Żeliwo – stop odlewniczy żelaza z węglem, krzemem, manganem, fosforem, siarką i innymi składnikami, zawierający od 2 do 3,6% węgla w postaci cementytu lub grafitu. Żeliwo otrzymuje się przez przetapianie surówki z dodatkami złomu stalowego lub żeliwnego w piecach zwanych żeliwiakami. Tak powstały materiał stosuje się do wykonywania odlewów. Żeliwo charakteryzuje się niewielkim - 1,0 do 2,0% skurczem odlewniczym, łatwością wypełniania form, a po zastygnięciu obrabialnością. Odlew poddaje się także procesowi sezonowania, którego celem jest zmniejszenie wewnętrznych naprężeń, które mogą doprowadzić do odkształceń lub uszkodzeń wyrobu. Żeliwo dzięki wysokiej zawartości węgla posiada wysoką odporność na korozję.
Żeliwo dzieli się na następujące kategorie:
żeliwo szare:
szare zwykłe (zawiera grafit płatkowy różnej wielkości)
żeliwo sferoidalne (zawiera grafit sferoidalny)
żeliwo modyfikowane (zawiera drobny grafit płatkowy)
żeliwo wermikularne
żeliwo białe
żeliwo połowiczne
żeliwo ciągliwe (zawiera grafit postrzepiony(kłaczkowy))
żeliwo stopowe
Przykłady zastosowania żeliwa:
przemysł motoryzacyjny,
obudowa skrzyni biegów,
piece żeliwne, kaloryfery
inżynieria sanitarna (włazy kanałowe, rury, wpusty uliczne)
Dużą popularność zdobyły żeliwa szare dzięki takim zaletom, jak:
łatwość odlewania nawet skomplikowanych kształtów w formach piaskowych lub metalowych (kokilach),
możliwość ograniczenia obróbki skrawaniem do minimum oraz dobra skrawalność,
dobra wytrzymałość (zbliżona do stali nisko- lub średniowęglowych),
duża zdolność tłumienia drgań,
dobra odporność na ścieranie,
mała rozszerzalność cieplna (cechy 5 i 6 spowodowały masowe stosowanie żeliw w przemyśle motoryzacyjnym na cylindry, tłoki, pierścienie ślizgowe),
niski koszt wytwarzania.
Do wad żeliw należy zaliczyć głównie ich małą ciągliwość i udarność oraz małą wytrzymałość na rozciąganie w porównaniu z wytrzymałością na ściskanie
Stal kwasoodporna (kwasówka) – stal odporna na działanie kwasów o mniejszej mocy od kwasu siarkowego. Kwasoodporność uzyskuje się dzięki stabilizacji austenitu w normalnych warunkach, co można uzyskać dzięki wysokim zawartościom chromu (17–20%) i niklu (8-14%), oraz innych dodatków stopowych, takich jak mangan, tytan, molibden i miedź. Stale kwasoodporne stosowane są po polerowaniu. Jako że w wysokich temperaturach dodatki stopowe mają tendencję do łączenia się z węglem tworząc twarde węgliki, po spawaniu elementów wykonanych ze stali kwasoodpornych wymagana jest ich obróbka cieplna. W celu zapobieżenia tworzeniu się węglików dodaje się tytan (T w oznaczeniu gatunku stali). Proces ten nazywa się stabilizacją, a takie stale - stabilizowanymi. Stale kwasoodporne wykorzystuje się do budowy zbiorników kwasów oraz instalacji przemysłowych, do ich produkcji i dystrybucji, oraz innych instalacji zawierających kwasy, np. w przemyśle farbiarskim, przy produkcji nawozów sztucznych itp.
Aluminium krystalizuje w sieci A1, a więc cechuje się dużą plastycznością. Ma parametr sieci a = 0,40409 nm, temperaturę topnienia 660,4 °C, temperaturę wrzenia 2060 °C. Mała gęstość 2,7 g/cm3 (3 razy mniejsza niż żelaza) kwalifikuje ten metal do grupy metali lekkich. Dzięki tej własności i stosunkowo bogatemu występowaniu w przyrodzie (ok. 7%) jest szeroko stosowany w przemyśle lotniczym i transporcie. Aluminium cechuje się dobrym przewodnictwem cieplnym i elektrycznym (gorszym jednak niż miedź), stąd jego zastosowanie na przewody elektryczne. Ma wysoką energię błędu ułożenia 200 – 250 mJ/m2. Na powietrzu pokrywa się cienką warstwą Al2O3, która chroni je przed dalszym utlenianiem. Jest odporne na działanie wody, H2CO3, H2S, wielu kwasów organicznych, związków azotowych. Natomiast nie jest odporne na działanie wodorotlenków (np. NaOH, KOH), kwasów beztlenowych (HF, HCl), wody morskiej i jonów rtęci. Wytrzymałość czystego wyżarzonego aluminium jest niska Rm = 70 – 120 MPa, Re = 20 – 40 MPa, wydłużenie A10 = 30 – 45, przewężenie Z = 80 – 95%. Twardość wynosi 15 – 30 HB; może jednak być umacniana przez zgniot.. Aluminium przerabia się plastycznie – walcuje (blachy, folie) lub wyciska (pręty, rury, drut, kształtowniki). Obróbkę plastyczną można przeprowadzać na zimno lub na gorąco (ok. 450 °C). Aluminium ma duże powinowactwo do tlenu, stąd jego zastosowanie w aluminotermii oraz do odtleniania stali. Oprócz tego jest szeroko stosowane w przemyśle spożywczym oraz do aluminiowania dyfuzyjnego stali.
