WYKŁAD 1 SOCJOLOGIA JAKO NAUKA
Znaczenie socjologii
Definicja socjologii
Socjologia – zajmuje się badaniem zachowań ludzkich, interakcji oraz organizacji społeczeństw [ J. Turner 1998].
Socjologia ma związek z życiem każdego z nas, ponieważ dostarcza narzędzi, służących zrozumieniu, gdzie leżą źródła ograniczeń w naszym myśleniu, postrzeganiu i działaniu.
Socjologia powstała w czasach przemian wywołanych:
Upadkiem feudalizmu, rozwojem handlu, przemysłu i urbanizacji.
Ruchem intelektualnym, znanym pod nazwą „oświecenie”, który umożliwił rozkwit nauki oraz świeckiej myśli w odniesieniu do świata materialnego, biologicznego i społecznego.
Traumatycznym szokiem spowodowanym niszczycielską siłą rewolucji francuskiej w 1789 r. oraz gwałtownymi przemianami jakie wywołała.
Nazwa socjologia
Została zaproponowana przez francuskiego myśliciela Augusta Compte, który uważał, że nauka o społeczeństwie może iść w parze z naukami przyrodniczymi. Był także przekonany, że odkrycie praw rządzących organizacją społeczeństw ludzkich pomoże stworzyć bardziej humanistyczne społeczeństwo.
Pierwszy socjolog brytyjski
Herbert Spencer – uważał, że można sformułować prawa rządzące organizacją ludzkich społeczeństw. Prawa te winny dotyczyć przede wszystkim wzrastającej liczebności i złożoności społeczeństwa, gdyż oba te czynniki powodują wzrost zależności i wymiany między ludźmi i organizacjami oraz rosnące wykorzystanie władzy do regulowania, kontrolowania i koordynowania działań członków społeczeństwa oraz wchodzących w jego skład organizacji.
Spencer jest twórcą postawy zwane funkcjonalizmem, która kładzie nacisk na zależność istnienia społeczeństwa o określonych wzorców społecznych
Emil Durkheim
Był kontynuatorem A. Compte ale też wiele przejął od H. Spencera. Kontynuował myśl francuską, która podkreślała znaczenie idei kulturowych dla integracji społeczeństwa. Był funkcjonalistą i wierzył, że można odkryć prawa rządzące organizowaniem się ludzi, ale podejście Spencera uzupełnił poszukiwaniem funkcji symboli kulturowych w organizowaniu się społeczeństwa.
Max Weber - niemiecki socjolog
Prowadził milczący spór z K. Marksem podkreślając, że nierówność jest zjawiskiem wielowymiarowym i jej przyczyny nie tkwią jedynie w ekonomii, że konflikt ma swe źródła w przyczynach historycznych a nie jest wyłącznie skutkiem nierówności oraz że zmiany mogą być wywołane nie tylko przez materialne i ekonomiczne