CZAS PRACY

1. DEFINICJA

Art. 128 K.p. – czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy, ściślej oznacza on sumę godzin w skali doby i tygodnia, którym pracownik faktycznie wykonuje pracę oraz nie wykonując jej pozostaje nadal w dyspozycji pracodawcy oczekując na pracę i będąc gotowym do niezwłocznego jej wykonania .

Art. 80 k.p. stanowi, że wynagrodzenie należy się za pracę wykonaną, a za czas niewykonywania pracy – tylko gdy przepisy tak stanowią

Art. 84 – wynagrodzenie jest świadczeniem, którego nie można się zrzec i przenieść na inną osobę – ma charakter osobisty

Art. 85 – płatne co najmniej raz w m-cu, a więc okresowe

Art. 86 § 2 – w f. pieniężnej , poza pewnym wyjątkiem

1. INNE POJĘCIA ZW Z CZASEM PRACY

• Odpoczynek – odrębna kategoria prawna – art. 132-134, wyznacza przerwy w pracy, limituje ewentualną pracę ponadwymiarową por. art. 151 § 4 z art. 133 i z art. 131

• Czas niewykonywania pracy, pomimo gotowości pracownika z powodu przeszkód dotyczących pracodawcy – art. 81 § 1

• Przestój – art. 81 § 2- § 4

• Dyżur – art. 151⁵

• Pogotowie pracy – art. 136

• Podróż służbowa - nie zdefiniowana w przepisach [jedynie poza wypadkami zwrotu kosztów zw z podróżą] doprecyzowywana w orzecznictwie

1. WYMIAR, SYSTEMY I ROZKŁAD CZASU PRACY

Wymiar – okres, którym pracownik pozostaje do dyspozycji pracodawcy. Odróżnia się dobowy i tygodniowy wymiar czasu pracy

Rozkład – oznacza rozłożenie obowiązującego wymiaru na poszczególne dni i tygodnie, ustalenie dni wolnych, zmian, jeśli praca ma charakter zmianowy , z uwagi na różne „konfiguracje” wymiaru i rozkładu mówi się o systemach czasu pracy

• Podstawowy - 129 § 1

• Z normą dobową przedłużoną = równoważny – art. 135 – 138

• Przerywany – art. 139

• Zadaniowy – art. 140

• Skrócony – art. 145

• Skróconego tygodnia pracy – art. 143

• Pracy weekendowej – art. 144

Praca zmianowa jest dopuszczalna bez względu na stosowany system czasu pracy – art. 146

Na pisemny wniosek pracownika pracodawca może ustalić indywidualny rozkład jego czasu pracy w ramach systemu czasu pracy, którym pracownik jest objęty – art. 142

1. PRACA W GODZ NADLICZBOWYCH

1. Definicja pracy ponadwymiarowej i przesłanki jej dopuszczalności – art. 151 § 1

2. Ograniczenia – art. 151 § 2 , 178 § 2, art. 189¹

3. Normalne wynagrodzenie + dodatek – art. 151¹ / Rekompensata w postaci czasu wolnego – art. 151² , 151³

1. CZAS PRACY PRACOWNIKÓW ZARZĄDZAJĄCYCH

Art. 140, 149 § 2, 151⁴ , 151⁵ § 4, 151⁷ § 5

- ma być godziwe – art. 13

- ma być odpowiednie do rodzaju i kwalifikacji oraz uwzględniać jakość i ilość świadczonej pracy – art. 78

- nie może naruszać zasady równości i niedyskryminacji – art. 18 [3b]

- nie może być niższe, niż minimalne wynagrodzenie – szczegóły ustawa o minimalnym wynagrodzeniu

1. PRACA W PORZE NOCNEJ

1. Pojęcie tzw. Pracującego w nocy – art. 151⁷ § 2

2. Pojęcie pory nocnej – 8 h wybranych w przedziale czasowym pomiędzy 21 a 7 - 151⁷ § 1

3. Warunki świadczenia pracy w porze nocnej – art. 151⁷ § 3- § 6

4. Dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę w porze nocnej – art. 151⁸

1. PRACA W NIEDZIELE I ŚWIĘTA

1. Wykaz świąt – ustawa z dnia 18 stycznia 1951 r. , Dz.U. Nr 4, poz. 28 ze zm.

2. Ustawowe pojęcie dni wolnych: niedziele i święta [z wykazu ustawowego]

3. Praca w niedziele i święta jest limitowana – art. 151^9a , 151¹⁰

4. Prawo do innego dnia wolnego, w tym do wolnej niedzieli raz na 4 tygodnie, prawo do dodatku – art. 151¹¹  - 151¹²