Środki powierzchniowo
Czynne
Marzena Kijonka
Technik usług kosmetycznych
Semestr 3
Środki powierzchniowo czynne oparte na aminokwasach, jako składniki kosmetyków oraz wyrobów chemii gospodarczej, przeznaczonych do domów jak i do zastosowań instytucjonalnych są odpowiedzią na zapotrzebowanie na produkty kompatybilne pod względem fizjologicznym, jak i ze względów ekologicznych. Kilka typów środków powierzchniowo czynnych opartych na aminokwasach dostępnych jest na rynku od wielu lat.
W kosmetyce wyróżnia się kilka rodzajów roztworów, są to :
Roztwory wodne
Roztwory wodno-alkoholowe
Roztwory alkoholowe
Roztwory tłuszczowe
Roztwory węglowodorowe
Tworzą one jednolite układy substancji rozpuszczających i rozpuszczonych. Składniki, które dobrze się ze sobą mieszają tworzą trwały układ, czyli roztwór. Może on być płynny, półpłynny lub stały. Często jednak w kosmetyce składniki nie tworzą trwałego układu lecz po pewnym czasie się rozwarstwiają, tak jak na przykład woda i tłuszcz- tworząc emulsję nietrwałą.
Środki powierzchniowo czynne ( skrócie SPN ) służą do utrwalenia nietrwałych mieszanin. Działają poprzez zmniejszenie napięcia powierzchniowego na granicy faz hydrofilowej i hydrofobowej. Faza hydrofilowa to taka, która jest rozpuszczalna w wodzie, inna jej nazwa to liofobowa, czyli nierozpuszczalna w tłuszczach. Natomiast faza hydrofobowa to taka, która jest nierozpuszczalna w wodzie, inna jej nazwa to liofilowa, czyli rozpuszczalna w tłuszczach .
Do niej zaliczamy między innymi:
Grupę karboksylową (-COOH) kwasy organiczne
Grupę hydroksylową (-OH) alkohole
Grupę karboksylanową (-COO Na ) sól sodowa kwasów tłuszczowych
Azot czwartorzędowy (N+) sole amoniowe
Do części hydrofobowej zaliczamy dłuższe lub krótsze łańcuchy węglowodorowe.
Emulgatory
Solubilizatory
Detergenty
Środki zwilżające
Środki pianotwórcze
Środki zmniejszające napięcie powierzchniowe
Saponiny – naturalne środki powierzchniowo – czynne nawilżające i pieniące się. Niektóre saponiny mają właściwości rumieniotwórcze na skutek pobudzenia mikrokrążenia.
Lecytyny – polarne lipidy. Częściowo są jonowymi środkami powierzchniowo czynnymi pochodzenia naturalnego. Jako fosfolipidy maja powinowactwo do lipidów naskórkowych. Pełnią jednocześnie funkcję technologiczną, ponieważ występują w układach emulsyjnych lub liposomach, oraz rolę fizjologiczną, gdyż odbudowują skórne spoiwo lipidowe. Mają działanie nawilżające.
Tenzydy - można podzielić na tenzydy anionowe, kationowe i amfolityczne. Amfotenzydy maja dobre właściwości pieniące i myjące i są głównie używane w szamponach. Tenzydy anionowe są przede wszystkim emulgatorami, mogą też pełnić funkcje solubilizatorów, lub czynników natłuszczających. Są stosowane jako komponenty myjące do pielęgnacji ciała i włosów. Tenzydy kationowe są stosowane jako składniki o działaniu przeciwdrobnoustrojowym w dezodorantach i preparatach do higieny jamy ustnej. Ponadto ze względu na właściwości antystatyczne są często składnikami preparatów do pielęgnacji włosów.