted or woven bag, handcraft of the people of Papua
g/culture/ich/index.php?lg=en&pg=00011&USL=00619)
ulture/ich/index.php?lg=en&pg=00011&USL=00534)
ulture/ich/index.php?lg=en&pg=00011&USL=00534)
26. UNESCO ICH: Chapei Dang Veng (http://www.unesco.org/culture/ich/en/USL/chapei-dang-veng-01165) (ang.).
[dostęp 2016-12-23].
[dostęp 2018-12-23].
nesco.org/culture/ich/index.php?lg=en&pg=00011&USL=00313)
Przypisy
29. UNESCO ICH: Isukuti dance of Isukha and Idakho communities of W
estern Kenya (http://www.unesco.org/culture/ic
h/index.php?lg=en&pg=00011&USL=00981) (ang.). [dostęp 2014-12-20].
unesco.org/en/USL/enkipaata-eunoto-and-olng-esherr-three-male-rites-of-passage-of-the-maasai-community-01390)
(ang.). [dostęp 2018-12-23].
31. UNESCO ICH: AAla-kiyiz and Shyrdak, art of Kyrgyz traditional felt carpets
(http://www.unesco.org/culture/ich/index.p
hp?lg=en&pg=00011&USL=00693) (ang.). [dostęp 2013-11-18].
L/traditional-vallenato-music-of-the-greater-magdalena-region-01095)
work-songs-01285) (ang.). [dostęp 2017-12-09].
(ang.). [dostęp 2013-11-18].
ko-male-two-part-singing-in-dolni-polog-01104) (ang.). [dostęp 2015-12-10].
g=00011&USL=00289) (ang.). [dostęp 2013-11-18].
hp?lg=en&pg=00011&USL=00520) (ang.). [dostęp 2013-11-18].
ce-of-the-western-high-atlas-01256) (ang.). [dostęp 2017-12-09].
(ang.). [dostęp 2013-11-18].
&pg=00011&USL=00311) (ang.). [dostęp 2013-11-18].
0310) (ang.). [dostęp 2013-11-18].
0312) (ang.). [dostęp 2013-11-18].
43. UNESCO ICH: Folk long song performance technique of Limbe performances – circular breathing
o.org/culture/ich/index.php?lg=en&pg=00011&USL=00543)
(ang.). [dostęp 2013-12-07].
(ang.). [dostęp 2015-12-10].
46. UNESCO ICH: Mongolian traditional practices of worshipping the sacred sites
(https://ich.unesco.org/en/USL/mongoli
an-traditional-practices-of-worshipping-the-sacred-sites-00871)
observation of the sun, moon and stars in reference to the local topography
(https://ich.unesco.org/en/USL/suri-jagek-
ex.php?lg=en&pg=00011&USL=00531) (ang.). [dostęp 2013-11-18].
(ang.). [dostęp 2015-12-q0].
lack-pottery-manufacturing-process-01199) (ang.). [dostęp 2016-12-23].
51. UNESCO ICH: Shadow play (https://ich.unesco.org/en/USL/shadow-play-01368)
52. UNESCO ICH: Whistled language (https://ich.unesco.org/en/USL/whistled-language-00658)
09].
53. UNESCO ICH: Bigwala, gourd trumpet music and dance of the Busoga Kingdom in Uganda
ulture/ich/index.php?lg=en&pg=00011&USL=00749)
(http://www.unesco.org/culture/ich/index.php?lg=en&pg=00011&USL=00904) (ang.). [dostęp 2013-12-07].
55. UNESCO ICH: Male-child cleansing ceremony of the Lango of central northern Uganda
e/ich/index.php?lg=en&pg=00011&USL=00982) (ang.). [dostęp 2014-12-20].
56. UNESCO ICH: Koogere oral tradition of the Basongora, Banyabindi and Batooro peoples
ure/ich/en/USL/koogere-oral-tradition-of-the-basongora-banyabindi-and-batooro-peoples-00911)
2015-12-10].
”
Tę stronę ostatnio edytowano 23 gru 2018, 13:02.
Tekst udostępniany na licencji Creative Commons: uznanie
autorstwa, na tych samych warunkach (http:https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.pl)
obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o
(http:https://foundation.wikimedia.org/wiki/Warunki_korzystania).
s-of-dnipropetrovsk-region-01194) (ang.). [dostęp 2016-12-23].
59. UNESCO ICH: Mapoyo oral tradition and its symbolic reference points within their ancestral territory
co.org/culture/ich/index.php?lg=en&pg=00011&USL=00983)
60. UNESCO ICH: Ca trù singing (http://www.unesco.org/culture/ich/index.php?lg=en&pg=00011&USL=00309) (ang.).
[dostęp 2013-11-18].
61. UNESCO ICH: Xoan singing of Phú Th
ọ Province, Viet Nam (http://www.unesco.org/culture/ich/index.php?lg=en&pg
=00011&USL=00538) (ang.). [dostęp 2013-11-18].
62. UNESCO ICH: Al Sadu, traditional weaving skills in the United Arab Emirates
(http://www.unesco.org/culture/ich/inde
x.php?lg=en&pg=00011&USL=00517) (ang.). [dostęp 2013-11-18].
63. UNESCO ICH: Al Azi, art of performing praise, pride and fortitude poetry
(https://ich.unesco.org/en/USL/al-azi-art-of-p
erforming-praise-pride-and-fortitude-poetry-01268) (ang.). [dostęp 2017-12-09].