Skóra, nasza wschechstronna przyjaciółka i opiekunka dzięki której możemy dobrze i poprawinię funkcjonować przez całe zycie, o ile nie wkurzymy jej róznymi chorobami czy też problemy z nią, a przy tym będziemy pięlęgnować ją.
Skóra pokrywa całe nasze ciało i ma nieocenioną pomoc w jej funkcjach, jak możliwość dotyku czy współtworzenie naszej wizualnej osobowośći lub przynaleznosci do grupy etnicznej, tak samo skóra występująca u zwierząt ma bardzo ważne zadania. Dlatego także istnieję nauka o skórzę i chorobach skóry zwana Dermatologią.
Lecz jak jest zbudowa?
Jakie są jej mniej i bardziej ważne funkcję?
Czym się rózni względem wystepowania na swiecie?
Jaka jest prócz tego jej rola?
Na te pytania odpowiem poniżej w mej pracy dotyczącej skóry.
Budowa skóry.
Na początku warto zacząć ze skóra składa się z:
a) przydatki (np.: paznokcie)
b) gruczołów (np: gruczołowy potowe)
c) unaczynienia.
d) trzech warstw skórnych (Naskórek, skóra wlasciwa, tkanka podskórna)
Zaś przydatka (Adnexa Cutis) powstała dzięki nabłonka odpowiedzialna jest za tworzene bariery ochronnej na skórzę przed określonym srodowiskiem, przeważnie swój potencjal pokazuję u zwierząt, lecz także u ludzi ma swój wkład choćby w tworzeniu paznokci i brwi.
Przydatka tworzy:
a) Łuski, pióra, wlosy (brwi i rzęsy)- (Cele obronne)
b) Pazury, paznokcie, rogi. - (Cele ofensywne)
Dalej mamy powstałe w skórze własciwej gruczoły, umozliwiające interakcję z otoczeniem poprzez zapach, słuzą także w innych celach związnych z drugim osobnikiem . Wyrózniamy trzy rodzaję takich celów:
a)Obronne
- Jad,trucizny, Mające bronić przed napastnikiem, jak i atakować go. Np: Jad Pajęczy.
b) Pokarmowe
- Gruczoły sutkowe/mlekowe, mające na celu karmić młodę, do czasu kiedy nie będą już potrzebowały mleka matki.
- Posiadające w sobie płyny które można spozywać. Np: Krowie Mleko
c) Ruchowe
- Sluż, dzięki któremu owady i ryby mogą się poruszać mniej oporowo. Np.: Sluż rybi.
Unaczynienie skóry także jest bardo ważnym elementem budowy skóry, choćby dla tego ze odpowiada za tworzenie się stanu alarmującego niską temperaturę otoczenia i możliwość oziębienia organizmu – zwanego gesią skórką.
Kolejnym powodem jest to ze zawarta w skórze własciwej i tkance podskórnej, ostrzega poprzez ból i krwawienie o niebiezpieczenstwa uszkodzenia organizmu i skóry, także w jego wypadku dokonuję samoregeneracji i ochrony przez infekcją. Brak unerwienie uniemozliwia ostrzeganie przez infekcjami i problemami. Wyjątkiem jest warstwa skóry nablonkowej która nie jest unerwiona.
Jak wspomniałem skóra prócz powyzszych składa sięz trzech warstw skóry , które dzielą się na tkanki, ich funkcję są ważne w ciele osobno i zbiorowo. Lecz wpierw przyjrzymy się blizej ich osobowych funkcjom, z tej racji warstwy skóry dzięli się na :
a) Naskórek (Epidermis)
b) Skóra wlasciwa (Cutis Vera)
c) Skóra podskórna (Subcutanea)
Naskórek (Epidermis) jest odpowiedzialny za ciągłe odbieranie bodzców z zewnątrz , przekazując je dalej, jak i za bycie wstępną warstwą ochronną skóry. Naskórek ulega zrogowaceniu i złuszczani się pod koniec swej funkcjonalosci, dzieki kómorkom które są podstawą naskórska , są to specjalne komorki nablonkowe zwane keratynocytami. Przemieszczają się od warstwy podstawnej w kierunku powierzchni skóry.
Naskórek zawiera w sobie także trzy ważne skladniki:
A) Komórki pigmentowe – Melatoninę, nadające kolor włosom skórze .
B) Komórki Langerhanse’a - Rozproszone wskazniki ukladu odpornosciowego . Reagującę na możliwe infekcje.
C) Komórki Merkela - Receptory bólu i układu nerwowego.
Sam naskórek zbudowany jest z szesciu składowych warstw liczacych do 2mm, gdzie na dłoniach i łokciu jest najgrubszy :
- podstawna (stratum basale) – wartstwa regenerująca , potrzebuję 28 dni do regernacji naskórka i zrogowacenia wraz z złuszczeniem się. Swe miejsce mają tam komórki macierzyste naskórka , którę dzielą si mitotycznie i asymetrycznie, co oznacza ze jedna kómórka potomna wędruję do najwyzszej warstwy zaś druga pozostaję w warstwie podstawnej.
- jasna (stratum lucidum) – okrywa wnetrze dłoni i pięt.