Mosiądz – stop miedzi i cynku, zawierający do 40% cynku. Może zawierać dodatki innych metali, takich jak ołów, aluminium, cyna, mangan, żelazo, chrom oraz krzem. Topnieje w temperaturze ok. 1000 °C (zależnie od gatunku).
Mosiądz ma kolor żółty (złoty), przy mniejszych zawartościach cynku zbliżający się do naturalnego koloru miedzi. Stop ten jest odporny na korozję, ciągliwy, łatwy do obróbki plastycznej. Posiada dobre właściwości odlewnicze.
Z mosiądzu wytwarza się armaturę, osprzęt odporny na wodę morską, śruby okrętowe, amunicję, okucia budowlane, w szczególności klamki. Ponadto, elementy maszyn w przemyśle maszynowym, samochodowym, elektrotechnicznym, okrętowym, precyzyjnym, chemicznym. Ważnym zastosowaniem mosiądzu jest produkcja instrumentów muzycznych. Jest on wytrzymalszy od brązu, ponieważ zawiera cynk nadający mu twardość[potrzebne źródło]. Jest on bardzo przydatny do obróbki plastycznej na zimno, np. podczas produkcji łusek amunicji. Ponadto z mosiądzu wytwarza się monety, medale, świeczniki, puchary, kłódki, moździerze, pomniki, elementy ozdobne (klamry, klamki) i wiele innych drobnych części oraz wyrobów jak np. odważniki, dzwony, okucia, ramy obrazów, itp.
Mosiądz dostarczany jest w postaci sztab do odlewania lub prętów, drutów, blach, taśm i rur. Zastosowanie [edytuj]
Mosiądze z dodatkiem cyny nazywane są "złotem mainnheimskim", znalazły one zastosowanie do wyrobu sztucznej biżuterii (80-90% Cu, 7-20% Zn, do 9% Sn). Mosiądz manganowy MM59 (CuZn40Mn) jest używany do produkcji polskich monet obiegowych o nominałach 1, 2 i 5 groszy[1]. Z mosiądzu są również monety II Rzeczpospolitej o nominale 2 i 5 groszy z roku 1923 (pozostałe roczniki bito z brązu).
Poli(chlorek winylu), polichlorek winylu, polichlorek etenylu, polichloroeten (PCW, PVC) - tworzywa sztuczne otrzymywane w wyniku polimeryzacji monomeru - chlorku winylu.
Ma właściwości termoplastyczne, charakteryzuje się dużą wytrzymałością mechaniczną, jest odporny na działanie wielu rozpuszczalników.
Polimer ten jest stosowany w różnych gałęziach gospodarki:
w budownictwie: do produkcji wykładzin podłogowych, stolarki okiennej i drzwiowej, akcesoriów (w postaci różnych listew wykończeniowych), rur i kształtek do wykonywania instalacji w budynkach, jako elewacja (siding) itp.
w medycynie: dreny, sondy, cewniki, strzykawki
w energetyce: materiał elektroizolacyjny
w reklamie: breloki, gadżety
do wyrobu opakowań (głównie przezroczystych) do cieczy i proszków używanych w gospodarstwie domowym i kosmetyce
jako igelit, stosowany do pokrywania nawierzchni skoczni narciarskich, stoków zjazdowych, peronów kolejek linowych i wyciągów narciarskich
wytwarza się z niego płyty gramofonowe, potocznie zwane winylowymi
w sporcie: do pokrywania boisk piłki siatkowej, koszykowej, ręcznej, halowej piłki nożnej
do wyrobu kart ID (bankomatowych, dostępu, rozliczania czasu pracy)
do wyrobu folii dachowych
Tworzywo to jest dzielone w zależności od metody produkcji na:
PCW twardy
PCW plastyfikowany
a ze względu na technologię na:
PCW suspensyjny
PCW emulsyjny
Właściwości
Temperatura mięknięcia 80 °C (353 K)
Temperatura degradacji 180 °C (453 K)
Biodegradowalność niebiodegradowalny
Biokompatybilność średnia
Właściwości mechaniczne sztywny termoplast
Monomery CH2=CHCl
Struktura meru -[CH2CHCl]-
Nylon – Są to syntetyczne polimery zawierające grupę amidową służące m.in. do wytwarzania włókien syntetycznych o bardzo dużej wytrzymałości na rozciąganie i łatwo dającego się barwić. Stosowany przede wszystkim do produkcji dzianin, tkanin, lin i żyłek a także, ze względu na doskonałe właściwości mechaniczne, do panewek łożysk, kół zębatych itp.
Używany do produkcji [edytuj]
lin
plecaków
piłek do koszykówki
poduszek powietrznych
pończoch
rajstop
sieci
sit sitodrukowych
spadochronów
szczoteczek do zębów
wykładzin dywanowych
strun gitarowych
pałek perkusyjnych
butów
Właściwości
Temperatura topnienia 190–350 °C
Przewodnictwo elektryczne 10−12 S/m
Przewodnictwo cieplne 0.25 W/(m·K)