Ewolucja wiersza polskiego od wiersza średniowiecznego po wiersz wolny
wiersz średniowieczny - brak ustaleń dotyczących sylabicznego rozmiaru wersów; granice między tekstem wierszowym a prozaicznym dość płynne; językowe reguły rytmicznej ekwiwalencji wersów poczynają się dopiero wyrabiać; przejście od asylabizmu do względnego sylabizmu (wprowadzenia zdecydowanego formatu zgłoskowego wersów); na początku renesansu zarysowują się w technice wierszowej przemiany polegające na wprowadzeniu wiersza prawie równosylabicznego, a ograniczającego regułę pełnej zgodności wersowej i składniowej. Tendencje widać u Biernata z Lublina i Mikołaja Reja.
wiersz sylabiczny - w pełni regularny, z tym surowym normatywizmem zrywa okres romantyzmu, wypróbowanie odmian stylistycznych sylabowca, zarówno kontynuując jego formy przekazane przez tradycję, jak też doświadczając form nowych stojących na pograniczu tego systemu, na tradycji romantycznego sylabowca opiera się rozwój tej techniki wierszowania,
w wielkiej poezji romantycznej występuje wiele odmian wiersza, ale żadnej nie ma przywileju uniwersalności
sylabotonizm - dodatkowe rygory rytmizacyjne w porównaniu z sylabizmem; początki widać już u Kochanowskiego; literackimi bodźcami były próby wykorzystania doświadczeń pieśni ludowej oraz usiłowanie przeszczepienia miarowego wiersza antycznego na grunt polski.
Tonizm - dążenie do rozluźnienia rygorów sylabotonizmu było podstawą tonizmu; Księga ubogich J. Kasprowicza,
wiersze nieregularne i wolne - przeciwstawienie się wszelkiej wersyfikacji regularnej , nie tworząc jednolitego systemu rytmizacji