Założenia teorii Dawina – Wallace’a.
nadwyżka rozrodczości,
zmienność organizmów, którą się dziedziczy,
konkurencja (walka o byt),
dobór naturalny, a wkońcu specjacja (powstawanie organizmów).
Syntetyczna teoria ewolucji.
Teoria Darwina + genetyka
zmienność mutacyjna,
zmienność rekombinacyjna (crossing over),
w doborze naturalnym ważne jest prawdopodobieństwo przeżycia danego genotypu,
Homologia = dywergencja = ewolucja rozbieżna
Analogia = konwergencja = ewolucja zbieżna.
Dowody ewolucji.
bezpośrednie,
skamieniałości,
szczątki form przejściowych,
relikty,
pośrednie,
narządy szczątkowe,
podobieństwo w składzie chemicznym organizmów (wszystkie żywe organizmy zbudowane są m.in. z tłuszczów),
podobieństwo rozwoju zarodkowego – ontogeneza jest skróconym powtórzeniem filogenezy (prawa E. Holeda) (np.: kość ogonowa, mniejsza ilość włosów, żeby mądrości, skrzydła u kury, guzek Darwina),
jedność budowy i funkcjonowania,
struktury homologiczne i analogiczne,
struktura homologiczna – wspólne ewolucyjne pochodzenie struktur organizmów z różnych grup taksonomicznych, istotne podobieństwo organów lub ich części (nawet genów), a u zwierząt także podobieństwo sposobów zachowania się, wynikające z oddziedziczenia po wspólnym przodku (np.: ciernie kaktusa – wąsy czepne grochu),
struktura analogiczna – pełnią także samą funkcję w związku z tym są często podobne, lecz niekoniecznie mają wspólne pochodzenie ewolucyjne (np.: skrzydło owada – skrzydło ptaka),
sekwencje DNA,
biogeologia państwa rośliny i krainy zwierzęcej,
Fosylizacja – proces powstawania skamieniałości:
elementy szkieletu,
odciski,
odlew,
organizmy zachowane w całości (inkluzja).
Metody datowania skał.
metody datowań względnych – pozwalają określić wiek danej skały względem innej skały,
metoda stratygraficzna – określenie wieku skał na podstawie przestrzennego ułożenia warstw skalnych,
metoda tektoniczna – wiek ruchów mas skalnych,
metoda datowań bezwzględnych – określenie wieku skały w latach,
metoda radiometryczna – wykorzystuje właściwości pierwiastków promieniotwórczych,
metoda magnetometryczna – wykorzystuje cechy magnetyczne skał nabyte w różnych epokach geologicznych w ówczesnym ziemskim polu magnetycznych,
Dryf genetyczny (dryft).
dotyczy małej populacji,
zmiana częstości występowania danego allelu,
nie wynika z doboru naturalnego ani z mutacji czy migracji,
imbred, wsobność – zagrożenie → KAZIRODZTWO,
Efekt założyciela – jeżeli mała grupa zakłada nową grupę, nie musi przenieść ze sobą innych alleli.
Efekt szyjki butelki – w czasie jakiejś choroby mogą przeżyć osobniki o danych allelach, a inne, która żyły przed chorobą, mogą wyginąć.
Dobór naturalny – przeżyją tylko osobniki, które są najsilniejsze lub nie rzucają się w oczy drapieżnikom.