1. Budowa narzędzi jednolitych i składanych.
narzędzia jednolite, wykonane w całości z materiału narzędziowego (głównie narzędzia wykonywane ze stosunkowo tanich materiałów narzędziowych np. stali narzędziowych węglowych i stopowych do pracy na zimno, narzędzia o małych gabarytach takich jak narzędzia trzpieniowe o średnicy kilku milimetrów i narzędzia nasadzane o małej szerokości oraz narzędzia o bardzo dużej dokładności)
narzędzia łączone, w których jedynie część robocza lub nawet fragment tej części wykonywane są z materiału narzędziowego, a pozostała część z tańszych materiałów (zwykle ze stali konstrukcyjnej).
narzędzia łączone w sposób trwały: zgrzewane stykowo (konwencjonalne noże, a szczególnie noże wytaczaki, wiertła, frezy, gwintowniki); lutowane (z ostrzami z węglików spiekanych lub stali szybkotnącej, a ostatnio z wkładkami z polikrystalicznych materiałów supertwardych); napawane (np. osełkownice do obróbki wykańczającej kół walcowych),
narzędzia składane, przede wszystkim z wkładkami, płytkami lub nożami wymiennymi (łatwa wymiana zużytych elementów, ostrzenie narzędzia prowadzi się w stanie zdemontowanym, choć nie stanowi to reguły);
narzędzia składane stanowią dziś podstawowe rozwiązanie konstrukcyjne.
2. Części składowe narzędzi; identyfikacja części roboczej, chwytowej i łączącej.
W narzędziach skrawających wyróżnia się 3 części:
A – część roboczą, obejmującą wszystkie elementy narzędzia, związane z procesem
skrawania,
B – część chwytową, służącą do zamocowania narzędzia w obrabiarce,
C – część łączącą, występującą tylko w pewnej grupie narzędzi trzpieniowych.
W części roboczej wyróżnia się:
część skrawającą, wykonującą główną pracę skrawania:
w narzędziach jednoostrzowych część skrawająca pokrywa się z częścią roboczą;
w narzędziach wieloostrzowych część skrawająca odpowiada głównej krawędzi
skrawającej lub części zdzierającej narzędzia,
część wykańczająca (kalibrująca), odpowiadająca w większości przypadków pomocniczej krawędzi skrawającej lub ostatniemu fragmentowi narzędzia, który powoduje ostateczne wykończenie powierzchni,
część prowadząca, której zadaniem jest ustalenie położenia narzędzia w stosunku do przedmiotu; w niektórych przypadkach pokrywa się z częścią wykańczającą (wiertło), w innych jest ona wyraźnie wyodrębniona (np. tzw. „pilot” w pogłębiaczach).
Część chwytowa
Część łącząca nie odgrywa bezpośredniej roli ani w procesie skrawania, ani przy zamocowaniu narzędzia. Występuje tylko w niektórych z narzędzi trzpieniowych z jednej z dwóch przyczyn:
z przyczyn technologicznych – ułatwia wykonanie narzędzia; część łącząca jest wówczas krótka i nosi nazwę szyjki (np. w wiertłach),
z przyczyn funkcjonalnych – powoduje odsunięcie części roboczej od części chwytowej (np. noże wytaczaki).
3. Identyfikacja powierzchni natarcia i przyłożenia, krawędzi skrawających, naroża.
Powierzchnia natarcia – jest to powierzchnia po której spływa wiór oddzielany od przedmiotu obrabianego. Powierzchnia ta przejmuje cały nacisk spływającego wióra oraz znaczną ilość wydzielanego podczas obróbki ciepła.
Powierzchnia przyłożenia – (główna i pomocnicza) – są to powierzchnie noża tokarskiego zwrócone podczas pracy noża do powierzchni skrawania (główna pow. przyłożenia) i do powierzchni obrabianej (pomocnicza pow. przyłożenia).
Krawędź skrawająca – stanowi linię przecięcia powierzchni natarcia i przyłożenia.
Wierzchołek noża – jest to punkt przecięcia się głównej krawędzi skrawającej i pomocniczej. Powierzchnia natarcia i przyłożenia mogą w różnych narzędziach przybierać różne kształty. Powierzchnie tworzące część roboczą noża są pochylone względem siebie pod pewnymi kątami. Zwymiarowanie tych kątów wymaga wprowadzenia tzw. układu odniesienia zapewniającego jednoznaczne ich określenie. Główne kąty noża są określane jako kąty pomiędzy określonymi powierzchniami noża.