Naród

„Jego dokładne określenie pojęciowe jest niemożliwe. Narodowość jest historycznym i politycznym pojęciem, a słowa «naród» i «narodowość» przeżyły już niemało zmian znaczeniowych.” – Hans Kohn

„Wspólnota ludzi cechująca się odrębnością etniczno-kulturową i językową względem innych narodów, wytworzona przez wiele pokoleń na wspólnych losach historycznych, językowych, terytorialnych itp.” – słownik.ekologia.pl

Narodowość

„Przynależność do grupy ludzi o wspólnej świadomości etniczno-kulturowej, językowej.” – słownik.ekologia.pl

Mniejszość narodowa

„Grupy narodowe lub etniczne, które wskutek narzucenia lub przesunięcia granic politycznych popadały w zależność od ludzi innej przynależności narodowej” – N.R. Yetman, C.H. Steele

Kultura (łac. uprawa, kształcenie)

„Twórczość ludzka, zdolność ludzi do twórczego korzystania z sił przyrody, zdolność celowego kształtowania własnej osobowości oraz tworzenia form współżycia między ludźmi; zbiorowy dorobek ludzkości, gromadzony w ciągu jej dziejów, stale wzbogacany nowymi dziełami twórców i pracą wszystkich społeczeństw.” – Mała encyklopedia PWN

Wielokulturowość

„Szeroki zakres problemów związanych z różnicami wartości, przekonań, zachowań, obyczajów i postaw ludzi wywodzących się z różnych kultur.” – R. Griffin

Węgry – jednonarodowe społeczeństwo wykształcone z wielonarodowego państwa.

Według uregulowań prawnych za mniejszość narodową na Węgrzech uznaje się grupę ludności, która od co najmniej stu lat przebywa na terenie państwa, jest znacząca liczebnie, a jej członkowie używają własnego języka oraz mają odrębną kulturę i kultywują odrębne obyczaje.

W przeszłości kraj Madziarów był wielonarodowy. Na jego terenach mieszkali Niemcy, Słowacy, Rumuni, Chorwaci, Serbowie, a także plemiona spokrewnione z Węgrami. W czasach średniowiecza pojawiła się silna ekspansja Niemców na tereny Węgier. Byli to głównie mieszczanie i górnicy.

W wyniku II wojny światowej niemieckojęzyczna mniejszość opuściła tereny węgierskie, jednak do tej pory można spotkać (szczególnie na wsiach) dialekty niemieckie.

Bardziej południowo – wschodnie mniejszości, takie jak Serbowie, południowi Słowianie czy Żydzi zostały wyniszczone przez Turków. Pozostałości po nich jednak utrzymują się do dziś. Są to między innymi synagogi oraz ikony i charakterystyczne wystroje kościołów.

Węgry stały się społeczeństwem jednonarodowym po I wojnie światowej. Wtedy to nastąpiło przesunięcie granicy Węgier (Traktat z Trianon). Węgrom zabrano około dwie trzecie pierwotnie zajmowanych obszarów. Odłączono od nich prawie całą Słowację, Siedmiogród oraz liczne województwa wschodnie i zachodnie.

Opracowanie własne na podstawie książki „Węgry. Informator” H .Binkowski, Warszawa 2004

Oprócz wymienionych wyróżnia się jeszcze 10 innych mniejszości narodowych, wśród których są również Polacy (głównie w Budapeszcie).

Pomimo tego, że są nieliczne, mniejszości narodowe biorą aktywny udział w życiu społecznym Węgier. Najlepszym przykładem jest tu coroczny muzyczny Letni Festiwal Żydowski.

Węgry mają problem z ujemnym przyrostem naturalnym. Oprócz zachęcania małżeństw węgierskich do rodzicielstwa, starano się także o większe przywileje dla imigrantów. Nie dało to jednak oczekiwanego efektu. W 2005r. wydano zaledwie 1609 pozwoleń na pobyt stały uciekinierom przekraczającym granicę w poszukiwaniu azylu. Były to głównie osoby z Czarnogóry, Wietnamu i Gruzji.

Węgry podpisały Europejską Kartę Języków Regionalnych i Mniejszościowych 5 listopada 1992 r., a ratyfikowały ją 26 kwietnia 1995 r. Pokazuje to, że Węgry przykładają wagę do mniejszości. Początkowo ochroną Karty objęto 6 języków: chorwacki, niemiecki, rumuński, serbski, słowacki i słoweński. Do tej grupy dołączyły dwa języki: romski i beás. Zgodnie z artykułem 42 ustawy o prawach mniejszości, oprócz  wymienionych języków, oficjalnie uznane za mniejszościowe i objęte ochroną prawną są także: bułgarski, grecki, polski, ormiański, rusiński i ukraiński, pomimo że języki te nie zostały wymienione w momencie ratyfikacji Karty, Komitet Ekspertów uznał je za objęte ochroną II części Karty.

Głównym problemem na tle etnicznym na Węgrzech jest styl życia Romów. W październiku 2012 roku odbyła się manifestacja skrajnej prawicy w Miskolcu. Chciano wykonać segregację Romów na Węgrzech, zamknąć ich w obozach, ustalić godzinę policyjną i przepustki. W pochodzie uczestniczyli Węgrzy z całego kraju. Członkowie Gwardii Narodowej ubrani byli w mundury przypominające nazistowskie z okresu II wojny światowej. Wznosili okrzyki Śmierć Cyganom trzymając przy tym płonące pochodnie. W tym momencie ulicami miasta przeszła kontrmanifestacja Romów. Ich założeniem była walka z rasizmem.

W marcu 2008 roku czterech Węgrów dokonało zbrodni zabijając w okrutny sposób sześciu Romów.

Niestety do tej pory problem Romów na Węgrzech nie został rozwiązany.

Obecnie społeczeństwo Węgier podzielone jest na dwie strony – prawicową i lewicową. Prawica trzyma stronę Viktora Orbána. Najwięksi jego przeciwnicy to Węgierska Partia Socjalistyczna.

Uważa się, że Węgry zatrzymały się w post – socjalistycznej strukturze i to może zaszkodzić bezpieczeństwu społeczeństwa.

Bibliografia:

Mała Encyklopedia PWN, PWN, Warszawa 1959,

Świt narodów europejskich B. Zientara, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1985

Słownik.ekologia.pl

Griffin R.W. Podstawy zarządzania organizacjami, PWN, Warszawa 2004

Kwaśniewski K., Socjologia mniejszości a definicja mniejszości narodowej ,Sprawy Narodowościowe, 1992

Węgry. Informator, H. Binkowski, Wyd. M.M., Warszawa 2004

www.budapeszt.infinity.waw.pl

www.wyszehrad.com

www.news.money.pl