- zrogowaciała (stratum corneum) – zajmuję się rogowaceniem i łuszczeniem .
- kolczysta (stratum spinosum) – Swą nazwę bierzę z tą iż w czasie obróbki preparatów skórnych (Histologicznych), zawarta w niej cytoplazma kurczy się i tworzy obraz kolców na powierzchni tej warstwy. Odpowiada za to ze w powyzszych warstaw powstaję rogowacenie.
- ziarnista (stratum granulosum) – Zachodzi tu proces syntezy białek i wiązan krzyzowych ,w czego efekcię powstaję tu choćby łuseczki rogowe.
Skóra wlasciwa (Cutis Vera) zawiera w sobie spory szereg ważncyh funkcji połączonych z całym organizmem.
Głownym powodem jest to ze bedąc srodkową warstwą jest odpowiedzialna za odzywanie i wspieranie skóry, nalezą do niej:
a) cebulki włósów i gruczoły potowe
b) naczynia krwionośne
c) receptory odbierajace bodzce z otoczenia oraz nerwy
Skora podskorna (Subcuntanea) nagłębsza warstwa skóry której cele są głównie obronne, w przeciwienstwie do powyzszych w dużej mierzy tworzy się z tkanki łączniej i tkanki tłuszczowej. Przez co ma ów cele:
a) Izolacja i ochronna przez zimnem i wychłodzeniem
b) Gromadzenie surowca do spalania , w czego efekcie powstaję energia i siła.
c) Umozliwianie lepszej pracy medycyny dotykowej (dzięki niej umozliwia się czesciowe przesuwanie skóry nad podłożem mięśniowym)
Takie też są osobowe i szczegółowe zadania i cele skóry, budowanej na wielu płaszczyznach funkcjonalnych i warstwach. Czas teraz przejść od omówienia zbiorowej funkcjonalnosci skóry i jej roli.
Funkcje skóry.
Tak jak powiedzialem na poczatku nalezycie pielegnowana skóra i dobry kontakt z nią , obifutuję poprawnym zyciem zdrowotnycm i brakiem problemów z tym co oferuję, a do tego nalezą ów funckje:
- Termoregulacja - Zajmuję się sprawami termicznymi naszego organizmu i wpłwu temperatury otoczenia na nie, częsciowo chroni nas przed wychłodzeniem, nadmiernym ciepłem mogącym miec katastrofalne skutki (Mdlenie, impotencja, zawroty głowy). Jak i utrzymywaniem własciwej temperatury ciała na róznych jej miejscach (36,6 pod pachami ), a także zwiększanie temperatury ciała w walce z infekcja.
- Odbieranie bodzców – Skóra pozwala nam odbierać bodzce związane z całym naszym otoczeniem, nie tylko dzięki nerwom. Głownie przez bodzce termiczne (Lód, ciepło), dotykowe (Powierzchnie ostre, miekkie,płynny, przekaż temperatury dzięki dotykowi, ), bólu (Oparzenie, skaleczenia, obecność unerwienia ) czy także zapachy (Gazy trujące, zapachy swiezosci i aromaty)
-Gospodarka witaminowa- Zajmuję się odzywianiem organizmu i organów z nim związnych poprzez witamimy, którę mogą być podawane drogą przez skórę i naskórk. (Olejki przeciwsłoneczne, maść z witaminami, okłady witaminowe)
-Izolacja- Polega na tworzeniu mechanizmów ochronnych i funkcji alarmujących , w razie zagrozenie uszkodzeniem ciała przez czynniki mechinczne (np.: stłuczenie i możliwa infekcja), biologiczne (drobnoustroje,choroby) czy też chemiczne (kwasym,gazy). Przy także czym zapobiega utracie wody z organizmu, zwalcza infekcje. Stanowi swego rodzaju skorupę ochronną.
-Gospodarka tłuszczowa- Dotyczy funkcji tkanki tłuszczowej, jej niedomiar może powodać problemy z ochronną przez za niską temperaturą , zaś nadmiar powodować problemy z ruchem i organami. Także nie prawidłowa gospodarka tłuszczowa jest przyczyną niedomiaru energii , i może powodować problemy zdrowotne.
-Ochronna promieniowa- Slonce mozę być przyjacielem albo katem, dlatego też wysyłane przez niego w dużej dawce promieniowanie ultrafioletowe jest szkodliwe dla zdrowia, aby temu zapobieć skóra wytwarza witaminę D3( Melanina)
Gospodarka srodowiskowa - Jej cel jest scisle powiązny z przydawką, kolorytem skóry i ciała.
Zajmuję się dostosowywaniem odpowiednich cech koloru skóry, włosów, do srodowiska, jej głównym składnikiem są komorki pigmentowe – melanocyty. Oczwiscie ważne jest też ukrwienie oraz genetyka, choć ów pigmenty daja duży wkład. Tak też uroda afrykanska ma na celu ochronnę przed nadmiernych słoncem, uroda azjatycka charakteryzuję się niskim wzrostem.
Na koniec dodam ze do pewnego czasu skóra mogła „zyć” i powstawać jedynie na żywym ciele organizmu, lecz postęp technologiczny umozliwił tworzenie akceptowanej przez organizm skóry ludzkiej w laboratorium.
Koniec.