Sprawdzian b

Imię i nazwisko	Klasa
Liczba punktów	Ocena

Test podsumowujący dział I

Równowaga wewnętrzna organizmu

Masz przed sobą test składający się z 10 zadań.

Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwych do uzyskania.

Na rozwiązanie testu masz 35 minut.

1. Zaznacz zdanie, które najlepiej charakteryzuje komórkę. (0–1)

1. Komórka jest podstawową jednostką budulcową organizmu.

2. Komórka jest podstawową jednostką czynnościową układu narządów.

3. Komórka jest podstawową jednostką czynnościową i budulcową organizmu.

4. Komórka jest podstawową jednostką budulcową i czynnościową narządu.

2. Wpisz w schemat brakującą cechę tkanki. (0–1)

3. Ciało większości organizmów zbudowane jest ze stopniowo komplikujących się struktur. (0–1)

Uporządkuj poniższe rysunki, zaczynając od tego, który przedstawia najmniej skomplikowaną

jednostkę budującą organizm. W tym celu wpisz litery odpowiadające rysunkom w odpowiedniej kolejności.

Prawidłowa kolejność: .......................................

1b

4. Przyporządkuj nazwom poziomów organizacji ciała człowieka właściwe określenia (0–2)

1. Narząd

2. Tkanka

3. Organizm wielokomórkowy

4. Układ narządów

E) Komórka

1. Najmniejsza budulcowa i funkcjonalna jednostka organizmów żywych.

2. Zespół komórek o podobnym pochodzeniu i budowie, przystosowanych do pełnienia określonej funkcji.

3. Zespół narządów współuczestniczących w wykonywaniu określonych czynności.

4. Zespół tkanek, czyli część wielokomórkowego organizmu, który pełni określoną funkcję.

5. Istota żywa charakteryzująca się procesami życiowymi, zbudowana ze ściśle ze sobą współdziałających układów narządów.

A) ..................................., B) ..................................., C) ..................................., D) ...................................

5. Wpisz nazwy układów narządów człowieka tak, aby odpowiadały opisanej funkcji układu. (0–2)

1. Umożliwia wymianę gazową. ...........................................

2. Reguluje i koordynuje pracę narządów za pomocą hormonów. ...........................................

3. Odpowiada za wykształcenie charakterystycznych cech płciowych. ...........................................

4. Umożliwia usuwanie z organizmu szkodliwych bądź trujących produktów przemiany materii.

...........................................

6. Oceń prawdziwość zdań dotyczących homeostazy, wpisując w kwadraty literę „P”, gdy zdanie jest (0–2)

prawdziwe, lub literę „F”, gdy jest ono fałszywe.

1. Homeostaza oznacza zdolność organizmu do zachowania zmiennych warunków środowiska
   wewnętrznego.

2. Mechanizmy regulacyjne organizmu zapewniają utrzymanie homeostazy tylko w stałych
   warunkach, zarówno w środowisku wewnętrznym, jak i zewnętrznym.

3. Homeostaza polega na utrzymywaniu określonych parametrów wewnątrzustrojowych na
   poziomie najbardziej korzystnym dla organizmu.

4. W organizmie istnieją precyzyjne mechanizmy regulacyjne.

2b

7. Uzupełnij zdania dotyczące stężenia glukozy we krwi, wpisując w luki jedno z podanych określeń. (0–2)

Uczucie głodu, niepokój i osłabienie mogą być spowodowane ..................................................... stężeniem

glukozy we krwi. niskim/wysokim

Cukrzyca charakteryzuje się ............................................................ stężeniem glukozy we krwi.

niskim/wysokim

Uszkodzenie nerek, serca i naczyń krwionośnych może być wywołane .............................................................

stężeniem glukozy we krwi. niskim/wysokim

8. Na wykresie przedstawiono zależność temperatury ciała od temperatury otoczenia. (0–2)

Oceń, która z krzywych przedstawia tę zależność charakterystyczną dla człowieka. Uzasadnij swoje zdanie.

W tym celu dobierz odpowiedni argument z podanych niżej.

Zależność temperatury ciała człowieka od temperatury otoczenia przedstawia na wykresie linia
oznaczona literą , ponieważ (wpisz numer argumentu) .

1. Temperatura ciała człowieka obniża się w zależności od warunków otoczenia.

2. Temperatura ciała człowieka zmienia się wraz ze zmianą temperatury otoczenia.

3. Temperatura ciała człowieka podwyższa się w zależności od temperatury otoczenia.

4. Temperatura ciała człowieka waha się w zakresie nie większym niż , niezależnie od temperatury
   otoczenia.

9. Zaznacz prawidłowe dokończenie zdania dotyczącego utrzymania homeostazy. (0–1)

Układy narządów, które odgrywają szczególną rolę w utrzymaniu homeostazy to:

1. układ krwionośny, wydalniczy, oddechowy.

2. układ hormonalny, krwionośny, rozrodczy.

3. układ nerwowy, hormonalny, krwionośny.

4. układ nerwowy, hormonalny, oddechowy.

3b

10. Zadanie na ocenę celującą (0–2)

Wpisz w schemat oznaczenia literowe wyrażeń, które dotyczą reakcji organizmu człowieka

na wysoką temperaturę otoczenia.

1. zmniejszenie utraty ciepła

2. zmniejszenie produkcji ciepła

3. zmniejszenie tempa przemiany materii

4. zwiększenie tempa przemiany materii

E) brak tzw. gęsiej skórki

F) tzw. gęsia skórka

G) intensywne wydzielanie potu
H) dreszcze

I) rozszerzenie naczyń krwionośnych w skórze

J) zwężenie naczyń krwionośnych w skórze

4b