• Emancypacja to zwolnienie z podległości władzy ojcowskiej, czynność prawna odwrotna do mancypacji.

• Emancypacja kobiet, uzyskiwanie przez kobiety równych z mężczyznami praw majątkowych i politycznych oraz dostępu do wykształcenia i pracy.

• Emancypantka zwolenniczka, bojowniczka równouprawnienia kobiet. Kobieta, która wyzwoliła się od zależności od mężczyzn.

HELENA STAWSKA- Miała około trzydziestu lat, "była to wysoka szatynka z szarymi oczami, o klasycznych rysach", była piękną, subtelną kobietą, świadczy o tym cytat: "Co to za kobieta!... co za rysy... co za gra fizjognomii. Helena była zmuszona pracować całymi dniami bo emerytura matki ledwo starczła na komorne. Stawska musiała poradzić sobie z bardzo trudnym problemem- musiała sama utrzymać dom, zająć się córką i matką w "wieku poważnym". Helena stara się stawić czoła wyzwaniu, udziela lekcji, jednak to również z trudem może wystarczyć na ich utrzymanie. Stawska została posądzona o kradzież lalki, sprawiano jej wiele razy przykrość a ona to cierpliwie znosiła. Wokulski i Rzecki pomogli Helenie w posądzeniach o kradzież. Bohaterka była piękną kobietą i dlatego też miała wielu adoratorów takich jak Maruszewicz. Stawska była jednak przykładem wierności małżeńskiej, posiadała takt- o Krzeszowskiej powiedziała: "to nieszczęśliwa kobieta" a o Maruszewiczu: "to tylko oryginał…".

MARIA - Była wyzywająco ubrana a jej widok powodował odrazę wśród innym ludzi. W głębi duszy wrażliwa i pokorna. Miała spór z gospodynią. Była zadłużoną i zniewoloną dziewiętnastolatką, która już próbowała ucieczki. Grożono jej i zmuszano do dalszej prostytucji. Praca i pobyt u magdalenek nie spodobał jej się nadzwyczajnie, ale w końcu przyjęła ofertę pomocy, co świadczy o jej rozleniwieniu i przyzwyczajeniu do obecnego sposobu zarabiania na życie. Była prostytutką.

Po wstąpieniu do Magadalenek:
Nawróciła się, weszła na dobrą drogę, była chętna do nauki. Stała się pracowita, chciała być niezależna, dostrzegała innych ludzi którzy potrzebują także pomocy. Wstydziła się swojej przeszłości i tym kim była. Maria w głębi duszy była dobra, tylko wpadła w złe towarzystwo. Troskliwa i opiekuńcza wobec Węgiełka. Była wierna.

PREZESOWA ZASŁAWSKA - Bogata i dobra kobieta, po siedziemdziesiątce. Jest osobą wrażliwą na krzywdę innych, pozytywistką, postulaty pozytywistów wciela w życie w swoim majątku. Z powodzeniem realizuje hasła pracy u podstaw i pracy organicznej. Jest to szlachetna i mądra osobowość istniejąca jakby na przekór utartym konwencjom i przywarom butnej, zarozumiałej i głupiej arystokracji, która tylko dzięki bogactwom często zdobytym nielegalnie mogła sobie na to pozwolić. Kiedyś kochała się z wzajemnością w stryju Wokulskiego, także Stanisławie Wokulskim. Ze względu na ubóstwo adoratora ich małżeństwo byłoby mezaliansem. Zasławska wspomina ukochanego Stanisława z rozrzewnieniem, pragnie, aby kamień, na którym za młodu siadywali, znalazł się na jego grobie. Później chce, aby został na swoim miejscu i żeby wyryć na nim napis, fragment wiersza Mickiewicza "Do M..."

• Lalką można nazwać kobietę próżną, bezmyślną i narcystyczną. Taka kobieta zwykle ma za nic uczucia innych ludzi a wręcz czasami bawi się nimi dla swojej przyjemności.

• Takie kobiety nie realizują swoim postępowaniem prawie żadnym hasłem pozytywistycznych. Podają się stereotypom. Zwykle nie mają ambicji aby zmienić coś w swoim życiu.

IZABELA Wywodzi się z arystokratycznej rodziny, która ma poważne kłopoty finansowe. To głównie zasługa jej ojca, Tomasza Łęckiego, który topi wszystkie pieniądze w nietrafionych inwestycjach. Izabela należała do tych kobiet, obok urody których żaden mężczyzna nie jest w stanie przejść obojętnie. Będąc piękną była jednocześnie bardzo próżna i zapatrzona w siebie. Wiedziała, jakie wrażenie jej uroda wywiera na mężczyznach, dlatego też pozwalała sobie z nimi na różne gierki.  Jest klasyczną femma fatal, która niszczy mężczyzn zakochanych w niej. Pustka jej charakteru w połączeniu z uczuciami, jakie wywołuje, stwarza wielki dysonans, uwypuklający tym bardziej to, jakim próżnym stworzeniem jest. 
Łęcka to salonowa lalka, jest niechętna jakiekolwiek pracy. Mężczyźni za nią szaleją, a ona chce być adorowana. Zimna i nieczuła jak lalka, niezdolna do głębokiego uczucia, miłość traktuje jako zabawę, a uczucia są dla niej igraszką. "Była już zdecydowana wyjść za mąż, pod tym wszakże warunkiem, aby przyszły towarzysz - podobał się jej, miał piękne nazwisko i odpowiedni majątek.”

BARONOWA - Jest trzecioplanową bohaterką. Razem z mężem mieszkała w kamienicy należącej do Łęckich, potem do Wokulskiego. Baronowa pochodziła z mieszczańskiej, majętnej rodziny, mimo to nosiła się bardzo ascetycznie. 
Mąż, zamiast wspierać żonę po stracie jedynej i ukochanej córeczki, roztrwonił majątek grając na wyścigach, a znerwicowana żona, nie mogąc liczyć na jego wsparcie, wplątała się w zatargi z sąsiadami 
Próbuje ocalić swój majątek, który trwoni jej mąż. Mieszka w kamienicy Łęckich, próbuje ją kupić na licytacji, ale jej się nie udaje. W końcu po jakimś czasie Wokulski odsprzedaje jej kamienicę za sto tysięcy rubli. Wtedy baronowa bierze odwet na swych znienawidzonych sąsiadach - pani Stawskiej, studentach itd - i każe im się wyprowadzić. To ona wytacza proces o lalkę oraz zasypuje porządnych obywateli anonimami, w których pomawia ich o niemoralność i rozpustę

WĄSOWSKA - Młoda wdowa, bogata i atrakcyjna. Mężczyzn traktuje jak zabawki, imponuje jej Wokulski, odporny na jej kokieterię gdyż nie chce być jednym z wielu adoratorów pięknej arystokratki . Gotowa jest związać się z bogatym kupcem, w odróżnieniu od Izabeli, nie przeszkadzają jej różnice klasowe. Wokulskiemu zostaje zarekomendowana słowami: "Brylant, nie kobieta, a jaka oryginalna! Ani myśli iść drugi raz za mąż, choć lubi pasjami, ażeby ją otaczano". To dzięki jej interwencji i zabiegom zaręczyny Stanisława i Izabeli dochodzą do skutku. Gdy Wokulski odkrywa fałsz w Izabeli, to pani Kazia pociesza odrętwiałego romantycznego kochanka.